Պահպանենք մարդկանց առողջությունը, բայց չոտնահարենք ոչ մի իրավունք
SOCIETY«Փաստ» օրաթերթն այն մասին, թե ինչո՞ւ է ծխելը սահմանափակող նախագիծը բացասական երանգ ստանում
ՀՀ առողջապահության նախարարությունը իրավական ակտերի նախագծերի հրապարակման միասնական կայքում ներկայացրել է հասարակական վայրերում ծխելը սահմանափակող օրենքի նախագիծը:
«Ծխախոտային արտադրատեսակների օգտագործման բացասական ազդեցության նվազեցման և կանխարգելման մասին» օրենքի նախագծում ծխելու արգելքը ավելի լայն տարածքներ է ընդգրկում (ռեստորաններ, սրճարաններ, բարեր, պետական հիմնարկներ, հյուրանոցներ, զվարճանքի կենտրոններ, վերելակներ, տրանսպորտ և այլն): Չսահմանված վայրերում ծխելու տուգանքի շեմը ևս բարձր է՝ սկսվում է 250 հազար դրամից:
Ընդ որում՝ այն հիմնարկների ու կազմակերպությունների ղեկավարները, ովքեր նշված տարածքներում չեն պահպանի փակ տարածքում ծխելու կանոնները, կտուգանվեն նվազագույն աշխատավարձի հինգհարյուրապատիկի չափով:
Անդրադառնալով նախագծին ու հասարակության մոտ առկա քննադատություններին, «Իրազեկ և պաշտպանված սպառող» ՀԿ նախագահ Բաբկեն Պիպոյանը նախ նշեց, որ այս պահին տեսնում է ոչ թե օրենքի նախագիծ, որտեղ ամեն ինչ հստակ է, այլ նախագիծ, որտեղ կա լուծումների մի ուրվագիծ: Բաբկեն Պիպոյանը կարևորեց նախագծի շուրջ հանրային լսումներ անցկացնելու անհրաժեշտությունը:
«Ես այժմ չեմ ուզում ֆիքսվել ներկայացվող թվերի վրա՝ դրանց մասին ժամանակին կարտահայտվեմ, բայց եթե հարցը գլոբալ վերցնենք, ապա կարող ենք ասել, որ հերթական անգամ գալիս ու բախվում ենք նույն պրոբլեմին: Առողջապահության ոլորտում կատարվող բարեփոխումներն առանձնահատուկ կերպով են իրականացվում և կարծես, գերատեսչությունն իր նախորդ սխալներից դասեր չի քաղում:
Խոսքը մասնավորապես տեղեկատվական դաշտում աշխատանքներ իրականացնելու մասին է: Այս նույն խնդիրը եղավ «Գարդասիլ» պատվաստանյութի դեպքում, երբ տեղեկատվական դաշտը լցվեց բացասական տեղեկատվությամբ, ինչը հետագայում հնարավոր չեղավ փակել: Տեղեկատվական բացը մասնակի ստացվեց փակել, և հասարակությունը նեգատիվ վերաբերմունք ձևավորեց խնդրի նկատմամբ:
Մասնակի տեղեկատվությամբ ձևավորեց բացասական դիրքորոշում, որը կոտրելը շատ ավելի բարդ է, քան ի սկզբանե մարդկանց հետ բացատրական աշխատանքներ տանելը: Հիմա նույն իրավիճակն է: Գործ ունենք օրենքի նախագծի հետ, որն, ըստ էության, լուծելու է լավ խնդիր, որովհետև ծխելու դեմ իսկապես պետք է պայքարել, բայց նորից ու նորից տեղեկատվական դաշտում պրոցես է սկսվում, որն այդ գործընթացին ավելի շատ բացասական, քան դրական երանգներ է տալիս: Հույս ունեմ, որ իրենք շատ արագ կհասկանան, որ պետք է շտկել»,–«Փաստ»–ի հետ զրույցում ասաց նա:
Բաբկեն Պիպոյանն ընդգծեց, որ կոնսոլիդացված հանրային լսումներ պետք է իրականացնել, որպեսզի մի կողմից պահպանենք մարդկանց առողջությունը, մյուս կողմից՝ չոտնահարենք ոչ մի իրավունք.
«Բացի այդ՝ մյուս կողմից մեր մշակութային արժեքները պետք է բալանսավորենք համաշխարհային ռիթմի հետ: Այսինքն՝ ոչ վնասենք առողջությունը, բայց նաև կարողանանք հասարակության կողմից ընդունված փաստաթուղթ ստեղծել: Հասարակության ավելի քան 50%-ը պետք է համաձայն լինի, որ նախագիծը կյանքի կոչվի:
Տեսեք՝ ծխելու դեմ պայքարում են նաև մարդիկ, ովքեր ծխում են: Ես ծխող եմ, ունեմ իմ իրավունքներն այդ մասով, բայց մյուս կողմից հասկանում եմ, որ ծխելու դեմ պայքարն անհրաժեշտ է: Ինձ նման մարդիկ շատ են: Հակառակն էլ կա. մարդիկ, ովքեր չեն ծխում, բայց կարծում են, որ ամեն ինչ պետք է տրամաբանության շրջանակներում լինի: Նշվածն այն քիչ նախագծերից է, որը պետք է հասարակական լայն շրջանակների հետ ունեցած քննարկումների արդյունքնում ընդունվի:
Ինչո՞ւ, որովհետև կան բիզնես շահեր, ռեստորանի սեփականատերեր և այլն: Փաստաթղթի առանցքում հասարակական կարևորությունը պետք է լինի: Վարչական պատասխանատվությունների մասով ֆիզիկական և իրավաբանական անձի միջև պետք է հստակ ուրվագծված տարբերություն լինի:
Ավելին՝ եթե ինչ–որ մեկը շփոթվել, և օրենքը մեկ անգամ խախտել է, պետք է կարողանա դրա տակից դուրս գալ: Ոչ թե հետո, օրինակ, ԴԱՀԿ–ով գան կամ 10 ամսվա թոշակը ձեռքից վերցնեն, կամ տունը: Շատ վատ է, որ առանց լայն կոնսոլիդացիայի, առանց հասարակական լայն շրջանակների հետ օրենքի նախնական տարբերակը քննարկելու, առանց այդ մարդկանց առաջարկություններն ու նկատառումները հաշվի առնելու, փաստաթուղթն արդեն շրջանառության մեջ է»:
Բաբկեն Պիպոյանը հույս հայտնեց, որ սպասվելիք քննարկումների արդյունքում հնարավոր կլինի օրենքի նախագիծը տրամաբանության դաշտ բերել:
Աննա Բադալյան



