Երևան, 04.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Գիտնականները Սիբիրում հայտնաբերել են 18-րդ դարի թնդանոթներ

ՄՇԱԿՈՒՅԹ

Սեղմեք ԱՅՍՏԵՂ, լրացրեք օնլայն հայտը և մոռացեք հոսանքի վարձի մասին

Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի Սիբիրյան մասնաճյուղի հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի գիտնականները ուսումնասիրել են Նովոսիբիրսկի Օբի շրջանի «կրակային պաշարները» և ապացույցներ են գտռլ, որ 18-րդ դարի սկզբին Ուրտամի, Ումրևինսկի, Չաուսկի և Բերդսկի ամրոցներում թնդանոթներ են եղել, ասել են ինստիտուտից «ՌԻԱ Նովոստիին»:

17-րդ դարում Սիբիրի հսկայական տարածքները միացել են Ռուսաստանին։ Այս գործընթացում հրետանային զենքերը հաճախ դառնում էին սիբիրյան նետաձիգների և կազակների հաջող գործողությունների բանալին, հետևաբար այսօր հրետանային թնդանոթները, որպես Վերին Օբի հյուսիսում վաղ ժամանակակից շրջանի արտեֆակտների հատուկ կատեգորիա, գրավում են հնագետների և պատմաբանների ուշադրությունը:

Ակադեմիայի նագիտության և ազգագրության ինստիտուտի գիտաշխատողները՝  հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի առաջատար գիտաշխատող, պատմական գիտությունների դոկտոր Անդրեյ Բորոդովսկու գլխավորությամբ, հաստատել են, որ Ուրթամի, Ումրևինսկու, Չաուսսկու և Բերդսկու ամրոցների միջուկների հավաքածուները կազմում էին Ստրելցիների և կազակների հրետանային ռեսուրսը։ Ընդ որում, գրավոր աղբյուրների համաձայն, նման արգելոցների առկայությունը բնորոշ չէ տարածաշրջանի բոլոր ամրոցներին։

Հնագիտական ​​հետազոտությունների արդյունքները գիտնականներին թույլ են տվել պարզել, որ Ումրևինսկի ամրոցում պահպանվել է տարբեր չափերի միջուկների բավականին մեծ հավաքածու: Գիտնականների կարծիքով, դա խոսում է այն մասին, որ ամրոցն ուներ 3-5 թնդանոթ: Ամրոցներում (Բիկատունսկայա և Կուզնեցկայա) թնդանոթի տակառների թիվը կարող էր լինել մեկ տասնյակ և ավելի։ Հետազոտողները նաև քարտեզագրել են Նովոսիբիրսկի Օբի շրջանի միջուկների առանձին գտածոները:

«Ընդհանուր առմամբ, հայտնաբերված թնդանոթները ոչ միայն հաստատում են ամրոցներում հրետանային պահուստների առկայությունը, այլև անուղղակի վկայում են այնտեղ տարբեր թնդանոթների տակառների առկայության մասին, նույնիսկ եթե դրանց գրավոր աղբյուրներում այդ հրացանների մասին որևէ ապացույց չկա»,- ասել է Բորոդովսկին։

Նրա խոսքով, գտածոների տեղայնացումը որոշակի առանձնահատկություններ ունի. նախ, միջուկների գտածոները գտնվում էին հենց ամրոցների մոտ (Ումրևինսկի, Չաուսկի և Բերդսկի): Երկրորդ՝ այդ իրերից մի քանիսը հայտնաբերվել են այդ պաշտպանական կետերի շրջակայքում։ Երրորդ, միջուկների գտածոները հայտնաբերվել են Վերին Օբի շրջանի հայտնի ամրոցներից շատ հեռու:

Ո՞րն է իրական խաղաղության բանաձևը. «ՀայաՔվե հիմնասյուներ»Ծափաթաղում հուղարկավորում են փոքրիկ Տիգրանին Ի՞նչ նոր «դաշնային» ծրագրեր է ցանկանում իրականացնել ԱՄՆ-ը տարածաշրջանում. «Փաստ»Յուրաքանչյուր ազգի ներդրումը միահյուսված է Ռուսաստանի պատմության մեծ հյուսվածքի հետ. Աբրահամ Հովեյան «Իրականում երևի մենք ենք մեզ համար ապրելու հույս փնտրում». Հովհաննես Վարդանյանն անմահացել է 2022 թ. սեպտեմբերի 13-ին. «Փաստ»Երեխաների ապօրինի առևտրի մեջ մեղադրվողը խոստովանել է իր մեղքը20 մլրդ դրամ՝ ուսուցիչների խրախուսման ծրագրերի համար Տնտեսական աճի մեխանիզմները և «ստեղծարար ոչնչացումը». «Փաստ»Ալիևի «մտքի թռիչքի» հակաթույնը միակն է. Մհեր ԱվետիսյանՄարզաշխարհի հարյուրավոր հեղինակավոր ներկայացուցիչներ նախաձեռնել են «Մարզաշխարհը հանուն առողջ սերնդի» ծրագիրը. Ծառուկյան Մենք չենք կարող Ալիևին փոխել, բայց կարող ենք հեռացնել Փաշինյանին․ Էդմոն Մարուքյան Երբ անձնական կյանքի գաղտնիության իրավունքը բացարձակ պաշտպանված չէ. «Փաստ»Սպանվել է ՔՊ-ի տարածքային կառույցի անդամ, բլոգեր Շմավոն Աթոյանը «Սևանի և Գյոյչայի ընտրությունը» Ինչպես հասկանալ, որ հեռախոսդ ձայնագրվում էԱմիօ բանկը մասնակցել է Սյունիքում անցկացված բիզնես համաժողովին Խաղաղության պատրանքի գինը՝ Հայաստանի սուվերենության կորուստը 24 ժամ ջուր չի լինելու․ հասցեներ «Ժողովուրդն ուղերձը տալիս է էլիտաներին և սպասում է առաջնորդության, սպասում է գործողությունների». «Փաստ»Քանդելու իրավական և տեխնիկական խոչընդոտները կվերանան. «Փաստ»Ռուբլին էժանացել է․ փոխարժեքն՝ այսօր Օրվա խորհուրդԱկցիաների տեղերը փոխելիս հանրագումարային բովանդակությունը չի փոխվում. «Փաստ»Կարևորը քաոս լինի ու ցնցումներ. «Փաստ»Ինչո՞ւ են ռուս ուսանողները ժամանում Հայաստան և ի՞նչ են այստեղ անելու. «Փաստ»Արևմուտքում էլ են սկսո՞ւմ «ձեռքները լվանալ» Նիկոլ Փաշինյանից. «Փաստ»Ինչպե՞ս է կոչվելու Սամվել Կարապետյանի կուսակցությունը. «Փաստ»«Մարիաննա» ընկերության սերուցքային պանրի միջից անհայտ առարկա են գտել․ քաղաքացին ահազանգում է (լուսանկարներ) «Գանձասարը» հաղթեց «Ալաշկերտին», «Ուրարտուն»՝ «Արարատին» Պարոնյան թատրոնում կայացավ ՀՀ վաստակավոր արտիստ Բորիս Պեպանյանի 75-ամյակին նվիրված հոբելյանական երեկոն Ծանրորդ Միշա Մելքոնյանը Եվրոպայի երիտասարդների առաջնությունում 7-րդն է Հայտնի են՝ Երևանում 23-ամյա չեչենուհի Այշատ Բայմուրադովայի սպանության գործով կասկածյալների անունները Երևանում հայտնաբերել են 2 ամսական երեխայի մահացած մարմին Բաքվում Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության «դատավարության» ընթացքում այսօր առաջին անգամ ելույթ են ունեցել դատախազները Հայ-վրացական հարաբերությունները լարվում են, ծանր կացության մեջ են հայտնվելու տնտեսվարողները. Դանիելյան Շինարարական աշխատանքների ժամանակ փլուզվել է տանիքն ու առաստաղը. մանրամասներ Վանաձորի ողբերգական դեպքից 13-ամյա Տիգրան Համբարձումյանը՝ Եվրոպայի պատանիների և աղջիկների առաջնության բաց կայծակնային շախմատի չեմպիոն Ինչ անել, եթե ձեր լուսանկարով «WhatsApp»-ում բացել են անհատական հաշիվ և հանդես են գալիս ձեր անունից Ի՞նչ եղանակ է սպասվում նոյեմբերի 4-ից 8-ը Երիտասարդական ԵԱ. Վարդգես Մարգարյանը զրո ստացավ Արսեն Թորոսյանը մեկնում է Կատար «Էլեկտրաէներգիայի սակագինը հնարավոր էր իջեցնել մինչև 5 դրամով»․ ՀԷՑ-ի նախկին տնօրենՎահագն Խաչատուրյանը ժամանել է Դոհա Վթար է․ ջուր չի լինելու նոյեմբերի 4-ին և 5-ին Նոր մանրամասներ՝ Վանաձորում տեղի ունեցած փլուզումից Սևանը Գյոյչա չպետք է դառնա. 2026-ին Փաշինյան վարչապետ չպետք է լինի․ Էդմոն Մարուքյան 1908թ. ով ասում էր, որ չարժե վստահել թուրքերին, հայտարարվում էր հետադիմական․ յոթ տարի հետո՝ 1915թ.–ն էր․ Նարեկ ԿարապետյանՆերդրողները գնալու են այնտեղ, որտեղ խաղի կանոնները հստակ են, համակարգերը՝ կայուն, երկիրը՝ պատրաստ ներդրումների (տեսանյութ) Քվեաթերթիկը պատրաստ է․ Վահե ՀովհաննիսյանՌոզա Ծառուկյանի ու Սիլվա Կապուտիկյանի ընկերության մասին են խոսել մշակութային բացառիկ միջոցառմանը