Այն, ինչ հայտնաբերեցին գիտնականները Չերնոբիլի անտառներում, շոկի ենթարկեց գիտական աշխարհը (լուսանկարներ)
ԼԱՅՖ
1986 թվականի ապրիլի 26-ը ողբերգական օր էր Խորհրդային Միության ու ամբողջ աշխարհի համար։ Հենց այդ օրը տեղի ունեցավ Չերնոբիլի ատոմակայանի հայտնի վթարը, որի արդյունքում հսկայական տարածքներ ատոմային էլեկտրակայանի շուրջ հայտարարվեց օտարեցման գոտի։ Վերջերս գիտնականները մի ծրագիր ձեռնարկեցին, որի նպատակն էր պարզել, թե ինչպիսին է լքված այդ վայրերի ֆաունան ու պարզվեց, որ մարդկանց առկայությունը շատ ավելի վատ է ազդումմ կենդանական աշխարհի վրա, քան ճառագայթումը։ Այնտեղ հայտնաբերեցին այնպիսի կենդանատեսակներ, որոնց վերջին հարյուր տարվա մեջ գրեթե անհնար էր տեսնել։ Ձեզ ենք ներկաայացնում այդ հետազոտության միջանկյալ արդյունքները։
Վերջին 30 տարում կենդանիների գլխաքանակը օտարեցման գոտում անգամներով բարձրացել է, իսկ դա թույլ էտալիս պնդել, որ ճառագայթումն այդքան շատ վնաս չի պատճառում կենդանական աշխարհին, որքան մարդու ներգործությունը։
Գիտնականները հետևում էին կենդանիներին թարմ ձյան վրա թողած նրանց հետքերով, ինչպես նաև այդ տարածքքի տարբեր կետերում տեղադրված 42 տեսախցիկներով։
Հետազոտությունները թույլ տվեցին պարզել, որ չերնոբիլյան անտառներում էապես աճել է վայրի վարազների, գայլերի, աղվեսների և այլ կենդանիների գլխաքանակը։
Պորտսմուտի համալսարանի պրոֆեսոր Ջիմ Միթը պնդում է, որ այդ վթարը ակամայից ստեղծել է արգելոցի պես մի բան․
«Մենք չենք պնդում, որ ճառագայթումը լավ բան է, սակայն մարդու ազդեցության բացակայությունը թույլ է տվել, որպեսզի կենդանիների պոպուլյյացիան վերականգնվի ու դրան նույնիսկ ճառագայթումը չի խանգարել»։
Չերնոբիլյան անտառներում հաջողվել է նույնիսկ այնպիսի բացառիկ կենդաննատեսաների լուսանկարել, ինչպիսիք են Պռժևալսկու ձին և զուրբրեր։
Հետևությունը պարզ է․ մարդը բնությանը շատ ավելի մեծ վնաս է տալիս, քան ռադիոակտիվ ախտահարումը ու սրա շարջ արժե և պետք է մտածեն բոլորը։
Իդրամի աջակցությամբ կայացավ STEM Acceleration Award 2025-ը
Երբ և ինչպես մարդկությունը որոշեց անցնել գրավոր խոսքի. «Փաստ»
Հանրային քննարկման է ներկայացվել նոր ծրագիր՝ Արցախից տեղահանված 1-3 անդամ ունեցող ընտանիքների բնակապահովմանն առնչվող հարցերի լուծման համար
Կիևն արդեն ունի մշակված լուծումներ, որոնք ցանկանում է առաջարկել գործընկերներին. Զելենսկին՝ է Ռուսաստանի հետ բանակցությունների վերսկսման մասին
2 ամսով կալանքը երկարաձգելը սրիկայություն է. Ալեքսանյան
Շարունակում ենք այցելել ՀՀ տարբեր համայնքներ՝ ծանոթանալու, արձանագրելու այնտեղ առկա խնդիրները, մշակելու դրանց լուծումները. Նաիրի Սարգսյան (տեսանյութ)
Սամվել Կարապետյանի կալանքը 2 ամսով երկարաձգվել է
ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (18 ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ).Ավարտվել է ամենաարյունահեղ ճակատամարտերից մեկը. «Փաստ»
Թե բա՝ Էջմիածնում «կրել» ենք նաև Սամվել Կարապետյանի ուժին․ Նարեկ Կարապետյան
Ինչպիսի՞ եղանակ է սպասվում
Հայ գերիները խոշտանգումների են ենթարկվում Բաքվում
Երկատման կետեր. երբ ընտրությունները շատ մոտ են, իսկ պարտության գինը չափազանց բարձր է. «Փաստ»
Հայ-ամերիկյան խմբերի նպատակը Ռուսաստանին դուրս մղելն է
Ի՞նչ է սպասվում լիցենզիայից զրկված ՀԷՑ-ին
ՔՊ-ն հետապնդումներ է սկսել Վաղարշապատի ընդդիմադիրների դեմ
Մի՞թե սա թալան չէ․ Հրայր Կամենդատյան
Ինչպե՞ս հաղթել անհավասար պատերազմում. «ՀայաՔվե հիմնասյուներ»
Team Group-ը ներկայացրեց էներգետիկ ոլորտի զարգացման իր լայնածավալ նախագծերը․ կայացավ Robust Armenia կոնֆերանսը
Անբարենպաստ գործարք՝ պայմանավորված քաղաքական նկատառումներով. «Փաստ»
Ծեծկռտուք՝ Երևանում․ ոստիկանության գվարդիայի ջոկի հրամանատարին հրել-գցել են․ նա հիվանդանոցում է
Բաքվի բանտում գտնվող Վիգեն Էուլջեքջյանն այլևս չի կարողանում քայլել, իսկ բժիշկների կողմից նշանակված դեղորայքը նրան չի հատկացվում. Տիգրան Աբրահամյան
«Նվերից հետո ինձ ուժ տվողը Մանես է՝ մեր աղջիկը». պայմանագրային զինծառայող Նվեր Առստամյանն անմահացել է 2023 թ. սեպտեմբերի 19-ին Մարտունիում. «Փաստ»
Իսրայելում հայտնաբերվել է աշխարհի ամենահին մարդ-կենդանու արձանիկը
Սամվել Կարապետյանի խափանման միջոցի մասին որոշումը կհրապարակվի այսօր
Պետական պարտքի ճգնաժամի ահագնացող սպառնալիքը. «Փաստ»
Պայթյուն-փլուզում՝ Էջմիածնում, փլատակների տակից դուրս է բերվել 76-ամյա տանտիրուհին
Վթար է․ բազմաթիվ հասցեներում ջուր չի լինելու
«Ժողովրդավարության բաստիոնի» թղթե տնակը. «Փաստ»
Մահացել է «Գրեյի անատոմիա» սերիալի աստղ Էլիզաբեթ Ֆրանցը
Խեղճությունը մեր թշնամին է ու մենք նրան հաղթելու ենք. Գագիկ Ծառուկյան
Կդադարեցվի Ազգային արխիվի տասնմեկ ներկայացուցչության գործունեությունը. նախագիծ. «Փաստ»
Էջմիածնում քաղաքական հաշվեհարդարի նոր փուլ. իշխանության ճնշումների մեխանիզմը գործում է
Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր
Վաղարշապատի ընտրությունները բացեցին իշխանության ճաքերը. սա վերջի սկիզբն է
Օրվա աղոթք
«Նիկոլ Փաշինյանը փորձում է Վաղարշապատում բոնուսային մեթոդներով տարած հաղթանակը ներկայացնել որպես քարտ-բլանշ, որից օգտվելով՝ կարող է հարձակվել Եկեղեցու վրա». «Փաստ»
«Սա չեզոքություն չէ, սա երեսպաշտություն է». Վահե Հակոբյանը՝ Եվրամիությանը. «Փաստ»
Եկեղեցու դեմ փաշինյանական պատերազմի «սերիաները». «Փաստ»
Իսկ Վաղարշակ Հարությունյանին իրավապահները հարցեր չունե՞ն. «Փաստ»
Կիրակնօրյա «դասերը». ինչե՞ր են հուշում Վաղարշապատի ընտրությունները. «Փաստ»
Մեծ Բրիտանիան զգուշացրել է Ռուսաստանի և ՆԱՏՕ-ի միջև հնարավոր պատերազմի մասին
Արգենտինայում ոստիկանները արցունքաբեր գազ են կիրառել ֆուտբոլիստների դեմ
ԵՄ-ն խստացրել է երրորդ երկրների հետ առանց վիզայի ճանապարհորդության կասեցման կանոնները
Հայերի նկատմամբ ատելություն կրթական հաստատություններում. տեսանյութ ադրբեջանական դպրոցից
Հստակ հիմնավորել ենք, որ չկա խափանման միջոցի պայման և պետք է միջնորդությունը մերժվի․ Արամ Վարդևանյան
«Հայկական ժամանակ»-ն արդեն հրապարակել է վերդիկտը
Հայաստանը կարևորում է Գերմանիայի աջակցությունը
Ռուսաստանում փորձել են պայթեցնել Սերգեյ Շոյգուին (տեսանյութ)
Chevron-ը ուսումնասիրում է Lukoil-ի արտասահմանյան ակտիվները գնելու հնարավորությունը
Խոշոր ավտովթար՝ Արագածոտնի մարզում․ բախվել են «Nissan Rogue»-ը և «Toyota»-ն․ կա վիրավոր
