Երևան, 03.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ավերակների հեքիաթային քաղաքն «ամպերի մեջ». «Փաստ»

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Մաչու Պիկչուն կեչուա հնդկական ցեղի լեզվով թարգմանաբար նշանակում է «հին գագաթ». դա քաղաք է ժամանակակից Պերուի տարածքում՝ Ագուաս Կալիենտես ավանից 6 կմ հեռու։ Մաչու Պիկչուն լեգենդար քաղաք է, այն թաքնված է Անդերի սրտում՝ 2400 մ բարձրության վրա։ Տեսնելով Մաչու Պիկչու քաղաքի ավերակները, որոնք տպավորիչ կերպով տարածված են ջունգլիներով ծածկված լեռների գագաթների, զառիթափ լանջերի և հովիտ իջնող հարթությունների միջև, մարդու շունչը կտրվում է: Նրանք, ովքեր ցանկանում են ուսումնասիրել այդ մոնումենտալ ավերակները և ընկղմվել հնագույն քաղաքակրթության մթնոլորտ, կարող են անցնել Ինկերի արահետով, երթուղի, որն ուխտավորներն են օգտագործել դարեր շարունակ: Այն անցնում է Օլանտայթամբոյի մոտ գտնվող Սուրբ հովտով՝ էկզոտիկ անտառներով և հոյակապ լեռներով:
 
Մաչու Պիկչուն անվանում են «քաղաք ավերակներում» կամ «քաղաք ամպերի մեջ», ինչպես նաև «ինկերի կորուսյալ քաղաք»։ Որոշ հնագետներ ենթադրում են, որ այդ քաղաքը ստեղծել է ինկերի մեծն տիրակալ Պաչակուտեկը՝ որպես լեռնային սուրբ ապաստան, իր կայսրության նվաճումից հարյուրամյակ առաջ, այսինքն՝ մոտավորապես 1440 թվականին, և այն գործել է մինչև 1532 թվականը, երբ իսպանացիներն են ներխուժել ինկերի կայսրության տարածք։ Սակայն իսպանացի կոնկիստադորները այդպես էլ չեն հասել Մաչու Պիկչու, քաղաքը չի ավերվել։ Անհայտ են այդ քաղաքի կառուցման նպատակը, բնակչության թիվը և նույնիսկ իրական անվանումը։ 1532 թվականին քաղաքի բոլոր բնակիչները խորհրդավոր կերպով անհետացել են։
 
Ենթադրվում է, որ քաղաքում և դրա շուրջ ապրել է մոտ 1200 մարդ, ովքեր այնտեղ երկրպագել են Արևի աստված Ինտիին, հող մշակել։ Ավելի քան 400 տարի այդ քաղաքը եղել է մոռացված և ամայի։ Այն հայտնաբերել է ամերիկացի հետազոտող, Եյլի համալսարանի պրոֆեսոր Հայրամ Բինգհեմը 1911 թվականի հուլիսի 24-ին։ Կառավարության կողմից ընտրված պահակախմբի և տեղաբնիկ մի տղայի ուղեկցությամբ հասնելով այնտեղ՝ նա հայտնաբերել է տեղում ապրող գյուղացիների։ Վերջիններս պատմել են պրոֆեսորին, որ իրենք այնտեղ ապրում են ազատ, առանց անցանկալի այցելուների, պաշտոնյաների, բանակ զորակոչողների կամ հարկեր հավաքողների։ Ամերիկացի հետազոտողներ Ռիչարդ Բյուրգերը և Լյուսի Սալազարը, հիմնվելով 16-րդ դարի իսպանական ժամանակագրության նյութերի վրա, առաջ են քաշել այն ենթադրությունը, որ դա եղել է Պաչակուտեկի ձմեռային նստավայրը։
 
Ամառվա ընթացքում՝ անձրևների ժամանակ, քաղաքում, ամենայն հավանականությամբ, մնում էր ոչ ավելի, քան 200 մարդ։ Ավելի ուշ՝ ինկերի կայսրության փլուզումից հետո, քաղաքը կորցրել է իր նշանակությունը, և բնակիչները ընդմիշտ լքել են այն։ Անդյան մշակույթի կրողները մինչ այսօր էլ Մաչու Պիկչուն համարում են անցյալի հզոր քաղաքակրթության հետ իրենց կապի խորհրդանիշը և պատմության այն մասը, որը նվաճողները չեն կարողացել ջնջել իրենց հիշողությունից։ Մաչու Պիկչուն իր փոքր չափերով չի կարող հավակնել խոշոր քաղաքի դերի, այնտեղ կա ոչ ավելի, քան 200 կառույց։ Դրանք հիմնականում տաճարներ են, նստավայրեր, պահեստներ և հասարակական կարիքների բավարարմանն ուղղված այլ շինություններ, որոնք մեծամասամբ կառուցված են լավ մշակված քարերից՝ իրար սերտ հարմարեցված սալաքարերից։
 
ԿԱՄՈ ԽԱՉԻԿՅԱՆ
 
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
Ցավն ու տխրությունն ամենամեղմ բառերն են, որոնցով կարելի է արտահայտել «հայի» ողբերգությունը Բաքվի իրականացվող աբսուրդի վերաբերյալ․ Աննա ԿոստանյանՀայաստանը պետք է գիտակցի, որ ինքը դառնում է Ռուսաստանի համար թշնամի պետություն․ Մհեր ԱվետիսյանԵկեղեցին, անշուշտ, հաղթելու է և դա անելու է իր վեհությամբ․ Վահե ՀովհաննիսյանՀայկական դրոշի նշանակությունըՊետք է աշխատել բազային աշխատավարձի և մարտական հերթապահության գումարների բարձրացման ուղղությամբ 5.6 մագնիտուդով երկրաշարժ է գրանցվել ՌԴ-ում Անկում տարադրամի շուկայում․ փոխարժեքն՝ այսօր Ինչպիսի՞ եղանակ է սպասվում հանրապետությունում՝ նոյեմբերի առաջին շաբաթվա ընթացքում Լարսը բաց է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար Օրվա խորհուրդ«Ինտեր»-ն առանց Մխիթարյանի հաղթեց «Վերոնա»-ին Մայքլ Ջեքսոնին սեռական ոտնձգության մեջ մեղադրվողներին գաղտնի 2,5 միլիոն դոլար են վճարել. FTԻրաքը և Թուրքիան համաձայնագիր են ստորագրել ջրային ենթակառուցվածքների նախագծերի վերաբերյալՎենեսուելայի ափերի մոտ ռազմական բազա կտեղակայի․ Reuters Լոլիտան հայտնվել է տհաճ իրավիճակումԳերմանիան Ուկրաինային է փոխանցել խոստացված Patriot համակարգերը. ԶելենսկիՀութիների և Եմենի բանակի միջև բախումներ են ընթանում Հնդկաստանը հսկա ռազմական արբանյակ է արձակել տիեզերքԷրլինգ Հոլանդի դուբլը նպաստեց «Մանչեսթեր Սիթիի» հաղթանակին Ինչ իրավիճակ է Լարսում Չինաստանը գիտակցում է Թայվան ներխուժելու հետևանքները. ԹրամփԼուվրի կողոպուտը իրականացրել են մանր հանցագործներ, այլ ոչ թե պրոֆեսիոնալներ. Փարիզի դատախազԵվրոպական ավիաընկերությունները վերսկսում են հաղորդակցությունն Իրանի հետ Պուտինն իր անձնական գրադարանում է պահում Ուկրաինայի պատերազմից բերված Leopard տանկի մի բեկորԳիտնականները հայտնաբերել են սպիտակուց, որը բացատրում է վտանգավոր հիվանդությունների պատճառըՄարտունի գյուղի տներից մեկի բակում այրվել է մոտ 800 հակ անասնակեր «Բարսելոնան» պատրաստ է գնել Ռեշֆորդի տրանսֆերը, եթե նա համաձայնվի աշխատավարձի կրճատմանըԻսրայելը թույլ չի տա «Հեզբոլլահին» վերազինվել․ Նեթանյահու «Փյունիկը» արտագնա խաղում հաղթեց ԲԿՄԱ-ին Երկրաշարժ է գրանցվել Հայաստան-Վրաստան սահմանին Լյուքս ներդրումներ. Luxus-ի նոր ֆոնդը գնում է Hermès Birkin և Kelly պայուսակները Ռուսաստանը անցած տարվա դեկտեմբերից հետո առաջին անգամ վերսկսել է Վրաստանից խաղողի ներմուծումըԻրանն առաջիկայում կերկարաձգի Թուրքիայի հետ գազի արտահանման պայմանագիրը Ես դժգոհ եմ մրցաշրջանի նման մեկնարկից․ Սալահ Իրանը վերականգնելու է իր վնասված միջուկային օբյեկտները. Մասուդ ՓեզեշքիանԹուրքիայում նախկին ոստիկանն անկանոն կրակոցներ է արձակել սրճարանում․ զոհվել է 2 մարդ, ևս 2-ը վիրավորվել էՀրդեհ է բռնկվել Աթոյան փողոցում գտնվող երկու հարակից տան տանիքներում Ֆիլիպիններն ու Կանադան զինվшծ ուժերի տեղակայման վերաբերյալ համաձայնագիր են ստորագրելՍիրիայի նախագահը նոյեմբերի սկզբին կայցելի Սպիտակ տուն Փաշինյանի դատարկ «պատարագն» ու Կարապետյանի լեփ-լեցուն համագումարըՀայաստանի վարչապետը պատմական խնդիրների մեջ մեղադրել է ԿԳԲ-ին․ Զախարովա «Բարսելոնան» ակտիվորեն փնտրում է Լևանդովսկու փոխարինողին Իտալիայի հյուսիսում ձնահյուսի հետևանքով զnհվել է հինգ գերմանացի լեռնագնաց Դանակահարություն գնացքում՝ Քեմբրիջշիրում․ վիրավորվել է 10 մարդ, որոնցից 9-ի կյանքին վտանգ է սպառնումԱսադի տապալումից հետո Թուրքիայից Սիրիա է վերադարձել մոտ 550 000 մարդ Եգիպտոսում բացվել է աշխարհի ամենամեծ հնագիտական թանգարանըՍի Ծինփինի հետ իմ հանդիպումը հրաշալի էր մեր երկու երկրների համար, այն կհանգեցնի երկարատև խաղաղության և հաջողության․ ԹրամփԿենդանակերպի ռուբրիկա. նոյեմբերի աստղագիտական իրադարձությունները Մեքսիկայի Էրմոսիլյո քաղաքում խանութում տեղի ունեցած պայթյունի հետևանքով կան զոհերՌոնալդուն խփեց իր 951-րդ և 952-րդ գոլերը