Yerevan, 21.August.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


«Բաքու–Թբիլիսի–Կարսը»՝ այլընտրանք ստեղծելու քաղաքական պրոյեկտ

ANALYSIS

Բաքու–Թբիլիսի–Կարս երկաթուղու բացումը վերլուծական շրջանակներում մի շարք գործոններ հակադրեց: Տեսակետներ հնչեցին, որ այն ոչ թե տնտեսական, այլ զուտ քաղաքական գործոն ունի:

Գլոբալիզացիայի և տարածաշրջանային համագործակցության վերլուծական կենտրոնի նախագահ, քաղաքագետ Ստեփան Գրիգորյանի կարծիքով՝ պետք չէ քաղաքական և տնտեսական կոմպոնենտները հակադրել իրար:

«Իհարկե, ակնհայտ է, որ սա քաղաքական նշանակություն ունի, քանի որ այն այլընտրանք է: Ադրբեջանը և Վրաստանը վաղուց են իրականացնում այն քաղաքականությունը, ըստ որի՝ տարբեր ոլորտներում այլընտրանք են փնտրում: Հիմա վերոնշյալ ծրագիրը կապահովվի տարբեր բեռների այլընտրանքային տեղափոխումը: Այն առաջին հերթին այլընտրանք ստեղծելու քաղաքական պրոյեկտ է: Իսկ այն երկրները, որոնք Հայաստանի նման այլ ճանապարհով գնացին, կապվեցին միայն Ռուսաստանի հետ, պարզ է, որ տուժում են: Օրինակ՝ մենք այլընտրանք չստեղծեցինք, դա էր պատճառը, որ Վրաստանի համեմատ գազի գինը մեզ համար երկու անգամ ավելի թանկ է: «Գազպրոմ»–ը Վրաստանին գազ է ծախում երկու անգամ ավելի էժան այն դեպքում, երբ Վրաստանը ՌԴ–ի հետ դիվանագիտական հարաբերություններ չունի: Հարցն այն էր, որ Վրաստանը նաև այլընտրանք ապահովեց՝ Ադրբեջանից նաև գազ է ստանում: Երկաթգծի շնորհիվ Վրաստանն իր բեռներն ավելի մատչելի գներով կտեղափոխի դեպի Թուրքիա, որը վերջին կանգառը չի լինի՝ Թուրքիայից նաև Եվրոպա կտեղափոխի»,–Past.am–ի հետ զրույցում ասաց քաղաքագետը:

Ստեփան Գրիգորյանն ընդգծեց, որ Հայաստանը ՌԴ–ին մենաշնորհ տալու ճանապարհով գնաց, ինչի պատճառով մեզ մոտ ամեն ինչ թանկ է: Իսկ թե ինչու չպետք է քաղաքականը տնտեսական բաղադրիչի հետ հակադրել, քաղաքագետը նշեց. «Դուք կհիշեք իմ խոսքերը, ինչ–որ ժամանակ անց այդ պրոյեկտը նաև տնտեսական լուրջ ծրագիր կդառնա: Կամաց–կամաց և քայլ առ քայլ տարբեր երկրներ իրենց բեռները նաև այդ ճանապարհով կտեղափոխեն»:

Վրացի քաղաքագետներից մեկը կարծիք էր հայտնել, թե Հայաստանի մասնակցությունը «Բաքու–Թբիլիսի–Կարս»–ին տեսականորեն կարող է բանակցության առարկա դառնալ:

Ստեփան Գրիգորյանի դիտարկմամբ՝ մինչև ԼՂ հարցը չլուծվի՝ ՀՀ–ի մասնակցությունն իրատեսական չի կարող լինել:

«Ադրբեջանի դիրքորոշումը հստակ է: Իրենք ասում են՝ մինչև Ղարաբաղի հարցը չլուծվի, Հայաստանը չի ներգրավվելու տարածաշրջանային այն ծրագրերին, որտեղ կան Ադրբեջանն ու Թուրքիան: Նույնն ասում է նաև Թուրքիան: Այո, նշվածը պոտենցիալ հնարավոր է, բայց ոչ ռեալիստական, քանի որ Ղարաբաղի հարցը լուծված չէ և պարզ չէ, թե երբ է լուծվելու: Ըստ այդմ՝ պարզ է, որ Ադրբեջանը թույլ չի տա, որ այդ ծրագրերի մեջ Հայաստանն իր մուտքն ունենա»,– նկատեց մեր զրուցակիցը:

Իրանի ոչ պաշտոնական շրջանակներում տեսակետ կա, թե նախագիծը միտված է տարածաշրջանային տրանսպորտային ծրագրերից դուրս թողնելու ոչ միայն Հայաստանին, այլև Իրանին: Արձագանքելով դիտարկմանը, քաղաքագետը նշեց. «Չեմ կարծում, թե միտումնավոր մեր դեմ է արված: Վրաստանը, Ադրբեջանը և Թուրքիան վաղուց են համագործակցում: Ինչու պետք է դիտարկենք այն համատեքստում, թե միտումնավոր մեր դեմ է: Իրենք համագործակցում են, տեսնում են, որ ծրագիրը բխում է իրենց շահերից, իրականացնում են: Հիմա մեզ ո՞վ էր խանգարում Իրան–Հայաստան երկաթգիծը կառուցել: Թող գոնե սկսեին կառուցել: Բացի խոսքից ուրիշ ոչինչ չենք լսում: Կառուցեին, մենք ավելի գրավիչ կդառնայինք տարածաշրջանի երկրների համար: Բայց մենք չենք անում ու ասում ենք, թե մյուսն արեց ու դա մեր դեմ է: Ծրագիրը ոչ մի կապ չունի Հայաստանի ու Իրանի հետ: Այդ երկրները սուվերեն երկրներ են և իրավունք ունեն իրենց երկրներում երկաթգիծ անցկացնել: Միտումնավոր որևէ բան չեմ տեսնում»:

Աննա Բադալյան

Idram Junior: The best companion for your childInecobank and The Bank of New York Mellon mark the launch of a partnership to expand international transfer capabilitiesOver the clouds with AraratBank's Mastercard World Travel CardCustomer Appreciation Day at "Baghramyan" branch: IDBankUnibank Issued Preferred Shares with a Fixed Annual Dividend of 12% Team Telecom Armenia to Become First in Region to Replace 2G with Advanced Networks, Launching Program to Provide New Phones to Subscribers Ucom’s Fixed Network Now Available in Yerevan's Silikyan District UC Berkeley, Stanford, Visa Innovation Center and Much More: a Unique Opportunity for 10 Students from ArmeniaBack to School 2025: HONOR 400 Lite 5G Smartphone Now More Accessible Thanks to Ucom’s Special Offer International Youth Day: AraratBank Ensures Participation of 260 Young People in Tent CampIDBank Replenishes Its Share Capital Unibank Becomes the Gold Sponsor of FC AlashkertUcom Integrates SatisfAI Platform for Continuous Customer Satisfaction Analysis The Power of One Dram Team Visits the Hayordi CampAmeriabank Joins UATE, Marking a Groundbreaking Partnership between the Financial and Technological SectorsWhen September Comes: Idram&IDBankNew Ucom Sales and Service Center Opened at Mashtots Avenue 7/4 Reputation Management in Armenia: Shushan HarutyunyanIDBank's new premium business card – Mastercard Business PreferredUcom and SunChild NGO Launch Innovative "Smart Birdwatching" Educational ProjectRalph Yirikian Delivers a Lecture at Slavonic University's Engineering Summer School Beating the heat, earning idcoins: Idram & IDBankUnibank - the Main Sponsor of the Velosolutions UCI Pump Track World Championship Qualifier in Armenia What to do If you’ve already become a victim of fraud Idram and IDBank participated in Sevan Startup SummitArmenian National Festival Takes Place under AraratBank's SponsorshipArmDrone Community will launch a One-Month Free Educational Program with Ucom’s SupportAmeriabank Receives Euromoney Award for Excellence 2025 as the Best Bank in ArmeniaAraratBank's “The Will to Get Back on Your Feet Again” Film Series to Be Featured at Armenian National FestivalOnline Payments via ApplePay Now Available for vPOS Clients of Ameriabank Ucom Subscribers Increasingly Use Internet While Roaming Horizon Camp: With AraratBank's Support - Towards Leadership and Financial LiteracyIdram at Tech Week 2025Idram and Alipay+ Facilitate Cross-Border QR Payments in Armenia, Connecting Local Merchants with Global Digital Wallet Users"Business Process Optimization with AI" – a Course for the Senior Management of AraratBankA Protected Ecosystem thanks to Advanced Technology: Ucom and FPWC Join Forces DIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramMoody's upgrades Converse Bank's ratingsAraratBank participated in the WEPs regional experience-sharing workshopIDBank issues the 3rd, 4th and 5th tranches of bonds of 2025AraratBank: Special Rate for SWIFT Transfers up to EUR 20,000 IDBank Opens a New Branch at Homplex MallUcom Launches 5G Network in Abovyan and EjmiatsinCustomer Appreciation Day at IDBankAraratBank Joins BAFT AssociationOver AMD 12 Billion Provided by AraratBank in 2024 to Support the MSME SectorUcom’s General Director Joined the International CirculUP! Forum to Foster Circular Innovation in ArmeniaIDBank Representative Joins the Editorial Board of Trade Finance GlobalDIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramHow to Protect Your Bank Card Data