Երևան, 17.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Վանգայի առեղծվածը. բացառիկ մանրամասներ մեծագույն պայծառատեսի կյանքից. լուսանկարներ

ԼԱՅՖ

Երբ շատ բան գիտես, շատ բան ես տեսնում, լսում ու զգում, երբ տեսնում ես եղբորդ, ամուսնուդ, անգամ քո սեփական մահը, բայց չես կարողանում կանխել, կարծես ճակատագրի հեգնանք լինի: Շատերը կհամաձայնվեն, շատերը ոչ, իսկ գուցե դա Աստծո պարգև է. հարցեր, որոնք հասարակ մահկանացուները չգիտեն: Այս հարցերի պատասխանները թերևս գիտեր միայն նա՝ 90-ականների մեծագույն պայծառատեսը՝ Վանգան: Իսկ ո՞վ է նա. Past.am-ը կներկայացնի բացառիկ մանրամասներ մեծագույն պայծառատեսի կյանքից:

Վանգելիա Պանդեվա Դիմիտրովան' հետագայում Գուշտերովան, ծնվել է1911 թ. հունվարի 31: Աղքատ ընտանիքում ծնված հասարակ աղջիկը ոչնչից ու ոչմեկից որևէ բանով չէր տարբերվում: Թերևս միայն մի արտառոց բան կարելի է առանձնացնել, որ կատարվել է հենց ծնված պահին: Նա լույս աշխարհ է եկել ահավոր թույլ, այնքան թույլ, որ չի կարողացել անգամ ճչալ, ինչը բնորոշ է առողջ ծնունդներին: Վանգան վաղաժամ էր ծնվել (9 ամսից շուտ) և առողջական խնդիրներ ուներ։ Տեղի ավանդույթների համաձայն՝ երեխային անուն չէր տրվում, քանի դեռ նա կենդանության նշաններ ցույց չէր տվել։ Եվ ահա, երբ երեխան առաջին անգամ ճչաց, ցույց տվեց կենդանության նշաններ՝ դայակը դուրս եկավ փողոց և անծանոթից խնդրեց մի անուն ասել։ Անծանոթը առաջարկեց Էնդրոմեհա անունը, սակայն սա շատ հունական էր, իսկ ահա երկրորդ անծանոթի առաջարկած անունը՝ Վանգելիա, որը նշանակում է «բարի լուր բերող»՝ դուր եկավ դայակին և նա ընտրեց այդ անունը, չնայած այն նույնպես հունական ծագում ուներ, բայց այդ տարածքներում տարածված անուն էր։ 

Բացի դա նրա գլխից ավելորդ ականջներ իսկ ձեռքերից ու ոտքերից ավելորդ մատեր են եղել աճած: Ասում են' նրան անգամ անուն չեն տվել' մտածելով, թե չի ապրի, բայց արի ու տես, որ 2 ամիս անց նա ճչացել է: Վերջապես որոշել են փոքրիկի անունը դնել Վանգելիա, ինչը նշանակում է «բարի լուր բերած»: Մայրը մահացել է, երբ Վանգան եղել է ընդամենը 3 տարեկան:

Վանգան մանկության տարիներին շատ էր սիրում խաղեր խաղալ, ինչն էլ դուր չէր գալիս նրա հորը: Եվ նա ստիպված է լինում արգելել աղջկան խաղեր խաղալ: Շուտով նրա հայրը երկրորդ անգամ է ամուսնանում: Խորթ մայրը կարողանում է փոխարինել երեխային հարազատ մորը: Ընտանիքը ապրում էր հաշտ ու համերաշխ: Թերևս այդպես էլ կշարունակվեր, եթե մի գեղեցիկ օր չլիներ այն, ինչը գուցե ճակատագրով նախատեսված էր աղջնակի համար:

Մի ամպամած օր, երբ երեխաները խաղում էին բակում, հանկարծ նկատեցին մեծ, սև ամպ, կարծեցին, թե ամպրոպ է սպասվում, բայց ամպրոպի փոխարեն փոթորիկ բարձրացավ: Այն արմատախիլ էր անում ծառերը ու ողջ փոշին պտտում երկրի երեսին: Փոթորիկը բարձրացրեց նաև Վանգային ու գետնին շպրտեց շատ ավելի հեռու: Այնպես որ փոքրիկին գտան միայն երեկոյան՝ աչքերի մեջ ավազ լցված: Նա անգիտակից էր, իսկ երբ ուշքի եկավ, չկարողացավ բացել աչքերը: Բժիշկները խորհուրդ տվեցին նրան տեղափոխել մայրաքաղաք ու վիրահատել, բայց ընտանիքը գումար չուներ, իսկ մինչ կփորձեր ճարել, Վանգան վերջնականապես կուրացավ: Նրան տեղափոխեցին «կույրերի տուն» , որտեղ ապրեց 3 տարի ու այդ ընթացում սովորեց կարդալ, կար անել:

 

Հենց այստեղ նա հանդիպեց նաև իր առաջին սիրուն' մի կույր երիտասարդի, ում հետ պատրաստվում էր կյանքը կապել: Բայց ճակատագիրն այլ կերպ որոշեց նրա ուղին: Խորթ մայրը մահացավ ու հայրը նրան հետ բերեց տուն:

Հետագա 10 տարիները դարձան ամենադժվարը Վանգայի կյանքում: Նա անընդհատ կար էր անում, բայց գումարը միևնույնն է քիչ էր: Հենց այս տարիներին էր, որ նա ծանր հիվանդացավ ու անկողնուն գամվեց: Ոչ ոք չէր հավատում, որ Վանգան կապրի, բայց նա ապրեց և ինքնուրույն վեր կացավ անկողնուց: Հենց այդ պահից էլ ի հայտ եկան նրա զարմանալի կարողությունները: Ասում են' նա մի տարի չքնեց' դրանից առաջ ընկնելով երկարատև տրանսի մեջ, որի ընթացքում խոսում էր ոչ իր ձայնով: Մի օր էլ չդիմացավ ու հարևանուհիների մոտ ասաց, որ ապրիլին պատերազմ է սկսվելու: Նրան, իհարկե, չհվատացին, սակայն պատերազմը երկար սպասեցնել չտվեց. ապրիլի 6-ին գերմանկան զորքը նախահարձակ եղավ: Այդ օրվանից էլ Վանգային սկսեցին «պայծառատես» կոչել, ու նրա տան մոտ հերթեր գոյացան:

Վանգան, իր կարողությունները բացատրել է ինչ-որ անհասկանալի մարմինների առկայությամբ, որոնց ծագումը բացատրել չի կարողացել: Նա ասում էր, որ խոսում է մահացածների հետ: Նրա հաճախորդներից շատերն էլ են պնդում, որ տարօրինակ կնոջ մոտ իրենք լսել են մահացած հարազատների ձայները. «Երբ իմ դիմաց որևէ մեկը կանգնում է, նրա շուրջ են հավաքվում իր մահացած բարեկամները: Նրանք իրենք են ինձ հարցեր տալիս ու պատասխանում են իմ հարցերին: Ես ընդամենը փոխանցում եմ ողջերին այն, ինչ հաղորդում են մահացածները»:

Վանգան չէր կանխում դեպքերը, այլ միայն գուշակում էր: Սակայն նա նաև կարողանում էր զանազան հիվանդություններ բուժել բույսերի միջոցով: Հիմնականում նա խորհուրդ էր տալիս հիվանդներին լողանալ իր ասած բույսերի թուրմով, քանի որ մաշկի միջոցով արված բուժումը ավելի արդյունավետ էր համարում: Նա երբեք չի հերքել բժշկության դրական կողմերը, բայց հաճախ ասել է, թե դեղերի շատ կիրառությունը վտանգավոր է, քանի որ դրանք «խցանում են մարդ-բնություն կապը»:

Վանգան մահից չէր վախենում և իր իսկ մահն էլ նա ընդունեց ժպիտով: Հիվանդ էր աջ կրծքի ուռուցքով ու ասում էր, որ գիտի՝ իր ժամանակը լրացել է, դրա համար էլ թույլ չտվեց իրեն վիրահատել: 1996 թվականի օգոստոսի 10-ին բժիշկները արձանագրեցին հիվանդի վիճակի լավացում: Վանգան սկսեց խոսել մի ֆրանսուհի 10-ամյա աղջնակի մասին, ով իր մեռնելու օրը պիտի կուրանա ու ստանա շնորհը: Այդ աղջիկը այժմ պիտի լինի մոտ 26 տարեկան և, ով գիտի, գուցե մի օր լսենք նաև նրա անունը:

Վանգայի զարմուհու խոսքերով՝ մահից առաջ նա հաց ու ջուր ուզեց, ապա խնդրեց, որ իրեն լողացնեն, իսկ հետո ասաց. «Այ հիմա ես պատրաստ եմ»: Մոտ ժամը 9-ին Վանգան ասաց, թե իր հետևից են եկել մահացած հարազատների հոգիները, սկսեց խոսել նրանց հետ, իսկ ժամը 10-ին բժիշկները գրանցեցին նրա մահը:

Բոլոր ժամանակնորի պայծառատեսը այսպես էր ասում.

«Ուզում եք բացատրել այն, ինչ ես անում եմ: Ինչպե՞ս է հնարավոր բացատրել, երբ դա Աստծու ձեռքի գործն է: Իմ պարգևն Աստծուց է: Նա կուրացրել է ինձ, բայց տվել է այլ աչքեր, որոնցով ես տեսնում եմ և' տեսանելի, և' անտեսանելի աշխարհը»:

 

Խոշոր չափերով ավազակություն կատարելու դեպքի առթիվ նախաձեռնվել է քրեական վարույթ «Մալաթիա մոլ»-ի դիմաց բախվել են «Range Rover»-ը, «Audi»-ն, «Mazda»-ն և «Nissan»-ը, որոնցից մեկը վրաերթի է ենթարկել կին հետիոտնի Մենք չենք հանձնվում. Էդուարդ Սպերցյանը` Պորտուգալիայից կրած պարտության մասին Այսօր լրացավ «Առաջարկ Հայաստանին» երիտասարդական մրցույթի հայտերի ընդունման վերջնաժամկետը․ Իվետա ՏոնոյանՀայտնաբերված «Սապսան» տեսակի բազեն տեղափոխվել է վերականգնողական կենտրոն, իսկ լուսանը բաց է թողնվել վայրի բնություն Մենք չենք հանձնվում եւ շարունակում ենք աշխատել․ Սպերցյան Փաշինյանը պետական այցով մեկնում է Ղազախստան Հայաստանը 74 կետ պետք է կատարի, որ վիզաները ազատականացվեն Սովորական աշխարհակարգը մոտենում է ավարտին. Մերց Արարատի մարզում բախվել են «Dodge»-ն ու «Howo» բեռնատարը. կա տուժած Երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն՝ Չարենցի փողոցում Se. 2, ep. 2. Ռեժիմի չավարտվող սարսափն ազատ խոսքից․ Նարեկ ՍամսոնյանԻնչո՞ւ քաղաքացուն շան հետ չեն թողել բարձրանալ հանրային տրանսպորտ․ ի՞նչ է եղել Շիրակի ոստիկաններն ապօրինի զենք-զինամթերք պահելու և թմրանյութ օգտագործելու կասկածանքով ձերբակալել են երիտասարդի Մեր ղեկավարը պատրաստ է կալանավորված մնալ իր համոզմունքների համար․ Նարեկ ԿարապետյանԻ՞նչ ճակատագրի կարժանանան Բաքվում պահվող ռազմագերիները Երևանում ծեծկռտուքի հետևանքով տղամարդը տեղափոխվել է հիվանդանոց․ կան ձերբակալվածներ Ուղիղ․ Քննչականի կողմից ներկայացված՝ Ս․ Կարապետյանի ապօրինի կալանքը երկարաձգելու միջնորդությունը Զինված ավազակային հարձակում՝ բանկերից մեկի մասնաճյուղում, հափշտակել են խոշոր չափի գումարԽորին շնորհակալություն եմ հայտնում Վաղարշապատ խոշորացված համայնքի մեզ ձայն տված յուրաքանչյուրին. Արթուր ՎանեցյանԹող իշխանությունը Սամվել Կարապետյանի արածի 2 տոկոսն անի, հետո համեմատվեն. Անաստաս Իսրայելյան «Wizz Air» ավիաընկերությունը մոլորեցրել է օգտվողներին․ մանրամասներ 44-օրյա պատերազմի ընթացքը հնարավո´ր էր բեկել. Ավետիք ՉալաբյանՈչ մի նորմալ ներդրող արտերկրից չի կարող Հայաստանում ՀԷՑ-ի հետ կապված ներդրումներ անել. Ալիկ Ալեքսանյան Ոսկու գնի կտրուկ անկում՝ միջազգային շուկաներում Հռոմում կողոպտել են Louis Vuitton խանութը Վերաքննիչի որոշումը 53 քննիչներից բաղկացած խումբը չի ներկայացրել դատարանին․ Արամ Վարդևանյան Սպերցյանը պատմական նվաճման է հասել Պորտուգալիայի դեմ խաղում Իշխանության այդ խաղն այդքան էլ չստացվեց. Արեգա Հովսեփյան Ադրբեջանում դպրոցը դարձել է հակահայկական քարոզչության, այլ ոչ թե կրթության վայր. ադրբեջանցի լրագրող (տեսանյութ) Ծխելու պատճառով ծագած վեճն ավարտվել է հարևանների միջև փոխհրաձգությամբ Դատապարտում եմ Սաթիկ Սեյրանյանի և Հայաստանի ժուռնալիստների միության դեմ իրականացվող հարձակումները․ Նաիրի ՍարգսյանՆիկոլը մեզ շրջապատել է ադրբեջանցիներով. Դավիթ ՍարգսյանՆորմալ է, որ ընդդիմադիր ուժերը ոչ միայն Նիկոլի, այլև իրար դեմ են մրցակցում. Հովհաննես ԻշխանյանԱնասնակե՞ր, թե՞ էժան հաց․ ինչ բերեց Բաքվից եկող «խաղաղության գնացքը»․ «Ուշադրությունից դուրս» Այսօր ուսանողության միջազգային օրն է․ Մենուա ՍողոմոնյանԱդրբեջանի ականազերծման աշխատակից է պայթել ականի վրա, ոտքի մի մասը անդամաhատվել է Ամերիկացի դերասան Թոմ Քրուզը «Օսկար» է ստացել Ինչպե՞ս ապրել և դիմանալ գիշատիչ միջավայրում. «ՀայաՔվե հիմնասյուներ»Ադրբեջանը և Թուրքիան երբեք թույլ չեն տա, որ Հայաստանը զարգանա. Արմեն ՄանվելյանՆոյեմբերի 17-ը՝ Ուսանողների միջազգային օրն է. ԶՊՄԿ-ն շնորհավորում է բոլոր ուսանողներին օրվա կապակցությամբԱզատության պողոտայում երթևեկության փոփոխություն կլինի Լռությունն այլևս ոսկի չէ․ քննարկում են դատավորներն ու հաղորդակցման մասնագետները Ծեծկռտուք և դանակաhարություն «Ղապլվա փոսեր» դաշտավայրում, 3 վիրավոր կաՎերջին օրերին մեզ միացողների թիվն ավելացել է մի քանի անգամ. «Մեր ձևով» շարժում Հայաստան են թափանցում տաք օդային հոսանքներ․ ջերմաստիճանը կբարձրանա Թող ձեր ձգտումներն իրականանան, իսկ ձեր ներդրումը դառնա Հայաստանի առաջընթացի անբաժան մասը. Նաիրի ՍարգսյանԻնչո՞ւ ուկրաինացիները չեն կարող տապալել ԶելենսկունՀայաստանում արտադրվող էլեկտրաէներգիայի 17 տոկոսը բաժին է ընկնում արևային գեներացիային Գողության դեպք, «Աղաբաբյանս» հյուրանոցային համալիրում 29-ամյա կինը գաղտնի հափշտակել է «iPhone» և վզնոց