Yerevan, 23.June.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


Ինչպես բուժել հայմորիտը տնային պայմաններում

PHOTO

Հայմորիտը վերին ծնոտի հայմորյան ծոցերի լորձաթաղանթի բորբոքումն է: Հիվանդները բողոքում են բորբոքված խոռոչի կողմում ճնշման զգացումից, ընդհանուր գլխացավից:

Ցավն ուժգնանում է այն ժամանակ, երբ հիվանդը դեմքն իջեցնում է. թուլանում է հոտառությունը, ձայնը ռնգային է դառնում: Կարող են նաև ընդհանուր թունավորման ախտանշաններ ի հայտ գալ. մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացում, թուլություն, հիվանդն արագ հոգնում է: Հիվանդությունը ընթանում է 2 փուլով. սուր փուլը սովորաբար 2 շաբաթ է տևում ու չբուժվելու դեպքում քրոնիկ բնույթ է ստանում, որն արտահայտվում է քթի խոռոչների մշտական լցվածության զգացումով, ռնգախոսությամբ: Սովորաբար, քրոնիկ հայմորիտի դեպքում ջերմությունը չի բարձրանում:

Հայմորիտն ալերգիկ բնույթ էլ է ունենում, որին բնորոշ է ընդհանուր վիճակի բարելավմամբ հերթագայվող հիվանդության երբեմն սրացումը:

Սառը եղանակին, աշնանն ու ձմռանը մրսածության հետևանքով առաջացող հիվանդություններն ընդունում ենք հանգիստ ու շարունակում մեր առօրյա գործունեությունը: Երբեմն էլ ուղղակի ժամանակ չունենք մեզնով զբաղվելու, դրա փոխարեն պարզապես զինվում ենք թաշկինակով ու աշխատանքի կամ դասի ենք գնում: Սակայն, դա էլ հղի է այս հիվանդության զարգացման հավանականությամբ, որի բարդությունը շատ ծանր բնույթ է ունենում:

Ի՞նչ է հայմորիտը

      

Սա հարքթային՝ հայմորյան ծոցերի լորձաթաղանթների բորբոքային հիվանդություն է, որը կարող է առաջանալ թե՛ մեծերի և թե՛ փոքրերի մոտ նաև անկախ եղանակից: Հայմորիտը սովորաբար զարգանում է քիթ- կոկորդի այլ վարակիչ հիվանդությունների ֆոնին, օրինակ՝ որպես վերին ծնոտի վերջին, հետին ատամների բորբոքման հետևանք: Հայմորիտի առաջացմանը, ինչպես և ընդհանրապես բոլոր հիվանդությունների դեպքում, նպաստում են թույլ իմունիտետը, մրսածությունը, քթի միջնապատի վնասվածքը, ալերգիկ հիվանդությունները: Հայմորիտի դեպքում քաշող, ձգող ցավ է առաջանում իրանով դանդաղ առաջ հակվելու դեպքում: Ախտորոշումը կատարվում է ռենտգեն հետազոտությամբ: Հայմորիտի բուժման նպատակով ընդհանուր հակաբիոտիկներ, երբեմն էլ հակաբիոտիկներով խոռոչների լվացում է նշանակվում: Իսկ քթով շնչառությունը թեթևացնելու և լորձաթաղանթի այտուցը նվազեցնելու համար նշանակվում են անոթասեղմիչ դեղամիջոցներ (օտրիվին, գալազոլին);

Եթե պարզվել է, որ հայմորիտը ալերգածին բնույթ ունի, ապա հակահիստամինային միջոցներ են նշանակվում: Հայմորյան ծոցերում թարախային պրոցեսի ու դեղորայքային անարդյունավետ բուժման պարագայում նշանակվում է ծոցերի լվացում: Ընդ որում, արվում է խոռոչի լվացում տեղային անզգայացմամբ, բերանի խոռոչից ֆիզլուծույթով ու հակաբորբոքային դեղորայքով:

Քրոնիկ հայմորիտի զարգացման դեպքում, երբ ոչ մի տեսակի բուժում լավ արդյունք չի ապահովում, կատարվում է վիրահատություն, որի նպատակն է վերին ծնոտի խոռոչի ու քթի խոռոչի միջև բացվածքի ձևավորումը:

Այս հիվանդության բարդության դեպքում հետևանքները շատ ցավալի են՝ զարգանում է մենինգիտ, ուղեղի թաղանթի բորբոքում և ուղեղի աբսցես:

Կանխարգելումը

Հայմորիտի կանխարգելման համար պետք է քիթ-կոկորդի հիվանդությունների բոլոր հնարավոր օջախները բուժել, վերացնել, այդ թվում նաև՝ հիվանդ ատամները բուժել, փչացածները՝ հեռացնել:

Խոստովանենք, որ այս հիվանդության բուժումն էլ հեշտերից չէ: Բայց սա էլ կարելի է թեթևացնել ժողովրդական իմաստուն միջոցներով, որոնք իհարկե տարիներով են ստուգվել: Բնականաբար, ժողովրդական միջոցները չեն կարող հիվանդության բուժման այլընտրանքային տարբերակ համարվել: Սակայն, նույնիսկ բժիշկներն են երբեմն առաջարկում որպես լրացուցիչ միջոց:

Ահա, մի քանի դեղատոմս

1) 1 ճաշի գդալ մեղրը 1 թեյի գդալ աղի հետ խառնել, ստացված զանգվածը կերակրի թաղանթի վրա տարածել և մի քանի ժամ դնել հիվանդ, ցավոտ տեղին: Նշենք, որ այդ ընթացքում պետք է նստած դիրք ընդունել: Մի քանի նման պրոցեդուրան կօգնի ազատվելու քթի խոռոչի քաշող լորձից:

2) Մեկ այլ միջոց է խաշած ձվով ցավից ազատումը: Դրա համար պետք է պինդ խաշած ձուն փաթաթել բամբակյա կտորի մեջ ու դրանով տաքացնել հիվանդ տեղը 15 րոպե: Նույնը պետք է կատարել օրական 2-3 անգամ, սակայն պետք է զգույշ լինել, որ մաշկը չայրվի ու թարախային, բորբոքային պրոցեսը չխորանա:

3) Տարածված միջոց է աղով տաքացնելը. քաթանե 2 տոպրակների մեջ պետք է տապակի մեջ տաքացրած խոշոր բյուրեղներով աղ լցնել, իսկույն տոպրակի բերանը փակել ու դնել հարքթային ծոցերին կողմում:

Պետք է հիշել, որ տաքացնելու համար արվող ցանկացած պրոցեդուրա կարող է հակացուցումներ ունենալ, ուստի կատարելուց առաջ խորհրդակցեք բուժող բժշկի հետ: Եթե այդ պրոցեդուրայի ժամանակ ինքնազգացողության վատացում զգաք, ուրեմն իսկույն դադարեցրեք ինքնաբուժումը: Պետք է դադարեցնել նաև, եթե քթից արյան հետքերով արտադրություն նկատեք:

Հայմորիտի դեպքում կարելի է նաև տան պայմաններում կաթիլներ պատրաստել, սակայն նախապես համոզվեք, որ դրա բաղադրիչներից ալերգիա չունեք: Ու բացի այդ, կաթիլները կաթացնելուց առաջ քթի խոռոչը պետք է լվանալ աղաջրի լուծույթով: Բժիշկները դրա համար ծովաղ են խորհուրդ տալիս գործածել. 1 բաժակ եռացրած սառեցրած ջրին պետք է ավելացնել 1 թեյի գդալ աղ ու խառնել այնքան, մինչև բյուրեղները լուծվեն, ապա գլուխը թեքել լվացարանի մեջ ու հերթով լվանալ քթի խոռոչները: Սա , ի դեպ, լավագույն միջոցն է նաև գրիպի առաջին իսկ նախանշանների դեպքում:

Քիթն աղաջրով լվանալուց հետո պետք է կուտակված արտադրությունն ազատ հոսի՝ ապահովելով քթի խոռոչների մաքրությունը, հակառակ դեպքում կարող եք համարել, որ պրոցեդուրան անօգուտ է եղել: Աղաջրով լվացումից հետո, յուրաքանչյուր քթանցքի մեջ 2 կաթիլ չիչխանի յուղ պետք է կաթեցնել:

Լավ օգուտ են տալիս նաև խոտերի թուրմով կաթիլները: Դրա համար պետք է 15 գ արևքուրիկ (զվերոբոյ), 10 գ երիցուկ ու նույնքան էլ անմեռուկի (сушеница топяная) թուրմ պատրաստել: Չոր հումքի վրա լցնել 3 բաժակ եռման ջուր, թրմել մինչև լրիվ հովանալը, հետո քամել ու օրական 3 անգամ յուրաքանչյուր քթանցքի մեջ 5-ական կաթիլ կաթեցնել:

Քսուք, որի արդյունավետությունը կասկածից վեր է, սակայն չմոռանանք, որ յուրաքանչյուր մարդ առանձնահատուկ է ու կարող է այս քսուքի որևիցե բաղադրիչից ալերգիա ունենալ.

  • 1 ճաշի գդալ օճառի քերուկը խառնել մեկ ձվի սպիտակուցի հետ: Պետք է այս նպատակով օգտագործել տնտեսական կամ առանց գունաներկի ու հոտավետ հավելումների օճառ: Քսուքը պետք է պահել սառնարանում: Խառնուրդը քսում են բամբակյա խծուծի վրա ու դնում քթանցքերի մեջ, մեկ շաբաթ, օրական 2 անգամ:

Ժողովրդական բժշկության գիտակները թարախային հայմորիտի դեպքում խորհուրդ են տալիս հետևյալ միջոցը. սխտորի պճեղը քերել, ավելացել կարագ, խառնել ու քնից առաջ քսել մաշկին ճակատի ու հայմորյան ծոցերի հատվածում: Առաջարկվում է այս պրոցեդուրան կատարել ինհալյացիայի հետ. գիշերը քսուքը քսել, իսկ առավոտյան 10-15 րոպե ինհալյացիա անել խաշած կարտոֆիլի կաթսայից դուրս եկող գոլորշիով:

Բոլոր միջոցները պետք է կատարվեն մարմնի նորմալ ջերմաստիճանի ու թարախային արտահոսքի բացակայության պարագայում:

Ցիկլամեն

Ժողովրդական բժշկության մեջ հնուց կիրառել են այս ծաղիկը հայմորիտը բուժելու նպատակով.արդյունավետությունը հարյուրամյակներով է ստուգված: Դեղագործներն էլ այդ փաստը հաշվի են առել ու դրա հիման վրա դեղորայք ստեղծել:

Հին Հռոմում ցիկլամենը թալիսման էր համարվում, որը պաշտպանում էր չար խոսքից: Իսկ Հիպոկրատը, չնայած այն հանգամանքին, որ ծաղիկը թունավոր էր, կիրառում էր տարբեր բորբոքային հիվանդությունների բուժման համար:

Ցիկլամենով բուժման նպատակով գործածվում են ծաղկի սոխուկները: Ի դեպ, այս ծաղիկը հորմոնալ համակարգի աշխատանքն է կարգավորում: Դաշտանային ցիկլի վրա բարերար ազդեցություն է ունենում, ուժեղացնում է պոտենցիան:

Հայմորիտի համար գործածվում է արմատահյութը, երբեմն՝ ջրով խառնած, քանի որ, ինչպես նշվեց, այն շատ թունավոր է :

Մի քանի բաղադրատոմս

Սոխուկը լվանալ ու աղալ, ապա թանզիֆով հյութը քամել, խառնել ջրի հետ (1:10) հարաբերությամբ ու պահել սառնարանում: Օգտագործում են հետևյալ կերպ. յուրաքանչյուր քթանցի մեջ կաթեցնում են 2-ական կաթիլ, ամեն շաբաթ: Դրանից հետո պետք է պառկել մեջքի վրա, ապա կիտրոնով ու մեղրով թեյ խմել:

2-3 օրից քթից առատ արտադրություն կսկսի հոսել: Սակայն հարկ է նշել, որ ցիկլամենով բուժումը կողմնակի երևույթների պատճառ կարող է դառնալ, ինչպիսիք են ուժեղ քրտնարտադրությունը, հազն ու փռշտոցը, տաքության զգացումը, քթանցքերում ծակծկող ցավը:

Քսուք

Բաղադրիչները

  • Ցիկլամենի, հալվեի, կալանխոեի, սոխի հյութ հավասար քանակությամբ ու Վիշնևսկու քսուք:

Խառնել բաղադրիչներն իրար, ապա բամբակյա խծուծներ պատրաստել, վրան քսուք տարածել ու դնել քթանցքերի մեջ կես ժամ: Բուժման տևողությունը 3 շաբաթ է:

Հիշեք, որ այն շատ թունավոր է ու դեղամիջոց պատրաստելուց հետո շատ լավ լվացվեք, չափաբաժինները մի չարաշահեք; Ցիկլամենով դեղամիջոցները հակացուցված են մինչև 7 տարեկան երեխաներին, հղի կանանց, կրծքով կերակրողներին:

Եթե հայմորիտի ցանկացած դեղամիջոցով բուժման ընթացքում քթից այունահոսություն է սկսվում կամ այլ տհաճ ախտանշաններ են ի հայտ եկել, ապա անպայման ձեզ բուժող բժշկի հետ խորհրդակցեք:

Բուժման սկզբում ևս թեստ կատարեք,սուգելու այս կամ այն միջոցի նկատմամբ ալերգիկ ռեակցիայի առկայությունը; Դրա համար դաստակին պետք է մի քանի կաթիլ քսել ու հետևել մեկ օր: Եթե կարմրություն չառաջանա, կնշանակի կարող եք դեղամիջոցն օգտագործել:

Երբ բաղձալի բուժումը վերջապես իրականացել է, հիշեք, որ հայմորիտի հակում ունեցողները պետք է խուսափեն ջրից ու սառն օդից: Այսինքն՝ սառը եղանակին պետք է հրաժարվել լողավազանից ու բաց օդում մարզումներից: Հետևեք նաև, որ գլուխը չսառեցնեք:

AraratBank holds Annual General Meeting of Shareholders IDBank and Henley & Partners Successfully Held the “Invest Beyond Borders: Global Mobility & Private Banking” Event in YerevanMoody's upgrades long-term deposit ratings of Unibank to B1, outlook stableKapan International Music Festival to Take Place Third Time, Welcomes World-Class Artists and Debuts in Armenia Ucom Launches Special Promotion for Armenian Football Fans Ahead of FIFA Club World Cup 2025Idram is now available on TemuConverse Bank Partners with IFC to Boost Trade Finance Capabilities Side by Side: IDBank Launches New Program for women forcibly displaced from ArtsakhWatch Euromedia 24 TV’s 24-hour broadcast on Ucom channel 289 and OVIO (Rostelecom) channel 46How to Enjoy Summer to the FullestUcom Launches 5G Network in Yerevan, Introducing Armenia’s Largest 5G Coverage Health Fund for Children of Armenia is the Beneficiary of "The Power of One Dram" Program in JuneTeam Group, NVIDIA, and Firebird Announce a $500 Million Megaproject to Build a Regional AI Supercomputing Hub "Plain and Simple": Financial Literacy with AraratBankAmeriabank joins TOON EXPO to be held first time in MoscowIdram Participates in Panel Discussion on E-Commerce Development CooperationThe Power of One Dram Concludes Another Program with the 4090 FoundationArmenian alcoholic beverage producers appeal to international organizations to stop Georgia's blockade Ucom Offers New Affordable Bundle for Subscribers Traveling This Summer IDBank and Idram Team Visited the Heroes Rehabilitation CityChildren’s Day with Events and Discounts: Idram JuniorUcom and Impact Hub Yerevan Announce 2025 Fellowship Cohort Driving Armenia’s Circular Economy Transition AraratBank supported the “What? Where? When?” intellectual charity quiz IDBank at Cashless Forum Uzbekistan 2025: Building the Future of Customer-Centric Banking Unibank Sponsors the “Yerevan Dialogue” International ForumUnibank’s “Haghtanak” branch serves clients from 9:30 am to 7:30 pmAraratBank: Supporting the Creation of Wonder Kid Academy's Astronomical LaboratoryThird Annual “Mini Whoop Drone Racing 2025” International Competition Held with Ucom’s Support SoftConstruct Ranked 1st in Income Tax Contributions in Armenia in Q1 2025 IDBank is now in Kapan: Opening of a new branch Unibank launches “become a millionaire” promotion 1% Special Transfer Rate for AraratBank Customers Rocket Line loan payment deferment and combination: New update of the Idram&IDBank application Event Ticketing Platform Eventhub is now Available in MyAmeria App 25% idcoin when buying tickets from all airlines. IDBankSilicon Mountains 2025 Lori Technology Forum Held with Ucom’s Support Converse Bank and EBRD sign two loan facilities totaling US$ 8 million to support MSMEs and green projects Armenia Featured in Wizz Air’s Special Magazine Edition Ameriabank partners with EBRD to support Armenian businesses through RSF frameworkOne of the most common fraud schemes is phone calls: how to protect yourselfUcom Staff Joins Annual Tree-Planting Efforts in Partnership with SunChild NGO and FPWC “Past”: A Publicly Funded Concert for the Privileged Few?“My Ameria, My Family” – Lots of Benefits, Raffle of 300+ Gifts and Much More Ucom and Hero House Yerevan Announce Collaboration Hayordi Camp is the May beneficiary of The Power of One Dram Converse Bank Joins the Asian Development Bank's Green Finance CommitmentSilicon Mountains Visionaries Engage with Media Representatives Exclusive Hooverphonic Performance and AraratBank's Social Initiative to Mark Philharmonic's Centennial CelebrationsUcom and Impact Hub Yerevan Launch Second Round of Fellowship Program to Empower Green Innovators With a Mission to Preserve Armenian Heritage: AraratBank Sponsors the "Artsakh" Orchestra Concert