Երևան, 12.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


«Բիոլաբորատորիաների գործունեությունը մեծ ռիսկեր ու սպառնալիքներ է պարունակում». «Փաստ»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Դեռևս տարեսկզբին տեղեկացրել էինք, որ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել Հայաստանում 13-րդ ամերիկյան բիոլաբորատորիան բացելու վերաբերյալ: Նշել էինք նաև, որ, ըստ տարբեր աղբյուրների, դա տեղակայվելու է Գյումրիում՝ ռուսական 102-րդ ռազմաբազայի անմիջական հարևանությամբ: Այս թեման բավական բուռն քննարկման առիթ դարձավ տարբեր հարթակներում, եղան բազմաթիվ տեսակետներ, հնչեցին լուրջ անհանգստություններ:

Օրերս էլ թեմայի շուրջ «Հանրապետության հրապարակ» տելեգրամյան ալիքը զրուցել է քաղաքագետ Արման Ղուկասյանի հետ: Վերջինս հատուկ ուշադրություն է հրավիրում այն հանգամանքի վրա, որ Հայաստանի տարածքում գործող 12 բիոլաբորատորիաները, որոնց թիվը շուտով մեկով կավելանա, տարօրինակ պատահականությամբ տեղակայված են ՀՀ բոլոր մարզերում, բնակելի թաղամասերի մոտ: «Նույն Գյումրիում, օրինակ՝ դպրոցի հարևանությամբ: Եվ այնտեղ տեղի ունեցող գործընթացները մշտապես փակ են եղել հայ հասարակության համար, մինչդեռ ռազմավարական օբյեկտները, հայտնի է, պետք է տեղակայված լինեն բնակելի թաղամասերից, դպրոցներից ու մանկապարտեզներից զգալի հեռավորության վրա»,-նշել է Ղուկասյանը:

Վերջին տարիներին Վրաստանում ու Հայաստանում հաճախակի են դարձել կարմրուկի դեպքերը, Հայաստանում՝ նաև խոզերի աֆրիկյան ժանտախտի և սիբիրախտի դեպքերը։ Կա մասնագիտական տեսակետ, որ հատկապես կորոնավիրուսից հետո շատ են խոսակցություններն այն մասին, որ կարմրուկի տարածումը արհեստական ծագում ուներ, և չի բացառվում, որ նման բիոլաբորատորիաներում ծնված լինի:

ՀՀ-ում էլ վերջին շրջանում տարատեսակ հիվանդություններ են գլուխ բարձրացրել: Այդպես, 2007 թ.-ից հետո առաջին անգամ նման աճ ունենք՝ 2023 թ. դրությամբ ՀՀ-ում կարմրուկի ընդհանուր լաբորատոր հաստատված դեպքերի թիվը 545 է, այլ վիրուսային հիվանդություններ ևս գլուխ են բարձրացրել:

«Վաղուց ապացուցված է Վրաստանի բիոլաբորատորիայի օրինակով, որ այնտեղից տարբեր շտամերի, վիրուսների արտահոսքեր են եղել: Այնպես որ՝ այո, կարելի է պնդել, որ հենց բիոլաբորատորիաների ստեղծման, դրանց շատացման արդյունքում վիրուսներ են տարածվում՝ նույն խոզի գրիպը, սիբիրյան խոցը և այլն: Այս առումով կա կոնկրետ հստակություն, որ բիոլաբորատորիաները նպաստում են վիրուսների տարածմանը, քանի որ այնտեղ տարբեր վիրուսներ են գործարկվում, փորձարկումներ են արվում, այնպես որ, վաղուց ապացուցված է, որ կապը շատ ուղիղ է»,-ասում է Ղուկասյանը:

Որպես ամփոփում՝ Արման Ղուկասյանը շեշտում է, որ բիոլաբորատորիաների գործունեությունը մեծ ռիսկեր ու սպառնալիքներ է պարունակում, «որոնք էլ ավելի են ուժգնանում, եթե հաշվի ենք առնում այն հանգամանքը, որ ՀՀ իշխանությունները, մեղմ ասած, մատների արանքով են այս ամենին նայում»:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Նեթանյահուի մտերիմ դաշնակիցը՝ Իսրայելի ռազմավարական հարցերով նախարարը, հրաժարական է տվել Մոսկվայի քաղաքապետը ներգաղթյալների համար աշխատանքային թույլտվությունների արժեքը բարձրացնելու մասին օրենք է ստորագրել ՀՀ պատմության մեջ ունենք աղքատության և ծայրահեղ աղքատության ամենացածր ցուցանիշները. Արսեն ԹորոսյանԶելենսկին իր գործողություններով ցույց է տալիս, որ նացիստ է. Լավրով Կործանված թուրքական ռազմական ինքնաթիռում եղել է 20 զինծառայող Բանվորներից մեկը մնաց պանելի տակ․ Աշտարակի թիվ 5 ավագ դպրոցի շինաշխատանքները դադարեցվել են «Հեզբոլլահը» զենքը վայր չի դնի և չի հրաժարվի պայքարից․ շարժման առաջնորդ Արմեն Գրիգորյանն ընդունել է ՀՀ-ում հավատարմագրված ԵՄ երկրների դեսպաններին «Շուտով»-ն ինձ համար նշանակում է 10 տարի հետո․ Ռոնալդուն պարզաբանել է կարիերայի ավարտի մասին իր խոսքերը Լենուղի գյուղում այրվել է անասնակեր Իրանը փորձարկել է իր նոր Shahed 161 անօդաչու սարքը Որպես անհետ կորած որոնվում է 1962 թ. ծնված Ավետիք Մարությանը Ոստիկանները 39-ամյա տղամարդու մոտ թմրամիջnց են հայտնաբերել Պուտին-Տոկաև հանդիպումը կլինի տետ-ա-տետ Արտակարգ դեպք՝ Կոտայքի մարզում․ Կարենիս գյուղում հրդեհ է բռնկվել տանը կից խորդանոցում Արշակ Կարապետյանի նկատմամբ հետախուզում հայտարարելը քաղաքական որոշում է․ Նառա ԳևորգյանԴեկտեմբեր ամսվա տոնական և ոչ աշխատանքային օրերը Բախվել են «ՎԱԶ 2106»-ը և «ՎԱԶ 2107»-ը․ կան վիրավորներ Հայաստան-Հունգարիա հանդիպումը կսպասարկի Իսպանական մրցավարական անձնակազմը ԵԱՏՄ-ից դուրս գալը կոլապսի է ենթարկելու ՀՀ տնտեսությունը. ՌԴ-ն մնում է հիմնական առեւտրային գործընկեր Չենք գնալու երկրից. թույլ չենք տալու ուրիշներով բնակեցնեք այն․ Էդմոն Մարուքյան2021 թվականին մենք էինք շրջափակել թշնամուն Սև լճի ուղղությամբ«Ստում են»․ Ռոբերտ Քոչարյանի գրասենյակն արձագանքել է Ռուբեն Ռուբինյանին Ո՞նց են փորձում կրակ բացելու հրամանը դարձնել «նահանջի» հրամանՀակառակորդը չպետք է նույնիսկ մտածի ներթափանցել մեր տարածք․ Արշակ Կարապետյան Պայթյուն՝ Արմավիրի գազալցակայաններից մեկում, վիրավnրներ ու վնաuված մեքենաներ կան․ Shamshyan-ից մանրամասներ «Դիլի»–ն լավագույն կաթնամթերքի ընկերությունն է Վթար է. ջուր չի լինելու Dalan Technopark-ը թողարկում է իր առաջին պարտատոմսերը․ տեղաբաշխողը՝ Cube Invest-ն է Դուք վճարելու եք գումար, որից համարյա թե չեք օգտվելու․ Հրայր Կամենդատյան«ՀայաՔվեն» ընտրությունների դիտորդության պատկառելի փորձ ունի. Արմեն Մանվելյան Idram Junior-ցիները ստացան մրցանականեր․ ամփոփվեց Junius ֆինանսական գրագիտության առաջին մրցույթըՀայաստանում մոտ 20 հազար դպրոցահասակ երեխա դպրոց չի գնում. Ատոմ Մխիթարյան Հայաստանի ոչ օլիմպիական մարզաձևերի միությունն ու «Մինորա» կենտրոնը նոր գործակցություն են սկսում Մարզերում սկի համայնքային տրանսպորտ չկա, մարդիկ տաքսիներից են օգտվում. Ղազարյան Աբսուրդային քաղաքականություն՝ Փաշինյանի կատարմամբ․ Արտակ ԶաքարյանԹուրքիայի ԶՈՒ ինքնաթիռ է վթարի ենթարկվել ադրբեջանա-վրացական սահմանին (տեսանյութ) Դպրոցականը հարձակվել է ավտոբուսի վարորդի վրա․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹՀայաստանում ավտոմեքենաների և դրանց պահեստամասերի վաճառքի, ինչպես նաև տեխնիկական սպասարկման ծավալներն ավելացել են 7 տոկոսովԱմիօ բանկը՝ International Finance Awards 2025-ի կրկնակի հաղթող «Նազիկ Ավդալյանին նվիրված ֆիլմում նա ցանկացել էր, որ հենց ես մարմնավորեմ իր ամուսնու դերը». Սևակ Ամրոյան Լուսինե Եղիազարյանը միացել է «Երաժշտություն հանուն ապագայի» հիմնադրամի Հոգաբարձուների խորհրդինՀայտնի է երեխայի խնամքի նպաստի, երեխայի դրամական աջակցության վճարման գործընթացի ժամկետը Ծաղկաձորում բախվել են «Opel»-ն ու «VAZ»-ը. կան տուժածներ Վաղարշապատի ճակատագիրը՝ վարչական ռեսուրսների և ժողովրդի կամքի միջև Wi-Fi-ը թույլ է տալիս լրտեսել մարդուն, նույնիսկ եթե նա հեռախոս չունիԱրևային էներգիան դարձել է էլեկտրաէներգիայի ամենաէժան աղբյուրը աշխարհում Հնարավոր բոլոր միակողմանի զիջումների գնացին, իսկ դրա դիմաց Ադրբեջանը թույլ տվեց, որ իր տարածքով Հայաստան անասնակեր գա․ Էդմոն ՄարուքյանՄենք պարսպապատելու ենք Շահումյանում գտնվող աղբավայրը․ Սևակ ԽաչատրյանԴատարանի մոտ մեքենա է պայթել, մաhացել է առնվազն 12 մարդ, վիրավnրվել՝ 21-ը․ Պակիստան (տեսանյութ)