Երևան, 23.Օգոստոս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Պոպուլիզմի ժամանակն անցել է. Եկել է պատասխանատու լուծումներ առաջարկելու ժամանակը

ԲԼՈԳ

Իրավաբան Գևորգ Տոնոյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է.

Հունիսի 20-ին ՀՀ-ում նախատեսված են արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ։ Արդեն ամիսներ շարունակ քաղաքական ու ինստիտոցիոնալ ճգնաժամի, պատերազմի աղետալի հետևանքերը մեղմելու որևէ նշույլ ցույց չտվող երկրում դա ապագայի, պետականության պահպանման, տնտեսական կայունության հասնելու՝ թերևս ընդունելի միակ միջոցն է։ Պարզ է, որ արտահերթ ընտրությունները լինելու են շատ բարդ։ Ատելության քարոզով ու պոպուլիզմով իշխանության եկած թիմը քանդել է ամեն բան, հատված-հատված արել մեր ժողովրդին, հեռու տարել մեզ ճշմարիտ արժեքներից՝ ոչնչացնելով ամենակարևորը՝ միաբան լինելու մեր կամքն ու ոգին։ Մոտ երեք տարի սնվելով «նախկիններ» - «ներկաներ» արատավոր թեզով՝ մենք որպես ազգ և պետություն, կարծես կորցրել ենք մեր դիմադրողականությունը. Մինչդեռ պատերազմը չի ավարտվել ու թշնամին հավակնություններ ունի Զանգեզուրի, Սևանի, Երևանի նկատմամբ։ Հենց այս պայմաններում ընտրությունների կարևորությունը բացառիկ է, քանզի հակառակորդի հոխորտանքերին պաշտոնական Երևանից անգամ նորմալ պատասխան չի հնչեցվում։
Մենք այսօր ծնկել, բայց չենք ընկել։ Ու պետք է միացյալ ջանք գործադրենք ոտքի կանգնելու համար։ Իսկ դրա միակ ուղին քաղաքական ուժերի ու կուսակցությունների կողմից ընտրություններում իրատեսական լուծումներ առաջարկելն է։ Լուծումներ, որ բառով չեն, այլ գործողությամբ, կենսագրությամբ, արդեն արձանագրած ձեռքբերումներով ու չափելի արդյունքներով։ Փաստ է, որ պոպուլիստական ու «երկիրը փրկելու» հայտով հանդես եկող նորաթուխ թիմերին հավատալը երկիրը գցելու է էլ ավելի մեծ արհավիրքների հորձանուտ։ Մյուս կողմից՝ նախընտրական քաղաքական աճուրդների մեջ երբեմն խճճված ուժերն արդյո՞ք ունակ են երկիրը հանել այս վիճակից։ Պատասխանը միանշանակ հուսադրող չէ։ Եվ վերջապես ամենակարևորը՝ ընտրություններին մասնակցելու հայտ ներկայացրած ուժերից քանի՞սն ունեն հստակ ձևակերպված մոտեցում մեր երկրի անվտանգության ու տնտեսական խնդիրների լուծման վերաբերյալ։ Այնպիսի մոտեցում, որ իրատեսական է, գործարկելի ու փաստարկված։
Սրանք առանցքային հարցեր են, որոնց պատասխանները պիտի պայմանավորեն մեր հայրենիքի ապագան։ Ու այդ առումով կարևոր էր նախօրեին քաղաքական դաշտի ազդեցիկ ուժերից մեկի՝ԲՀԿ-ի առաջնորդ Գ.Ծառուկյանի՝ երկրի անվտանգության ապահովման վերաբերյալ հնչեցրած մոտեցումը, որի համաձայն մեր անվտանգության առանցքային տարրը պիտի լինի «ՌԴ-ի հետ ռազմաքաղաքական նոր պայմանագրի կնքումը»։ Անհերքելի է, որ անվտանգության դեֆիցիտի պայմաններում մենք, ունենալով տարբեր գործընկերներ, պետք է արձանագրենք, որ միայն ՌԴ-ն էր, որ պատերազմի իրական պայմաններում մեզ ռազմատեխնիկական ամենատարբեր օժանդակություն ցուցաբերեց։ Ավելին՝ եթե ՌԴ-ի ջանքերը չլինեին, մենք այսօր Արցախի շուրջ ձևավորված հարցում կունենայինք մեզ համար որակապես շատ ավելի ոչ շահեկան վիճակ։ Աշխարհում մենք՝ որպես փոքր ու քիչ ռեսուրսներ ունեցող երկիր, պետք է հստակ գիտակցենք, որ միայն վստահելի ու փոխշահավետ գործակցությունը կարող է երաշխիք լինել մեր պետության անվտանգության համար, իսկ ՌԴ-ն այն միակ երկիրն է, որ այդ երաշխիքները մեզ տալիս է։ Եվ շատ բնական ու տրամաբանական է, որ ՌԴ-ն մեզ համար ռազմավարական գործընկեր է, դաշնակից երկիր։
Տնտեսական ներկա վիճակի կարգավորման մասով գյումրեցի արվեստագետների հետ կայացած հանդիպման ժամանակ արժեքավոր էր, որ արտահերթ ընտրություններին մասնակցելու հայտ ներկայացնող քաղաքական ուժի ղեկավարը՝Գագիկ Ծառուկյանը, իր սովորության համաձայն, շատ իրատեսական ու առակայական լուծումներ է առաջարկում, որոնք, սովորաբար իսպառ բացակայում են շատ այլ՝ հին ու նոր քաղաքական թիմերի մոտ։
Արձանագրենք, որ տնտեսությունը կենացներ չի սիրում. Նա սիրում է թվեր, ռեսուրսների խելամիտ հաշվարկ, իրատեսական ծրագրեր։ Ու հենց նշյալի ներքո կարևոր էր մոտ 30հազ. ՀՀ քաղաքացու տարիներ շարունակ աշխատանքով ապահովող ԲՀԿ-ի ղեկավարի դիտարկումն առ այն, որ տնտեսությունը պիտի լինի «ներդրումային, այլ ոչ թե սպառողական»։ Սպառողական տնտեսությունը երկարաժամկետ հեռանկարում թուլացնում է պետությունը։ Ավելին՝ փոքր ու միջին բիզնեսը, որի մասնաբաժինը ՀՀ պետական բյուջեում 1.8% է, պետք է սկզբնական շրջանում մեկ տարով ազատվի հարկերից, որպեսզի կայունացնի իր դիրքերը ու լինի մրցունակ։ Մյուս կողմից՝ ԲՀԿ-ի ղեկավարը առաջարկում է մինչև 3մլն դրամի չափ վարկերը զրոյացնել: Արդյունքում շուրջ 2.2մլն վարկառուներից մոտ 2մլն-ի վարկերն ամբողջությամբ կմարվեն: Գյուղատնտեսական վարկերի տոկոսադրույքն այսուհետ չպետք է գերազանցեն 2-3%-ը: Սա առարկայական ու լուրջ խթան է տնտեսության համար, որի ներքո ՀՀ քաղաքացին, դուրս գալով վարկերի մաշեցնող բեռից,տնտեսապես կակտիվանա՝զարկ տալով երկրի հզորացմանը։
Անվտանգության ու տնտեսության հիմնահարցերը մերօրյա ՀՀ-ի կարևորագույն մարտահրավերներն են, ու արտահերթ ընտրություններին մասնակցող ուժերը պետք է այդ ոլորտները կարգավորելու՝ առաջին հերթին առարկայական, չափելի, փաստերի ու վիճ.տվյալների վերլուծության հիմքով առաջարկներ ներկայացնեն ընտրողին։ Դրանք պիտի լինեն տարաբնույթ ու ամենակարևոր՝ իրատեսական, որպեսզի ՀՀ-ի քաղաքացին կարողանա իր ընտրության մեջ առաջնորդվել ոչ թե պոպուլիստների կամ փրկիչների խոստումներով, այլ պետությունը ներսից ընկալող, նրա խնդիրներին գործնականում ծանոթ ու դրանց կիրառական առաջարկներով։ Եվ այս առումով Գագիկ Ծառուկյանի առաջ քաշած թեզերը շահեկանորեն առանձնանում են: Վերջին տարիներին մեր ազգաբնակչությունը համոզվեց, որ պոպուլիզմն ու ամբոխավարությունը խոսքից այն կողմ որևէ ձեռքբերում չունեցող հռետորաբանների գործիքն են, որը վտանգավոր է պետականության կորստի ռիսկի ներկա փուլում գտնվող մեր երկրի համար։
Քաղաքականությունը բարի ցանկությունների տիրույթ չէ, այլ գոյություն ունեցող հնարավորությունների դաշտ. Քաղաքական ուժերը պետք է առաջին հերթին պատասխանատու ու իրատես մոտեցում ցուցաբերեն սեփական երկրի ազգային շահերի՝ իրենց մոտեցումները հանրությանը ներկայացնելիս։ Սրանով է հենց կարևոր քաղաքական ուժերի նախընտրական ծրագրերն ու դրանք կյանքի կոչելու գործիքակազմի իրատեսականությունը:
Սկսվել է «խաղաղություն» բառը ժողովրդի վրա ծախելու գործընթացը. «Փաստ»Իսկապե՞ս ընտրությունները կլինեն հերթական. «Փաստ»Այն, ինչ վատ է անձամբ Փաշինյանի համար, կարող է շատ լավ լինել Հայաստանի համար և հակառակը. «Փաստ»Անտարկտիդայի սառցե վահանն աղետալի կոլլապսի եզրին է. հետազոտություն Սուրեն Պողոսյանը «Նոր ալիք 2025» մրցույթի կարմիր գորգի արարողությունից կադրեր է հրապարակել «Թող Բարձրյալ Աստված Իր Սուրբ Աջի հովանու ներքո խաղաղության մեջ պահի հայրենի մեր երկիրը»․ Գարեգին Բ Կաթողիկոս Հայտնի է ԱԱ-2026-ի վիճակահանության օրն ու վայրը Մի քանի ինտենսիվ դատերից հետո «Սրբազան պայքարի» գործով դատավարությունը կշարունակվի 2 շաբաթից Ռուսաստանն ամեն ինչ անում է պատերազմը դադարեցնելու համար. Պուտին Ռուս դիվանագետները, 102-րդ ռազմաբազայի ներակայացուցիչները ոգեկոչել են Ծովակալ Իսակովի հիշատակը Երգիչ Արտաշ Ասատրյանը 1,5 մետրանոց մոմ է վառել. տեսանյութ Օգոստոսի 25-29-ը գազ չի լինելու հարյուրավոր հասցեներում Գերմանիան արձագանքել է «Հյուսիսային հոսք» գազատարների պայթեցման մեջ կասկածվող ուկրաինացու կալանավորմանը Օդի ջերմաստիճանն օգոստոսի 23-24-ին աստիճանաբար կբարձանա 3-4 աստիճանով 2020-2024 թվականներին Հայաստանի առևտրի աճը կազմել է 320%. Եվրասիական զարգացման բանկ Թրամփը հայտարարել է, որ Պուտինը, ըստ ամենայնի, ներկա կլինի 2026 թվականի ֆուտբոլի աշխարհի առաջնությանը Ադրբեջանի իշխանությունը շարունակում է Հայաստանը զավթելու ծրագրերը, Հայաստանի իշխանությունը՝ հասարակության զգոնությունը հետևողականորեն թմրեցնելը Դատական նիստի ավարտին Բագրատ Սրբազանը ելույթ ունեցավ․ ի՞նչ է ասել Նեթանյահուն պատրաստ է բանակցել ՀԱՄԱՍ-ի հետ՝ Գազայի գրավմանը զուգընթաց Սեպտեմբերի տոնական և ոչ աշխատանքային օրերը Հայկական գումարտակը մտադիր է ներդրում ունենալ Սիրիայի հյուսիս-արևելքում անվտանգության ապահովման գործում. Քրդստանի ձայն Արտակարգ դեպք՝ Գեղարքունիքի մարզում․ վիրավոր կա Հոգեշնորհ Տեր Դերենիկ աբեղա Սահակյանը ծառայության է կոչվել Իրաքի հայոց թեմում Հայաստանը ակտիվորեն զարգացնում է զբոսաշրջային կապերը ասիական երկրների հետ. փորձագետ 2020-2024 թվականներին Հայաստանի առևտրի աճը կազմել է 320%. Եվրասիական զարգացման բանկ Լեռնային Ղարաբաղի հարցը փակված չէ, և նրա ժողովրդի վերադարձի իրավունքը ֆանտազիա չէ․ Օսկանյան Մբապեն գերազանցել է Ռոնալդուի խաղադաշտից դուրս գրանցած ռեկորդը Երևանում տան բակից մեքենայի առևանգման դեպքի առթիվ վարույթ է նախաձեռնվել․ ենթադրյալ հանցագործը Վրաստանի քաղաքացի է Իսկ դուք գիտեք՝ որտե՞ղ են Երևանի ստորգետնյա գաղտնի թունելները․ «Գողություն հայկական ձևով» ֆիլմը գուցե պատասխանի ձեր այս հարցինԹուրքիան առաջարկել է ապահովել Սև ծովի անվտանգությունը. Զելենսկի ՄԱԿ-ի զբոսաշրջության համաշխարհային կազմակերպության և Հայաստանի միջև համագործակցությունը կշարունակվի․ Վահագն Խաչատուրյանն ընդունել է Շեյխա Նասեր Ալ-Նուեյսին Թուրքիան առաջարկել է ապահովել Սև ծովի անվտանգությունը. Զելենսկի 44-օրյայում զոհվածի մորից ապօրինի վարձատրություն պահանջած բժշկի գործով նախաքննությունն ավարտվել է «Այս դերասաններին նման ձևաչափով երբեք չենք տեսել»․ «Օպերացիա Հովաշեն». նոր սիթքոմ հայկական իրականության մասին Գնդապետ Մախսուդյանի կալանքը եւս երկարաձգվեց երեք ամսով ՀՊԼ․ «Փյունիկը» հաղթեց «Արարատին» Պուտինի և Զելենսկու հանդիպում ծրագրված չէ. Լավրով Ձերբակալվել են մի շարք անձինք, այդ թվում՝ Կադաստրի կոմիտեի պաշտոնյա Ըմբշամարտիկ Գասպար Տերտերյանը աշխարհի Մ20 առաջնությունում 5:1 հաշվով հաղթեց հույն մրցակցին Ձկան վերամշակման, քացախաթթվի շշալցման արտադրամասի գործունեությունը կասեցվել էԼարված իրավիճակ՝ Երևանի Էրեբունու Ջրաշեն բնակավայրում Բազմաթիվ ամբուլատորիաներ պետք է 50 000 դրամ տուգանք վճարեն պետբյուջե․ ո՞րն է խնդիրը Կասեցվել է «Արտաշի մոտ» հանրային սննդի օբյեկտի արտադրական գործունեությունը «Կախիչ օպերացիայից» մինչև պետական պարտք․ Նարեկ Կարապետյանը` կառավարության աշխատանքի մասինԲաժին է ներկայացվել միջպետական հետախուզման մեջ գտնվող 17-ամյա երիտասարդը Ինչպիսի եղանակ է սպասվում հանգստյան օրերին․ մանրամասնում է Գագիկ Սուրենյանը Տիկնիկային թատրոնը Չինաստանում մասնակցել է 3 միջազգային փառատոնի Ամիօ սպառողական վարկ՝ մեծ և փոքր նպատակների համարՄինչև հայաստանյան կառավարիչները «աչքալուսանք» են տալիս, որ խաղաղությունն արդեն հաստատվել է, Ալիևը պատասխանում է, որ Ադրբեջանին ստիպում են պատրաստ լինել պատերազմի. Տիգրան Աբրահամյան Երբ Փաշինյանը հայտարարում է, թե ԼՂ-ի հայերի վերադարձը «իրատեսական չէ», նա իրականությունը չի նկարագրում, ձևավորում է պարտվողական նարատիվ՝ արդարացնելու սեփական ձախողումները. Օսկանյան