ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (13 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ).Ճապոնացիները Չինաստանում իրականացրել են զանգվածային սպանդ. «Փաստ»
ԼԱՅՖ«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
ՏՈՆԵՐ ԵՎ ՀԻՇԱՐԺԱՆ ՕՐԵՐ
Մալթա՝ Հանրապետության օր:
ՀԱՅ-ՀԱՅԱՍՏԱՆ
1811 - ծնվել է գերմանացի նշանավոր արևելագետ (իրանագետ, հայագետ) Ֆրիդրիխ Վինդիշմանը:
1883- ծնվել է նկարիչ Հակոբ Կոջոյանը:
1914-Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Ռուսաստանի կայսր Նիկոլայ 2–րդն անձամբ գնացել է Կարս, Սարիղամիշ և հանդիպում անցկացրել տարբեր դավանանքների ներկայացուցիչների և բնակչության հետ:
1922 - Բաքվում բացվել է Անդրկովկասյան խորհուրդների առաջին համագումարը, որը որոշել է ԱՍՍՖՀՄ-ն վերակազմել ԱԽՖՍՀ-ի՝ Անդրկովկասյան Խորհրդային Ֆեդերատիվ Սոցիալիստական Հանրապետություն։
1940– վախճանվել է դասական գեղանկարիչ Ստեփան Աղաջանյանը:
1971 – վախճանվել է խորհրդահայ նևրոլոգ և նևրոֆիզիոլոգ Սեմիոն Սարկիսովը:
2002- ամբողջ հանրապետությունում, այդ թվում՝ մայրաքաղաքում տեղի են ունեցել զանգվածային հոսանքազրկումներ, որը բացատրվել է բարձրավոլտ լարման հաղորդագծերի վթարով:
2006- երեկոյան Թբիլիսիի Վազիանի արվարձանից Հայաստան՝ Գյումրիում տեղակայված 102-րդ ռուսական ռազմակայան է ուղևորվել Անդրկովկասում ռուսաստանյան զորախմբի թբիլիսյան կայազորի գույքով և տեխնիկայով բեռնված երկրորդ և վերջին գնացքը:
2007- Երևանում և Աթենքում շրջանառության մեջ են դրվել հայ-հունական համատեղ նամականիշերը, որոնց վրա պատկերված են երկու ժողովուրդների առասպելական աստվածուհիները՝ Անահիտը և Աֆրոդիտեն:
2009- Սլովակիայում անցկացված «Միսսիս Գլոբ 2009» գեղեցկության մրցույթում հաղթող է ճանաչվել Հայաստանի ներկայացուցիչը` Գոհար Հարությունյանը:
2018-մայրաքաղաքի Ավան և Նոր Նորք վարչական շրջանների ընդհանուր իրավասության դատարանը մերժել է Ազգային անվտանգության խորհրդի նախկին քարտուղար Արմեն Գևորգյանին երկու ամսով կալանավորելու ՀՔԾ-ի միջնորդությունը:
2019- ԱՄՆ Սենատը միաձայն ընդունել է Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող բանաձև:
2023- տեղի է ունեցել 32 հայ գերիների փոխանակում 2 ադրբեջանցի զինծառայողների հետ: Բացի այդ, Հայաստանն իր աջակցությունն է հայտնել «COP29»-ի անցկացմանը Ադրբեջանում և հանել է իր թեկնածությունը:
2023- վախճանվել է «Ղարաբաղ» կոմիտեի անդամ, ԱԺ առաջին նախագահ Բաբկեն Արարքցյանը։
ԱՇԽԱՐՀ
1048 –վախճանվել է պարսիկ գիտնական Բիրունին:
1204 - վախճանվել է հրեա փիլիսոփա Մայմոնիդը:
1250 - վախճանվել է Գերմանիայի թագավոր Ֆրիդրիխ 2-րդը:
1386– ծնվել է Վերածննդի դարաշրջանի քանդակագործության հիմնադիրներից մեկը՝ իտալացի քանդակագործ Դոնատելլոն:
1504- ծնվել է Հռոմի պապ Պիոս 5-րդը:
1522- օսմանյան զորքերը գրավել են Հռոդոս կղզին։
1553 - ծնվել է Ֆրանսիայի թագավոր Հենրիխ 4-րդը:
1577- անգլիացի ծովագնաց Ֆրենսիս Դրեյկը Պլիմութից սկսել է իր շուրջերկրյա նավարկությունը։
1642 - հոլանդացի նավագնաց Աբել Թասմանը դարձել է առաջին եվրոպացին, որը հայտնաբերել է Նոր Զելանդիան:
1797– ծնվել է գերմանացի ճանաչված բանաստեղծ, հրապարակախոս և գրաքննադատ Հայնրիխ Հայնեն:
1862 - Ֆրեդերիկսբուրգի ճակատամարտում (ԱՄՆ քաղաքացիական պատերազմ) Կոնֆեդերացիայի գեներալ Ռոբերտ Լին պարտության է մատնել հյուսիսցիների զորքերին։
1864–Պարագվայը պատերազմ է հայտարարել Բրազիլիային:
1873– ծնվել է ռուս նշանավոր պոետ, արձակագիր, դրամատուրգ, գրականագետ և պատմաբան Վալերի Բրյուսովը:
1937–ճապոնացիները, գրավելով Չինաստանի Նանկին քաղաքը, իրականացրել են կազմակերպված զանգվածային սպանդ, որը տևել է 6 շաբաթ, սպանվել է մոտ 200000 մարդ:
1941– Պերուի տարածքի Անդեր լեռներում գտնվող Պալկակոչա լճի մեջ սառցադաշտից պոկված սառցաբեկորի ընկնելու հետևանքով առաջացած հեղեղի զոհ է դարձել մոտ 7000 մարդ:
1941 –Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում Հունգարիան և Ռումինիան պատերազմ են հայտարարել ԱՄՆ-ին։
1947 - վախճանվել է ռուս նկարիչ Նիկոլայ Ռերիխը:
1949 - Իսրայելի Քնեսեթը Երուսաղեմը հայտարարել է երկրի մայրաքաղաք։
1959- արքեպիսկոպոս Մակարիոս 3-րդը դարձել է Կիպրոսի առաջին նախագահը։
1974– Մալթան հայտարարվել է հանրապետություն:
1996 - Քոֆի Անանն ընտրվել է ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար։
2003 - Իրաքի Տիկրիտ քաղաքի շրջակայքում ձերբակալվել է Իրաքի առաջնորդ Սադդամ Հուսեյնը։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում



