Երևան, 16.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Մետաքսի ճանապարհի ստորգետնյա քաղաքը․ հնագետները բացահայտել են Իսիկ Կուլի գաղտնիքը

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Գիտնականները հայտնաբերել են հսկայական ստորջրյա կորած քաղաք, որը մի ժամանակ ծաղկում է ապրել լեգենդար Մետաքսի ճանապարհին եւ անհետացել է ավերիչ երկրաշարժից հետո, որի պատճառով հայտնվել է Ղրղզստանի Իսիկ-Կուլ լճի՝ աշխարհի ամենահին եւ խոր լճերից մեկի խորքում, գրել է Interesting Engineering-ը։

Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի թիմը սուզվել է մոտ քսանհինգ միլիոն տարեկան այս լեռնային հսկայի սառցե ջրերում՝ բացահայտելու համար նրա հյուսիսարեւմտյան ափի մոտ թաքնված առեղծվածը։

Այն, ինչ հետազոտողները տեսել են ջրի տակ, զարմացրել է նույնիսկ փորձառու հնագետներին։ Նրանք հայտնաբերել են մեծ քաղաքային կենտրոնի մնացորդներ, որը լրագրողներն արդեն անվանել են «Մետաքսի ճանապարհի Ատլանտիդա»։ Բայց սա պարզապես լեգենդ չէ. հնագետները հայտնաբերել են ծաղկող բնակավայրի իրական հետքեր, որը ծառայել է որպես առեւտրականների եւ ճանապարհորդների կենսական կանգառ, եւ, անսպասելիորեն, XIII դարի հսկայական մուսուլմանական դամբարանադաշտ։

Տորուու-Այղըր քաղաքային համալիրը, ինչպես այն հայտնի է պաշտոնապես, գտնվում է ընդամենը 1-4 մետր խորության վրա, բայց նույնիսկ մակերեսային սուզումները վերածվել են ճանապարհորդության ժամանակի միջով։

Սուզորդների խումբը շերտ առ շերտ ուսումնասիրել է տարածքը։ Վերին շերտում նրանք հայտնաբերել են քարե եւ աղյուսե կառույցներ, այդ թվում՝ սենյակ, որտեղ կար հացահատիկի միջնադարյան աղացաքար։ Չնայած պատերը փլուզվել էին, փայտե գերանները զարմանալիորեն լավ էին պահպանվել։ Հաջորդ շերտում հնագետները պատահաբար հանդիպել են մեծ հասարակական շենքի, հնարավոր է՝ մզկիթի, լոգարանի կամ մեդրեսեի։

Մոտակայքում գտնվում է հսկայական մուսուլմանական դամբարան, որտեղ պահպանվել են գերեզմանատեղիներ՝ դեպի հյուսիս կողմնորոշմամբ, քիբլայի ուղղությամբ, ինչպես սահմանված է իսլամական ավանդույթով։

Արշավախմբի ղեկավար Վալերի Կոլչենկոյի խոսքով՝ հետազոտողները վերականգնել են խոշոր առեւտրային կենտրոն, որը գործել է ավելի քան 1 500 տարի։ Այստեղ փոխանակվել են մետաքս, համեմունքներ, մետաղներ եւ գաղափարներ՝ տեղաշարժվելով Արեւելքի եւ Արեւմուտքի միջեւ։ Քաղաքի վերջը հանկարծակի է եկել. հզոր երկրաշարժը ավերել է շենքերը, եւ քաղաքն անցել է ջրի տակ։ Գիտնականները կարծում են, որ բնակիչները կարողացել են նախապես լքել այն, եւ ավերակները, հնարավոր է, հետագայում զբաղեցրել են քոչվոր ցեղերը։

Առաջին գտածոները ներկայում վերլուծվում են, հնագետները հետազոտությունների նոր փուլեր են պատրաստում։ Իսիկ-Կուլ լիճը, կարծես, նոր է սկսում բացահայտել իր հին գաղտնիքները։

Հետևեք մեզ՝ այստեղ

Սևանա լիճ է բաց թողնվել «Գեղարքունի» ենթատեսակի 437 հազար հատ մանրաձուկ Փայտանյութ տեղափոխող մեքենաների վարորդների ներկայացրած փաստաթղթերը կասկածներ են հարուցել Հայաստանի հավաքականի մարզումը Պորտուում (տեսանյութ) Արամ Ա Վեհափառ Հայրապետը ժամանել է Նյու Յորք, հանդիպումներ կլինեն հոգևոր դասի հետ Դպրոցներում տարածքներ են վարձակալությամբ հանձնվում Մետաքսի ճանապարհի ստորգետնյա քաղաքը․ հնագետները բացահայտել են Իսիկ Կուլի գաղտնիքը Մենք թույլ չենք տալու գողանալ ժողովրդի քվեն և սեփականաշնորհել քաղաքացիական հասարակությունը․ Մենուա ՍողոմոնյանՎաղարշապատի 14/45 տեղամասի առջև ընտրացուցակներն անհասանելի վայրում և սովորականից բարձր են փակցվածՎաղարշապատ համայնքի Լեռնամերձ բնակավայրում ՔՊ կուսակցության թեկնածուի պաստառը ընտրատեղամասից 20 մետր հեռավորությամբ է, ինչն ընտրախախտում է Խախտումներ՝ Վաղարշապատի մի շարք ընտրատեղամասերումՊուտինը եւ Լուկաշենկոն հեռախոսով քննարկել են պաշտպանության եւ ԱԷԿ կառուցման հարցերը Օդանավակայանում ձյան առատ տեղումների պատճառով մոտ 40 չվերթ է հետաձգվել․ ՌԴ (տեսանյութ) Ձյուն կտեղա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել նոյեմբերի 16-ից 20-ը Վեհափառը «Աղոթքի նախաճաշի» մասնակիցների հետ խոսել է հակաեկեղեցական արշավի մասին Ո՞վ պետք է չեզոքացներ Փաշինյանին ըստ Բայրամովի, ինչո՞ւ է Պետրոսը պարփակվելԻրանում առգրավվել է որպես լվացքի փոշի քողարկված 2 տոննա թմրանյութ Ուկրաինային կարելի է համոզել դադարեցնել հակամարտությունը, քանի որ այն այլևս ինքնիշխան երկիր չէ. Օրբան Քվեարկության օրը բոլոր տեղամասերից իրականացվելու է համաժամանակյա ուղիղ հեռարձակում․ ԿԸՀ Շուրջ 2 տասնյակ մեքենա է աճուրդի հանվել Հիշեցում․ Նոյեմբերի 15-ից ձմեռային անվադողերով երթևեկելը պարտադիր պահանջ է Վաղարշապատի 47 ՏԸՀ-ները պատրաստ են քվեարկության․ ԿԸՀ Փակ կլինի Աբովյան փողոցի՝ Պուշկինից մինչև Բուզանդի փողոցն ընկած հատվածի երթևեկությունը Նոյեմբերի 17-ին և 18-ին ջուր չի լինելու Արագածոտնի թեմի առաջնորդը փորձություն է անցնում, որից պետք է ուժեղացած դուրս գալ «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժման մի շարք անդամներ տեսաուղերձների շարք են հրապարակում սոցիալական ցանցերումՀայհիդրոմետի տնօրենը տեղեկացնում է Եթե դուք այդքան հերոսներ եք և այդքան կողմ եք այս պատերազմին, ապա գնացեք պայքարեք Ուկրաինայում. Ֆիցոն՝ ուսանողներին 10 վիրավոր․ բախվել են «ՊԱԶ» ավտոբուսը, «Infiniti»-ն ու «Լադա»-ն Վարորդը ուղեվարձը չվճարելու պատճառով վեճի ժամանակ հարվածել է ուղևորին Այդ ճանապարհով մենք ո՞ւր ենք գնալու` Հայաստանից ուզում են քշել՝ Բաքո՞ւ գնալ․ Էդմոն ՄարուքյանԿիևում պահանջում են Զելենսկու հրաժարականը Գևորգ Պապոյանը Հնդկաստանում այցելել է Անդրա Պրադեշ բժշկական տեխնոլոգիաների գոտի Տավուշի մարզի Բերդավանում գյուղում հրդեհ է բռնկվել մեկհարկանի նորակառույց տանը Արտակարգ դեպք․ Զապորոժիեի ատոմակայանում էլեկտրահաղորդման գիծ է անջատվել Արգենտինայում պայթյունի հետևանքով վիրավորվել է 25 մարդ Ուկրաինան 104 ԱԹՍ-ով գրոհել է Բելգորոդի մարզը. զոհեր ու վիրավորներ կան Բաց նամակ Եվրամիությանը. Վահե ՀակոբյանԵրկրաշարժ Գառնի գյուղից 6 կմ հյուսիս-արևելք Փաշինյանին են ներկայացվել Ակադեմիական քաղաքի տարածքի ակտիվացման աշխատանքները Ընտրախախտումներ չկա՞ն․ բա մեր տանը հավելյալ 9 հոգու ո՞ւմ եք հաշվառել․ Հարություն Խաչիկյան«Կարող եք պաշտոնապես շնորհավորել ինձ՝ երեք հրաշք երեխաների մայրիկ եմ»․ Լուսինե Թովմասյան Գոհար Մելոյանը հրատապ տեղեկություն է փոխանցում ԿԸՀ-իցԻրանը հայտնել է օտարերկրյա լցանավի առգրավման մասին Ֆուտբոլիստ է որակազրկվել 99 տարով Գերագուսյանն ու Կիրակոսյանը նորամուտ են նշել Հայաստանի Մ-21 հավաքականում Առեղծվածային ու ողբերգական դեպք, Սևանա լճում հայտնաբերվել է մահացած կին Իրանում կնոջ ղեկավարած նվագախումբը կատարել է Արամ Խաչատրյանի «Սnւսերով պարը» ԶՊՄԿ-ի պատմության մեջ աննախադեպ է. տարեկան մի քանի հազար տենդեր է անցկացվում Մահացել է ֆիզիկամաթեմատիկական գիտություների թեկնածու Վարազդատ Վարդազարյանը «Թրամփի ուղու» իրագործումն ավելի է խորացնելու Հայաստանի շրջափակումը. Արմեն Մանվելյան