Yerevan, 10.July.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


Վարդան Ոսկանյան. «Իրանը երբևիցե չի մասնակցի մի ծրագրի, որը միտված կլինի Հայաստանի մեկուսացմանը»

POLITICS

Մարտի 15-ին Բաքվում տեղի ունեցավ Իրանի, Թուրքիայի, Վրաստանի և Ադրբեջանի արտգործնախարարների հանդիպումը, որտեղ քննարկվել է մասնավորապես Հարավ-Արևմուտք տրանսպորտային միջանցքի հարցը: Վերլուծական շրջանակներում հանդիպման նման ձևաչափի առումով այլ շարժառիթի մասին է ընդգծվում: Մասնավորապես՝ որ սա ևս Հայաստանը մեկուսացնելու նպատակ է հետապնդում:

Իրանագետ Վարդան Ոսկանյանն, անդրադառնալով հանդիպմանն ու մատնանշվող շարժառիթներին, Past.am-ի հետ զրույցում նախ նշեց, որ Հայաստանը տնտեսական և քաղաքական հարթություններում հարաբերություններ ունի թե՛ Իրանի և թե՛ Վրաստանի հետ, իսկ Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ, ըստ էության, հարաբերություններ չունենք:

«Նման հանդիպումներն ընդհանրապես չպետք է անհանգստություն հարուցեն թե՛ մեր հասարակության և թե՛ լայն փորձագիտական շրջանակներում: Բայց դա չի նշանակում, որ մենք չպետք է հետևենք նման գործընթացներին ու այսպիսի զարգացումներին: Եթե փորձենք գնահատել այդ հանդիպումը, ապա այն ավելի շատ արարողակարգային էր, նույնիսկ պարունակում էր բազմաթիվ քարոզչական տարրեր: Հանդիպումն անհրաժեշտ էր նախևառաջ Ադրբեջանի գործող նախագահ Իլհամ Ալիևին, ով գտնվում է ընտրությունների նախաշեմին, և նման քարոզչական հնարքներով փորձում է ընտրություններից առաջ իր համար հարմարավետ դիրքեր ապահովել: Ինչ վերաբերում է կոնկրետ մեզ հետ բարեկամական հարաբերություններ ունեցող երկրներին՝ Իրանին և Վրաստանին, ապա Իրանի պարագայում մենք միանշանակ կարող ենք պնդել, որ այդ պետությունը երբևիցե չի մասնակցի կամ չի նախաձեռնի որևէ գործողություն կամ ծրագիր, որը միտված կլինի Հայաստանի մեկուսացմանը: Իրանցիներն այդ մասին բազմիցս են ցույց տվել թե՛ իրենց հռետորաբանությամբ և թե՛ գործողություններով: Կարծում եմ՝ նման հանդիպումներին շատ մեծ ուշադրություն դարձնելը մեր շահերից չի բխում, որովհետև դրանք շատ հաճախ Ադրբեջանը կազմակերպում է հենց մեր հասարակության վրա քարոզչական ճնշում բանեցնելու համար»,-ասաց իրանագետը՝ նկատելով՝ դա չի նշանակում, որ մենք չպետք է այդ գործընթացների առումով համապատասխան հետևություններ անենք:

 

Վարդան Ոսկանյանի խոսքով՝ նշված տրանսպորտային միջանցքը ենթադրում է ցամաքային ճանապարհով ելք դեպի Ռուսաստան՝ Իրանի միջոցով. «Բայց այդ ելքն այսօրվա դրությամբ էլ կա, այսինքն՝ ոչ մի նոր բան, ըստ էության, չի «հայտնագործվում»: Դեռևս խնդիր է նաև այն, թե այդ միջանցքը որքանո՞վ կարող է արդյունավետ գործել: Եթե նույնիսկ հաշվի առնենք Արևելքից դեպի հյուսիս բեռների առկայությունը, ինչի մասին շատ է խոսվում, այսինքն՝ Չինաստանից, Հնդկաստանից և այլն, ապա դեռևս պարզ չէ, թե Հյուսիսից դեպի Արևելք ինչ բեռներ են գնալու: Իսկ այդ տրանսպորտային միջանցքի միակողմանի գործունեությունն ակնհայտորեն տնտեսապես անարդյունավետ է: Որևէ մեկը, ցավոք սրտի, մեզ մոտ չի խոսում այն մասին, որ թեև բարձրագոչ հայտարարություններին, Ադրբեջանում ենթակառուցվածքների լուրջ խնդիր կա: Թեև այդ երկաթուղին ադրբեջանցիները բերել ու հասցրել են իրանական սահման, բայց հենց Ադրբեջանի ներսում այդ երկաթուղին խնդրահարույց է համարվում: Բաքու-Ախալքալաք-Կարս երկաթուղին ևս խնդրահարույց է՝ այն տեխնիկապես է շահագործվել, բայց իրականում դեռևս չի շահագործվել: Իսկ իրանական կողմում երկաթուղին ընդհանրապես բացակայում է Աստարայից մինչև Ռաշտ ընկած հատվածում: Իրանի ներսում կան քաղաքական և ազդեցիկ ուժեր, որոնք ընդհանրապես դեմ են Իրանի և Ադրբեջանի հարաբերությունները տնտեսական ոլորտում իրական դաշտ բերելուն: Նրանք համարում են, որ դրանով խաթարվում է Իրանի անվտանգությունը: Եվ շատ դեպքերում Ադրբեջանի հետ ունեցած հարաբերությունները իմիտացիոն բնույթ են կրում՝ միտված են Հարավային Կովկասում պետության շահերն ապահովելուն: Ասվածը չի նշանակում, որ մենք պետք է հանգստանանք ու չիրականացնենք մեր բոլոր ծրագրերը, որոնք մի կողմից կապված են Իրանի, մյուս կողմից էլ՝ Վրաստանի հետ»:

 

Իրանագետի դիտարկմամբ՝ նշված երկու պետությունների հետ ունեցած օրակարգային ծրագրերն իրականացնելով՝ մենք անհանգստանալու որևէ կարիք չունենք. «Եթե Իլհամ Ալիևը նույնսիկ սեփական նախագահական պալատի իր սենյակով երկաթուղի անցկացնի, որևէ վնաս չի կարող հասցնել Հայաստանին»:

 

Նշենք, որ արտգործնախարարների առաջին քառակողմ հանդիպման ավարտին չորս երկրները համատեղ հռչակագիր են ընդունել՝ աջակցություն հայտնելով միմյանց տարածքային ամբողջականությանն ու սահմանների անքակտելիությանը:

 

Հարցին, թե Ադրբեջանն այս հռչակագիրը կարող է որևէ ձևով օգտագործել, Վարդան Ոսկանյանը պատասխանեց. «Բացարձակապես որևէ նշանակություն չունի այդ հայտարարությունը: Արցախի Հանրապետությունն էլ ճանաչում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը: Մենք էլ ճանաչում ենք Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը: Հետևաբար, Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականություն հասկացությունը ենթադրում է այդ պետության տարածքային ամբողջականություն՝ առանց Արցախի Հանրապետության՝ այդ սահմաննրում գտնվելու հանգամանքի»:

 

Աննա Բադալյան

 

DIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramMoody's upgrades Converse Bank's ratingsAraratBank participated in the WEPs regional experience-sharing workshopIDBank issues the 3rd, 4th and 5th tranches of bonds of 2025AraratBank: Special Rate for SWIFT Transfers up to EUR 20,000 IDBank Opens a New Branch at Homplex MallUcom Launches 5G Network in Abovyan and EjmiatsinCustomer Appreciation Day at IDBankAraratBank Joins BAFT AssociationOver AMD 12 Billion Provided by AraratBank in 2024 to Support the MSME SectorUcom’s General Director Joined the International CirculUP! Forum to Foster Circular Innovation in ArmeniaIDBank Representative Joins the Editorial Board of Trade Finance GlobalDIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramHow to Protect Your Bank Card Data Ucom Subscribers can Benefit from 5G Network in More than 40 Countries Ameriabank's MyInvest Platform Gains Direct Access to AMXTrader Trading SystemWith Support of Ucom New EdPad Educational Tablet Piloted in Armenia AraratBank holds Annual General Meeting of Shareholders IDBank and Henley & Partners Successfully Held the “Invest Beyond Borders: Global Mobility & Private Banking” Event in YerevanMoody's upgrades long-term deposit ratings of Unibank to B1, outlook stableKapan International Music Festival to Take Place Third Time, Welcomes World-Class Artists and Debuts in Armenia Ucom Launches Special Promotion for Armenian Football Fans Ahead of FIFA Club World Cup 2025Idram is now available on TemuConverse Bank Partners with IFC to Boost Trade Finance Capabilities Side by Side: IDBank Launches New Program for women forcibly displaced from ArtsakhWatch Euromedia 24 TV’s 24-hour broadcast on Ucom channel 289 and OVIO (Rostelecom) channel 46How to Enjoy Summer to the FullestUcom Launches 5G Network in Yerevan, Introducing Armenia’s Largest 5G Coverage Health Fund for Children of Armenia is the Beneficiary of "The Power of One Dram" Program in JuneTeam Group, NVIDIA, and Firebird Announce a $500 Million Megaproject to Build a Regional AI Supercomputing Hub "Plain and Simple": Financial Literacy with AraratBankAmeriabank joins TOON EXPO to be held first time in MoscowIdram Participates in Panel Discussion on E-Commerce Development CooperationThe Power of One Dram Concludes Another Program with the 4090 FoundationArmenian alcoholic beverage producers appeal to international organizations to stop Georgia's blockade Ucom Offers New Affordable Bundle for Subscribers Traveling This Summer IDBank and Idram Team Visited the Heroes Rehabilitation CityChildren’s Day with Events and Discounts: Idram JuniorUcom and Impact Hub Yerevan Announce 2025 Fellowship Cohort Driving Armenia’s Circular Economy Transition AraratBank supported the “What? Where? When?” intellectual charity quiz IDBank at Cashless Forum Uzbekistan 2025: Building the Future of Customer-Centric Banking Unibank Sponsors the “Yerevan Dialogue” International ForumUnibank’s “Haghtanak” branch serves clients from 9:30 am to 7:30 pmAraratBank: Supporting the Creation of Wonder Kid Academy's Astronomical LaboratoryThird Annual “Mini Whoop Drone Racing 2025” International Competition Held with Ucom’s Support SoftConstruct Ranked 1st in Income Tax Contributions in Armenia in Q1 2025 IDBank is now in Kapan: Opening of a new branch Unibank launches “become a millionaire” promotion 1% Special Transfer Rate for AraratBank Customers Rocket Line loan payment deferment and combination: New update of the Idram&IDBank application