Երևան, 28.Ապրիլ.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Պիրենեյան թերակղզում հայտնաբերվել է նեանդերթալյան խեժի 65000-ամյա գործարան

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Պիրենեյան թերակղզու հնագետները հայտնաբերել են 65,000 տարվա հնության խեժի «գործարան», որը ստեղծվել է նեանդերթալցիների կողմից, սխրանք, որն իրականացվել է ժամանակակից մարդկանց (Homo sapiens) տարածքում ոտք դնելուց 20,000 տարի առաջ, ասվում է նոր հետազոտության մեջ:

Կպչուն խեժն օգնել է նեանդերթալցիներին սոսինձ արտադրել զենք և գործիքներ պատրաստելու համար: Այսպես կոչված գործարանը` խնամքով կառուցված օջախը, թույլ է տվել նեանդերթալցիներին ճշգրիտ կառավարել կրակը և կարգավորել կրակի ջերմաստիճանը, որից էլ ստացվել են իրենց կպչուն ստեղծագործությունները:

Հնագետներն արդեն գիտեին, որ նեանդերթալցիները սոսինձներ են պատրաստել, ներառյալ խեժ և կուպր, ինչպես նաև կպչուն նյութեր օխրաից՝ կարմրավուն միներալից, որը հաճախ օգտագործվում է քարանձավային նկարների համար։ Նեանդերթալցիներն օգտագործում էին այս կպչուն նյութերը՝ քարե շեղբերը կամ կետերը փայտե բռնակներին ամրացնելու համար՝ զուգակցված բույսի մանրաթելերի փաթաթվածների հետ:

Բայց օջախի հայտնաբերումը, որը, ըստ երևույթին, փորված է այժմյան Ջիբրալթարում գտնվող քարանձավի հատակում, ցույց է տալիս, որ նեանդերթալցիները հմուտ ինժեներներ են եղել, որոնք կատարելագործել են սոսինձ պատրաստելու գործընթացը:

«Այս կառուցվածքը բացահայտում է նախկինում անհայտ եղանակ, որով նեանդերթալցիները կառավարում և օգտագործում էին կրակը», - գրում են գիտնականները նոր հետազոտության մասին հոդվածում, որը հրապարակվել է «Qaternary Science Reviews» ամսագրում:

Նեանդերթալյան օջախն առաջին հայացքից խաբուսիկորեն պարզ է թվում. այն շրջանաձև փոս է՝ գրեթե 9 դյույմ լայնությամբ և 3,5 դյույմ խորությամբ (22 x 9 սանտիմետր), կտրուկ կտրված ուղղահայաց պատերով:

Երկու կարճ խրամատ մոտ մեկ դյույմ երկարությամբ անցնում են փոսի հյուսիսից և հարավից:

Օջախի ներսում թիմը հայտնաբերել է փայտածուխի և մասամբ այրված ժայռի հետքեր, ծաղկած թփեր, սառեցված բույսերի խեժի մանր բյուրեղային կտորներ և հայրենի թփերի բարակ ճյուղեր:

Նրանք վերլուծել են օջախի սևացած պատերից և հատակից վերցված նմուշները՝ օգտագործելով գազային քրոմատոգրաֆիա-զանգվածային սպեկտրոմետրիա, որը նույնականացնում է առանձին քիմիական նյութեր նյութի նմուշում: Արդյունքները հայտնաբերել են միզանյութի և ցինկի հետքեր գուանոյից (թռչունների կամ չղջիկների կղանք), այրման հետ կապված քիմիական նյութեր և բույսերի տերևների վրա պաշտպանիչ մոմի մնացորդներ:

Առավել մանրամասն` այստեղ. 

https://t.me/armenia24live

Ֆրանսիան Հնդկաստանին 26 Rafale կnրծանիչներ կվաճառի «Սյունեցիների ներդրումը Մեծ Հաղթանակում. անմոռանալի սխրանք»․ Գիտակոնֆերանս ԿապանումՎերջին 30 տարիներին որ երկրի ղեկավարներին են իմփիչմենտ հայտնել և ի՞նչ է եղել նրանց հետ. Արտակ Զաքարյանը մատնանշում է դեպքերը Պուտինը հրադադար հայտարարեց Արտակարգ դեպք, տղամարդը լվացք փռելիս 5-րդ հարկից ընկել է և տեղափոխվել հիվանդանոցԱյսօր էլ «Նեմեսիսը» շարունակվում է, նորօրյա հանցագործները պետք է պատժվեն. Ավետիք Չալաբյան «ՀայաՔվեն» հավաստագրեր և հուշանվերներ հանձնեց Երևանում կազմակերպված դիտորդական դասընթացի մասնակիցներին «Այս դժվարին պահին կիսում եմ Իրանի եղբայրական և բարեկամ ժողովրդի ծանր վիշտը». Գագիկ Ծառուկյան «Արցախ» կամերային նվագախումբը Նարեկ Հախնազարյանի ղեկավարությամբ հանդես կգա Սերգեյ Խաչատրյանի հետ Ապրիլի 28-ը Աշխատանքի անվտանգության համաշխարհային օրն էԱդրբեջանցի է պայթել ականի վրա Ուշագնաց եղավ 3 հոգի, Ռուբեն Եսայանի ինքնազգացողությունը վատացավ. կայացավ «Մшրդшuպшնը ես եմ» գրքի շնորհանդեսը Ucom-ը ներկայացավ Երևանում կայացած Career City Fest-ին՝ կիսվելով իր արժեքներով և կարիերայի հնարավորություններով Ղարաբաղն Ադրբեջանի «անքակտելի» մասն է. Փեզեշքիանը՝ Ալիևին Իրաքում նախատեսում են կառուցել ամենամեծ արևային էլեկտրակայանը Երեկոյան վթարված մեքենայի ղեկին նախարար Պապիկյա՞նն է եղել. մանրամասերPowerFull-ն այսուհետ հասանելի է բացառապես Fast Shift հավելվածում ՀՀԿ պատվիրակությունը Մոսկվայում հարգանքի տուրք է մատուցել Անհայտ զինվորի հուշարձանինՊաշտպանության նախարարությունը հաղորդագրություն է տարածել Հայաստանի իշխանությունը խրախուսում է խաղամոլությունը Պոպուլիստական որոշում, որը կարող է ծանր հետևանքներ ունենալ Ի՞նչ է փնտրում Փաշինյանն Էստոնիայում ՀՀ ՊՆ մամուլի քարտուղարը՝ Սուրեն Պապիկյանի մասնակցությամբ վթարի հետ կապված լուրերի մասին Հայոց ցեղասպանության փաստը անհերքելի է Թուրքիան մի քանի ինքնաթիռ զենք է ուղարկել Պակիստան Մենք պետք է մեկ բռունցք դառնանք գաղափարական իմաստով՝ փորձելով գտնել քաղաքական և աշխարհաքաղաքական լուծումներ մեր երկրի անվտանգության խնդիրները լուծելու և խաղաղություն ունենալու համար. Մհեր Ավետիսյան ՌԴ-ում 55 ուղևոր տեղափոխող ավտոբուսի վարորդը քնել է ղեկին. կա 35 վիրավnր «Նեմեսիս»-ը չի ավարտվել, և մենք դեռ երկար ճանապարհ ունենք անցնելու՝ վերահաստատելու արդարությունը և վերականգնելու մեր իրավունքները. Ավետիք Չալաբյան Հրազդան գետն ընկած ուկրաինացի երեխային դեռ չեն գտել․ նրան ոչ միայն գետում, այլև Երևանյան լճում են փնտրում Իրանն Ադրբեջանից Նախիջևան երթուղի է պատրաստում․ Փեզեշքիան Ռոզա Դավթյանի հարսանիքի հայտնի հյուրերը Ծանր գիշերվա հետևանքները․ ինչ է հայտնում ՌԴ ՊՆ-ն Ջուր չի լինի․ հասցեներ «Հայկական գործոն»-ի հերթական թողարկումը նվիրված էր «Նեմեսիս» գործողությանըՕդի ջերմաստիճանը կնվազի. ինչ եղանակ սպասել Փրկարարները դուրս են բերել 4-ամյա տղայի մարմինը Ադրբեջանը փորձելու է Իրանի նախագահի այցը լիուլի օգտագործել հակահայկական նպատակներով․ իրանագետ Փոխհրաձգություն՝ Հարավային Կարոլինայում. կա զոհ «Իշխանությունը հետևողականորեն արդարացնում է Արցախի հանձնումն ու ուրանում Ցեղասպանության թեման». Տիգրան ԱբրահամյանՃՏՊ՝ հրդեհի բռնկմամբ. անհրաժեշտ է փրկարարների օգնությունը Թուրքիայում կրկին երկրաշարժեր են տեղի ունեցել Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Իրանի նավահանգստում պայթյունի հետևանքով վիրավորների թիվը գերազանցել է 1000-ըՀարցում. Թրամփի նկատմամբ կանադացիների հակակրանքը ընտրություններում թանկ կնստի պահպանողականների վրաԳերմանիայի պաշտպանության նախարար․ Ուկրաինան չպետք է համաձայնվի տարածքներ հանձնել խաղաղության դիմացThe Economist. Հռոմի պապը մահից առաջ մարել է մանկական բանտին կից մակարոնի գործարանի հիփոթեքըԿասպից ծովում տեղի է ունեցել 3.6 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ Ռուսաստանի արտգործնախարարը մեկնել է Բրազիլիա՝ մասնակցելու «Քսանի խմբի» հանդիպմանըՔաղաքացիական պայմանագիր կուսակցության Աբովյանի տարածքային կազմակերպության գրասենյակում հրավիրել էինք Նախաձեռնող խմբի ընդլայնված նիստ. Ռոմանոս ՊետրոսյանԺիրինովսկու միջազգային անձնագիրն աճուրդում վաճառվել է 1,1 մլն ռուբլով