Երևան, 02.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Պլանշետը հորինվել է դեռ 140 տարի առա՞ջ․ «Փաստ»

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

1887 թվականին ամերիկացի Էլիշա Գրեյը արտոնագրել է մի սարք, որը կարելի է համարել ժամանակակից պլանշետի նախահայրը: Զարգացման հաջորդ քայլը 1915 թվականին Գոլբերգի «էլեկտրոնային ստիլուսի կարգավորիչի» գյուտն էր։ Սակայն, ցավոք, այն ժամանակվա տեխնոլոգիայի զարգացումը թույլ չի տվել այս գյուտերը լիովին իրագործել, սակայն հիմք է դրել պլանշետային սարքի ապագա կառուցվածքի համար:

Հետագա զարգացումն ուղղակիորեն կապված է սենսորային էկրանի հայտնվելու հետ: 1968 թվականին Ալան Քեյը համակարգչային արտադրող Xerox-ին գաղափար է ներկայացրել՝ երեխաների համար պլանշետային համակարգիչ ստեղծել: Դրանից չորս տարի անց աշխարհը տեսել է Dynabook պլանշետը: Սարքը նախատեսված էր ոչ միայն երեխաների, այլ նաև մեծահասակների համար։ Բայց պատմությունը կրկնվել է, ինչպես կես դար առաջ։ Անհրաժեշտ տեխնոլոգիաները բավարար չէին սարքը զանգվածային արտադրության դուրս բերելու համար։ Եվ 15 տարի մոռացել են դրա մասին։

1987 թվականին Apple-ն է սկսել մշակել սեփական պլանշետային սարքը և 1993 թվականին հանրությանն է ներկայացրել MessagePad Newton պլանշետի իր տարբերակը՝ նախատեսված ուսումնական հաստատությունների համար։ Սակայն այն մնացել է որպես ցուցահանդեսային իր։

2002 թվականին Microsoft-ը ներկայացրել է Microsoft Tablet PC պլատֆորմը, որն օգտագործում էր Windows XP օպերացիոն համակարգը արդիականացված սենսորային էկրանով աշխատելու համար: Բայց պլանշետների այդ տարբերակները լայնորեն չեն կիրառվել: Նրանք շատ թերություններ ունեին։ Նախ՝ նրանք կշռում էին մոտ երկու կիլոգրամ։ Երկրորդ՝ աշխատանքի տևողությունը երեք ժամից ոչ ավելի էր։ Երրորդն այն էր, որ էկրանը կառավարելու համար օգտագործվում էր միայն ստիլուսը։ Չորրորդ հերթին՝ էկրանն ուներ ցածր լուծաչափ։ Բացի դա, 2000-ականների սկզբին ինտերնետը թանկ հաճույք էր, Wi-Fi թեժ կետերը՝ չափազանց քիչ, իսկ բջջային ինտերնետը՝ չափազանց թանկ:

Հետո Intel-ը թողարկել է իր առաջին պլանշետային համակարգիչը՝ WebPad-ը՝ առանց լրացուցիչ սարքերի ինտերնետ մուտք գործելու հնարավորության։ Սակայն միայն 2010 թվականին, iPad-ի թողարկմամբ է պլանշետը սկսել ժողովրդականություն ձեռք բերել: Դրա ստեղծողները փորձել են վերացնել առաջին պլանշետներին բնորոշ թերությունները։ Հետո Apple-ն առաջարկել է հզոր պրոցեսորով իր նոր պլանշետը: Հնարավոր է դարձել սարքը կառավարել մատների միջոցով և զարմանալի պարզությամբ: Բացի դա, համացանցն էր ավելի հասանելի դարձել: 2010 թվականի ապրիլին թողարկվել է Wi-Fiով մոդելը։ Մեկ ամիս անց պլանշետը համալրվել է 3G բջջային մոդուլով։

2011 թվականի մարտին թողարկվել է iPad 2-ը, վաճառվել է ավելի քան 15 միլիոն iPad պլանշետային սարք։ Երկրորդ սերնդի iPad2 պլանշետը թույլ էր տալիս ստեղծել երաժշտական հատվածներ և խմբագրել տեսանյութեր: Իրավիճակը շուկայում սկսել է փոխվել, խոշոր ընկերությունները չէին կարող անտեսել պլանշետային սարքերի աճող պահանջարկը, նրանք ձգտում էին թողարկել իրենց մոդելը և նվաճել սպառողական շուկան: 2010 թվականին պլանշետների ամբողջ վաճառքի 83 %-ը կազմել է iPad-ը, իսկ 2013 թվականին՝ միայն 28 %-ը։ Հիմա էլ արտադրողները շարունակում են մշտապես աշխատել իրենց սարքերը բարելավելու ուղղությամբ: Ավանդական պլանշետները աստիճանաբար փոխարինվում են փոխակերպվող սարքերով։

ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Հաղարծին վանական համալիրի մոտակայքում ավտոբուս է շրջվել․ կա 18 տուժած Նոր Հաճնի կամրջի մոտ բախվել են «Jeep»-ն ու «Mercedes»-ը. կա 6 վիրավոր Ծափաթաղ գյուղում անհետ որոնվող 3-ամյա Տիգրանի մարմինը հայտնաբերվել է Մարտերը սրվում են. ի՞նչ է կատարվում Պոկրովսկում«Mercedes»-ում պայթյուն է տեղի ունեցել՝ հրդեհի բռնկումով Իրանի արտաքին գործերի նախարարությունը ստացել է միջուկային ծրագրի շուրջ բանակցությունները վերսկսելու առաջարկ․ ԱԳՆ Թրամփը հանձնարարել է նախապատրաստել Նիգերիայի վրա hարձակումը Լիդուշիկը նշանադրվել է (լուսանկարներ)Կրկին զոհեր և վիրավորներ. Ուկրաինայի արյունալի գիշերըԱդրբեջանում երկու երկրաշարժ է տեղի ունեցելԼա Լիգա․ «Ատլետիկոն» 3:0 հաշվով հաղթել է «Սևիլյային» Երևանում «Nissan»-ը վրաերթի է ենթարկել գծանշումներ կատարող քաղաքացուն․ վերջինս տեղում մահացել է Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա 2-3 աստիճանով. ի՞նչ եղանակ է սպասվում առաջիկա օրերին Այսօր 9 ժամ ջուր չի լինիԱյս գիշեր էլ խաղաղ չի եղել. ՌԴ ՊՆ-ն մանրամասնում էԻ՞նչ փոխարժեքներ են սահմանվել այսօր՝ նոյեմբերի 2-ի համար Սպերցյանը դիմել է երկրպագուներին Բագրատունյաց պողոտայում տղամարդու մարմին է հայտնաբերվել Մադուրոն մեղադրել է ԱՄՆ-ին պшտերազմ և պետական հեղաշրջում կազմակերպելու փորձի մեջ Արմավիրում բախվել են «ՎԱԶ 2107»-ը և «Mercedes»-ը․ վերջինն այնուհետև բախվել է գազատար խողովակին․ սկսվել է գազի արտահոսքՊուտին-Թրամփ օպերատիվ հանդիպում կազմակերպելու անհրաժեշտություն չկա. Պեսկով Գայ գյուղում այրվել է վագոն-տնակ Սլովենիան կկառուցի Եվրոպայի ամենամեծ լողացող արևային էլեկտրակայանը Մեքենաների բախման հետևանքով կա 1 զոհ, 1 վիրավոր Սիրիայի նոր նախագահը կարող է այցելել Վաշինգտոն ԱՄՆ-ը չի պատրաստվում Բրազիլիա՝ СОР30 ուղարկել բարձրաստիճան պաշտոնյաների Ռամուշի գոլը հաղթանակ բերեց ՊՍԺ-ինՀոկտեմբերին ավելացել են Թուրքիայով Եվրոպա ռուսական «Գազպրոմի» մատակարարումներըՈղբերգական ավտովթար` Արարատի մարզում․ Գետափնյա բնակավայրում բախվել են «BMW»-ն ու «Nissan Versa»-ն․ կա 1 զոհ, 1 վիրավորԵրիտասարդ տարիքում սրտի առողջության վատթարացումը տասն անգամ բարձրացնում է ինֆարկտի ռիսկը․ AJCՉեխիայում Լեհաստանի հետ սահմանին հայտնաբերել են 110 միավոր չպայթած հրետանային արկԱդրբեջանում երկրաշարժ է եղել Tomahawk հրթիռների մատակարարումը Ուկրաինային խաղաղություն չի մոտեցնում. ՌԴ ԱԳՆԲացահայտվել են նոր Samsung Galaxy S26 շարքի բոլոր տեխնիկական բնութագրերը Լուվրի կողոպուտի գործով կասկածյալներից մեկին ազատ են արձակել առանց մեղադրանք ներկայացնելուԷդուարդ Սպերցյանը դիմել է երկրպագուներին ԵՄ-ն զբաղվում է աhшբեկչnւթյան հովանավորությամբ՝ ֆինանսավորելով Կիևին. Զախարովա«Ռեալ Մադրիդի» երկրպագուն մաhшgել է՝ Մբապեի չիրացրած 11 մետրանոց հարվածից հետոՌուսաստանից կարտաքսվի ավելի քան 4,300 ներգաղթյալ Յամալը և երգչուհի Նիկի Նիկոլը բաժանվել են Վանաձորում այրվել են բնակելի տնակներ Ռոնալդուի որդու առաջին գոլը Պորտուգալիայի Մ-16 հավաքականումՍանկտ Պետերբուրգում Ինտերպոլը ձերբակալել է 66-ամյա տղամարդու, որը մեղադրվում է ավելի քան 1 մլն եվրո գողանալու մեջՎաղն Արարատ լեռան պատկերը հեռացվելու է նաև Հայաստանի Հանրապետության զինանշանից. Էդմոն ՄարուքյանՍևանա լճից դուրս է բերվել ապօրինի տեղադրված 346 խեցգետնաորսիչ և 90 ձկնորսական ցանց, իսկ 76 խեցգետին բաց է թողնվել լիճԵրևանում հրդեհ է բռնկվել ավտոտեխսպասարկման կետում. այրվել է «Nissan Sentra»-ն Ռուսաստանում բենզինի գները զգալիորեն նվազել են Բուլղարիան ցանկանում է ԱՄՆ-ին խնդրել ազատել իրեն ՌԴ-ի հետ կապված նոր պատժամիջոցներից. PoliticoOpen AI-ն արգելել է ChatGPT-ին տրամադրել իրավաբանական և բժշկական խորհրդատվությունԱրվեստ, թե՞ աբսուրդ․ իտալացի արվեստի պրովոկատորը վաճառում է ոսկե զուգարանակոնք. մեկնարկային գինը՝ 10 միլիոն դոլար