Երևան, 19.Սեպտեմբեր.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Когда климат не помеха: учёные раскрыли секреты виноделия древнего Ближнего Востока

ԲԼՈԳ

Учёные из Университета Тюбингена (Германия) и их коллеги провели масштабное исследование аграрных практик на территориях Леванта и северной Месопотамии — от Раннего бронзового века до Железного века — с целью понять, как менялось земледелие, особенно выращивание винограда и оливок, под влиянием климата и культурных потребностей.

Результаты их исследования опубликованы в журнале PLOS One.

Они проанализировали более 1500 образцов семян и древесины, измеряя стабильные изотопы углерода, чтобы оценить условия влагообеспечения растений во время роста.

Результаты показывают,  что в период Раннего бронзового века стресс из-за недостатка воды соответствовал сезонным колебаниям влажности. Но уже с Среднего бронзового века становится заметной более высокая изменчивость водного стресса: растения испытывали недостаток воды чаще, выращивались даже в зонах с менее подходящими климатическими условиями. Это говорит о том, что люди начали активно использовать ирригацию — орошение — и приспосабливать сельское хозяйство к более суровым условиям.

Особенно интересен тот факт, что виноград и производство вина стали получать приоритет по сравнению с оливками. Виноград выращивали даже в областях, где климат не был особенно благоприятен, и прилагали значительные усилия, чтобы обеспечить его достаточным количеством воды. Это указывает на то, что культура вина имела большую культурную и экономическую значимость.

Авторы исследования подчёркивают, что древние земледельцы принимали осознанные решения: какие культуры сажать, где, когда применять ирригацию, с учётом риска неурожая и затрат. Это свидетельствует, что вопросы устойчивости, распределения ресурсов и адаптации к климатическим изменениям — проблемы, которые волновали людей ещё за четыре тысячи лет до нашей эры.

Արցախը մեր ապագայի անբաժան մասն է, և այդ ապագան մենք կերտելու ենք միասին․ Նաիրի Սարգսյան Թրամփը պատրաստ է փոխզիջման, սակայն Ուկրաինան և Եվրոպան «խանգարում են». Լավրով Մահացել է նաև 2-րդ վիրավորը․ նոր մանրամասներ՝ ողբերգական ավտովթարիցԿողք կողքի․ դեպի նոր հնարավորություններ՝ IDBank-ի աջակցությամբԱպագայի անորոշություններով եւ առօրյա հոգսերով ապրող ժողովուրդը ժամանակ չունի ճիշտը ստից տարբերակելու․ Նաիրի Սարգսյան Արցախցի Նվերը և Միքայելը երկու տարի առաջ դպրոցից վերադառնում էին տունՇինուհայր գյուղի խաչմերուկում բախվել են «Vaz»-ն ու «Volvo»-ն. կա զnh և տուժած Դադարեցրեք ձեր անհեթեթ համեմատություններով, անիմաստ վախերով խարխլել Հայաստանի ու հայկականության խորհրդանիշները և ոչնչացնել մեր ինքնությունը. Մարուքյան Ի՞նչ միջոցներով է Հայաքվեն բարձրացնելու թոշակները 50 տոկոսով․ Հրայր Կամենդատյան Անահիտ Կիրակոսյանի դուստրը նշանադրվել է«Համահայկական ճակատ» շարժման առաջնորդի ուղերձը Արցախի հանձնման ու հայաթափման երկրորդ տարելիցի կապակցությամբ Ֆրանսիայում գործարկվել է լողացող արևային էլեկտրակայան Արգիշտի Մեխակյա´ն, հորդ զոհվելու վայրն Արցա՞խ է, թե՞ Ադրբեջան. Արամ Պետրոսյան Արցախը մեր էության ու արժանապատվության անքակտելի մասն է. Աննա Ասատրյան Գազամատակարարման պլանային դադարեցումներ Քանաքեռ-Զեյթուն և Մալաթիա-Սեբաստիա վարչական շրջանների մի շարք հասցեներում՝ սեպտեմբերի 22-ին և 23-ին Ucom-ը գործարկում է 5G ցանցը Բյուրեղավան, Ճամբարակ, Վայք և Արտաշատ քաղաքներում Ինչո՞ւ են հանել Արարատի պատկերը. Փաշինյանի անհեթեթ պատասխանը Օնլայն գնումներ՝ ազատություն քո ժամանակին Ամուսինս իր 6 մարտական ընկերների հետ զոհվեց 718 մարտական դիրքում. զոհվածի կին Վթար՝ Գեղարքունիքի մարզում, ճակատ ճակատի բախվել են «Mercedes» և «BMW», վիրավnրներ կանՀԷՑ-ի պետականացումը՝ Հայաստանի տնտեսական և քաղաքական վտանգների նոր շրջադարձը Արցախցին իր ամենաթանկն է վճարել, որ այսօր ՀՀ-ն գոյություն ունենա. Սամվել Շահրամանյան ԱՄՆ Սենատում պատմության մեջ առաջին անգամ ներկայացվել է Պաղեստինը ճանաչող բանաձև Վթար է․ ջուր չի լինելու Անգրավ վարկ մինչև 15 մլն դրամ՝ սկսած 13.9%-ից Արցախի դեմ իրականացված Ադրբեջանի ագրեսիան տեղի ունեցավ ՀՀ իշխանությունների և միջազգային դերակատարների լուռ կոնսեսուսի ու հանցավոր անգործության պայմաններում․ Աբրահամյան Հզոր ցիկլոնը Հայաստանում է․ ինչ է կանխատեսում Գագիկ Սուրենյանը Արարատը հանգիստ թողեք․ Հրայր Կամենդատյան Այն մասին, թե ինչու է կապիտուլացիոն վարչախումբը փորձում ոչնչացնել մեր ազգային խորհրդանիշները, և ում պարտադրանքով է դա արվում․ Ավետիք Չալաբյան Երկու տարի առաջ այս օրը Ադրբեջանը հարձակվեց Արցախի վրա «Հուշագիր» Վաշինգտոնից՝ ինքնիշխանության գնի՞ հաշվին Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր «Հենց նոր ինձ հասավ մեր ֆիլմի հերթական մրցանակը». Աննա Մաքսիմը՝ «Մեդալի հակառակ կողմը» ֆիլմի մասին Ռուսաստանի քաղաքներից մեկում նախատեսում են դեմքի ճանաչմամբ տեսահսկողություն գործարկել Փարիզում համազգային գործադուլի պատճառով փակել են Էյֆելյան աշտարակը Կամչատկայում տեղի է ունեցել 7,2 մագնիտուդով երկրաշարժ. հայտարարվել է ցունամիի սպառնալիք Իրանն աջակցում է խաղաղության հաստատման ուղղված ՀՀ ջանքերին․ դեսպան Լարսի անցակետում կրկին կուտակումներ են․ ինչ խնդիրներ է դա ստեղծում հայկական արտահանողների համար Ադրբեջանցի գործարարի նախկին անվտանգության աշխատակիցն ազատազրկվել է 14,5 տարով՝ Աբրահամ Ռուսոյի դեմ մահափորձի համար Հայաստանը դարձավ Մշտական արբիտրաժային դատարանի 125-րդ անդամը. Արարատ Միրզոյանի ելույթը Երկրաշարժ է տեղի ունեցել Վրաստանում Արամ Ա Վեհափառ Հայրապետի օրհնությամբ վերաօծվել է Սուրբ Աննա Մատուռը Դատապարտյալի անվամբ բերված մեղրի տարայում հայտնաբերել են թմրամիջnցի նմանվող զանգված ԵՄ ընդլայնման հարցերով հանձնակատարը կայցելի Հայաստան Սեպտեմբերի 19, 22, 24, 25, 26-ին գազ չի լինի․ հասցեներ «Դասավանդի՛ր հանուն Հայաստանի» կրթական հիմնադրամը հայտարարում է Ուսուցիչ-առաջնորդների հավաքագրման առաջին փուլի ավարտի մասին Երևանում՝ Կենտրոնի տարածքում հայտնաբերվել է ՀՀ և ՌԴ 69-ամյա քաղաքացու մարմինը Այսօր ես շարունակում եմ կանգնած լինել հայ ժողովրդի կողքին․ ԱՄՆ սենատոր Միրզոյանը և Չեպելակը քննարկել են՝ Մշտական արբիտրաժային դատարանին անդամակցությունը ինչ կտա ՀՀ-ին Հորդառատ անձրև կտեղա՞․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին