Երևան, 06.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Պետական ռեսուրսներն օգտագործվում են միայն սեփական աթոռները պահելու համար. «Փաստ»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Համավարակի բռնկումների, ուկրաինական հակամարտության, ՌԴ-ի դեմ պատժամիջոցների, էներգետիկ ճգնաժամի և մատակարարման շղթաներում առաջ եկած խնդիրների պատճառով մասնագետների շրջանում ավելանում են մտահոգությունները համաշխարհային տնտեսության կենսագործունեության համար նոր վտանգների շուրջ։ Անգամ մի շարք հայտնի բանկերի ու ֆինանսական կառույցների վերլուծաբաններն արդեն իսկ զգուշացնում են սպասվող տնտեսական փոթորիկի մասին, որն, ի տարբերություն նախկինում եղած ճգնաժամերի, կարող է աննախադեպ բնույթ և մասշտաբներ ստանալ։

Այսպիսի եզրակացությունների համար հիմք է դառնում նաև այն հանգամանքը, որ համաշխարհային տնտեսության մեջ տեղի ունեցող գործընթացներն աչքի են ընկնում անկայունությամբ և կտրուկ փոփոխություններով։ Ընդ որում, ամենամեծ սպառնալիքը ահռելի գնաճն ու պարենային ապահովության խնդիրն է։ Խոսվում է նաև այն մասին, որ կտրուկ աճելու է աղքատության մակարդակը, իսկ միլիոնավոր մարդիկ՝ հատկապես զարգացող և հետամնաց երկրների բնակիչները, կարող են ուղղակի սովի մատնվել։ Հենց դրանով է պայմանավորված, որ տարբեր երկրների կառավարություններ հիմիկվանից փորձում են միջոցներ ձեռնարկել, վերապրոֆիլավորել տնտեսությունը և գումարներ ուղղել տնտեսության առավել խոցելի շրջանակներ և սոցիալական ոլորտ, որպեսզի թույլ չտան բնակչության կենսամակարդակի կտրուկ իջեցում։ Քանի որ համաշխարհային տնտեսության բոլոր օղակները փոխկապակցված են միմյանց, ապա աշխարհում տեղի ունեցող գործընթացների տրամաբանությունից ելնելով՝ բացառված չէ, որ Հայաստանը ևս կարող է շատ շուտով հայտնվել շատ խոցելի վիճակում։ Առանց այն էլ մեր երկրում սոցիալական լարվածությունը շատ բարձր աստիճանի է։

Եվ եթե հաշվի ենք առնում գնաճային ֆոնը, ապա մեր տնտեսության մեջ գրանցված աճի էֆեկտը գրեթե զրոյացվում է։ Սակայն դա չի խանգարում, որ իշխանությունները բավարարվեն՝ հպարտանալով, թե տնտեսության մեջ աճ է գրանցվել, ու շարունակեն վայելել իրենց պաշտոնները՝ չմտածելով առաջիկայում հնարավոր զարգացումների մասին, որոնք կարող են լուրջ բացասական ազդեցություն ունենալ երկրի սոցիալ-տնտեսական վիճակի վրա։ Այսինքն, գործողություններ չեն ձեռնարկվում սպասվող ցնցումներին դիմակայելու և բնակչության՝ գոնե եղած կենսամակարդակը պահպանելու ուղղությամբ, քանի որ բարելավման մասին խոսելն այս իշխանությունների օրոք պարզապես աբսուրդային կլինի։ Չէ, որոշ քայլեր, իհարկե, արվում են, այն էլ՝ նկատելի քայլեր:

Բայց... միայն իշխանական հատվածի կենսամակարդակը բարձրացնելու ուղղությամբ։ Բարձրաստիճան պաշտոնյաները արտոնյալ վիճակում են, քանի որ նրանք անհամեմատ բարձր աշխատավարձեր են ստանում՝ հսկայական չափերի հասնող պարգևավճարների հետ մեկտեղ, որից զրկված են սովորական աշխատողները։ Վերջերս էլ իշխանություններն իրենց ծառայություն մատուցելու ու ընդդիմությանը ճնշելու համար հսկայական չափերով պարգևավճարներ են բաժանում իրավապահ համակարգի ներկայացուցիչներին այն պարագայում, երբ պետական համակարգի տարբեր օղակներում իրենց աշխատանքը բարեխիղճ կատարող մարդիկ նույն կերպ պարգևատրման չեն արժանանում։ Այսինքն, այս իշխանությունները պետական ռեսուրսներն օգտագործում են ոչ թե ի շահ պետության, այլ բացառապես սեփական աթոռները պահելու համար, իսկ այս ընթացքում քաղաքացիների վիճակն ավելի է բարդանում, որովհետև մեկը մյուսի հետևից թանկանում են կոմունալ ծառայություններն ու առաջին անհրաժեշտության ապրանքները։ Փոխարենը՝ իշխանությունները դեռևս որոշակի կայունություն են ապահովում միայն Հայաս տ անի պետ ակ ա ն պարտքն անընդմեջ ավելացնելու շնորհիվ։

Որոշ երկրներում (օրինակ՝ Թունիս, Իրան, Պերու) արդեն սոցիալական պատճառներով բազմահազար մարդիկ դուրս են գալիս փողոց, իսկ մեզ մոտ հանրությանն այնպես են մանիպուլացրել ու «պայծառ ապագայի» մասին ստերով կերակրել, որ պետք է դանակը ոսկորին հասնի, որից հետո հասարակության լայն զանգվածներ դուրս գան փողոց: Այն ժամանակ այլևս ոչինչ չի փրկի:

Թեպետ, անկեղծ ասած, դժվար է ասել, թե պատերազմում փաշինյանական խայտառակ պարտությունից, հազարավոր զոհերից, հսկայական տարածքների կորստից, հիմա արդեն Հայաստանին սպառնացող անվտանգային խնդիրներից առավել ի՞նչ պետք է լինի, որ համարենք՝ «դանակը ոսկորին է հասել»: Մի՞թե սոսկ սոցիալական խնդիրների ծայրահեղ խորացումը, որն, ինչպես ասում են, «յոթ սարերի հետևում» չէ...

ԱՐՏԱԿ ԳԱԼՍՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Ռուսաստանին գոհացնում է «Վրացական երազանք»-ի գործունեությունը․ Շոյգու Նախատեսվում է հուշագիր ստորագրել ՀՀ դատախազության և Իտալիայի Գլխավոր զինվորական դատախազության միջև Եվրահանձնաժողովը սկսել է քննարկել ռուսների համար վիզային նոր սահմանափակումները KFC-ն հայտարարություն է տարածել՝ այսօր մասնաճյուղերից մեկում բռնկված հրդեհի կապակցությամբ Հայաստանը և Սաուդյան Արաբիան հարաբերությունները խորացնելու մեծ ներուժ ունեն. Սարգիս Խանդանյան Իսրայելի բանակը հարվածներ է հասցրել «Հեզբոլլահ» շարժման ռազմական թիրախներին Որպես անհետ կորած որոնվում է 29–ամյա արցախցի Արսեն Թեւոսյանը Արես Հակոբյանը հաղթել է չեխ մրցակցին Ադրբեջանը Մեծ Բրիտանիայի հետ ռազմավարական գործընկերության հարցեր է քննարկել Մեզ վստահեցրել են, որ Զանգեզուրի ճանապարհում Իրանի համար որևէ սպառնալիք չկա. Արաղչի Վարդան Ղուկասյանի առողջական վիճակը կտրուկ վատացել է․ փաստաբան Բռնցքամարտիկ Տիգրան Խաչատրյանը հաղթեց բոսնիացի բռնցքամարտիկին․ տեսանյութ Պարզեցվել են կենսաթոշակների նշանակման ընթացակարգերը Գողություն՝ Արթիկի հյուրանոցառեստորանային համալիրներից մեկում․ թռցրել են անգամ սեփականատիրոջ որդու կիսավերարկուն Ավտովթար՝ Արագածոտնի մարզում․ բախվել են «SHACMAN» բեռնատարը և «Opel Astra»-ն. հայրը և 2 անչափահաս երեխաները տեղափոխվել են հիվանդանոց Լոռու մարզի քրեական ոստիկանները սպանության դեպք են կանխել․ 5 անձ ձերբակալվել է Բաքվում քննարկել են «Արևմտյան Ադրբեջան» վերադառնալու հարցը 2026-ի հունվարի 1-ից նույնականացման միջոցներով դրոշմավորման ենթակա ապրանքների ցանկն ընդլայնվում է Տարիներ շարունակ մեր գլուխներն եք արդուկում, թե Արցախը ճանաչեցիք Ադրբեջանի մաս, որ հակընդդեմ պահանջներ չլինենԻրազեկում․ գործարկվելու է էլեկտրական շչակ Ռուսաստանը գերազանցում է ԱՄՆ-ին միջուկային կարողություններով Նոր Նորքում Chevrolet-ն բախվել է բետոնե արգելապատնեշին. 26–ամյա վարորդին հասցրել են հիվանդանոց Հրդեհի ահազանգ Թումանյան փողոցում․ ինչ վնասներ են եղել Ուկրաինան Լատվիայից ստացել է 21 զրահափոխադրիչ Թոշակառուների համար դեղերի գներն անհասանելի են. Հրայր ԿամենդատյանՀայոց եկեղեցին փորձում են բնաջնջել միայն մեր թշնամիները և մեկ էլ Փաշինյանը. Արմեն ՄանվելյանՀամապարփակ պաշտպանությունն այն է, երբ ամեն մեկն իր տեղում և ոլորտում գիտի իր անելիքը. Մենուա ՍողոմոնյանԵրվանդ Երկանյանի սիմֆոնիկ «Ձոն»-ը՝ Էդուարդ Թոփչյանի ղեկավարությամբ. Երևանում կայացել է պրեմիերանԽոշոր վթար՝ Երևանում, 26-ամյա վարորդը «Chevrolet»-ով բախվել է արգելապատնեշի և տեղափոխվել է հիվանդանոցՄինչև ո՞ւր կհասնի ոսկու գինըՀաղորդում հանցագործության մասին. ՔՊ-ականները անցել են վարչական ռեսուրսի օգտագործմանն ու կաշառքի Ինչու է սրացել Նիկոլի «Սերժացավը»․ Արմեն ԱշոտյանԲիզնես վարկի նոր, շահավետ առաջարկ ԱրարատԲանկից․ «Արի մեզ մոտ» Իշխանության փոփոխություններն են գարանտը զարգացող, նորմալ, ժողովրդավար երկրի, իսկ ժողովրդավար երկիրն էլ գարանտն է զարգացող տնտեսության. Նարեկ Կարապետյան «Համահայկական ճակատ» կուսակցությունը՝ Հայաստանի եզդիական համայնքի կողքին Արյան ճնշման վերահսկման լավագույն դեղամիջոցները. ինչ են խորհուրդ տալիս բժիշկներըՆոր օդային հասանքներ են ներթափանցում Հայաստան․ Գագիկ Սուրենյանը՝ եղանակի մասինԻնչու է մեկ ականջակալ օգտագործելը վտանգավոր. թաքնված սպառնալիք Ցորենի գնացքներն ու իշխանականների ցնծագին աղմուկը Մոտ է Ուկրաինան նացիստական ժամանակավորներից ազատագրելու օրը․ Զախարովա Փաշինյանը ձախողել է դեմոգրաֆիկական քաղաքականությունը Փաշինյանի թիրախում Սերժ Սարգսյանն է Ներսում հրդեհի հետքեր չկա՞ն, աշխատակիցները գործազուրկ կմնա՞ն․ տնօրենը մանրամասնեց Փաշինյանը շարունակում է կացնային մեթոդներով խաղաղության պատրանք վաճառել Ինչո՞ւ և ինչպե՞ս որոշվեց ստեղծել բնական գազավորված ջրի «անալոգը». «Փաստ»Հրդեհի վայրից 1 հոգու բերման ենթարկեցին․ ի՞նչ էր արել քաղաքացին «Գունավոր» նանոնախշերը կբարձրացնեն պերովսկիտային արևային մարտկոցների արդյունավետությունը Գիտությանը հատկացվում է մեր ՀՆԱ-ի ընդամենը 0,35 տոկոսը. Ատոմ ՄխիթարյանՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (6 ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ).Դադարեցվել են բեռնափոխադրումները դեպի Հայաստան, թուրքերը մտել են Ալեքսանդրապոլ, ռուսները գրավել են Կարսը. «Փաստ»