Երևան, 19.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ռադիոկառավարվող ավտոմեքենաներ. խաղալի՞ք, թե՞ մարզաձև․ «Փաստ»

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Առաջին ռադիոկառավարվող մեքենաները հայտնվել են դեռ 1940-ականներին։ Նրանք ունեին կարբյուրատորային շիկացման շարժիչ (մոմը ոչ թե կայծ էր տալիս, այլ շիկանում էր) և շարժվում էին բացառապես շրջանաձև (լարի միջոցով): Նման մոդելները համեմատաբար քիչ հնարավորություններ ունեին։ Մեքենաները հավաքվում էին միայն էնտուզիաստների կողմից և չեն օգտագործվել կոմերցիոն նպատակներով։ Բայց եղել են ոչ միայն լարային մեքենաներ. 1950-ականների սկզբին կային մոդելներ, որոնք շարժվում էին կառուցված ուղու երկայնքով, այսինքն՝ ժամանակակից խաղալիք երկաթուղիների նման մի բան էին: Սկզբում այդ մեքենաները հագեցած էին ներքին այրման շարժիչներով, սակայն հետագայում սկսեցին հայտնվել էլեկտրական շարժիչներով մեքենաներ։ Բայց այդ մոդելներն անհնար է անվանել ռադիոկառավարվող, քանի որ դրանք շարժվում էին միայն նշագծված ճանապարհով կամ լարով։
 
1950-ական թվականներին սկսեցին հայտնվել իրական ռադիոկառավարմամբ մեքենաների առաջին մոդելները։ Սակայն դրանք ևս դեռ հեռու էին լիարժեք ռադիոկառավարվող լինելուց, քանի որ դիսկրետ էին, աշխատում էին միացնել/անջատելու սկզբունքով, կարող էին շարժվել միայն մեկ ուղղությամբ: Ավելի իրական ռադիոկառավարմամբ մեքենաներ սկսեցին հայտնվել միայն անցյալ դարի 60-ական թվականներին: Իտալական Elettronica Giocattoli ընկերությունը սկսեց դրանց կոմերցիոն արտադրությունը։ Ճիշտ է, դրանք դեռևս լարով կառավարվող մոդելներ էին։ Հետագայում իտալացիներին միացան այլ երկրների արտադրողներ։ Ռադիոկառավարվող մեքենաների զարգացման ոսկե դարաշրջանը սկսվեց 1970-ականների երկրորդ կեսին, երբ ճապոնացիները թողարկեցին նոր դասի մեքենաներ: Հիմնականում դրանք իրական մեքենաների ճշգրիտ պատճեններն էին 1/12 մասշտաբով: Ճապոնական ընկերությունների արտադրանքը սկսեց մեծ ժողովրդականություն վայելել ռադիոսիրողների շրջանում և շոշափելի ներդրում ունեցավ այդ ոլորտի զարգացման գործում:
 
Այդ ժամանակ նման մեքենաների մրցույթները ակտիվորեն նկարահանվում էին և նույնիսկ ցուցադրվում հեռուստատեսությամբ, ինչը, անկասկած, նպաստում էր ռադիոկառավարվող ավտոմեքենաների զարգացմանը ոչ միայն պրոֆեսիոնալների, այլ նաև սիրողների շրջանում: 1984 թվականին հայտնվել է առաջին ամենագնաց մոդելը՝ RC10 Բագգին, և ներկայացվել համաշխարհային պրոֆեսիոնալ մրցույթների։ Այն ստեղծվել է բարձրորակ ալ յումինից, ունեցել է յուղային հարվածամարիչներ, կարգավորվող կախոց, գնդային առանցքակալներ, փոխանցման տուփ և բարձրորակ նեյլոնե կոմպոզիտային սկավառակներ: Մոդելը նաև ուներ էլեկտրական շարժիչ։ Բնականաբար, այդ մեքենան արագորեն մեծ ժողովրդականություն ձեռք բերեց ամբողջ աշխարհում: Այդ մոդելներն իրական մեքենաների պատճեններ էին, որոնք նախատեսված էին անապատային մրցարշավների համար: Այդ ժամանակից էլ ակտիվորեն սկսեց զարգանալ ամենագնաց մոդելների արտադրությունը։
 
Հետագայում ռադիոկառավարվող մոդելների մշակման պատմությունը զարգացել է արտադրող ընկերությունների մրցակցության արդյունքում։ Մեքենաների մասշտաբները գնալով փոքրացել են։ Ներքին այրման շարժիչներով և էլեկտրական շարժիչներով մոդելների գոյության ընթացքում երկու դասերն էլ զգալի բարելավումներ են ստացել: Էլեկտրական ուղղությամբ կարելի է դիտել միտում, երբ տեղադրվում են ավելի հզոր շարժիչներ, և անցում է կատարվում լիթիումական մարտկոցների: Ներքին այրման շարժիչների դասում ևս կա շարժիչի հզորության աստիճանական, բայց անընդհատ աճ: Ժամանակակից մոդելներում արդեն դժվար է գտնել 0,12-0,15 խորանարդ դյույմ շարժիչի հզորությամբ մոդելներ, ավելի ու ավելի շատ մեքենաներ ունեն 0,36-0,4 խորանարդ դյույմ ծավալով շարժիչներ, և դա, հավանաբար, սահմանագիծը չէ:
 
ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ
 
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
Տասը տիրադավ եպիսկոպոսներին ուղեկցում են դեմքերը փակած ինչ-որ մարդիկ․ Էդմոն ՄարուքյանՀՇՖ-ն ամփոփել է տարվա արդյունքները 36 ժամ ջուր չի լինելու դեկտեմբերի 23-ին, 24-ին և 25-ին Աշխարհի ամենահայտնի և հեղինակավոր պարբերականներից մեկն անդրադարձել է Հայաստանում կառուցվող Հիսուս Քրիստոսի՝ աշխարհում ամենաբարձր մոնումենտալ արձան-համալիրին․ Իվետա Տոնոյան ՆԱՏՕ-ն հայտարարել է, որ երկարատև պատերազմի համար դաշինքը բավականաչափ դիմացկուն չէ Ռուսաստանը պատրաստ է համագործակցել Եվրոպայի, Մեծ Բրիտանիայի և Միացյալ Նահանգների հետ․ Պուտին Փոքրիկ խմբակի առաջնորդի հրահանգով տարբեր կառույցներ խոշորացույցով քրքրում են Նարեկ Կարապետյանի «դոսյեն» ու ոչ մի բան չեն գտնում․ Մարիաննա ՂահրամանյանԹուրքիայում անհայտ անօդաչու թռչող սարք է վթարի ենթարկվել Ավտովթար՝ Շիրակի մարզում. կա տուժած Սարմեն Բաղդասարյանը նշանակվել է Լիբանանում Հայաստանի դեսպան ՊՍԺ-ի դարպասապահ Մատվեյ Սաֆոնովը կոտրվածք է ստացել Քննարկվել է Երևանում կայանալիք Հրաձգության մեծահասակների ԵԱ-ի կազմակերպմանը վերաբերող հարցեր Ոստիկանության նախկին պաշտոնատար անձը կաշառքի միջնորդության պատրվակով տարբեր անձանցից գումար է ստացել. քրեական վարույթով նախաքննությունն ավարտվել է Արմավիրի մարզի Փարաքար համայնքին կվերադարձվի 0.2 հա մակերեսով հողամաս Դոլարի փոխարժեքը կայուն է. Եվրոն էժանացել է Այդ 10-ը ապաշխարությամբ պիտի վերադառնան, Սուրբ Էջմիածին երկպառակության եկածներն ամոթահար կհեռանան. Հայր Ասողիկ ԿարապետյանԵրևանի ավտոբուսի վարորդները պարգևավճար կստանան Ջրային պարեկները 42-ամյա սևանցու մեքենայում 100 կգ-ից ավելի սիգ են հայտնաբերել Ինչպես են ծեծում Դոն ՊիպոյինՆոշպայի թաքնված վտանգներըԵրեք երեխաների հայրը հանկարծամահ է եղել կոկորդի ցավիցԱրտակ Սրբազան, ինքնամխիթարանքով մի զբաղվիր, քանի որ քո գործած հանցանքն աններելի է․Դավիթ Սարգսյան ԵԶԲ-ն նախատեսում է 2026 թվականին Հայաստանում ներդրումների ծավալը հասցնել 500 մլն դոլարիՀայաստանում մշակույթը զարգանում է խիստ անհավասար․ Մենուա ՍողոմոնյանԿոնվերս Բանկի և Visa-ի արշավի հաղթողներին են հանձնվել մրցանակները (տեսանյութ) Նախ, ուզում եմ ներողություն խնդրել ձեզանից․ ՊուտինՓաշինյանը՝ հանուն մի օլիգարխի շահերի Փաշինյանի թափանցիկ ակնարկները երկաթուղու զավթման մասին Հասարակական առողջացման պրոցեսը. նոր իրականությունՏարեցներին դարձրել են փորձադաշտ՝ ավելացնելով սթրեսն ու անորոշությունը․ Ցոլակ ԱկոպյանՔաղաքի կենտրոնից փորձել են 11-ամյա աղջկա առևանգելՉինաստանում արևային էլեկտրակայանը «արթնացրել է» անապատըՀայաստանի բուհերը՝ համաշխարհային քարտեզից դուրս․ Ատոմ ՄխիթարյանԻնչո՞ւ են ազատվում Շիրակի մարզպետիցՌուբեն, իրականում դու և քո թիմակիցները հովանավորում եք ռազմական հանցագործ թշնամու բանակը․ Մարուքյան Ucom-ի աջակցությամբ «Արևորդի» ՀԿ-ն իրականացնում է «Խելացի թռչնադիտարկում» կրթական ծրագիրը Հովնան Սրբազան, բա որ Արցախի տեսիլքը չես ուզում կորցնել, ի՞նչ գործ ունես արցախուրացի և հայրենուրացի «սրտի եպիսկոպոսապետի» պաշտոնում. Դավիթ ՍարգսյանԻ՞նչ հանգամանքներում է 97 համարի ավտոբուսը հայտնվել ձորում Աղքատության հաղթահարումը պետք է լինի գերակա նպատակ․ Ավետիք ՔերոբյանԱնուշավան Սրբազան, լսիր այս խոսքերդ, հիշիր ասածներդ, ու զզվիր ինքդ քեզնից. Դավիթ ՍարգսյանՀայտնի են «Նոայի» հավանական մրցակիցները և խաղերի օրերը Բա քե՞զ դրսից ու ներսից ինչքան գումար են տվել Հայրապետին, եկեղեցին ու հայրենիքդ ուրանալու համար, տիրադա´վ․ Դավիթ ՍարգսյանԳևորգ Սրբազան, վեց ամիս առաջ սրտապատառ գոռգոռում էիր Մայր Աթոռի պատերի տակ. Դավիթ ՍարգսյանԶինված բանդա թե՞ ԱԱԾ, ո՞վ պետք է պատասխան տա․ ՄարուքյանՄարզին քաջատեղյակ, բնակիչների հոգսերը կիսող Կարապետյաններն անտարբեր չմնացին խնդրինԱյն մասին, թե ինչու ձախողված քաղաքական գաճաճը որևէ իրավունք չունի խոսել հայոց արքաների անունից. ՉալաբյանԳործող իշխանության գրոհը եկեղեցու դեմ՝ որպես համակարգված ծրագրի մասԵկեղեցուց հետո՝ պետությունը. ո՞րն է հաջորդ թիրախըԻ տարբերություն գործող ռեժիմի` ատելnւթյան և բախnւմներ հրահրող խոսույթի, Կաթողիկոսի խոսքը կառուցված էր հայրենիքի շուրջ համախմբվածության, հանդուրժողականության և սիրո մթնոլորտի վրա․ Աբրահամյան Եկեղեցու դեմ գրոհը որպես աշխարհաքաղաքական գործարք