Երևան, 14.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ձևավորվելով տվյալների կենտրոնների ապագան․ հարցազրույց OCP-ի գործադիր տնօրեն Ջորջ Ճափարիանի հետ

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Open Compute Project-ը (OCP) եղել է տվյալների կենտրոնի ենթակառուցվածքների և տեխնոլոգիաների փոխակերպման առաջնագծում: Կազմակերպությունը, որը հիմնադրվել է տվյալների կենտրոններում նորարարությունն ու կայունությունը խթանելու համար, զգալի ազդեցություն է թողնում ՏՏ և ամպային հաշվարկների ոլորտներում: Երևանում նոյեմբերի 15-ին անցկացված Silicon Mountains-2024 միջազգային տեխնոլոգիական գագաթնաժողովի շրջանակում  OCP-ի գործադիր տնօրեն Ջորջ Չափարիանը NEWS.am Tech-ին տված հարցազրույցում կիսվել է արհեստական բանականության (ԱԲ), կայունության և տվյալների կենտրոնների տեխնոլոգիաների ապագայի վերաբերյալ իր մտքերով:

ԱԲ-ն որպես տվյալների կենտրոններում ներդրումների շարժիչ ուժ

Քննարկելով ներդրումների ապագային վերաբերող հարցերը՝ Ճափարիանն ընդգծեց ԱԲ-ի աճող կարևորությունը տվյալների կենտրոնների տեխնոլոգիաների ձևավորման գործում: «Անշուշտ, ԱԲ-ն դառնում է կիրառման առաջնային տարբերակ՝ խթանելով տվյալների կենտրոնների ստեղծումը», - ասաց նա՝ ընդգծելով, որ ՏՏ ենթակառուցվածքի զարգացման համար ԱԲ-ն այժմ հիմնական ուշադրության կենտրոնում է: Այնուամենայնիվ, նա նշեց, որ ԱԲ կիրառման այլ դեպքեր, ինչպիսիք են մեծ տվյալների վերլուծությունը և բարձր կատարողականության հաշվարկները (HPC), նույնպես կարևոր են մնում:

Ի պատասխան հարցի, թե ինչ է անում OCP համայնքն ԱԲ-ի աճող պահանջարկի հետ, Չափարիանը մատնանշեց, որ համայնքը ներդրումներ է կատարում այնպիսի կարևոր ոլորտներում, ինչպիսիք են տվյալների կենտրոնների հովացումը, փոխկապակցումը, էլեկտրաէներգիայի բաշխումը սերվերների դարակների ներսում և բարձր արագությամբ հիշողությունը: «ԱԲ-ի ձևավորմանը հնարավոր չէ հասնել առանց կայունության հետ կապված բազմաթիվ ներդրումների»,- հավելեց նա՝ ընդգծելով էներգաարդյունավետ ՏՏ սարքավորումների և ջերմության վերաօգտագործման կարևորությունը շրջակա միջավայրի վրա տվյալների կենտրոնների ազդեցությունը նվազեցնելու համար:

OCP-ի ազդեցությունը տվյալների կենտրոնների նախագծման վրա

Ավելի քան 12 տարի OCP-ն կարևոր դերակատարում է ունեցել տվյալների կենտրոնների նախագծման և շահագործման վերաձևավորման գործում ողջ աշխարհում: Չափարիանը կարևորեց OCP Ready™ ծրագիրը, որն առանցքային դեր է խաղացել՝ ապահովելու, որ տվյալների կենտրոնների նոր սարքավորումներն ունենան OCP-ի կողմից հաստատված սարքավորումների աջակցություն: «Նորագույն տվյալների կենտրոններից շատերը, որոնք նախագծված են, կառուցված են այնպես, որպեսզի համապատասխանեն այդ պայմաններին, լայն ազդեցություն ունեն տվյալների կենտրոնների արդյունաբերության վրա»,- ասաց նա:

OCP-ի ազդեցությունը կարող է նաև չափվել ֆինանսապես: International Data Corporation-ի անկախ ուսումնասիրությունը կանխատեսում է, որ 2024-ը OCP-ի կողմից հաստատված բնութագրերի հիման վրա տվյալների կենտրոնի սարքավորումների գնորդները մոտ 41 միլիարդ դոլարի գործարքներ կիրականացնեն, ընդ որում՝ ակնկալվում է, որ այդ թիվը մինչև 2028-ը կաճի մինչև 74 միլիարդ դոլար:

«OCP-ն հնարավորություն է տալիս ցանկացած չափի կորպորացիաներին, անհատներին ազդեցություն ունենալ տվյալների կենտրոնների արդյունաբերության ապագայի վրա: Խրախուսելով և նույնիսկ պարտադրելով համագործակցություն՝ OCP Համայնքը մարդկանց հնարավորություն է տալիս մտածել այլ կերպ և ավելի համագործակցաբար»,- ավելացրեց նա:

George Tchaparian - 2.JPG (982 KB)

Տվյալների կենտրոնների տեխնոլոգիաներում նորարարությունների խթանում

OCP-ն պատասխանատու է տվյալների կենտրոնների տեխնոլոգիաների ոլորտում բազմաթիվ նորարարությունների համար: Չափարիանը կարևորեց բաց չիպերի տնտեսության (Open Chiplet Economy) զարգացումը, որը վաճառողներին հնարավորություն է տալիս առաջարկել առանձին չիպեր՝ ինտեգրված մեկ միասնական համակարգի փաթեթում: Այս առաջընթացը թույլ է տալիս ավելի բարդ լուծումներ՝ հարմարեցված հատուկ ոլորտներին, ինչպիսիք են արհեստական բանականությունը, բարձր կատարողականություն պահանջող հաշվարկները, սվիատիեզերական ոլորտը և այլն:

Հեղուկ սառեցման մեթոդին անցումը արագացնելու համար OCP համայնքը մշակում է ստանդարտներ հեղուկ հովացման միակցիչների, հեղուկների բաշխման համակարգերի կառուցման և հենց հեղուկների համար գործառնական պարամետրերի համար:

Բացի դրանից՝ ապահովելու համար, որ շատ մեծ տվյալների կենտրոններից տեխնոլոգիաների փոխանցումը փոքր ձեռնարկությունների ներքին տվյալների կենտրոններ, OCP համայնքը վերանախագծել է տվյալների կենտրոնի սերվերները, որպեսզի դրանք լինեն բարձր մոդուլային՝ թույլ տալով ճիշտ չափել սերվերի հզորությունը և բաղադրիչների վերաօգտագործումը մատակարարման ողջ շղթայում և նպաստելով ծախսերի կրճատմանն ու արդյունավետությանը:

Կայուն զարգացումը՝ OCP-ի առաքելության հիմքում

Կայուն զարգացումը երկար ժամանակ եղել է OCP-ի հիմնական առաջնահերթությունը, և Ճափարիանը վերահաստատեց, որ կազմակերպության առաքելությունը ներառում է տվյալների կենտրոններն ավելի էներգաարդյունավետ և էկոլոգիապես մաքուր դարձնելը: OCP համայնքն աշխատում է տարբեր նախաձեռնությունների վրա, ներառյալ տվյալների կենտրոններում և ՏՏ սարքավորումներում ածխածնի հետքի կրճատումը, ինչպես նաև ՏՏ արդյունավետությունը չափելու նոր չափանիշների մշակումը:

Ճափարիանն անդրադարձավ նաև ածխածնի արտանետումների դեմ պայքարի OCP-ի ջանքերին՝ նշելով iMasons-ի հետ համագործակցությունը՝ ածխածնի բացահայտման մակնշման ստանդարտացված մեթոդաբանություն ստեղծելու համար: Նա նաև քննարկեց OCP-ի աշխատանքը՝ բետոնն ավելի կայուն դարձնելու ուղղությամբ, ինչը քայլ է դեպի տվյալների կենտրոնների կառուցման գործում ածխածնի ազդեցությունը նվազեցնելու ուղղությամբ: «Ցեմենտի կրճատմամբ մենք կարող ենք 80%-ով նվազեցնել ածխածնի արտանետումները», - նշեց նա՝ մատնանշելով այնպիսի նորամուծություններ, ինչպիսիք են խարամը և ածխի այրումից ստացված արտադրանքը՝ որպես ավանդական բետոնի հնարավոր այլընտրանքներ:

George Tchaparian - 3.JPG (961 KB)

ԱԲ դերը ապագա տվյալների կենտրոններում

Քանի որ ԱԲ-ն շարունակում է փոխակերպել արդյունաբերությունները, պարզ է, որ դրա ինտեգրումը տվյալների կենտրոնի գործառնություններին կարևոր նշանակություն կունենա: Ճափարիանը քննարկեց OCP-ի նախաձեռնողական մոտեցումը՝ վկայակոչելով կազմակերպության ԱԲ ռազմավարական նախաձեռնությունը (AI Strategic Initiative), որը կենտրոնացած է ԱԲ կլաստերների և դրանց աջակցող տվյալների կենտրոնների համար բաց ստանդարտների հաստատման վրա: «OCP-ն իր «ԱԲ՝ բաց համակարգերի համար» ռազմավարական նախաձեռնությամբ կազդի ամբողջ շուկայի վրա՝ բազմաֆունկցիոնալ բաց ԱԲ կլաստերի մատակարարման շղթայով»,- ասաց նա՝ ընդգծելով, որ այս մոտեցումը կնվազեցնի ռիսկերն ու ծախսերը և կարագացնի շուկայի կողմից դրա ընդունումը:

ԱԲ ինտեգրումը տվյալների կենտրոնների կառավարմանը կարող է նաև հանգեցնել ավելի ավտոմատացված գործողությունների: «Մենք դիտարկում ենք, թե ինչպես կարող է արհեստական բանականությունն օգտագործվել տվյալների կենտրոնի գործառնությունների ավտոմատացման համար», - բացատրեց Ճափարիանը: Նա նաև նշեց ԱԲ և թվային երկվորյակ տեխնոլոգիաների կիրառման ներուժը՝ տվյալների կենտրոնների պլանավորումը օպտիմալացնելու և չօգտագործված հզորությունը նվազեցնելու համար:

Տվյալների մեծ կենտրոններում մարտահրավերների հաղթահարում

Չնայած այս առաջընթացին, մեծածավալ տվյալների կենտրոնների առջև ծառացած մարտահրավերները մնում են զգալի: Էլեկտրաէներգիան, հովացումը և կայուն զարգացումն ամենամեծ մտահոգություններից են, հատկապես, քանի որ ԱԲ աշխատանքային ծանրաբեռնվածությունը պահանջում է ավելի շատ էներգիա և հովացման ռեսուրսներ: «Մենք փորձում ենք հասկանալ, թե ինչպես կառուցենք 250 կՎտ հզորությամբ դարակ, ինչպես պահել այն սառը վիճակում և արդյո՞ք դա կարելի է անել կայուն ճանապարհով»,- ասաց Չափարիանը:

«Սրանք մեծ խնդիրներ են. մեծ ջանքեր են գործադրվում այս մարտահրավերները լուծելու համար, և մենք պետք է տեսնենք, թե ինչպես կզարգանան տեխնոլոգիաները հաջորդ տարիների ընթացքում՝ այս մարտահրավերներին դիմակայելու համար»,- հավելեց նա:

George Tchaparian - 4.JPG (916 KB)

OCP-ի գլոբալ հասանելիությունը և ապագա նպատակները

Նայելով առաջ՝ Ճափարիանը տեսնում է, որ OCP նախագիծը շարունակում է խթանել համագործակցությունը տվյալների կենտրոնների արդյունաբերության մեջ: «OCP-ի առաքելությունը վերջին տարիներին եղել է շատ կայուն մնալ՝ պահպանելով հիպերմասշտաբային տվյալների կենտրոնների վրա կենտրոնացված համայնք, որն առաջ է մղում տվյալների կենտրոնի արդյունաբերությունը բոլորի համար՝ բավարարելով այսօրվա շուկայի պահանջները և ձևավորելով ապագան», - ասաց նա: Սա ներառում է համագործակցային մոտեցում, որը միավորում է ՏՏ ոլորտի վաճառողներին, տվյալների կենտրոնների սարքավորումների մատակարարներին, հեռահաղորդակցության ընկերություններին և այլոց՝ ընդհանուր խնդիրները լուծելու համար:

Անդրադառնալով OCP-ի հետագա ընդլայնմանը՝ Չափարիանը լավատեսություն հայտնեց նոր շրջաններ դրա հասանելիությունն ընդլայնելու վերաբերյալ: «Մենք միշտ ձգտում ենք ընդլայնել OCP-ի հասանելիությունը դեպի նոր երկրներ և աշխարհագրություններ»,- նշեց նա՝ հավելելով, որ իրենք վերջերս լրիվ դրույքով աշխատող են վարձել Եվրոպայի, Մերձավոր Արևելքի և Աֆրիկայի տարածաշրջաններում:

Մասնավորապես Հայաստանը հետաքրքրության ոլորտ է, քանի որ երկրում գործում են տվյալների մի քանի կենտրոններ։ «Այս շաբաթ իմ այցը և բազմաթիվ մարդիկ, որոնց ես հանդիպել եմ, լավ մեկնակետ են այս հարցում, և մենք պետք է տեսնենք, թե արդյոք կարո՞ղ ենք շարունակել պահպանել այս իմպուլսը ԱՄՆ իմ վերադառնալուց հետո»,- ասաց նա՝ հույս հայտնելով, որ ավելի շատ հայկական ներկայացուցչություն տեսնել OCP-ի ապագա գագաթնաժողովներին։

«Հուսով եմ, որ ապրիլի 29-ին և 30-ին Իռլանդիայում` Դուբլինում կայանալիք OCP-ի Եվրոպայի, Մերձավոր Արևելքի և Աֆրիկայի երկրների մեր հաջորդ գագաթնաժողովում կտեսնենք հայկական շատ ներկայություն: Դա կլինի երկու օր, երբ կցուցադրվեն տվյալների կենտրոնների սարքավորումների և ՏՏ սարքավորումների վերջին նորարարությունները՝ ինժեներական մանրակրկիտ պրեզենտացիաներով այն մասին, թե ինչ է լինելու հաջորդիվ»,- նշեց նա:

Առավել մանրամասն` այստեղ. 

https://t.me/+l9xjL01DqrowZjUy

Հնագետները բացահայտել են ավելի քան 6 200 տարի առաջ առյուծի հարձակումից հետո ողջ մնացած դեռահասի պատմությունը Միհրան Հակոբյանի վրա հարձակում իրականացրած անձանց ազատ արձակեցին Արտակարգ իրավիճակ․ ուժեղ քամին կոտրել ու տապալել է Ապարանի գլխավոր տոնածառը  «Մեր ձևով»-ը ՔՊ-ի համար լուրջ խնդիրներ է ստեղծում՝ ինչը բնականաբար լավ է․ Գառնիկ ԴավթյանՀայաստանը հատուկ ուշադրություն է դարձնում «Զինված հակամարտության դեպքում մշակութային արժեքների պաշտպանության մասին» Հաագայի կոնվենցիայի լիարժեք կիրառմանը. ԱԳՆ գլխավոր քարտուղար Մինչև 300,000 դրամ տուգանքները պետական մարմիններն այլևս չեն կարող բողոքարկել․ Սրբուհի Գալյան Մեսիի հեռանալուց հետո Կալկաթայի ստադիոնում զանգվածային անկարգություն է սկսվել (տեսանյութ) Անձրև, ձյուն․ ի՞նչ եղանակ է սպասվում դեկտեմբերի 14-18-ը Հայաստանին պետք է մարդ, որը մեր փոքրաթիվ ազգին կմիավորի, որովհետև մեր հակառակորդները ավելի շատ են և ավելի միաբանցած են, քան մենք․ Նարեկ ԿարապետյանՄարուքյանը ընդդիմադիրներին առաջարկում է համախմբվել՝ «Փաշինյանի թոշակի ուղարկելու համար» Վերին Լարսը կրկին փակ է Սյունիքի այցի ամփոփում․ փակվող դպրոցներ, կրճատվող աշխատատեղեր, դատարկվող գյուղեր․ Գոհար ՄելոյանՈվ ձեռք է բարձրացնում դպրոցի վրա, նա ձեռք է բարձրացնում Հայաստանի վրա․ Ռուբեն ՄխիթարյանՄիայն լավ կրթությամբ կարող է կառուցվել ուժեղ Հայաստան․ Արթուր ԴանիելյանՍրբապղծություն՝ Նուբարաշենում․ մայրը, այցելելով 32-ամյա դստեր շիրիմին, հայտնաբերել է, որ գերեզմանից հափշտակել են սև գրանիտե ծաղկամանները Իսրայելի բանակը տեղեկացրել է ՀԱՄԱՍ-ի հրամանատարներից մեկի մահվան մասին՝ Գազա քաղաքին հասցված հարվածի հետեւանքով «Մանկական Եվրատեսիլ»-ում Հայաստանը զբաղեցրեց 4-րդ հորիզոնականը. հաղթեց Ֆրանսիան Շարունակելով «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժման անդամների այցը Սյունիքում՝ համոզված ենք, որ միասին կերտելու ենք ուժեղ ՀայաստանԼա լիգայի նախագահ Խավիեր Տեբասը խորհուրդ է տվել Ալոնսոյին 6 ամսից մենք կգանք ու կլուծենք բոլոր խնդիրները ի շահ մեր ժողովրդի․ Ալիկ ԱլեքսանյանԱյսօր տեղի ունեցավ «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցության V համագումարը՝ նվիրված կուսակցության 10-ամյա հոբելյանինԵՄ-ին Թուրքիայի անդամակցության հարցը ձգձգվում է․ Էրդողան Հատկապես սահմանամերձ համայնքներում դպրոց փակելը հավասարազոր է գյուղը դատարկելու կանաչ լույսին․ Մարիաննա ՂահրամանյանՌուսաստանի պատասխան միջոցներն՝ ուղղված ԵՄ-ի կողմից ռուսական ակտիվների սառեցմանը, չեն ուշանա. Զախարովա «Չելսիի» եւ «Լիվերպուլի» հաղթանակները (տեսանյութ) Դատարանը պարտավորեցրել է Johnson & Johnson-ին 40 մլն դոլար վճարել մանկական ցանափոշու պատճառով քաղցկեղ ձեռք բերած կանանց Արագածոտնի թեմի եկեղեցիներում Սուրբ Պատարագների ժամանակացույցը Ալբերտը «Brave Heart» երգով շքեղ ելույթ ունեցավ «Մանկական Եվրատեսիլ»-ում (տեսանյութ) Հին Երևանից մինչև ընտանեկան հիշողություններ. Ազգային պատկերասրահը բացվել է «Հնչող պատկերներ» ցուցահանդեսը՝ նվիրված Մարկ Գրիգորի Աղասյանի 100-ամյակին Թբիլիսիում մեկնարկել է «Մանկական Եվրատեսիլը»․ Հայաստանի ներկայացուցիչ Ալբերտը ելույթ կունենա 5-րդ համարի ներքոԷլի ասել եմ՝ գործող իշխանության հետ մատաղ ուտելու էլ չենք գնա. Էդմոն Մարուքյանը՝ դաշինք կազմելու մասինՔաղսի-Սոլակ ավտոճանապարհին հրդեհ է բռնկվել «BMW»-ում․ այն դարձել է ոչ շահագործելի Պատվոգրեր ու խրախուսական պարգևներ՝ ոչ օլիմպիական մարզաձևերը ներկայացնող մարզիկներին և մարզիչներին Սպերցյանը ՌՊԼ-ի մրցաշրջանի աշնանային հատվածի լավագույն խաղացողն է․ Կեչինով «Ատլետիկոն» Մետրոպոլիտանոյում պարտության է մատնել «Վալենսիային» Վրաստանը տեղեկացրել է օտարերկրացիների, ներառյալ ՀՀ քաղաքացիների ձերբակալելու մասին՝ թմրանյութերի առեւտրի մեղադրանքով Լուկաշենկոն ազատ է արձակել ընդդիմության առաջնորդ Մարիա Կոլեսնիկովային Իսրայելը և նրա կողմնակիցները պետք է վճարեն Գազայի հատվածի վերակառուցման համար․ ՄԱԿ-ի զեկուցող Ծառուկյանը կանխատեսել է, թե առաջիկայում ում հետ է անցկացնելու տիտղոսային մենամարտ Դեկտեմբերի 12-ին Լոռվա գեղատեսիլ վայրերից մեկում Սոճուտ հանգստի համալիրում մեկնարկել է «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժման մարզային գրասենյակի նախաձեռնած երիտասարդական հավաքը«Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» ԲԿ-ի տնօրենը պարզաբանել է՝ ինչպես է թուրքական շտապ օգնության մեքենան հայտնվել Նոր Նորքում Գազայի հատվածում «Բայրոն» փոթորկի հետևանքով առնվազն 14 մարդ Է զոհվել 16-ամյա պատանիներն ու 19-ամյա երիտասարդը հագուստի գողություններ են կատարել Զանգակատուն համայնքը պետք է որոշի՝ մնում է Պարույր Սեւակի արձանը, թե ոչ. Բանաստեղծի թոռը՝ քննադատությունների մասին Վահագնի «մեղավորությունն» իր ակտիվ և ըմբոստ կեցվածքի և իշխանության այլանդակությունները չհանդուրժելու մեջ է. Տիգրան ԱբրահամյանԿամբոջան փակել է Թաիլանդի հետ սահմանը Ամբերդ ամրոցից Քարի լիճ տանող ճանապարհը փակ է, Ջերմուկում ձյուն է տեղում․ իրավիճակը՝ ավտոճանապարհներին 24 ժամ ջուր չի լինի բազմաթիվ հասցեներում Գործող վարչախմբի քաղաքականությունը բերում է նոր զիջումների. Ավետիք Չալաբյան Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Զվարթնոց» օդանավակայանում, կան բերման ենթարկվածներ