Երևան, 15.Հունիս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Պլանշետը հորինվել է դեռ 140 տարի առա՞ջ․ «Փաստ»

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

1887 թվականին ամերիկացի Էլիշա Գրեյը արտոնագրել է մի սարք, որը կարելի է համարել ժամանակակից պլանշետի նախահայրը: Զարգացման հաջորդ քայլը 1915 թվականին Գոլբերգի «էլեկտրոնային ստիլուսի կարգավորիչի» գյուտն էր։ Սակայն, ցավոք, այն ժամանակվա տեխնոլոգիայի զարգացումը թույլ չի տվել այս գյուտերը լիովին իրագործել, սակայն հիմք է դրել պլանշետային սարքի ապագա կառուցվածքի համար:

Հետագա զարգացումն ուղղակիորեն կապված է սենսորային էկրանի հայտնվելու հետ: 1968 թվականին Ալան Քեյը համակարգչային արտադրող Xerox-ին գաղափար է ներկայացրել՝ երեխաների համար պլանշետային համակարգիչ ստեղծել: Դրանից չորս տարի անց աշխարհը տեսել է Dynabook պլանշետը: Սարքը նախատեսված էր ոչ միայն երեխաների, այլ նաև մեծահասակների համար։ Բայց պատմությունը կրկնվել է, ինչպես կես դար առաջ։ Անհրաժեշտ տեխնոլոգիաները բավարար չէին սարքը զանգվածային արտադրության դուրս բերելու համար։ Եվ 15 տարի մոռացել են դրա մասին։

1987 թվականին Apple-ն է սկսել մշակել սեփական պլանշետային սարքը և 1993 թվականին հանրությանն է ներկայացրել MessagePad Newton պլանշետի իր տարբերակը՝ նախատեսված ուսումնական հաստատությունների համար։ Սակայն այն մնացել է որպես ցուցահանդեսային իր։

2002 թվականին Microsoft-ը ներկայացրել է Microsoft Tablet PC պլատֆորմը, որն օգտագործում էր Windows XP օպերացիոն համակարգը արդիականացված սենսորային էկրանով աշխատելու համար: Բայց պլանշետների այդ տարբերակները լայնորեն չեն կիրառվել: Նրանք շատ թերություններ ունեին։ Նախ՝ նրանք կշռում էին մոտ երկու կիլոգրամ։ Երկրորդ՝ աշխատանքի տևողությունը երեք ժամից ոչ ավելի էր։ Երրորդն այն էր, որ էկրանը կառավարելու համար օգտագործվում էր միայն ստիլուսը։ Չորրորդ հերթին՝ էկրանն ուներ ցածր լուծաչափ։ Բացի դա, 2000-ականների սկզբին ինտերնետը թանկ հաճույք էր, Wi-Fi թեժ կետերը՝ չափազանց քիչ, իսկ բջջային ինտերնետը՝ չափազանց թանկ:

Հետո Intel-ը թողարկել է իր առաջին պլանշետային համակարգիչը՝ WebPad-ը՝ առանց լրացուցիչ սարքերի ինտերնետ մուտք գործելու հնարավորության։ Սակայն միայն 2010 թվականին, iPad-ի թողարկմամբ է պլանշետը սկսել ժողովրդականություն ձեռք բերել: Դրա ստեղծողները փորձել են վերացնել առաջին պլանշետներին բնորոշ թերությունները։ Հետո Apple-ն առաջարկել է հզոր պրոցեսորով իր նոր պլանշետը: Հնարավոր է դարձել սարքը կառավարել մատների միջոցով և զարմանալի պարզությամբ: Բացի դա, համացանցն էր ավելի հասանելի դարձել: 2010 թվականի ապրիլին թողարկվել է Wi-Fiով մոդելը։ Մեկ ամիս անց պլանշետը համալրվել է 3G բջջային մոդուլով։

2011 թվականի մարտին թողարկվել է iPad 2-ը, վաճառվել է ավելի քան 15 միլիոն iPad պլանշետային սարք։ Երկրորդ սերնդի iPad2 պլանշետը թույլ էր տալիս ստեղծել երաժշտական հատվածներ և խմբագրել տեսանյութեր: Իրավիճակը շուկայում սկսել է փոխվել, խոշոր ընկերությունները չէին կարող անտեսել պլանշետային սարքերի աճող պահանջարկը, նրանք ձգտում էին թողարկել իրենց մոդելը և նվաճել սպառողական շուկան: 2010 թվականին պլանշետների ամբողջ վաճառքի 83 %-ը կազմել է iPad-ը, իսկ 2013 թվականին՝ միայն 28 %-ը։ Հիմա էլ արտադրողները շարունակում են մշտապես աշխատել իրենց սարքերը բարելավելու ուղղությամբ: Ավանդական պլանշետները աստիճանաբար փոխարինվում են փոխակերպվող սարքերով։

ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

«Արցախ» ջազ նվագախումբը ելույթ է ունեցել Մոսկվայի ջազ փառատոնում ԱՄՆ-ն քննարկում է ևս 36 երկրների քաղաքացիների համար մուտքի սահմանափակումները. The Washington Post Իրանը կրկին հրթիռներ է արձակել Իսրայելի ուղղությամբ Իսրայելին պետք է կանգնեցնել տարածաշրջանի անվտանգության համար․ Էրդողան Սպանվել է ԻՀՊԿ օդատիեզերական ուժերի հետախուզության պետի տեղակալը Մինեսոտայում կրակել են երկու դեմոկրատ քաղաքական գործիչների վրա, մեկը մահացել է Կալանավորվել է Շենգավիթ վարչական շրջանի նախկին ղեկավար Ռազմիկ Մկրտչյանը Հնարավոր է նաև կարկուտ տեղա․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին Ձևավորվել է Արցախի իրավունքների պաշտպանության խորհրդի Մասիսի թիմը Լիլիթ Կարապետյանի 50-ամյակը, Բրյունետի ֆոտոշարքը, Ժաննա Բուտուլյանի հանգիստը՝ Թբիլիսիում և մյուս հայ հայտնիների հրապարակումներն Ինստագրամում Օմանը հայտարարել է Իրանի և ԱՄՆ-ի միջև միջուկային բանակցությունների չեղարկման մասին Կրակոցներ՝ Երևանում հայտնի «Ուրարտու» ռեստորանային համալիրում․ կա վիրավոր Ջուր չի լինելու ԱՄՆ-ն պատրաստ է վերսկսել միջուկային խնդրի շուրջ իրանցիների հետ աշխատանքը․ Թրամփը՝ Պուտինին Իրան-Իսրայել հակամարտության թեժ փուլ․ վերջին զարգացումները Վեհափառի օրհնությամբ հավատացելոց երկրպագության համար դուրս կբերվեն Սուրբ Էջմիածնի մասունքներ Իրանը այս պահին նորից ակտիվ հրետակոծվում է Իսրայելը հարվածներ է հասցնում Թեհրանի, Սպահանի և Բանդեր Աբբասի շրջանում (տեսանյութ) Մեկնարկել է Երևան-Բաթումի-Երևան միջազգային գնացքի աշխատանքը Նոր մանրամասներ՝ Գյումրիում քամու և կարկուտի ավերածություններից Քամու հետևանքով վնասվել են տան և վարչական շենքերի տանիքներ, տապալվել ծառեր՝ վնասելով ավտոմեքենաներ Էրդողանն ու Ալիևը մտահոգություն են հայտնել Իրանի և Իսրայելի միջև իրավիճակի սրման վերաբերյալ Արտակ Աղաբեկյանը՝ արծաթե, Արմեն Պապիկյանը՝ ԵԱ բրոնզե մեդալներ Ռոնալդուն՝ կիբերսպորտի առաջնության դեսպան Ճամբարակում պայթյունի հետևանքով զոհերից մեկը դաշնակցական Կարապետ Կարինյանն է. նրան վերջին հրաժեշտ տվեցին Լոռու մարզին մոտենում է գերհզոր կարկտաամպրոպային ամպ Ամերիկայի Սան Անտոնիո քաղաքում խոշոր ջրհեղեղ է տեղի ունեցել Իսրայելում ՀՀ դեսպանությունը հայտարարություն է տարածել Փոթորիկ, ուժեղ կարկուտ․ Գյումրին՝ այս պահին (տեսանյութեր) Լողավազանում վայր ընկնելու հետևանքով 10-ամյա երեխան տեղափոխվել է «Սուրբ Աստվածամայր» բկ Առաջիկա րոպեների ընթացքում հորդառատ տեղումներ կլինեն․ Հայհիդրոմետի տնօրենը զգուշացնում է Բենիկ Խլղաթյանն ու Էլմիրա Կարապետյանը՝ հրաձգության Աշխարհի գավաթի արծաթե մեդալակիրներ Նեթանյահուն սպառնացել է Իրանին Շիրակի մարզում խոշոր կարկուտ է տեղացել այսօր․ Սուրենյանը լուսանկարներ է հրապարակել Առաջիկա օրերի եղանակային կանխատեսումը ՄԱԳԱՏԷ-ի կառավարիչների խորհրդի հակաիրանական բանաձևը Իսրայելին հարձակման առիթ է տալիս. Իրանի ԱԳՆ Վանաձորում որդին մորը պատուհանից դուրս է նետել, ապա ինքն է նետվել ցած Իրանը խոսել է Իսրայելին պատասխան հարված հասցնելու մասին․ որքա՞ն է տևելու հակահարվածը Ինչո՞ւ ճառագայթումը դուրս չի եկել Նաթազի կայանից Հայաստանի հանքերի դեմ հայ բնապահպան ակտիվիստների հետ հավասար պայքարում է նաև Ադրբեջանը Իրանի բանակը հայտարարել է, որ գերի է վերցրել ևս մեկ իսրայելցի օդաչուի Թել Ավիվը՝ Իրանի հրթիռային հարվածներից հետո Խոշոր վթար Երևան-Սևան ճանապարհին, բախվել են «Mercedes» և «Opel», 4 վիրավnրներից մեկն անչափահաս է․ Shamshyan «Թեհրանն այլևս պաշտպանված չէ, Իրանի մայրաքաղաքը խոցելի է հարվածների համար»․ Իսրայելի ՊԲ (տեսանյութ) Իրանի ներկայիս «զբաղվածությունը» վտանգավոր վիճակ է ստեղծում․ Տիգրան Աբրահամյան Վթար՝ Վայոց ձորում, ՊՆ զինծառայողը «Mercedes»-ով հայտնվել է ջրատարում, վիրավnր կա․ Shamshyan Արտակարգ դեպք՝ Աբովյանի «Սիրիուս» գործարանում, քաղաքացու nտքը մնացել է հաստnցի uռնիներում․ Shamshyan Երեկ Դուբայում բնակելի շենք է այրվել, հրդեհը հաջողվել է մարել միայն այսօր (տեսանյութ) Իրանը քննարկում է Հորմուզի նեղուցի փակման հնարավորությունը Ադրբեջանը թույլ չի տա իր տարածքն օգտագործել Իրանի դեմ. Բայրամովը՝ Արաղչիին