Yerevan, 19.August.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


Բռնության հակառակ կողմը

ANALYSIS
Օրերս հայաստանյան հասարակությունն ամենատարբեր հարթակներում քննարկում էր «Ընտանեկան բռնության կանխարգելման և դրա դեմ պայքարի մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը։ Քննարկողների մի զգալի հատվածը դեմ էին արտահայտվում այս նախագծին, մի մասն էլ այն պաշտպանում էին սրերով։ Այսօր արդեն պարզ դարձավ, որ Արդարադատության նախարարն առժամանակ հետ է կանչել օրենքի նախագիծը, որպեսզի ծավալվի ավելի լայն քննարկում։ Հաշվի առնելով ստեղծված իրավիճակը, մենք էլ կուզենայինք որոշակի դիտարկումներ անել օրենքի նախագծի վերաբերյալ։
 
Մինչ բուն օրինակներին անցնելը, փաստենք, որ ոչ միայն ընտանիքում, այլ նաև հասարակության մեջ պետք է բացառել բռնությունը` դրա ցանկացած դրսևորմամբ։ Սակայն, Հայաստանի նման չկայացած դատական համակարգ ունեցող երկրում, այս ձևակերպումներով օրենքի ընդունումը կհանգեցնի հերթական զավեշտալի իրավիճակի։
Անկախ այն բանից, թե այն կկարգավորի՞ մտերիմ ազգականների ու կողակիցների իրավահարաբերությունները թե ոչ, մեկ բան ակնհայտ է, որ սա կհանգեցնի անձնային հարաբերությունների խոր ճգնաժամի, եթե կողմերից մեկը որոշի իր հարաբերությունները կարգավորել իրավական դաշտում։ Ընդհանրապես, ցանկացած օրենք ընդունելիս, հարկ է հաշվի առնել սովորութային իրավունքը ևս։ Տվյալ հասարակությունը ի՞նչ արժեհամակարգի կրող է, ինչպիսի՞ սովորութային բաղադրիչներ են առկա այդ հասարակության մեջ և այլն։
 
Նույն արևմտյան արժեհամակարգում, բազմաթիվ օրենքներ ընդունվում են, անգամ հաշվի առնելով տվյալ տարածքի լոկալ մտածողությունը։ Պապից առավել կաթոլիկ չի կարելի լինել։ Այս նախագիծը խոսում է հենց դրա մասին։ Բերենք օրինակ սեռական բռնության հետ կապված. «ընտանիքի մեկ անդամի կողմից մյուս անդամի կամքին հակառակ վերջինիս հետ սեռական հարաբերություն ունենալը կամ սեքսուալ բնույթի այլ գործողություններ կատարելը կամ նրան սեռական հարաբերության հարկադրելը» այս օրենքի նախագծով պատժվում է։ Այսինքն, նստած են այր ու կին, նրանցից իքս մեկը, կարևոր չէ թե որ կողմը, չունի տրամադրություն, մյուս կողմն ունի տրամադրություն, և քնքշալից որևէ գործողություն է կատարում իր զույգի նկատմամբ, դա կլինի հպումի, գգվանքի կամ մեկ այլ տեսքով։
 
Սա կարող է դիտարկվել որպես սեքսուալ բնույթի գործողություն՝ դրանից բխող պատժամիջոցներով։ Մյուս կողմից, հասարակական հարաբերություններում և ընտանեկան հարաբերություններում մասնավորապես, էական հստակեցում չկա, և պետք էլ չէ որ լինի, որոշակի տնտեսական, նյութական, և այլ բարիքների բաշխումը։ Հայկական ընտանիքներում, սովորաբար ընտանիքի բյուջեն ձևավորվում է ընտանիքի բարիք ստեղծող անդամների կողմից։
 
Օրենքի նախագիծը, չգիտես ինչու, որոշում է տեղավորվել այս դաշտում ևս, և որոշել, թե ով ինչքան կարող է, ինչպես կարող է ու ինչ միջոցներով կարող է ծախսել ընդհանրապես։ Այս ամենի զավեշտը ամբողջանում է այն դրվագում, երբ շատերը պնդում են, թե օրենքը հատկապես միտված է կանանց իրավունքների պաշտպանությանը։ Վստահորեն կարելի է պնդել, որ պատմական կտրվածքով Հայաստանում կանանց իրավունքները միշտ եղել են բարձր հիմքերի վրա։ Իսկ անկախացումից հետո, կապված տարբեր գործընթացների հետ, այդ իրավունքները համահարթեցվել են։ Այն, որ ընտանիքներում կա որոշակի հեգեմոնիա տղամարդու կողմից կնոջ նկատմամբ, դա համատարած փաստ է, ոչ միայն Հայաստանում, մյուս կողմից, բոլոր այն կանայք, ովքեր ուզում են գերակա դեր կամ հավասարազոր իրավունքներով ամուսիններ, հաստատապես ճարում են այդպիսիք։ Ուստի, հարկի չէ շահարկել այս դրույթն անընդհատ։ Նման սեքսիստական վերաբերմունքն արդեն հանգեցրել է այլ ծայրահեղության՝ տղամարդկանց իրավունքների պաշտպանության խնդրին։
 
Վահրամ Թոքմաջյան
Inecobank and The Bank of New York Mellon mark the launch of a partnership to expand international transfer capabilitiesOver the clouds with AraratBank's Mastercard World Travel CardCustomer Appreciation Day at "Baghramyan" branch: IDBankUnibank Issued Preferred Shares with a Fixed Annual Dividend of 12% Team Telecom Armenia to Become First in Region to Replace 2G with Advanced Networks, Launching Program to Provide New Phones to Subscribers Ucom’s Fixed Network Now Available in Yerevan's Silikyan District UC Berkeley, Stanford, Visa Innovation Center and Much More: a Unique Opportunity for 10 Students from ArmeniaBack to School 2025: HONOR 400 Lite 5G Smartphone Now More Accessible Thanks to Ucom’s Special Offer International Youth Day: AraratBank Ensures Participation of 260 Young People in Tent CampIDBank Replenishes Its Share Capital Unibank Becomes the Gold Sponsor of FC AlashkertUcom Integrates SatisfAI Platform for Continuous Customer Satisfaction Analysis The Power of One Dram Team Visits the Hayordi CampAmeriabank Joins UATE, Marking a Groundbreaking Partnership between the Financial and Technological SectorsWhen September Comes: Idram&IDBankNew Ucom Sales and Service Center Opened at Mashtots Avenue 7/4 Reputation Management in Armenia: Shushan HarutyunyanIDBank's new premium business card – Mastercard Business PreferredUcom and SunChild NGO Launch Innovative "Smart Birdwatching" Educational ProjectRalph Yirikian Delivers a Lecture at Slavonic University's Engineering Summer School Beating the heat, earning idcoins: Idram & IDBankUnibank - the Main Sponsor of the Velosolutions UCI Pump Track World Championship Qualifier in Armenia What to do If you’ve already become a victim of fraud Idram and IDBank participated in Sevan Startup SummitArmenian National Festival Takes Place under AraratBank's SponsorshipArmDrone Community will launch a One-Month Free Educational Program with Ucom’s SupportAmeriabank Receives Euromoney Award for Excellence 2025 as the Best Bank in ArmeniaAraratBank's “The Will to Get Back on Your Feet Again” Film Series to Be Featured at Armenian National FestivalOnline Payments via ApplePay Now Available for vPOS Clients of Ameriabank Ucom Subscribers Increasingly Use Internet While Roaming Horizon Camp: With AraratBank's Support - Towards Leadership and Financial LiteracyIdram at Tech Week 2025Idram and Alipay+ Facilitate Cross-Border QR Payments in Armenia, Connecting Local Merchants with Global Digital Wallet Users"Business Process Optimization with AI" – a Course for the Senior Management of AraratBankA Protected Ecosystem thanks to Advanced Technology: Ucom and FPWC Join Forces DIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramMoody's upgrades Converse Bank's ratingsAraratBank participated in the WEPs regional experience-sharing workshopIDBank issues the 3rd, 4th and 5th tranches of bonds of 2025AraratBank: Special Rate for SWIFT Transfers up to EUR 20,000 IDBank Opens a New Branch at Homplex MallUcom Launches 5G Network in Abovyan and EjmiatsinCustomer Appreciation Day at IDBankAraratBank Joins BAFT AssociationOver AMD 12 Billion Provided by AraratBank in 2024 to Support the MSME SectorUcom’s General Director Joined the International CirculUP! Forum to Foster Circular Innovation in ArmeniaIDBank Representative Joins the Editorial Board of Trade Finance GlobalDIALOG Organization - Partner of the “Born in Artsakh” ProgramHow to Protect Your Bank Card Data Ucom Subscribers can Benefit from 5G Network in More than 40 Countries