Երևան, 31.Հուլիս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Ученые рассказали, что происходит с человеком в последние мгновения жизни

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

Врач паллиативной помощи Кэтрин Мэнникс сравнивает процесс умирания с разряжающейся батарейкой телефона. Повреждающий организм фактор приводит к истощению энергии. Происходить это может почти мгновенно, в случае травмы, или длится месяцами, при естественной смерти, сообщает «Мир науки: интересное вокруг»..

Тело перестает принимать пищу, физиологические процессы постепенно замедляются, появляется сонливость. Предпоследний этап – стирание грани между сном и бодрствованием. В условиях острого дефицита энергии организм «включает» защитную реакцию и угнетает сознание. Человек перестает чувствовать боль. Это так называемое преагональное состояние.

Агония – отчаянная попытка нервной системы перезапустить организм. Тело интенсивно сжигает запасы АТФ в тканях. Сердечный ритм восстанавливается, дыхание учащается. Сознание на несколько минут приходит в норму.

Следующий этап – обратимая клиническая смерть. Это период, когда сердце останавливается, а клетки сталкиваются с кислородным голодом и медленно отмирают. При этом обмен веществ не завершается. Он осуществляется анаэробным способом и оттягивает гибель клеток.

Считается, если человек приходит в себя в следующие 5 минут, то последствия для когнитивных способностей будут незначительными и пациент сможет вернуться к нормальной жизни. Однако по нормативам реанимация продолжается 30 минут.

Дать медикам дополнительное время могут определенные обстоятельства. Например, сильное переохлаждение. Низкая температура замедляет процесс разложения и увеличивает срок жизни нервных клеток до 2 часов.

Согласно учёным из Медицинского центра Гроссмана в Нью-Йорке, после остановки сердца человек еще 30 секунд остается в сознании и, скорее всего, успевает оценить сложившиеся обстоятельства.

Сами мозговые структуры живут еще 10 минут. Височная доля выключается последней. Исследования показывают, что все это время пациент слышит, что происходит вокруг. Осознанно оценить происходящее он уже не может, но высшая нервная система реагирует на звуковую тональность.

Похожее исследование было проведено учёными из Университета Британской Колумбии. Они измерили при помощи ЭЭГ электрическую активность мозга 30 человек: здоровых и находящихся в клинической смерти. Всем включали короткие музыкальные композиции. Нервный отклик на них у разных людей оказался одинаковым.

Автор исследования Элизабет Блундон пришла к выводу, что с умирающим человеком можно разговаривать до самого конца. Мозг не будет анализировать поступающую информацию, но «тёплые» интонации и слова утешения до определенной степени дойдут до адресата.

Исследователи из Каролинского института отмечают, что в течение 3-х минут после остановки сердца мозг сохраняет высокую активность. Именно в этот момент происходят специфические «околосмертные переживания»: чувство полета души над телом, путешествие по тоннелю к яркому свету, встречи с умершими родственниками или Богом.

Об этих переживаниях обычно рассказывают люди, пережившие клиническую смерть. Подавляющее их число описывают свои переживания как приятные. Около 15% столкнулись с мучительными, адскими чувствами.

Согласно выводам сотрудников Медицинской школы при Университете Джона Хопкинса, в предсмертном состоянии в организме в большом количестве высвобождаются гормоны дофамин и серотонин.

До определенной степени, это тоже защитная реакция, естественный анальгетик, который вызывает галлюцинации и чувство эйфории. Образы, которые видят пациенты, связаны с их личными религиозными убеждениями и настроениями.

Ոչ ոք Փաշինյանի ուղղորդմամբ չպետք է գնա Էջմիածին` հակաեկեղեցական հավաքի. Մենուա Սողոմոնյանէկոնոմիկայի նախարարը պարբերաբար ծանուցում է սահմանն անցնող բեռնատարների մասին՝ փորձելով ստեղծել տպավորություն, թե լոգիստիկ խնդիրները վերացել են. Գառնիկ Դանիելյան Վահագն Խաչատուրյանի հայտարարությունը հակապետական և հակասահմանադրական է և հիմա կարող է քննարկվել ընդամենը մեկ հարց՝ արդյո՞ք այս մարդն իրավունք ունի զբաղեցնել ՀՀ նախագահի պաշտոնը. Սուրենյանց Արցախի հարցի վերակենդանացում` ահա´ գերխնդիրներից մեկը. Դավիթ ՍարգսյանՈւկրաինան պնդում է` ռուսները հարձակվել են իրենց առաջատար Ռադիոգործարանի վրա Ինչու քո հաջորդ մեքենան պետք է լինի BYDՀաշմանդամություն ունեցող մորը չխնամելու նպատակով որդին կնոջ հետ նրան զրկել է կյանքից Fastex-ը Sevan Startup-ին ներկայացրել է իր վերջին Web3 նորարարական լուծումները Team-ը «Սևան Ստարտափ Սամմիթ»-ում ներկայացրեց AI, տելեկոմ և վերականգնվող էներգիայի ոլորտների հեռանկարները Հրդեհ Սպանդարյան գյուղում Ֆիլմարտադրողների համահայկական ֆեդերացիան վերադարձել է Կաննի միջազգային կինոփառատոնից՝ զգալի հաջողություններով. Գագիկ Ծառուկյան (տեսանյութ) Ո՞ւր անհետացան լեգենդար ավտոբուսները, ի՞նչ է արտադրվում հիմա դրանց փոխարեն. «Փաստ»Փաշինյանի իշխանությունը՝ մամուլի թշնամի Փաշինյանը հանրային միջոցները չարաշահում է անձնական նպատակներով Զախարովան վերածվել է Ադրբեջանի խոսափողի Վթար․ մինչեւ երեկո ջուր չի լինի ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (31 ՀՈՒԼԻՍԻ). Երևանի կենտրոնում ծավալված արյունալի իրադարձությունների հանգուցալուծումը, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի գրատան բացումը. «Փաստ»Վերաքննիչը մերժեց Միքայել Սրբազանին «Հայաքվե» ազգային քաղաքացիական միավորումը կազմակերպում է ուսանողական ամառային ճամբարԱրդյո՞ք Արևմուտքը Հայաստանի կարիքն ունի որպես առևտրային գործընկեր. տնտեսական կապերի ցանկացած կտրուկ խզում ցավոտ կլինի. «Փաստ»Կաննից՝ Վենետիկ․ «Ֆիլմարտադրողների համահայկական Ֆեդերացիան» առաջին անգամ կներկայացնի Հայաստանը Վենետիկի պրոդյուսերների ոսկե ակումբում Ucom-ը և Արևորդի ՀԿ-ն մեկնարկում են «Խելացի թռչնադիտարկում» նորարարական կրթական ծրագիրը Թուրքական կողմի հետ սահմանի բացումը ունի իր գինը՝ դա ցեղասպանության ուրացումն է. Հրայր Կամենդատյան«Ինձ ուժ տվողը հավատն է, որ Սերգեյս կա, դեռ սպասում եմ իրեն». սերժանտ, ջոկի հրամանատար Սերգեյ Գաբրիելյանն անմահացել է հոկտեմբերի 30-ին Ուլյանասարում. «Փաստ»Սաստիկ շոգ՝ Հայաստանում․ Գագիկ Սուրենյանի կոչը ԱԽ քարտուղարն ընդունել է Գերմանիայի դեսպանին 2026 թվականից այս պարտադիր հայտարարագրման պահանջը կսկսի տարածվել նաև թոշակառուների և անաշխատունակ այլ խմբերի վրա. Հրայր ԿամենդատյանՏնտեսության մտահոգիչ դինամիկայի խոռոչներն ու ելուստները. «Փաստ»Երկրաշարժ՝ Հայաստանում Արցախի հայաթափման շուրջ կեղծ նարատիվների սինխրոնությունը. «Փաստ»«Քաղաքական խնդիրներ են ուզում լուծել՝ քողարկելով դրանք տարբեր՝ իրավական, էներգետիկ օրակարգերի տակ». «Փաստ»Ռուբլին թանկացել է. ի՞նչ փոխարժեքներ են սահմանվել այսօր Պարզ քաղաքական գործընթաց՝ նախընտրական «տրամադրություններով». «Փաստ»2000 տոննան գերազանցող լոլիկի մթերումներ իրականացնող ընկերություններին պետությունն աջակցություն կտրամադրի. ո՞ր արտադրողներին բաժին կհասնի 150 մլն դրամը. «Փաստ»«Այդ անձնավորությունն ամբողջովին ձգտում է միապետական կարգեր հաստատել». «Փաստ»Ուշագրավ ցուցանիշներ ու տնտեսության վիճակի... ցուցիչներ. «Փաստ»Ի՞նչ վիճակ է հայ-վրացական սահմանի անցակետերում. «Փաստ»Սամվել Կարապետյան. մեկենասից՝ «երրորդ ուժի» առաջնորդ. «Փաստ»Կամչատկայում մեկ ժամվա ընթացքում յոթ երկրաշարժ է տեղի ունեցել Ռուսաստանի ԱԳՆ-ն պատմել է Լավրովի և նրա սիրիացի գործընկերոջ միջև սպասվող բանակցությունների մասին Լոնդոնի օդային տարածքը ժամանակավորապես փակվել է Գազայում սովից և թերսնուցումից մահացածների թիվը հասել է 154-ի Ուզբեկստանում դաժանորեն սպանվել է հայտնի երգչուհին. կասկածյալը նրա ամուսինն է Գազ չի լինելուԱվստրալիական տիեզերական հրթիռը վթարի է ենթարկվել մեկնարկից 14 վայրկյան անց ՀՀ նախագահը պարգևատրել է ծառայության ընթացքում բարձր պատրաստականություն ցուցաբերած զինծառայողներին Իտալիայի դեսպանի հետ քննարկվել են օդային և ցամաքային տրանսպորտային ենթակառուցվածքներին վերաբերող հարցեր Վահան Կոստանյանը Նյու Յորքում հանդիպել է Իտալիայի ԱԳ նախարարի տեղակալի հետ Երևանն աշխարհի հինգ վարդագույն քաղաքներից մեկն է. Le Figaro Երևանի սրտաբանական հիվանդանոցի հարևանությամբ հրդեհ է բռնկվել․ հրշեջները կանխել են տարածումը