Երևան, 29.Հոկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ձևավորվելով տվյալների կենտրոնների ապագան․ հարցազրույց OCP-ի գործադիր տնօրեն Ջորջ Ճափարիանի հետ

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Open Compute Project-ը (OCP) եղել է տվյալների կենտրոնի ենթակառուցվածքների և տեխնոլոգիաների փոխակերպման առաջնագծում: Կազմակերպությունը, որը հիմնադրվել է տվյալների կենտրոններում նորարարությունն ու կայունությունը խթանելու համար, զգալի ազդեցություն է թողնում ՏՏ և ամպային հաշվարկների ոլորտներում: Երևանում նոյեմբերի 15-ին անցկացված Silicon Mountains-2024 միջազգային տեխնոլոգիական գագաթնաժողովի շրջանակում  OCP-ի գործադիր տնօրեն Ջորջ Չափարիանը NEWS.am Tech-ին տված հարցազրույցում կիսվել է արհեստական բանականության (ԱԲ), կայունության և տվյալների կենտրոնների տեխնոլոգիաների ապագայի վերաբերյալ իր մտքերով:

ԱԲ-ն որպես տվյալների կենտրոններում ներդրումների շարժիչ ուժ

Քննարկելով ներդրումների ապագային վերաբերող հարցերը՝ Ճափարիանն ընդգծեց ԱԲ-ի աճող կարևորությունը տվյալների կենտրոնների տեխնոլոգիաների ձևավորման գործում: «Անշուշտ, ԱԲ-ն դառնում է կիրառման առաջնային տարբերակ՝ խթանելով տվյալների կենտրոնների ստեղծումը», - ասաց նա՝ ընդգծելով, որ ՏՏ ենթակառուցվածքի զարգացման համար ԱԲ-ն այժմ հիմնական ուշադրության կենտրոնում է: Այնուամենայնիվ, նա նշեց, որ ԱԲ կիրառման այլ դեպքեր, ինչպիսիք են մեծ տվյալների վերլուծությունը և բարձր կատարողականության հաշվարկները (HPC), նույնպես կարևոր են մնում:

Ի պատասխան հարցի, թե ինչ է անում OCP համայնքն ԱԲ-ի աճող պահանջարկի հետ, Չափարիանը մատնանշեց, որ համայնքը ներդրումներ է կատարում այնպիսի կարևոր ոլորտներում, ինչպիսիք են տվյալների կենտրոնների հովացումը, փոխկապակցումը, էլեկտրաէներգիայի բաշխումը սերվերների դարակների ներսում և բարձր արագությամբ հիշողությունը: «ԱԲ-ի ձևավորմանը հնարավոր չէ հասնել առանց կայունության հետ կապված բազմաթիվ ներդրումների»,- հավելեց նա՝ ընդգծելով էներգաարդյունավետ ՏՏ սարքավորումների և ջերմության վերաօգտագործման կարևորությունը շրջակա միջավայրի վրա տվյալների կենտրոնների ազդեցությունը նվազեցնելու համար:

OCP-ի ազդեցությունը տվյալների կենտրոնների նախագծման վրա

Ավելի քան 12 տարի OCP-ն կարևոր դերակատարում է ունեցել տվյալների կենտրոնների նախագծման և շահագործման վերաձևավորման գործում ողջ աշխարհում: Չափարիանը կարևորեց OCP Ready™ ծրագիրը, որն առանցքային դեր է խաղացել՝ ապահովելու, որ տվյալների կենտրոնների նոր սարքավորումներն ունենան OCP-ի կողմից հաստատված սարքավորումների աջակցություն: «Նորագույն տվյալների կենտրոններից շատերը, որոնք նախագծված են, կառուցված են այնպես, որպեսզի համապատասխանեն այդ պայմաններին, լայն ազդեցություն ունեն տվյալների կենտրոնների արդյունաբերության վրա»,- ասաց նա:

OCP-ի ազդեցությունը կարող է նաև չափվել ֆինանսապես: International Data Corporation-ի անկախ ուսումնասիրությունը կանխատեսում է, որ 2024-ը OCP-ի կողմից հաստատված բնութագրերի հիման վրա տվյալների կենտրոնի սարքավորումների գնորդները մոտ 41 միլիարդ դոլարի գործարքներ կիրականացնեն, ընդ որում՝ ակնկալվում է, որ այդ թիվը մինչև 2028-ը կաճի մինչև 74 միլիարդ դոլար:

«OCP-ն հնարավորություն է տալիս ցանկացած չափի կորպորացիաներին, անհատներին ազդեցություն ունենալ տվյալների կենտրոնների արդյունաբերության ապագայի վրա: Խրախուսելով և նույնիսկ պարտադրելով համագործակցություն՝ OCP Համայնքը մարդկանց հնարավորություն է տալիս մտածել այլ կերպ և ավելի համագործակցաբար»,- ավելացրեց նա:

George Tchaparian - 2.JPG (982 KB)

Տվյալների կենտրոնների տեխնոլոգիաներում նորարարությունների խթանում

OCP-ն պատասխանատու է տվյալների կենտրոնների տեխնոլոգիաների ոլորտում բազմաթիվ նորարարությունների համար: Չափարիանը կարևորեց բաց չիպերի տնտեսության (Open Chiplet Economy) զարգացումը, որը վաճառողներին հնարավորություն է տալիս առաջարկել առանձին չիպեր՝ ինտեգրված մեկ միասնական համակարգի փաթեթում: Այս առաջընթացը թույլ է տալիս ավելի բարդ լուծումներ՝ հարմարեցված հատուկ ոլորտներին, ինչպիսիք են արհեստական բանականությունը, բարձր կատարողականություն պահանջող հաշվարկները, սվիատիեզերական ոլորտը և այլն:

Հեղուկ սառեցման մեթոդին անցումը արագացնելու համար OCP համայնքը մշակում է ստանդարտներ հեղուկ հովացման միակցիչների, հեղուկների բաշխման համակարգերի կառուցման և հենց հեղուկների համար գործառնական պարամետրերի համար:

Բացի դրանից՝ ապահովելու համար, որ շատ մեծ տվյալների կենտրոններից տեխնոլոգիաների փոխանցումը փոքր ձեռնարկությունների ներքին տվյալների կենտրոններ, OCP համայնքը վերանախագծել է տվյալների կենտրոնի սերվերները, որպեսզի դրանք լինեն բարձր մոդուլային՝ թույլ տալով ճիշտ չափել սերվերի հզորությունը և բաղադրիչների վերաօգտագործումը մատակարարման ողջ շղթայում և նպաստելով ծախսերի կրճատմանն ու արդյունավետությանը:

Կայուն զարգացումը՝ OCP-ի առաքելության հիմքում

Կայուն զարգացումը երկար ժամանակ եղել է OCP-ի հիմնական առաջնահերթությունը, և Ճափարիանը վերահաստատեց, որ կազմակերպության առաքելությունը ներառում է տվյալների կենտրոններն ավելի էներգաարդյունավետ և էկոլոգիապես մաքուր դարձնելը: OCP համայնքն աշխատում է տարբեր նախաձեռնությունների վրա, ներառյալ տվյալների կենտրոններում և ՏՏ սարքավորումներում ածխածնի հետքի կրճատումը, ինչպես նաև ՏՏ արդյունավետությունը չափելու նոր չափանիշների մշակումը:

Ճափարիանն անդրադարձավ նաև ածխածնի արտանետումների դեմ պայքարի OCP-ի ջանքերին՝ նշելով iMasons-ի հետ համագործակցությունը՝ ածխածնի բացահայտման մակնշման ստանդարտացված մեթոդաբանություն ստեղծելու համար: Նա նաև քննարկեց OCP-ի աշխատանքը՝ բետոնն ավելի կայուն դարձնելու ուղղությամբ, ինչը քայլ է դեպի տվյալների կենտրոնների կառուցման գործում ածխածնի ազդեցությունը նվազեցնելու ուղղությամբ: «Ցեմենտի կրճատմամբ մենք կարող ենք 80%-ով նվազեցնել ածխածնի արտանետումները», - նշեց նա՝ մատնանշելով այնպիսի նորամուծություններ, ինչպիսիք են խարամը և ածխի այրումից ստացված արտադրանքը՝ որպես ավանդական բետոնի հնարավոր այլընտրանքներ:

George Tchaparian - 3.JPG (961 KB)

ԱԲ դերը ապագա տվյալների կենտրոններում

Քանի որ ԱԲ-ն շարունակում է փոխակերպել արդյունաբերությունները, պարզ է, որ դրա ինտեգրումը տվյալների կենտրոնի գործառնություններին կարևոր նշանակություն կունենա: Ճափարիանը քննարկեց OCP-ի նախաձեռնողական մոտեցումը՝ վկայակոչելով կազմակերպության ԱԲ ռազմավարական նախաձեռնությունը (AI Strategic Initiative), որը կենտրոնացած է ԱԲ կլաստերների և դրանց աջակցող տվյալների կենտրոնների համար բաց ստանդարտների հաստատման վրա: «OCP-ն իր «ԱԲ՝ բաց համակարգերի համար» ռազմավարական նախաձեռնությամբ կազդի ամբողջ շուկայի վրա՝ բազմաֆունկցիոնալ բաց ԱԲ կլաստերի մատակարարման շղթայով»,- ասաց նա՝ ընդգծելով, որ այս մոտեցումը կնվազեցնի ռիսկերն ու ծախսերը և կարագացնի շուկայի կողմից դրա ընդունումը:

ԱԲ ինտեգրումը տվյալների կենտրոնների կառավարմանը կարող է նաև հանգեցնել ավելի ավտոմատացված գործողությունների: «Մենք դիտարկում ենք, թե ինչպես կարող է արհեստական բանականությունն օգտագործվել տվյալների կենտրոնի գործառնությունների ավտոմատացման համար», - բացատրեց Ճափարիանը: Նա նաև նշեց ԱԲ և թվային երկվորյակ տեխնոլոգիաների կիրառման ներուժը՝ տվյալների կենտրոնների պլանավորումը օպտիմալացնելու և չօգտագործված հզորությունը նվազեցնելու համար:

Տվյալների մեծ կենտրոններում մարտահրավերների հաղթահարում

Չնայած այս առաջընթացին, մեծածավալ տվյալների կենտրոնների առջև ծառացած մարտահրավերները մնում են զգալի: Էլեկտրաէներգիան, հովացումը և կայուն զարգացումն ամենամեծ մտահոգություններից են, հատկապես, քանի որ ԱԲ աշխատանքային ծանրաբեռնվածությունը պահանջում է ավելի շատ էներգիա և հովացման ռեսուրսներ: «Մենք փորձում ենք հասկանալ, թե ինչպես կառուցենք 250 կՎտ հզորությամբ դարակ, ինչպես պահել այն սառը վիճակում և արդյո՞ք դա կարելի է անել կայուն ճանապարհով»,- ասաց Չափարիանը:

«Սրանք մեծ խնդիրներ են. մեծ ջանքեր են գործադրվում այս մարտահրավերները լուծելու համար, և մենք պետք է տեսնենք, թե ինչպես կզարգանան տեխնոլոգիաները հաջորդ տարիների ընթացքում՝ այս մարտահրավերներին դիմակայելու համար»,- հավելեց նա:

George Tchaparian - 4.JPG (916 KB)

OCP-ի գլոբալ հասանելիությունը և ապագա նպատակները

Նայելով առաջ՝ Ճափարիանը տեսնում է, որ OCP նախագիծը շարունակում է խթանել համագործակցությունը տվյալների կենտրոնների արդյունաբերության մեջ: «OCP-ի առաքելությունը վերջին տարիներին եղել է շատ կայուն մնալ՝ պահպանելով հիպերմասշտաբային տվյալների կենտրոնների վրա կենտրոնացված համայնք, որն առաջ է մղում տվյալների կենտրոնի արդյունաբերությունը բոլորի համար՝ բավարարելով այսօրվա շուկայի պահանջները և ձևավորելով ապագան», - ասաց նա: Սա ներառում է համագործակցային մոտեցում, որը միավորում է ՏՏ ոլորտի վաճառողներին, տվյալների կենտրոնների սարքավորումների մատակարարներին, հեռահաղորդակցության ընկերություններին և այլոց՝ ընդհանուր խնդիրները լուծելու համար:

Անդրադառնալով OCP-ի հետագա ընդլայնմանը՝ Չափարիանը լավատեսություն հայտնեց նոր շրջաններ դրա հասանելիությունն ընդլայնելու վերաբերյալ: «Մենք միշտ ձգտում ենք ընդլայնել OCP-ի հասանելիությունը դեպի նոր երկրներ և աշխարհագրություններ»,- նշեց նա՝ հավելելով, որ իրենք վերջերս լրիվ դրույքով աշխատող են վարձել Եվրոպայի, Մերձավոր Արևելքի և Աֆրիկայի տարածաշրջաններում:

Մասնավորապես Հայաստանը հետաքրքրության ոլորտ է, քանի որ երկրում գործում են տվյալների մի քանի կենտրոններ։ «Այս շաբաթ իմ այցը և բազմաթիվ մարդիկ, որոնց ես հանդիպել եմ, լավ մեկնակետ են այս հարցում, և մենք պետք է տեսնենք, թե արդյոք կարո՞ղ ենք շարունակել պահպանել այս իմպուլսը ԱՄՆ իմ վերադառնալուց հետո»,- ասաց նա՝ հույս հայտնելով, որ ավելի շատ հայկական ներկայացուցչություն տեսնել OCP-ի ապագա գագաթնաժողովներին։

«Հուսով եմ, որ ապրիլի 29-ին և 30-ին Իռլանդիայում` Դուբլինում կայանալիք OCP-ի Եվրոպայի, Մերձավոր Արևելքի և Աֆրիկայի երկրների մեր հաջորդ գագաթնաժողովում կտեսնենք հայկական շատ ներկայություն: Դա կլինի երկու օր, երբ կցուցադրվեն տվյալների կենտրոնների սարքավորումների և ՏՏ սարքավորումների վերջին նորարարությունները՝ ինժեներական մանրակրկիտ պրեզենտացիաներով այն մասին, թե ինչ է լինելու հաջորդիվ»,- նշեց նա:

Առավել մանրամասն` այստեղ. 

https://t.me/+l9xjL01DqrowZjUy

«Առաջարկ Հայաստանին» ծրագրի մի քանի առանցքային սկզբունքների մասին․ Գագիկ Ծառուկյան2025 թվականի հոկտեմբերին արդեն երկրորդ անգամ կայացավ Հայաստանի հանքարդյունաբերական ֆորումը, որի գլխավոր հովանավորներից էր «ԶՊՄԿ»-ն Լավ լուր կենսաթոշակառուների համարՔաղաքացին հրազենային վնասվածքով տեղափոխվել է հիվանդանոց Նիկոլը թուրքերին ասում է` ձեր բիլակներով մեր հարցերը լուծեք. Հովհաննես ԻշխանյանԱրդարադատության քննությունը․ Սամվել Կարապետյանի գործը և իրավական պետության ճգնաժամը ՀայաստանումԱրտակ Զաքարյանը դիմել է Եվրանեսթ խորհրդարանական վեհաժողովի մասնակիցներինԵվրոպա ձգտող իշխանության ստեղծած վախի մթնոլորտըԵրևանում գազ չի լինի. հասցեներ Ռոնալդուի «Ալ-Նասրը» դուրս մնաց Թագավորի գավաթից Պլանային ջրանջատում․ 36 ժամ ջուր չի լինելու․ հասցեներ Չի կարելի մեծ ցնծությամբ սպասել Թուրքիայի հետ սահմանի բացմանը, քանի որ դա ոչ մի լավ բան Հայաստանին չի տալու. Էդմոն Մարուքյան Մոսկվան՝ թիրախում․ գիշերը ՌԴ-ն ենթարկվել է ուկրաինական անօդաչուների զանգվածային գրոհի Ռուբլին էժանացել է, դոլարը՝ թանկացել․ փոխարժեքն՝ այսօր «ՈւսանողականFest 2025». ավելի քան 300 ուսանող Հայաստանի տարբեր բուհերից՝ մեկ հարթակում 3-ամյա Տիգրանի կորելու մեջ մոր մատն է խառը եղել․ ինչ են պատմում համագյուղացիներըՄիջազգային չվերթի ժամանակ ուղևորը պատառաքաղով խոցել է երկու դեռահասի Հովհաննավանքում Ստեփան Ասատրյանի մատուցած «պատարագի» փաստով հանցագործության մասին հաղորդում է ներկայացվել Վերականգնվում է 7-րդ դարի Թարգմանչաց եկեղեցինԱրտակարգ դեպք՝ Երևանում. Բագրևանդ թաղամասից օտարերկրյա քաղաքացի է տեղափոխվել «Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» բժշկական կենտրոն Մելիսա փոթորիկը հասել է Ճամայկա «Ալ Նասրը» Ռոնալդուի հետ պարտվեց «Ալ Իթիհադին» եւ դուրս մնաց պայքարից Հաստատվել է 2026թ.-ի ընտրություններում ՔՊ-ի նախընտրական շտաբի կազմը Իսրայելը սկսել է ավիահարվածներ հասցնել Գազային Հռոմի Լևոն XIV պապը Թուրքիա կատարած իր այցի ընթացքում Հայ Առաքելական Եկեղեցու Մայր տաճար կայցելի Աշխարհի 7 ամենասարսափելի վայրերը Զանգելանը կդառնա ամենակարևոր տրանսպորտային հանգույցներից մեկը․ այստեղից կձգվեն և՛ Զանգեզուրի, և՛ Արազի միջանցքները․ Ալիև Եթե Փաշինյանը որոշի այրել Էջմիածինը, նա դա կանի. վերլուծաբան Պակիստանը փակել է օդային տարածքը Հնդկաստանում զորավարժությունների պատճառով Ջերմաստիճանը կնվազի. եղանակն` առաջիկա օրերին Մահացել է Մադրիդի Ռեալի նախկին դարպասապահը Վնասազերծել են «Տուճոյի Սամոյին». վերջինը կասկածվում է մարդու առևանգման փորձի մեջ «Շրջանառվում են չճշտված տեղեկություններ, որոնք կարող են վնաս հասցնել 3-ամյա երեխայի որոնողական աշխատանքներին»․ ՆԳՆ Հոսանքի գինը իջեցնելու մեր առաջարկը մերժվել է․ Նարեկ ԿարապետյանՄԻՊ-ը անթույլատրելի է համարում մասնավոր կյանքի անձեռնմխելիության և անձնական տվյալների պաշտպանության իրավունքների համատարած խախտումները ՆԳՆ շրջիկ սպասարկման գրասենյակները հոկտեմբերի 30-ին և 31-ին կգործեն Սյունիքի, Վայոց ձորի, Կոտայքի և Արմավիրի համայնքներում Եկեղեցին հիմա նման է հիվանդ մարմնի, որի մեջ դեռ բաբախում է սիրտը. Ստեփան Ասատրյան (Տեր Արամ) Զելենսկին հայտարարել է մարտական գործողություններում «Ֆլամինգո» և «Ռուտա» հրթիռների կիրառման մասին Նաիրի Սարգսյանը հանդես կգա մամուլի ասուլիսով, որը նվիրված է եկամուտների համատարած հայտարարագրմանը«Սուրբ Հովհաննես» մատուռ բարձրացող սարալանջին քաղաքացին ընկել և վնասել է ոտքը Ուրասար գյուղում այրվել է ոչ բնակելի տունը և ներսում պահեստավորած մոտ 2,000 հակ անասնակեր Միրզոյանն ընդունել է Հայաստան այցելած լրագրողների և փորձագետների Գյումրու դրամատիկական թատրոնը նշեց իր հոբելյանական թատերաշրջանը Կարգալույծ հռչակված Ստեփան Ասատրյանը փոխել է եկեղեցու փականը և խոչընդոտում է մյուս քահանաների մուտքը եկեղեցի․ տեր Սարգիս Հոկտեմբերի 29-ին, 30-ին և 31-ին՝ հարյուրավոր հասցեներում գազ չի լինի Խոշոր ավտովթար՝ Արմավիրի մարզում Դավիթ Համբարձումյանին կալանավորեցին ինքնաթիռի դռան մոտից Առավելագույնն եմ արել. Արթուր Դավթյանը՝ աշխարհի առաջնության արծաթե մեդալ նվաճելու մասին 17-րդ անգամ «ՌեԱ»-ն Հայաստան բերեց անիմացիայի լավագույն դեմքերին. հայտնի են մրցանակակիրները Թրամփը Ճապոնիայում հանդիպել է հանգուցյալ վարչապետ Շինզո Աբեի այրու հետ