Երևան, 24.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Հինգ հետաքրքիր փաստ հերպեսի մասին

ԼԱՅՖ

Հերպեսը աշխարհում ամենատարածված հիվանդություններից մեկն է. մոլորակի բնակչության առնվազն երկու երրորդը վարակված է դրանով: Այդուհանդերձ, մարդկանց մեծ մասին քիչ բան է հայտնի այս հիվանդության մասին, դրա համար էլ ժողովրդի մեջ դրա մասին բազմաթիվ առասպելներ ու թյուրընկալումներ կան:

NEWS.am Medicine խմբագրությունը Ձեր ուշադրությանն է ներկայացնում մի քանի հետաքրքիր փաստ հերպեսի մասին.

1.Հերպեսը ծայրաստիճան վարակիչ է

Հերպեսը շատ վարակիչ է ու փոխանցվում է բոլոր հնարավոր ձեւերով՝ օդակաթիլային (հազ, փռշտոց ու նույնիսկ սովորական զրույց) կոնտակտային (համբույր, ընդհանուր սպասքի, կոսմետիկայի գործածում, դռների բռնակներին դիպչել) ու իհարկե նաեւ սեռական ճանապարհով: Հնարավոր է նաեւ մորից երեխա վարակի փոխանցումը ծննդաբերության ժամանակ կամ էլ ներարգանդային զարգացման ժամանակ:

2.Հերպեսը ամենեւին էլ մրսածության դրսեւորում չէ

Շատերը հերպեսն անվանում են «մրսածություն», կամ «մրսածության հետեւանք շրթերի վրա», բայց իրականում հերպեսը ոչ մի կապ չունի մրսածության հետ: Հերպեսն ինքնուրույն հիվանդություն է, որի հարուցիչը 1-ին կամ 2-րդ տեսակի հասարակ հերպեսի վիրուսն է: Այդ վիրուսով վարակված է մարդկանց մեծ մասը, բայց սովորաբար այն քնած վիճակում է գտնվում ու ակտիվանում է միայն մրսելիս, սթրեսի , գերհոգնածության, խրոնիկ հիվանդությունների սրման կամ էլ այլ պատճառներով իմունիտետի նվազման ժամանակ:

3. Հերպեսը անհնար է բուժել

Ժամանակակից բժշկությունը առայժմ չի կարող հերպեսի վիրուսը հեռացնել օրգանիզմից: Հակավիրուսային դեղամիջոցները, որոնք օգտագործում են հիվանդության սրման ժամանակ, միայն ագելափակում են վիրուսի բազմացումը ու նպաստում հերպեսային խոցերի արագ ապաքինմանը: Բայց ինքը վիրուսը մնում է մարդու հետ ամբողջ կյանքում:

4. Պահպանակները հերպեսից 100 տոկոսանոց պաշտպանություն չեն ապահովում

Պահպանակը իրոք նվազեցնում է վտանգը, բայց հարյուրտոկոսանոց պաշտպանություն ցավոք չի ապահովում: Վիրուսի փոխանցումը միեւնույն է կարող է տեղի ունենալ մարմնի այն մասերով, որոնք պահպանակը չի փակում, կամ էլ պահպանակի հնարավոր ճեղքերի միջով:

5. Հերպեսը վտանգավոր հիվանդություն է

Շատերին թվում է, թե հերպեսը ընդամենը շրթերին առաջացած տհաճ ցանն է, բայց իրականում հերպեսը երկրորդ տեղն է զբաղեցնում վիրուսային ինֆեկցիաներից մահացության ցուցանիշով, զիջելով միայն գրիպին ու ՍՇՎԻ-ն: Տեսականորեն հերպեսը կարող է հայտնվել ամենուրեք, որտեղ նյարդային հյուսվածք կա, հետեւաբար ցանկացած օրգանում: Ընդհանուր ու տեղական իմունիտետի նվազման դեպքում հերպեսային բորբոքումը կարող է զարգանալ նաեւ բերանի ու կոկորդի լորձաթաղանթում, աչքի կոնյուկտիվում, ավշային հանգույցներում, ներքին սեռական օրգանների վրա, աղիներում, լյարդում, երիկամներում, թոքերում ու կենտրոնական նյարդային համակարգում: Եթե հիվանդությունը ախտահարում է գլխուղեղը՝ հիվանդը ամենայն հավանականությամբ մահանում է, կամ էլ հաշմանդամ է դառնում:

Երեկ կյանքի 100-րդ տարում վախճանվեց խորհրդային և հայկական ֆուտբոլի լեգենդ Նիկիտա (Մկրտիչ) Սիմոնյանը. Ավետիք ՉալաբյանՈւկրաինան այլընտրանք չունի. մի քանի ամսից՝ կապիտուլյացիան անխուսափելի կդառնա․ քաղաքագետ Երևանում մեքենա է այրվել Խաղաղություն կոչվող կեղծիք. ինչի առաջ է կանգնեցվում Հայաստանը Պետությունը դարձրել են գործիք. ՀԷՑ-ը, Կարապետյանը և հակաեկեղեցական վենդետան Ռուբլին թանկացել է․ փոխարժեքն՝ այսօր Հայաստանը ներկայացվեց LTSICON 2025 միջազգային գիտաժողովում «Արսենալի» հաղթանակը, Էզեի հեթ-տրիկը (տեսանյութ) Շարունակվում են անտառավերականգնման աշխատանքները Հայտնաբերվել է 1700 տարվա հնությամբ անձեռնմխելի հռոմեական սարկոֆագ Վիսկոնսինում հայտնաբերվել է նախապատմական «կանոեների կայանատեղի» Քորթնի Քարդաշյանը կիսվել է քույրերի հետ արխիվային լուսանկարներով Բոլոր խոշորացված համայնքներում կկառուցվեն առնվազն 25 մետրանոց լողավազաններԱդրբեջանը գաղտնի Ուկրաինային է վաճառում ռուսաստանյան Սու-22 կործանիչներ. Daily ExpressՈւկրաինայի խաղաղության հակասական ծրագիրն ԱՄՆ-ի և ՌԴ-ի հետնաբեմային բանակցությունների արդյունք է. BloombergՄեծ Բրիտանիայում կանխատեսում են վարչապետ Քիր Սթարմերի հրաժարականը «Ռոման» վստահ հաղթանակ տարավ Քունն օգնում է խուսափել վնասվածքներից վազքի ժամանակ Շնորհակալ ենք այն ամենի համար, ինչ Ամերիկան և նախագահ Թրամփն անում են մեր անվտանգության համար․ ԶելենսկիՌուսաստանի դեմ եվրոպական պատժամիջոցները ձախողված են. ԱՄՆ ֆինանսների նախարարԹե ինչու՞ ՀԷՑ–ը զրկվեց լիցենզիայից. Նարեկ ԿարապետյանՌուսաստանում ցանկանում են արգելել միգրանտներին օդամղիչ զենքի և ինքնապաշտպանության միջոցների վաճառքըՀույս ունեմ՝ մինչեւ 2050թ.–ը կունենանք լողից առնվազն 1 օլիմպիական ոսկե մեդալ. ՓաշինյանԶելենսկին պատմել է Ժնևի բանակցությունների առաջին արդյունքների մասին Արդյո՞ք Իրանի կալանած լցանավը ադրբեջանական նավթային նավ էր, որը շարժվում էր Իսրայել. Sepah Pasdaran«Վանը» պարտության մատնեց ԲԿՄԱ-ին«Արմավիր» ՔԿՀ-ում դատապարտյալ է մшհացել ԵՄ դիտորդներն իրականացրել են 7,000-րդ պարեկությունը Հայաստանում Ուկրաինայի ղեկավարությունը զրո երախտագիտություն է հայտնել մեր ջանքերի համար. ԹրամփԻ՞նչ է բոտուլիզմը եւ ինչո՞վ է այն վտանգավոր Իսրայելը շարունակելու է հարվածներ հասցնել «Հեզբոլլահ»-ին և ՀԱՄԱՍ-ին. ՆեթանյահուՊուտինը պետական այցով կմեկնի Ղրղզստան․ նախատեսված է նրա մասնակցությունը ՀԱՊԿ գագաթնաժողովինՀորոսկոպ. ի՞նչ է նոյեմբերին Կարիճում գտնվող Վեներան բերել կենդանակերպի նշաններին Հայաստանը ոչ մի երաշխիք չի ստացել ու չի էլ ստանում ոչ մի փաստաթղթով. Էդմոն ՄարուքյանՆորվեգիան Հյուսիսային ծովի տակ գործարկում է աշխարհում առաջին ստորգետնյա ածխածնի պահեստարանըԴիմում եմ Մասյացոտնի թեմի առաջնորդ Գևորգ Սրբազանին և Վայոց Ձորի թեմի առաջնորդ Աբրահամ Սրբազանին. Հայկ ԻգնատյանՆա այն մարդն է, որը «գահընկեց» կանի Թոփուրիային․ UFC-ի նախկին չեմպիոնը՝ Ծառուկյանի մասինԲեյրութում Իսրայելի պաշտպանության բանակի հասցրած հարվածի հետևանքով «Հեզբոլլահ»-ի բարձրաստիճան պաշտոնյա է սպանվելԱՄՆ-ն կարող է «Տոմահավկ» հրթիռներ փոխանցել Կիևին՝ որպես անվտանգության երաշխիք՝ խաղաղ կարգավորման դեպքումWine Story. հինգ գինի, որոնք ուշ աշունը դարձնում են ավելի հարմարավետ Պոգբան 2023 թվականի սեպտեմբերի 3-ից հետո առաջին անգամ խաղադաշտ է դուրս եկել Հաճելի էր վարչապետի կողմից ընտրվել որպես միակ արտիստ՝ ելույթ ունենալու ՀՀ պետական մարմինների ներկայացուցիչների առաջին համաժողովի ժամանակ․ Իվետա ՄուկուչյանRenault-ն ցուցադրել է նոր սերնդի էլեկտրական Trafic-ը Հանրապետության գլխավոր տոնածառի լույսերը կվառվեն դեկտեմբերի 14-ին Ուկրաինայի ԶՈՒ-ն կիրակի գիշերը հարձակվել է Անապայի, Նովոռոսիյսկի և Մոսկվայի վրա Թուրքիան պատրաստվում է հյուրընկալել COP31-ը Հայաստանում երկրաշարժ է տեղի ունեցել Ռուս լրագրողներին չի թույլատրվել մասնակցել Մերցի մամուլի ասուլիսին G20 գագաթնաժողովի ժամանակՄեր նպատակն է, որ մեր պետությունը գոյություն ունենա 100 տարի, 500 տարի, 1,000 տարի և դրանից անդին. ՓաշինյանՔիմ Քարդաշյանը երեկույթի է մասնակցել քորոցներով պատված զգեստով ու կոշիկներով