Երևան, 20.Օգոստոս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Հակաբիոտիկների օգտագործման վտանգները: Գեորգի Ավետիսյանի սյունակը

ԳԵՈՐԳԻ ԱՎԵՏԻՍՅԱՆԻ ՍՅՈՒՆԱԿԸ
Սիրելի ընթերցողներ այս հոդվածը գրելուն նպաստեց մի լուր, որը վերաբերում էր հղի կնոջ մահվանը տուբերկուլյոզ հիվանդությունից (տուբերկուլյոզին կանդրադառնամ հաջորդ անգամ):
 
Ոզում եմ խոսենք ընդհանրապես մանրէների (միկրոբ) և դրանց դեմ պայքարի մասին: Ինչպես գիտենք՝ պատմության ընթացքում բազմաթիվ մանրէային հիվանդություններ դարձել են համաճարակների պատճառ, ինչը իր հերթին միլիոնավոր մարդկանց կյանքեր է խլել, մինչև 19-դարի վերջում շոտլանդացի մանրէաբան Ա. Ֆլեմինգը բացահայտեց պենիցիլինը՝ հակաբիոտիկ, որ սպանում էր մանրէներին:
 
Այս բացահայտումը հեղափոխություն էր բժշկության բնագավառում: Հետագայում արդեն այլ գիտնականներ բացահայտեցին այլ հակաբիոտիկներ, այդ թվում նաև ստրեպտոմիցինը, որով սկսեցին բուժել տուբերկուլյոզ հիվանդությունը:
 
Սակայն, ինչպես պարզվեց, այստեղ ևս ազդեցությունը բերում է հակազդեցություն՝ մանրէները սկսեցին հարմարվել՝ առաջացավ ռեզիստենտություն այդ հակաբիոտիկների նկատմամբ, հետագայում արդեն անհրաժեշտություն առաջացավ սինթեզել նոր հակաբիոտիկներ:
 
Ցավոք, մեր իրականության մեջ հակաբիոտիկների օգտագործումը դարձել է հասարակ մի բան, ամեն պատեհ և անպատեհ առիթների ժամանակ մարդիկ օգտագործում են հակաբիոտիկներ, իսկ մանրեները շարունակում են հարմարվել այդ հակաբիոտիկներին: Ըստ մասնագետների պնդման, մի քանի տասնյակ տարի հետո կարող է ստացվել այնպես, որ չունենանք մանրէների դեմ պայքարի գործուն միջոց:
 
Սա լուրջ ահազանգ է: Ցավալին նաև այն է, որ միայն մարդկանց օգտագործումը չի, որ կարող է նման հետևանքներ ունենալ: Ավելի վատ պատկեր է անասնաբուժության բնագավառում: Անասնապահությամբ զբաղվող մարդիկ սովոր են, կենդանու մոտ տրամադրության կամ ախորժակի անկում նկատելու դեպքում հակաբիոտիկ ներարկել: Այդ ներարկումն իր հերթին բերում է նրան, որ կենդանիներից ստացված մթերքի մեջ հայտնաբերվում է հակաբիոտիկների մնացորդային քանակներ, ինչը իր հերթին ժամանակի ընթացքում բերում է նույն էֆեկտին:
 
 
Երբեք չի կարելի պրոֆիլակտիկ նպատակով օգտագործել հակաբիոտիկներ, լինի դա մարդու, կաթնատու, մսատու կենդանիների, թե մեղուների պարագայում:
 
Առողջ եղեք և մի վախեցեք:
 
«Մեդալի հակառակ կողմը» ֆիլմը ճանաչվել է հաղթող «Լավագույն լիամետրաժ գեղարվեստական ֆիլմ» անվանակարգում Թունելի վերջում լույս է երևում․ Սպիտակ տան մամուլի քարտուղար Մ-20 ԱԱ․ Արման Մուսիկյանը՝ բրոնզե մեդալակիր Գազայում երեխաների համար անվտանգ վայրեր չեն մնացել. UNRWA Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով Հավատում ենք Հայաստանի ինքնիշխանության պահպանմանը․ Իրանի նախագահ «Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև կոնֆլիկտի վերսկսման ռիսկերը նվազել են»․ Fitch գործակալություն ԱՄՆ-ն, Եվրոպան և Ուկրաինան աշխատանքային խումբ կստեղծեն՝ Կիևի անվտանգության երաշխիքներ մշակելու համար Պատգամավորը ինքնասպան է եղել խորհրդարանի շենքի դիմաց ԵՄ-ն ստիպված էր սպասել, որ Թրամփը ցույց տա մեզ խաղաղության ճանապարհը. Ռոբերտ Ֆիցո Հայ և ամերիկացի բարձրաստիճան զինվորականները հետևել են «Արծիվ գործընկեր-2025»–ի ընթացքին Հորդորում ենք հետևել Բաքվում ապօրինաբար գերեվարված հայերի ծանր վիճակին Իրանի մտահոգությունները հայ-իրանական սահմանի մոտ 3-րդ ուժերի ներկայության մասին պահպանվում են Առևտրի կենտրոնում երեխա է վնասվածք ստացել շարժասանդուղքով իջնելիս․ ՌԴ Արագածոտնի մարզում բժիշկներն արձանագրել են հիվանդանոց տեղափոխված 11-օրական աղջնակի մահը Բելառուսը պատրաստ է կազմակերպել Պուտին-Զելենսկի հանդիպումը «Տաշիր» հիմնադրամը ՀՀ գյուղական համայնքների բոլոր առաջին դասարանցիներին կնվիրի դպրոցական պայուսակներ Պուտինը Թրամփին ասել է, որ առաջիկա շաբաթներին ինքը կհանդիպի Զելենսկու հետ. Սպիտակ տուն Կարո՞ղ է արդյոք Թրամփն այցով ժամանել Մոսկվա Ջուր հավաքեք. ջուր չի լինելու Նալբանդյան փողոցում 5 կին ծեծել է միմյանց. հնչել են հայհոյանքներ Երևանը Թեհրանին վստահեցրել է, որ Իրանին որևէ սպառնալիք իր տարածքից երբեք թույլ չի տա. Աբբաս Արաղչի Փորձագետը նշել է Իրանի նախագահի Հայաստան այցի գլխավոր նպատակը Բաքվի դատարանն անտեսում է գերեվարված Ռուբեն Վարդանյանի բողոքը ԱՊՊԱ համակարգում փոփոխություններ կան․ կարևոր՝ վարորդների համար Գազամատակարարման պլանային անջատում Նոյեմբերյան համայնքի մի շարք հասցեներում Բագրատ Սրբազանի և շարժման մյուս մասնակիցների գործով դատական հաջորդ նիստը տեղի կունենա վաղը Ըմբիշ Արման Մուսիկյանը բրոնզե մեդալ է նվաճել Մ20 տարեկանների աշխարհի առաջնությունում Զելենսկին հայտարարել է, որ Ուկրաինայի անվտանգության երաշխիքները կմշակվեն 10 օրվա ընթացքում Երևան-Գյումրի ավտոճանապարհին բախվել են 2 «BMW»-ները․ կան վիրավորներ «Վերջին զանգից» հայտնի Լևոն Մկրտչյանի կնոջ՝ Էվելինա Ստեփանյանի քրոջ հարսանիքն է. օրվա առաջին ու բացառիկ կադրերը Գուրամ Ամարյանն ամուսնացել է․ ո՞վ է հարսնացուն․ ինչպե՞ս է անցել աստղային հարսանիքը (տեսանյութ) 19 մլն դրամի վնաս է պատճառվել համայնքին. քրեական վարույթն ուղարկվել է դատարան Ռուսաստանն Ուկրաինային է հանձնել 1000 զոհված զինծառայողի մարմին Վիճաբանության ընթացքում համաքաղաքացուն դանակահարած տղամարդը ձերբկալվել է Մշակութային կամուրջ Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև․ ինչու է դա կարևոր Բրյանսկում հայտնաբերվել և ոչնչացվել է ուկրաինական ԴՌԳ-ը․ երեքը սպանվել են, երեքը՝ գերի հանձնվել Ուլյանովսկում ինքնաթիռը կորցրել է անիվը թռիչքի ընթացքում Մեսսին Արգենտինայի հավաքականի հայտացուցակում է Եղվարդի կամրջի հարևանությամբ «ՎԱԶ 2106»-ը բախվել է ավանակին․ վերջինը տեղում սատկել է Ինքնաթիռի ժամանումից հետո հայտնաբերվել է խարդախության մեղադրանքով հետախուզվող 59-ամյա օտարերկրյա քաղաքացին ԽՍՀՄ-ն ու Ռուսաստանը «ճիշտ էին»․ Թրամփ Սեպտեմբերից կներդրվի ժամանակավոր անաշխատունակության և մայրության նպաստների նշանակման նոր կարգ Հաստատվել են 9-րդ և 12-րդ դասարանների ավարտական և պետական ավարտական քննությունների վերաքննությունների օրերը Հայաստանին նոր քաղաքական մշակույթ և նոր առաջնորդներ են պետք. Արմեն ՄանվելյանՎՏԲ-Հայաստան Բանկն աջակցում է մարզային գրադարանների գրքային ֆոնդերի նորացման նախաձեռնությանըՋրանջատումներ՝ մինչև ուշ գիշեր Վազգեն Գալստանյանը 1995 թվականին մաhացել է. դատարանում Բագրատ Սրբազանը խնդրել է իրեն այդպես չդիմել Հայաստանը վստահեցրել է՝ երբեք թույլ չի տա, որ իր տարածքով սպառնալիք ուղարկվի դեպի Իրան. Արաղչի Մահացել է Ժիրայր Սեֆիլյանի եղբոր որդին