Երևան, 08.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Որևէ երկրի շրջանակներում մնալու ցանկությունը պետք է լինի ժողովրդի կամավոր որոշումը. «Փաստ»

ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

regnum.ru-ն «Քննադատելով բոլ շևիկներին՝ Պուտինը երկիրը տանում է նրանց ճանապարհով» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ վերջապես տեղի ունեցած՝ Դոնեցկի և Լուգանսկի Ժողովրդական Հանրապետությունների ճանաչումը քաղաքական գործողությունների առումով միանգամայն ճիշտ և լիովին արդարացված քայլ է։ Այստեղ ավելորդ են փաստարկները՝ հիմնված արդի քաղաքական հանգամանքների վերլուծության վրա. դրանք բոլորն էլ վաղուց հայտնի են։ Կենտրոնանանք հարցի մյուս կողմի վրա, այն է՝ Ռուսաստանի նախագահի կողմից իր որոշման պատմական հիմնավորումը։ Այդ փաստարկը, այդ գաղափարական հիմքն է որոշելու, թե ի՞նչ է անելու Ռուսաստանը հետագայում Ուկրաինայի և ընդհանրապես հետխորհրդային տարածքի երկրների հետ հարաբերություններում, որոնք, ինչպես հուշում են փորձն ու գիտելիքները, կաշխատեն հենց Ռուսաստանի դեմ։ Առաջին հերթին, թեև դա ամենակարևորը չէ, ինչի վրա արժե ուշադրություն դարձնել, այն թեզի փաստացի անարժանահավատությունն է, որ Ուկրաինան «ամբողջությամբ և լրիվ ստեղծվել է Ռուսաստանի, ավելի ճիշտ՝ բոլ շևիկյան Ռուսաստանի կողմից»:

Պատմական փաստ է, որ Կենտրոնական ռադայի ուկրաինական ներկայացուցչական մարմինը ստեղծվել է Կիևում 1917 թվականի մարտին, երբ Լենինը, ինչպես և բոլ շևիկյան կուսակցության ղեկավարության զգալի մասը դեռևս աքսորում էին: Այդ փաստի սրբագրումը Վլադիմիր Պուտինի կողմից արվել է այն շեշտադրմամբ, որ խոսքը «ժամանակակից Ուկրաինայի» մասին է, և որ հենց դա է «ստեղծվել բոլ շևիկների կողմից»։ Բայց բոլշևիկները ստեղծել են նաև, օրինակ՝ ժամանակակից Ադրբեջանը, որի նախագահին արդեն ընդունել են Մոսկվայում։ Եվ բոլշևիկներն էին, որ 1921 թվականին Լեռնային Ղարաբաղը տվել են Ադրբեջանին, այլ ոչ թե հայրենի Հայաստանին: Հիմա ի՞նչ, այստեղ ևս Ռուսաստանը կպայքարի՞ նման քաղաքականության հետևանքների դեմ։ Բայց նման ցանկություն չի նկատվում։ Բոլ շևիկների «ստեղծագործությունն» է նաև ժամանակակից Ղազախստանը իր մեծ թվով հողերով, որոնք պատմականորեն չեն պատկանել ղազախական ցեղերին։ Նախկին ԽՍՀՄ-ի բոլոր այն պետությունները, որոնք այսօր գոյություն ունեն (բացառությամբ Լատվիայի, Լիտվայի և Էստոնիայի, որոնք ձևավորվել են 1918 թվականին արևմտյան սվիններով), ստացել են իրենց ժամանակակից տեսքը բոլ շևիկների կողմից։ Անկախության իրենց ուղին նրանք սկսել են դեռևս Ռուսական Կայսրության ժամանակ: Բայց հենց բոլշևիկներն են հավաքել փլուզված Ռուսական Կայսրությունը մեկ երկրի՝ Խորհրդային Միության մեջ։ Բոլ շևիկների անփույթ ժառանգորդներն են ավերել այդ երկիրը. խոսքը Գորբաչովի, Շևարդնաձեի, Յակովլևի, Ելցինի և «պերեստրոյկայի» այլ գաղափարակիրների հանցավոր քաղաքականության մասին է։

Ի դեպ, Ռուսաստանի ամենամոտ դաշնակից Բելառուսը ևս ստեղծվել է «Ռուսաստանի պատմական տարածքների հաշվին»։ Եվ ինչ հպարտությամբ են բաշկիրներն ու չուվաշները, թաթարներն ու յակուտներն արդեն նշել կամ շուտով նշելու իրենց պետականության հարյուրամյակը։ 1922 թվականին Վլադիմիր Լենինը իր քաղաքական հոտառությամբ գիտակցեց պայքարի անիմաստությունը այն բանի դեմ, ինչը կազմում էր ամբողջ 20-րդ դարի հիմնական քաղաքական բովանդակությունը, այն է՝ աշխարհի ժողովուրդների ինքնորոշման և անկախության կամքի իրականացումը: Այդ կամքը, ինչպես տեսնում ենք, կա Դոնեցկում, Լուգանսկում, Մերձդնեստրում, Աբխազիայում, Հարավային Օսիայում, Լեռնային Ղարաբաղում և այլ տեղերում անգամ հիմա՝ 21-րդ դարում։ Դրա դեմ պայքարել ֆաշիստական մեթոդներով, ինչպես փորձել և փորձում են անել Ուկրաինայում, ապարդյուն է։ Պետք է մեկընդմիշտ սկզբունքային դիրքորոշում դրսևորել. խոսել որոշ ժողովուրդների ինքնորոշման օգտին՝ մյուսների ինքնորոշումը համարելով պատմական սխալ, աբսուրդ է, դա հենց «երկակի ստանդարտն է»: Որևէ երկրի շրջանակներում մնալու ցանկությունը պետք է լինի ժողովրդի կամավոր որոշումը, և դա պետք է հարգել և պաշտպանել: Այժմ ավելի ուշադիր նայենք ժամանակակից Ռուսաստանին: Այն ևս իր ներկայիս տեսքով կոմունիստ բոլշևիկների գործունեության պտուղն է։ Ո՞վ դարձրեց նրան ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի մշտական անդամ: Իսկ ո՞վ է այն դարձրել ժամանակակից միջուկային երկիր։ Ո՞վ է հայտնաբերել և զարգացրել նավթի և գազի հիմնական հանքավայրերը, որոնցով հիմա կերակրվում է Ռուսաստանը: ԽՍՀՄ-ի մեծ ձեռքբերումները, որոնց շնորհիվ մենք ապրում ենք այսօր, կարելի է թվարկել և թվարկել։ Հիմնական բանը, որը ունի ժամանակակից Ռուսաստանը՝ որպես Խորհրդային Միության քաղաքականության իրավահաջորդ, Արևմուտքի՝ դեպի արևելք էքսպանսիայի քաղաքականությանը ընդդիմանալն է: Իսկ ավելի լայն իմաստով՝ համաշխարհային հեգեմոնիա ստեղծելուն ընդդիմանալը։ Հուսանք, որ դա կլինի հետևողական և սկզբունքային դիմակայություն։ Ռուսական Կայսրությունը երբեք Արևմուտքին չի տվել այնպիսի համապարփակ հակահարված, որքան Խորհրդային Միությունը։ Եթե անգամ պատերազմներում մեր երկիրը պարտություններ է պատճառել արևմտյան առանձին երկրներին, միևնույնն է, Արևմուտքն, ըստ էության, ռուս էլիտայի համար մնացել է որպես կուռք։

Ուստի Հոկտեմբերյան հեղափոխությունը, դասակարգայինից բացի, ուներ նաև ազգային-ազատագրական բնույթ. երկիրը պարզապես պետք է ազատվեր արևմտյան կապիտալի գերակայությունից և կործանարար արևմտյան քաղաքական ու մշակութային կախվածությունից։ Այսպիսով, չնայած Ռուսաստանի նախագահի 2022 թվականի փետրվարի 21-ի ելույթի հակախորհրդային հռետորաբանությանը, դրանում գլխավորը հենց այն է, որ Վլադիմիր Պուտինը, դիմակայելով Արևմուտքին, վերջապես գնաց բոլ շևիկների ճանապարհով, Խորհրդային Միության ուղիով, որը ժամանակին հաղթահարել էր Նիկոլայ 2-րդի արևմտամետ ժառանգությունը։ Եզրափակելով՝ ևս մեկ անգամ ասենք, որ Վլադիմիր Պուտինի՝ Դոնբասի ժողովրդի ինքնորոշումը ճանաչելու որոշման փաստարկի «պատմական» հիմնավորումը երկարաժամկետ հեռանկարում կաշխատի հենց Ռուսաստանի դեմ թե՛ Ուկրաինայի հետ հարաբերություններում, թե՛ նախկին ԽՍՀՄ երկրների քաղաքականության մեջ և թե՛ հենց Ռուսաստանի ներսում։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Ավտովթար Երևանում՝ մարդատարների և միկրոավտոբուսի մասնակցությամբ. կան տուժածներ Ադրբեջանը շարունակում է պահանջել, որ Հայաստանը Սահմանադրությունում փոփոխություններ կատարի Լավրովն առաջարկել է հրադադարի այլ պայմաններ, քան նոյեմբերի 9-ին համաձայնեցվածները. Ադրբեջանի ԱԳՆ Հայկական կողմը նույնպես դեմ է արտահայտվել Լավրովի առաջարկին. Ադրբեջանի արտգործնախարար Հայաստան է ժամանել հացահատիկով գնացքը՝ Ղազախստան, ՌԴ, Ադրբեջան, Վրաստան, Հայաստան երկաթուղով ԱԳՆ-ում Հայաստան-Խորվաթիա քաղաքական խորհրդակցություններ են անցկացվել ԱՄՆ-ն Լեհաստան է մատակարարել անօդաչու թռչող սարքերի դեմ պայքարի համակարգեր ԱՆ Ինֆեկցիոն հիվանդությունների ազգային կենտրոնում բացվել է Անհետաձգելի բուժօգնության բաժանմունք Գևորգ Տարախչյանը հրավիրվել է Հայաստանի հավաքական Ադրբեջանը նշել է Գազա զորքեր ուղարկելու պայմանները. Reuters Կայացել է հայ գերիների շինծու գործով հերթական նիստը Ռուսաստանի և Հայաստանի միջև մշակութա-հումանիտար կապերը պետք է ամրապնդվեն․ դեսպանը ելույթ է ունեցել Վահե Սուքիասյանը դարձել է շախմատի Եվրոպայի մինչև 18 տարեկան պատանիների չեմպիոն Թեև առողջական խնդիրներին և պահման ոչ բավարար պայմաններին՝ Սրբազանները չեն տրտնջում Խոշոր ավտովթար՝ Երևանում․ ավտոմեքենան բաժանվել է 2 մասի Տիգրան Համբարձումյանը՝ շախմատի Եվրոպայի մինչև 14 տարեկան պատանիների փոխչեմպիոն Կայացել են ՀՀ և Հնդկաստանի արտաքին գործերի նախարարությունների միջև 11-րդ քաղաքական խորհրդակցությունները Նրանք փաստացի նախապատրաստում են ՀՀ քաղաքացիներին այն իրադարձություններին, որոնք կարող են տեղի ունենալ գործող իշխանության վերընտրվելու դեպքում․ Էդմոն ՄարուքյանԱրտյոմ Ստեփանյանն ու Արգիշտի Հակոբյանը կիսաեզրափակչում են Զելենսկին հայտնել է Պուտինի հետ հանդիպելու պատրաստակամության մասին՝ մեկ պայմանով Ջերմաստիճանը կբարձրանա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել նոյեմբերի 8-ից 12-ը ՌԴ նախագահի լիազոր ներկայացուցիչը հայտնել է՝ մասնակցել է մարտական գործողության Ուգլեդարի շրջանում Կոմիտաս վարդապետին սրբադասման հարցը Հայոց եկեղեցին կքննարկի Եվրոպական հանձնաժողովը խստացնում է Ռուսաստանի քաղաքացիների համար վիզային կարգավորումները Կյանքից հեռացել է «Умри, но не сейчас» ֆիլմի ռեժիսոր Լի Տամահորին Արարատի մարզում կատարված խուզարկություններով հայտնաբերվել է ապօրինի զենք-զինամթերք Ծովակ գյուղի տներից մեկի բակում այրվել է մոտ 200 հակ անասնակեր Հայտնի հյուրերն ու դերասանները ետնաբեմում. «Քին» ներկայացման նախադիտումը՝ դրամատիկական թատրոնում 1 զnհ, 1 վիրավոր․ «Mitsubishi»-ն բախվել է քարե պարսպին Տեր Գարեգինի նկատմամբ խափանման միջոցը փոխվեց կիրառվեց տնային կալանք Սոպրանո՝ ում ձայնը միավորում է նրբությունը և ուժը Նոյեմբերի 8-ից 11-ը՝ աննախադեպ ակցիա ԴոմուսումՀայաստանը և Հնդկաստանը ստորագրել են համագործակցության համաձայնագիր առողջապահության ոլորտում Գերագույն հոգևոր խորհուրդը դատապարտել է Եկեղեցու և եկեղեցականների իրավունքների նկատմամբ իրականացվող ոտնձգություններն ու ճնշումները Ինչպես խոստացել էի՝ պարբերաբար կներկայացնեմ մեր մեծ թիմի ընթացիկ գործունեությունն ու նախաձեռնությունները․ Իվետա ՏոնոյանՄաշտոցի պոողտա-Պարոնյան-Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի փողոցների խաչմերուկում կկատարվի լուսացույցի փոփոխություն Ինչ արդյունքներ են եղել ՖԻԴԵ-ի աշխարհի գավաթի առաջին խաղում Մոսկվա-Երևան տոմսերը ցածր գներով. ի՞նչ արժեն այս պահին Դատարանում վենդետա է եղել․ սպանվածի եղբայրը դանակահարել է մեղադրյալին Թուրքերի անունից մեզ խաղաղություն առաջարկող հայերը դավաճաններ են. Արմեն ՄանվելյանՊարոնյան փողոցի հետ կապված փոփոխություն կլինի Գեղարքունիքի մոտ 25 հա տարածքում հրդեհ է, որը տեսանելի է մի քանի կմ-ից Վարդան Ղուկասյանին տեղափոխել են ՔԿՀ՝ առանց հետազոտություններն ամբողջությամբ ավարտելու. Փաստաբան Ամիօ բանկը կրճատել է հերթում սպասման ժամանակը մինչև 12 րոպե«Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ում դատապարտյալ է կախվել կոշիկի քուղով «Թանկարժեք տղաները». Արշո Հարությունյանի թանկարժեք ֆիլմի պրեմիերան, հայտնի հյուրերն ու հետաքրքիր դրվագները Մահացել է ԱԺ պատգամավոր Վահագն Ալեքսանյանի մայրը Հացը, ալյուրը, սուրճը և մի շարք այլ ապրանքներ թանկացել են Ուղղաթիռ է կործանվել, մաhացել է 4 մարդ. ՌԴ (տեսանյութ) Հայտնի հյուրերն ու դերասանները ետնաբեմում. «Քին» ներկայացման նախադիտումը՝ դրամատիկական թատրոնում