Երևան, 31.Հոկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Զորավարժություն Կարսում․ Ռուս-թուրքական նոր սահմանը

ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ

Կարսում թուրք-«ադրբեջանական» զորավարժությունը ձմեռային պայմաններում հարձակողական գործողությունների պլանով լայն արձագանք է ունեցել Հայաստանում, թուրքական ռազմական սպառնալիքի առումով։ Միեւնույն ժամանակ, այն ունի նաեւ քաղաքական խորհրդանշականություն ներկայիս իրողությունների համատեքստում։

2021-ին լրանում է Մոսկվայի ու Կարսի ռուս-թուրքական արյունոտ պայմանագրերի 100-ամյակը, որոնցով գծվել է ռուս-թուրքական սահմանը Հայաստանի Հանրապետության բաժանումով․ Կարսը, Արդահանը, Սուրմալու-Արարատը Մոսկվան նվիրաբերեց Թուրքիային, Նախիջեւանն անցավ Բաքվի պրոտեկտորատի տակ։ ԽՍՀՄ փլուզումից հետո ռուս-թուրքական սահմանը «միջնորդավորվեց» անկախ Հայաստանով, թեեւ այդ սահմանի հսկողությունը մնաց Մոսկվայի իրավասության տակ։

Անկախ Հայաստանի գոյությունը, կամ ինչպես Կրեմլի հետ կապված «հայամետ» փորձագետներն են բնորոշում՝ Մոսկվայի ու Կարսի պայմանագրերի «կոռոզիան», լուրջ խնդիր է դիտարկվում Ռուսաստանում ու Թուրքիայում՝ աշխարհքաղաքական ու քաղաքակրթական առումով, գումարելով ռուսների ու թուրքերի բարդույթները հայերի հանդեպ։ Արցախյան պատերազմի համատեղ պլանավորումն ու համաձայնությունները «կոռոզիան» դադարեցնելու փորձ են, Ղարաբաղի օկուպացիայով եւ ռուս-թուրքական արդեն անմիջական սահմանով՝ Աղդամի համատեղ կենտրոնի ու խաղաղապահների տեղակայման գծով։

Պատերազմի օրերին Ռուսաստանը եւ ՀԱՊԿ-ը հրաժարվեցին Հայաստանի հանդեպ պայմանագրային պարտավորություններից։ Ռուս-թուրքական նոր սահմանից այս կողմ մոսկովյան առաջադրանքով` Նիկոլ Փաշինյանի բնորոշմամբ «անվտանգության նոր համակարգ» է ստեղծվում։ Մոսկվան «հեռանում» է Հայաստանից, անցնելով նեոգաղութատիրական ռեժիմի, ներքին ու արտաքին սպառնալիքների գեներացմամբ։ Հայաստանը չպետք է «բաժին հասնի» Արեւմուտքին, ինչպես Վրաստանը, Ուկրաինան կամ Մոլդովան, այդպես են կարծում մոսկովյան պլանավորողները։ Թուրքիան պատրաստ է Մոսկվայի այդ ցանկություններին, Կարսի զորավարժությունն այդ առումով «ունիվերսալ» միջոցառում է ներկայիս հանգրվանում։

Ինչպե՞ս կզարգանան իրադարձությունները։ Հայաստանում ոչ մի իշխանություն ու քաղաքական ուժ այդպես էլ չհամարձակվեց դնել 1921-ի արյունոտ պայմանագրերի հարցը ներքին ու միջազգային հարթակներում, ինչն անկասկած զսպող դեր կունենար հայկական անվտանգային միջավայրի համար։

Ադրբեջանն ունի ամենաուժեղ դաշնակիցը միջազգային բոլոր հարթակներում պաշտպանվելու համար իր դեմ ներկայացված բոլոր մեղադրանքներից․ և դա, ըստ էության, Հայաստանն է․ Մարուքյան Ի՞նչ է կատարվում դատարանի բակում․ Վալոդյա Գրիգորյանի սպանության գործով դատական նիստԱդրբեջանն ունի ամենաուժեղ դաշնակիցը միջազգային բոլոր հարթակներում պաշտպանվելու համար իր դեմ ներկայացված բոլոր մեղադրանքներից․ և դա, ըստ էության, Հայաստանն է․ Մարուքյան Անդրանիկ Գրիգորյան. «Նվիրումը մեր փիլիսոփայության անկյունաքարն է» Գորիսեցի ուսանողների համար ԶՊՄԿ-ն գրավիչ գործատու է (տեսանյութ) Քաղցկեղը կանխել կարելի է․ բժիշկների խորհուրդներ, որոնք կարող են փրկել կյանքերՎթար Աշտարակ-Գյումրի ճանապարհին․ վիրավnր կա «Մի քիչ էլ վաղվա մասին մտածիր». ինչու՞ խնայել Տավուշում ավտովթարից մաhացածն ու վիրավորն ամուսիններ են․ 4 անչափահաս երեխա ունեն Վարչախումբն իր էությամբ հակաժողովրդավար է. Մենուա Սողոմոնյան«Զանգեզուրի միջանցքի» շինարարական աշխատանքները մոտենում են ավարտին. Հաջիև Ես հեռանում եմ ավագանուց, բայց չեմ հեռանում Մասիսից. Դավիթ Համբարձումյանի ուղերձը՝ «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ից Ներկայացնեմ, թե ինչպես էլեկտրաէներգիայի սակագինը բնակչության համար կարող է իջնել. Նարեկ ԿարապետյանUcom-ի գլխավոր տնօրեն Ռալֆ Յիրիկյանը ներկայացրեց ԱԲ դարաշրջանում հեռահաղորդակցության տեսլականը Նիկոլի իշխանությունը մարդկանց ավելի աղքատ է դարձրել. Դավիթ ՍարգսյանԱմիօ բանկը հրապարակում է հաճախորդների լոյալության ցուցանիշը՝ NPS-ըՊաշտպանական ծախսերի կրճատումն ուղղակի հանցագործություն է. Ավետիք ՔերոբյանՓաշինյանը բռնազավթել է Հովհաննավանքը, որի իրավունքը չունի, վիրավորում է հավատացյալներիս 3-ամյա Տիգրանին որոնում են անգամ հարակից գյուղերում․ ի՞նչ նորություններ կան UBPay-ը համագործակցություն է սկսել դրամական փոխանցումների iSend համակարգի հետՀեղուկ գազը՝ սանկցիայի տակԱմերիկյան ստարտափը ստեղծել է արևային վահանակներ, որոնք հետևում են Արեգակի շարժին ՔՊ-ն մոլորեցնում է հանրությանն ու իր կուսակցականներին Փաշինյանը «խաղաղությունը» վերածել է ընտրական շանտաժի Զինծառայության ժամկետի կրճատումը վտանգավոր պոպուլիզմ է Հայաստանը դարձել է Ադրբեջանի հանցակիցը` չաջակցելով բռնի տեղահանված արցախցիներին. Էդմոն Մարուքյան Բախվել են Երևան - Հրազդան երթուղին սպասարկող մարդատար «Գազել» և «Opel», վիրավnրներ կանԲազմաթիվ հասցեներում գազ չի լինի մինչեւ երեկո Կորած երեխային վերջին անգամ հովիվն է տեսել․ ինչ է ասում նա2 մլն $-ով ճիշտ չէ՞ր լինի արտադրություն կառուցել ու լուծել գյուղում աշխատանքի հարցը․ Նարեկ ԿարապետյանՀայաստանում հոգևորականների, համայնքապետերի, փաստաբանների դեմ տեռորը պայմանավորված է Օգոստոսի 8-ի Վաշինգտոնի ցեղասպանության հռչակագրի հետ․ Հովհաննես Իշխանյան Աֆղանստանը և Պակիստանը համաձայնության են եկել երկարաձգել հրադադարը Այն մասին, ինչու իրավապահ համակարգի աշխատակիցներին չի կարելի մաս դառնալ թրքահաճո վարչախմբի հանցավոր գործողություններին, և ինչպես նրանք կարող են դրանից խուսափել․ Ավետիք Չալաբյան Շուկաներում ֆիքսվել է ոսկու ռեկորդային անկում Հայկ Բաբայանն ազատվել է ՀՀ ոստիկանության զորքերի հրամանատարի պաշտոնից Մոսկվան կարող է կայծակնային հարվածով պատասխանել Լոնդոնի սադրանքներին«Դուետ, որին սպասել եմ դեռ մանկուց». Տաթև Ասատրյանն ու Թաթան համատեղ տեսահոլովակ են ներկայացրել Ավինյանը նիստ է հրավիրել․ քննարկվել է խցանումների հարցը Հայաստանում ժողովրդավարությունը վերածվել է խափանման միջոցի Ոսկին կարող է կորցնել փայլը․ երբ և ինչու է սպասվում գների անկում Ջուր չի լինելու մինչեւ երեկո․ հասցեներ Չինաստանը հաստատել է «TikTok» հավելվածն ամերիկացի ներդրողներին փոխանցելը Մարտական հերթապահության ժամանակ հանկարծամաh է եղել Ամենավտանգավոր կոնֆետը․ հորդոր՝ ծնողներինՌԴ-ն ուկրաինական անօդաչուների թիրախում. իրավիճակը` երկրում Իշխանության համար բանակը վերածվել է քարոզչական փորձադաշտի, որտեղ առաջնայինը ոչ թե մարդիկ են, այլ կարճաժամկետ ու խիստ վտանգավոր հուզականության ներարկումը․ Աբրահամյան Արևմուտքը չի տեսնում, թե ինչպես է Հայաստանում հոշոտվում արդարադատությունը Խուսափեք երեխաների առևանգումից․ զգուշացում ծնողներին Ռուբլին էժանացել է, դոլարը՝ թանկացել․ փոխարժեքն՝ այսօր Արդարադատության նախարարությունում հերթական ազատումն է եղել