Երևան, 07.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Հակաբիոտիկների օգտագործման վտանգները: Գեորգի Ավետիսյանի սյունակը

ԳԵՈՐԳԻ ԱՎԵՏԻՍՅԱՆԻ ՍՅՈՒՆԱԿԸ
Սիրելի ընթերցողներ այս հոդվածը գրելուն նպաստեց մի լուր, որը վերաբերում էր հղի կնոջ մահվանը տուբերկուլյոզ հիվանդությունից (տուբերկուլյոզին կանդրադառնամ հաջորդ անգամ):
 
Ոզում եմ խոսենք ընդհանրապես մանրէների (միկրոբ) և դրանց դեմ պայքարի մասին: Ինչպես գիտենք՝ պատմության ընթացքում բազմաթիվ մանրէային հիվանդություններ դարձել են համաճարակների պատճառ, ինչը իր հերթին միլիոնավոր մարդկանց կյանքեր է խլել, մինչև 19-դարի վերջում շոտլանդացի մանրէաբան Ա. Ֆլեմինգը բացահայտեց պենիցիլինը՝ հակաբիոտիկ, որ սպանում էր մանրէներին:
 
Այս բացահայտումը հեղափոխություն էր բժշկության բնագավառում: Հետագայում արդեն այլ գիտնականներ բացահայտեցին այլ հակաբիոտիկներ, այդ թվում նաև ստրեպտոմիցինը, որով սկսեցին բուժել տուբերկուլյոզ հիվանդությունը:
 
Սակայն, ինչպես պարզվեց, այստեղ ևս ազդեցությունը բերում է հակազդեցություն՝ մանրէները սկսեցին հարմարվել՝ առաջացավ ռեզիստենտություն այդ հակաբիոտիկների նկատմամբ, հետագայում արդեն անհրաժեշտություն առաջացավ սինթեզել նոր հակաբիոտիկներ:
 
Ցավոք, մեր իրականության մեջ հակաբիոտիկների օգտագործումը դարձել է հասարակ մի բան, ամեն պատեհ և անպատեհ առիթների ժամանակ մարդիկ օգտագործում են հակաբիոտիկներ, իսկ մանրեները շարունակում են հարմարվել այդ հակաբիոտիկներին: Ըստ մասնագետների պնդման, մի քանի տասնյակ տարի հետո կարող է ստացվել այնպես, որ չունենանք մանրէների դեմ պայքարի գործուն միջոց:
 
Սա լուրջ ահազանգ է: Ցավալին նաև այն է, որ միայն մարդկանց օգտագործումը չի, որ կարող է նման հետևանքներ ունենալ: Ավելի վատ պատկեր է անասնաբուժության բնագավառում: Անասնապահությամբ զբաղվող մարդիկ սովոր են, կենդանու մոտ տրամադրության կամ ախորժակի անկում նկատելու դեպքում հակաբիոտիկ ներարկել: Այդ ներարկումն իր հերթին բերում է նրան, որ կենդանիներից ստացված մթերքի մեջ հայտնաբերվում է հակաբիոտիկների մնացորդային քանակներ, ինչը իր հերթին ժամանակի ընթացքում բերում է նույն էֆեկտին:
 
 
Երբեք չի կարելի պրոֆիլակտիկ նպատակով օգտագործել հակաբիոտիկներ, լինի դա մարդու, կաթնատու, մսատու կենդանիների, թե մեղուների պարագայում:
 
Առողջ եղեք և մի վախեցեք:
 
Բաքվի դատարանում Արցախի նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարների և մյուսների գործով նիստին դատախազները ներկայացրել են մեղադրական ելույթները Շատ երկար էի սպասում Հայաստանի հավաքական հրավիրվելուն․ Արտյոմ Բանդիկյան Հայաստանը և Հնդկաստանը քննարկել են պաշտպանական ոլորտում գործակցության հնարավորությունը Հայաստանն ի վիճակի չէ բալանսավորված տնտեսական հարաբերություններ ունենալ Թուրքիայի հետ. փորձագետ Հայաստանի պատվիրակ Ալբերտի «Մանկական Եվրատեսիլ 2025»-ի երգն ու տեսահոլովակն արդեն հասանելի են 56 երթուղու ավտոբուսը հետընթաց անելով բախվել է «Chevrolet»-ին, «ՎԱԶ 2107»-ին և «Mercedes Sprinter»-ին Որոշում է կայացվել հոսպիտալացնել Վարդան Ղուկասյանին Էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանն իր վերջին հարցազրույցում նշել է, որ Տաշիր ընկերությունների խումբը փութաջանորեն է օգտվում պետության տրամադրած արտոնություններից․ Լիլիթ ՂարաջյանԺողովրդի մոբիլիզացիոն ռեսուրսը կսրբի կտանի իշխանությանը Մրցույթ «Առաջարկ Հայաստանին» նախաձեռնության շրջանակներումԵրեք հայ գրոսմայստեր դուրս եկան ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի երրորդ փուլ Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել առաջիկա օրերին «Նոա»-«Սիգմա» խաղի ժամանակ հայ և չեխ երկրպագուները աղբամաններ են նետել իրար վրա (տեսանյութ) Բաքվում շարունակվում է ապօրինաբար պահվող Արցախի նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարության դեմ «դատը» Մինչև 2026 թվականի հունվարի վերջ նախատեսվում է Ադրբեջանով անցնող երթուղով առաքել ևս 132 վագոն ցորեն. Հարավկովկասյան երկաթուղի Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոան» պարտվեց առաջին խաղակեսում Շղթայական ավտովթար՝ Երևանում. խցանումն էլ հասնում էր մոտ 3 կմ-ի Բաքվի դատարանում «ապացույցներ» են ներկայացվել Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանի դեմ Մենք մեզ որբացած ենք զգում, այստեղ չէ մեր Առաջնորդը․ միասնական աղոթք՝ Մուղնու եկեղեցում Աշխարհի լավագույն ֆուտբոլիստի կոչման թեկնածուները Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Ռուսաստանին գոհացնում է «Վրացական երազանք»-ի գործունեությունը․ Շոյգու Մանվել Քեշիշյանը նշանակվել է վարչապետի աշխատակազմի ռազմավարական հաղորդակցության վարչության պետ Նախատեսվում է հուշագիր ստորագրել ՀՀ դատախազության և Իտալիայի Գլխավոր զինվորական դատախազության միջև Եվրահանձնաժողովը սկսել է քննարկել ռուսների համար վիզային նոր սահմանափակումները KFC-ն հայտարարություն է տարածել՝ այսօր մասնաճյուղերից մեկում բռնկված հրդեհի կապակցությամբ Հայաստանը և Սաուդյան Արաբիան հարաբերությունները խորացնելու մեծ ներուժ ունեն. Սարգիս Խանդանյան Իսրայելի բանակը հարվածներ է հասցրել «Հեզբոլլահ» շարժման ռազմական թիրախներին Որպես անհետ կորած որոնվում է 29–ամյա արցախցի Արսեն Թեւոսյանը Արես Հակոբյանը հաղթել է չեխ մրցակցին Ադրբեջանը Մեծ Բրիտանիայի հետ ռազմավարական գործընկերության հարցեր է քննարկել Մեզ վստահեցրել են, որ Զանգեզուրի ճանապարհում Իրանի համար որևէ սպառնալիք չկա. Արաղչի Վարդան Ղուկասյանի առողջական վիճակը կտրուկ վատացել է․ փաստաբան Բռնցքամարտիկ Տիգրան Խաչատրյանը հաղթեց բոսնիացի բռնցքամարտիկին․ տեսանյութ Պարզեցվել են կենսաթոշակների նշանակման ընթացակարգերը Գողություն՝ Արթիկի հյուրանոցառեստորանային համալիրներից մեկում․ թռցրել են անգամ սեփականատիրոջ որդու կիսավերարկուն Ավտովթար՝ Արագածոտնի մարզում․ բախվել են «SHACMAN» բեռնատարը և «Opel Astra»-ն. հայրը և 2 անչափահաս երեխաները տեղափոխվել են հիվանդանոց Լոռու մարզի քրեական ոստիկանները սպանության դեպք են կանխել․ 5 անձ ձերբակալվել է Բաքվում քննարկել են «Արևմտյան Ադրբեջան» վերադառնալու հարցը 2026-ի հունվարի 1-ից նույնականացման միջոցներով դրոշմավորման ենթակա ապրանքների ցանկն ընդլայնվում է Տարիներ շարունակ մեր գլուխներն եք արդուկում, թե Արցախը ճանաչեցիք Ադրբեջանի մաս, որ հակընդդեմ պահանջներ չլինենԻրազեկում․ գործարկվելու է էլեկտրական շչակ Ռուսաստանը գերազանցում է ԱՄՆ-ին միջուկային կարողություններով Նոր Նորքում Chevrolet-ն բախվել է բետոնե արգելապատնեշին. 26–ամյա վարորդին հասցրել են հիվանդանոց Հրդեհի ահազանգ Թումանյան փողոցում․ ինչ վնասներ են եղել Ուկրաինան Լատվիայից ստացել է 21 զրահափոխադրիչ Թոշակառուների համար դեղերի գներն անհասանելի են. Հրայր ԿամենդատյանՀայոց եկեղեցին փորձում են բնաջնջել միայն մեր թշնամիները և մեկ էլ Փաշինյանը. Արմեն ՄանվելյանՀամապարփակ պաշտպանությունն այն է, երբ ամեն մեկն իր տեղում և ոլորտում գիտի իր անելիքը. Մենուա ՍողոմոնյանԵրվանդ Երկանյանի սիմֆոնիկ «Ձոն»-ը՝ Էդուարդ Թոփչյանի ղեկավարությամբ. Երևանում կայացել է պրեմիերան