Երևան, 27.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Զեկույց այն թուրքերի մասին, ովքեր 1915թ.-ին օգնության ձեռք մեկնեցին հայերին

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Ռաուլ Վալենբերգի միջազգային հիմնադրամը և Քլարկի համալսարանի Հոլոքոստի և ցեղասպանության ուսումնասիրության Սթրասլեր կենտրոնի Գալուստեան/Մուգար ամբիոնը պրոֆեսոր Թաներ Աքչամի հետ նախաձեռնել են մի մեծ հետազոտություն: Այդ ընդարձակ հետազոտության նպատակն այն թուրքերի և քրդերի մասին տեղեկություններ հավաքելն է, ովքեր օգնության ձեռ ք են մեկնել Հայոց ցեղասպանությունից տուժածներին:

Ռաուլ Վալենբերգի միջազգային հիմնադրամի հիմնական առաքելությունն է բացահայտել փրկության և համերաշխության մասին չպատմված պատմությունները: «Մուսուլման փրկիչների հարցը, ովքեր ամեն ջանք գործադրել են 20-րդ դարի սկզբում հայերին փրկելու համար, չուսումնասիրված ասպարեզ է, որ դեռ պետք է բացահայտվի»,-նշվում է հիմնադրամի կայքում տեղադրված զեկույցի նախաբանում:

«Մեզ համար մեծ պատիվ է մեր ուժերը միավորել աշխարհահռչակ թուրք պատմաբան և սոցիոլոգ Թաներ Աքչամի հետ, ով ջանք չի խնայել' փորձելով իրար համապատասխանեցնել հայերի և թուրքերի պատմածները, ինչպես նաև Քլարկի համալսարանի Հոլոքոստի և ցեղասպանության Սթրասլեր կենտրոնի նրա ամբիոնի հետ:

Սա յուրատեսակ փորձ է' գտնելու և մեծարելու այն բազմաթիվ թուրքերին և քրդերին, ովքեր օգնության ձեռք են մեկնել իրենց հայ հարևաններին մարդկության ամենամութ ժամանակաշրջաններից մեկում: Վալենբերգի հիմնադրամը նույնն անում է Հոլոքոստի հետ կապված: Չարիքի վրա կենտրոնանալու փոխարեն, մեր ՀԿ-ն ձգտում է ընդգծել այն կանանց և տղամարդկանց համերաշխության ոգին, ովքեր հաճախ վտանգի են ենթարկել իրենց սեփական կյանքը' մյուսներին փրկելու համար: Սա մեր պարտքն է այդ փրկիչների առջև, և ամենից առաջ մեր պարտավորությունը երիտասարդ սեր նդի առջև, որը պետք է տեղյակ լինի այս օրինակների մասին:

Այս առնչությամբ իրականացված հետազոտությունը մանրակրկիտ ձևով և ջանասիրաբար իրականացվել է մահմեդական (թուրքական և քրդական) նահանգներում, որտեղ տեղի են ունեցել ամենաշատ սպանությունները, և որտեղ պատմությունների մեծ մասը սերնդեսերունդ են փոխանցվել բանավոր կերպով:

Ինչպես խոստացել էինք, ուսումնասիրությունը հիմա արդեն հրատարակված և ներկայացված է հանրության դատին, որպեսզի մասնագետները և հասարակ ընթերցողները կարողանան ծանոթանալ դրան և իրենց կարծիքը հայտնել:

Բարության ճանաչումը մեր առաքելության հիմնասյուներից է, և մենք վստահ ենք, որ այս մանրազնին ուսումնասիրությունը մեզ թույլ կտա նոր անուններ ավելացնել փրկիչների ցանկում»,-ասված է Ռաուլ Վալենբերգի միջազգային հիմնադրամի զեկույցում:

12-օրյա պատերազմում Իրանի ժողովուրդը հաղթեց և՛ Ամերիկային, և՛ սիnնիստներին, դրանում կասկած չկա․ Ալի Խամենեի Հայ կարատեիստներն Ասիայի առաջնությունում մեդալներ են նվաճել Եվրախորհրդարանը Ռուսաստանի նոր տարածաշրջանների վերաբերյալ բանաձև է ընդունել Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոայի» մեկնարկային կազմը Կցրտի՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել ձմռան առաջին օրը Ձեռք են բերվել մեծաքանակ փրկարարական միջոցներ․ ՆԳՆ Խաբեություն Հաագայի Միջազգային քրեական դատարանի անդամակցության վերաբերյալ․ Էդմոն ՄարուքյանՊատգամավորները Մոսկվա կգործուղվեն «Աֆիշում գրված է, որ այսօր երեկոյան պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես, ուրեմն՝ պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես». Դավիթ Հակոբյան Հայ ժողովուրդը միշտ զորակցել է պաղեստինյան արդար դատին․ Արամ Ա Վեհափառ Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Անդրեն հեռացել է Հայաստանից (լուսանկարներ) Դավթաշեն կամրջի՝ Վաղարշյան փողոցից դեպի Սասնա Ծռերի փողոցի ուղղությամբ փակ են լինելու երթևեկելի երկու ուղղության 1-ին գոտիները Ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են մի քանի մեքենաներ, կա վիրավոր Տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակումը կդառնա տարածաշրջանում խաղաղության հաստատման առանցքային գործոններից մեկը. Խուդաթյան Էստոնիան 2026 թվականին Հայաստանում դեսպանություն կբացի Շրի Լանկայում ավելի քան 40 մարդ է զոհվել սողանքների և ջրհեղեղների հետևանքով Հրդեհների բոլոր օջախները մարվել են. ՆԳՆ նոր հորդորը ՆԳՆ–ից հաստատում են՝ ոստիկանության ծառայողը վերջ է դրել կյանքին «ԿԽՄԿ-ն Բաքվի հետ երկխոսությունը վերականգնելու ուղի է փնտրում». Զառա Ամատունի Փաշինյանը հանդիպել է Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու մի խումբ եպիսկոպոսների հետ «Մատչելի բնակարան՝ երիտասարդ ընտանիքներին» պետական նպատակային ծրագրի իրականացման համար գումար կհատկացվի Հոնկոնգի ողբերգական հրդեհը դառնում է Չինաստանի իշխանության ամենախոշոր փորձությունը Պուտինը հայտարարել է, թե չէր սպասում, որ ԱՄՆ-ն պատժամիջոցներ կկիրառի ԼՈՒԿՕՅԼ-ի և Ռոսնեֆտի դեմ Չարենցի փողոցում 32-ամյա վարորդը Cadillac-ով վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին. վերջինս տեղափոխվել է հիվանդանոց Պարեկային ծառայության աշխատակիցն ինքնասպանություն է գործել Փաշինյանին հնարավոր է հաղթել․ Նաիրի Սարգսյան ՀԱՊԿ երկրները հարգանքով են վերաբերվում Հայաստանի դիրքորոշմանը. Պուտին Մեր մրցակցային առավելություններից մեկն էլ այն է, որ մենք մեծամիտ չենք․ Նաիրի ՍարգսյանԻսրայելը հարվածներ է հասցրել Լիբանանին Մամիկոնյանց փողոցում բախվել են «Changan»-ը և «Nissan Rogue»-ը, այնուհետև «Changan»-ը բախվել է կայանված «BMW»-ին․ կա վիրավոր Սպանության փորձի մեղադրանքով հետախուզվող է հայտնաբերվել Բագրատաշենի սահմանային անցակետում Տարածված վիրուսի ֆոնին դպրոցները փակելու անհրաժեշտություն կա՞ Ժիրայր Լիպարիտյանի մանիպուլյացիաները Պետրոսի եթերում․ Ադրբեջանականացումը արդեն հիմա է Առեղծվածային ու nղբերգական դեպք՝ Երևանում, ավտոշուկայի հարևանությամբ հայտնաբերվել է hրազենային վնասվածքով տղամարդ Ճիշտը «ցո՞ւլն» է. ինչպես ձախողվեց նախկին օմբուդսմենը Ինչպես են արևային վահանակները լույսը վերածում էլեկտրաէներգիայի Ալլա Պուգաչովային պարտավորեցրել են ապամոնտաժել նրա կառուցած փայտե պիրսը ՍոլնեչնոգորսկումԴատախազությունը դարձել է հանցանքները պարտակող. Արմեն ՄանվելյանԲանակը թալանեցիք, կարմիր գծերը անցաք, պատասխա՛ն եք տալու․ Նառա Գևորգյան «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժման աշխատանքային այցը ՍտեփանավանՓաշինյանը կորցրել է ժողովրդի վստահությունը ու չի տիրապետում իրավիճակին. Մարիաննա ՂահրամանյանԿլոր սեղան-քննարկում նոր աշխարհակարգի և Հայաստանի աշխարհաքաղաքական ընտրության վերաբերյալԵղանակը՝ առաջիկա օրերինԼիդյա Մանթաշյանը ազատ կարձակվի, կալանքը վերացվեց IDBank-ը թողարկել է պարտատոմսերի 2026 թվականի առաջին տրանշը Փաշինյանը գնում է Կիմ Չեն Ընի ճանապարհով, նա բռնապետ է. Ավետիք ՉալաբյանՄերձիշխանական շրջանակները սեփականել են քաղհասարակության դերը. Մենուա ՍողոմոնյանԻ՞նչ է առաջարկվում կենսաթոշակի և նպաստի շահառուների համար«Առաջարկ Հայաստանին» նախաձեռնության ներկայացուցիչների այցը Սյունիք