Երևան, 09.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Հակաճգնաժամային կառավարումը պահանջում է նաև ընթացիկ գնահատում, եթե սխալներ կան, պետք է ուղղվեն, պատասխանատուները՝ պատժվեն, բայց դա չի արվում․ տնտեսագետ

ՏՆՏԵՍՈՒԹՅՈՒՆ

Ուշացած միջոցառումների պատճառով կարճ ժամանակահատվածում ունեցանք համավարակի տարածում, տարբեր ոլորտներում տնտեսական սահմանափակումներ իրականացվեցին, որը բերեց տնտեսական հետևանքներ՝ տուժեցին տնտեսվարողները, մարդիկ դարձան գործազուրկ և հայտնվեցին հարկադիր չվճարվող պարապուրդում։ Շատերը կորցրեցին իրենց փոքր բիզնեսը, որը նրանց օրվա եկամուտն և ապրուստն էր ապահովում, արդյունքում ունեցանք այն հետևանքներն, որոնք այժմ տեսնում ենք․ Tert.am-ի հետ զրույցում ասաց ՀՅԴ Բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի ծրագրերի համակարգող, տնտեսագետ Թադևոս Ավետիսյանն՝ անդրադառնալով համավարակի պատճառով առաջացած տնտեսական հետևանքներին։

Տնտեսագետը նշեց՝ երկրորդ կիսամյակում արդեն ՀՆԱ-ի կրճատում ունենք, կրճատվել է աշխատողների թիվը, և, իրավիճակով պայմանավորված, բարձրացել է գործազրկության մակարդակը․

 «Կարևոր ոլորտները, ինչպիսիք են՝ շինարարությունը, սննդի, հագուստի և տուրիզմի ոլորտը, բոլորն էապես կրճատվել են, նույնիսկ կան ոլորտներ, որոնց ընդհանուր շրջանառության կրճատումը մոտենում է 100 տոկոսի և այսպիսի պարագայում աջակցության ծրագրերի արդյունավետությանը պետք է վերապահումով մոտենալ»։

Թադևոս Ավետիսյանը նշեց, որ Կառավարության առաջարկած տնտեսական ծրագրերը համավարակի պատճառով առաջացած խնդիրներին համարժեք չեն, և մեծ է ռիսկը, որ աջակցության միջոցները այս կերպ կփոշիանան, իսկ մեր երկիրն ունի սահմանափակ ռեսուրսներ։ Նրա խոսքով՝ դրան զուգահեռ նկատվում է պետական եկամուտների կրճատում, արտաքին պարտքի և սոցիալական ծախսերի ավելացում․«Օրինակ ցածր տոկոսադրույքով պետական աջակցության վարկ են տրամադրում այն  տնտեսվարողներին, որոնք չեն կրճատել իրենց աշխատակիցներին, սակայն գիտեմ բազմաթիվ դեպքեր, որ տնտեսվարողները հարկերը վճարել են և աշխատող չեն կրճատել, դիմել են աջակցության ծրագրերին, և ամենատարբեր պատճառներով մերժել են, քանի որ ունեցել են ընդամենը 500 դրամի հարկային պարտավորություն, որը զուտ համակարգի խնդիր է եղել։  Կամ, օրինակ՝ 68 հազար դրամ են վճարում չորս հոգանոց ընտանիքին, որը մարտից կորցրել է իր աշխատանքը, և հիմա արդեն 6-րդ ամիսն է անցել, այն դեպքում, երբ կենսապահովման զամբյուղը ամսական 1 անձի հաշվով  մոտավորապես 60 հազար դրամ  է։ Արդյո՞ք այդ աջակցությունը համարժեք է, իհարկե՝ ոչ»։

Տնտեսագետը մեկ այլ խնդիր է նշում, ասում է՝ պետությունը  տնտեսվարողին վարկով գումար է առաջարկում, բայց սահմանափակել է մի մասի  գործունեությունը, մի մասի համար էլ այնպիսի սահմանափակումներ է դրել, որ նրանք շահույթ չեն ստացել և եթե վերցնեն վարկով գումար՝ կավելացնեն իրենց պարտքը, ինչը հավելյալ դժվարություններ է ստեղծելու ապագայում իրենց գործունեությունը շարունակելու համար։ Ըստ նրա՝ դա է պատճառը, որ շատ դեպքերում տնտեսվարողները նախընտրում  են ժամանակավորապես դադարեցնել կամ փակել իրենց  գործունեությունը։

«Մենք բազմաթիվ առաջարկներ ենք ներկայացրել ոչ միայն հարկերի հետ կապված, այլ տարբեր պետական սուբսիդավորման համար, ասում են, որ ռեսուրսները սահմանափակ է, բայց եթե ռեսուրսները սահմանափակ է, արդյո՞ք կյանքի կոչված ծրագրերի գնահատականները կան՝ թե տնտեսական, սոցիալական ինչպիսի՞ ազդեցություն կունենան և արդյոք թիրախավորվա՞ծ են։ Կամ ո՞վ է հետևել, որ այդ ծախսված գումարները հասնեն իրենց նպատակին, կա՞ արդյոք հաշվետվողականություն, և ի վերջո դրված նպատակը իրականցվել է, թե՝ ոչ։ Հակաճգնաժամային կառավարումը պահանջում է նաև ընթացիկ գնահատում և եթե կան սխալներ, պետք է ուղղվեն և ինչու չէ՝ նաև պատասխանատուները պատժվեն, որովհետև  հակաճգնաժամային փուլում շատ կարևոր է նաև կարգապահությունը, բայց դա չի արվում, պոպուլիստական մոտեցում է իրականացվում»,- խոսքը եզրափակեց Թադևոս Ավետիսյանը։

44-օրյա պшտերազմից անցել է 5 տարի․ քաղաքացիները Եռաբլուր են այցելում Ոսկետափում մեքենաներ են բախվել, վերջինը բախվել է կանգառասրահին․ վիրավոր կա Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունը ստի կայսրություն է, գալու է օրը՝ պատասխան են տալու, որ դավաճանեցին իմ ազգին. Խաչիկ ՄանուկյանՈւ՞մ բախտը կբերի այսօր․ աստղագուշակ նոյեմբերի 9-ի համար Լարսը բաց է, ինչ է կատարվում ՀՀ ճանապարհներին Ի՞նչ փոխարժեքներ են սահմանվել այսօր՝ նոյեմբերի 9-ի համար Հինգ տարի առաջ այս օրը մեր պայքարող ժողովրդի և կռվող բանակի թիկունքում կնքվեց այն աղետալի եռակողմ համաձայնագիրը․․․ Ավետիք ՉալաբյանՎաղարշապատ համայնքի ավագանու ընտրություններում «Հայրենիք» կուսակցության համայնքապետի թեկնածու Խաչիկ Մանուկյանը շարունակում է նախընտրական քարոզարշավըԳրեմմիի թեկնածուները հայտարարվել են Cascade Pictures-ը կադրեր է ներկայացրել հայկական առաջին բլոկբաստերի՝ «Գողություն հայկական ձևով» ֆիլմի նկարահանումներից (տեսանյութ) Ուզբեկստանում «Արևմտյան Ադրբեջանի պատմություններ» գիրք է լույս տեսել «Դեպի լույս» պոեմ-կանտատ՝ նվիրված Ալբերտ Սուքիասյանի 90-ամյակին․ աննախադեպ պրեմիերա Հայաստանում ՌԴ Եկատերինբուրգի մարզի շինանյութի արտադրամասում խոշոր հրդեհ է բռնկվել Զոլաքար գյուղում հրդեհի հետևանքով անասնակեր է այրվել ԱՄՆ-ն կմերժի որոշակի հիվանդություններ ունեցող ներգաղթյալներին վիզա տրամադրել Մահացել է Նոբելյան մրցանակակիր Ջեյմս Ուոթսոնը «Արսենալն» ավելացված ժամանակում բաց թողեց հաղթանակը (տեսանյութ) Վրաստանում ձերբակալել են ադրբեջանցի քրեական հեղինակության՝ գործարարից դրամ շորթած հանցակիցներին ՌԴ ԱԳՆ ղեկավարը բացահայտել է միջուկային փորձարկումների մասին Պուտինի կարգադրության մանրամասները Տիգրանի մայրը տեղափոխվել է այլ բնակավայր. ՆԳՆ ոստիկանության ներկայացուցիչը մանրամասներ է հայտնել Տեղումներ կլինե՞ն. եղանակը նոյեմբերի երկրորդ շաբաթվա ընթացքում՝ 9-ից 13-ը Իրանի չոր նավահանգիստ է ժամանել առաջին բեռնատար գնացքը Ռուսաստանից Դիցմայրիում՝ ադրբեջանական ուղիղ դիտարկման տակ, մի քանի ընտանիք է մնացել․ Թաթոյան Ռեալի առանցքային ֆուտբոլիստներից մեկը շարք է վերադարձել «Голос Курдистана». 1992թ. գոյություն ուներ չճանաչված Լաչինի Քրդական Հանրապետություն «Արարատ-Արմենիան» բաց թողեց հաղթանակը (տեսանյութ) Համայն Ռուսիո պատրիարքը Մեդվեդեւին պարգեւատրել է իշխան Դմիտրի Դոնսկոյի շքանշանով Զինապահին վճարելու փոխարեն կվճարեն ապահովագրության գումար. Ավանեսյանը մանրամասներ է ներկայացնում նոր նախագծի մասին Սերբիայի առաջնությունը Ռուսաստանի առաջնությունից թույլ է․ Թիկնիզյան Տղամարդը ծեծի է ենթարկել կնոջը և նրա հորը Ներքաղաքական գզվռտոցն ու Թաքեր Կարլսոնի հարցազրույցըՄահացել է Ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանի հայրը Թոշակառուներին գցում են նոր ծուղակի մեջ․ Հրայր ԿամենդատյանՌոնալդուի 953-րդ գոլը (տեսանյութ) Վարորդը, լինելով ամենաբարձր աստիճանի խմած, բախվել է արգելապատնեշներին․ վիրավորներ կան Իմ հորեղբայր Սամվել Կարապետյանը և հոգևորականները կարող են ազատվել վաղը, եթե ասեն, որ եկեղեցու կողքին չեն․ Նարեկ Կարապետյանի հարցազրույցը՝ Թաքեր Կարլսոնին (տեսանյութ) Սահմանամերձ համայնքներն առանձնահատուկ կարևորություն ունեն․ Նաիրի ՍարգսյանԲռնցքամարտիկ Արեն Ասլամազյանը՝ բրոնզե մեդալակիր Ջուր չի լինելու«Ինչու Հայաստանը չի կարող հրաժարվել էժան ռուսական գազից»Հայաստանն ու Հունաստանը զբոսաշրջության ոլորտում համագործակցության հուշագիր կստորագրեն Գևորգ Պապոյանը Հունաստանի զբոսաշրջության նախարարին հրավիրել է Հայաստան Գաբրիել Սարգսյանը դուրս եկավ շախմատի աշխարհի գավաթի չորրորդ փուլ Լևոն Արոնյանն ու Շանթ Սարգսյանը դուրս են եկել ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի չորրորդ փուլ Մակրոնը խոստացել է վերադարձնել Լուվրից գողացված զարդերը Երևանի 4 վարչական շրջանում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան Ֆրանսիայում տեղեկացրել են ահաբեկչության կանխման մասին. ձերբակալվել է երեք երիտասարդ կին Թրամփին հրավիրել են Ղրիմ Ուկրաինան դադարեցրել է սահմանի անցակետերի աշխատանքը խափանման պատճառով ԵՄ-ն սկսել է Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցների 20-րդ փաթեթի պատրաստումը