Երևան, 27.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Քա­ղա­քա­կա­նու­թյան ոլորտն արա­տա­վոր­վում է փո­խա­դարձ թշնա­ման­քով.գործ­նա­կան հար­թու­թյունն իր տե­ղը զի­ջել է ան­բո­վան­դակ խո­սակ­ցու­թյուն­նե­րին

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

Այն, որ Հայաստանում քաղաքական մշակույթը ցածր մակարդակի է, նորություն չէ։ Եվ որպեսզի մեր երկրում կայանա այնպիսի քաղաքական մշակույթ, որը կարելի է սահմանել որպես արժեքների, վարքի կանոնների, գաղափարների և մի շարք այլ հատկանիշների համալիր, կամք և ժամանակ է հարկավոր։ 

Սակայն Հայաստանի քաղաքական դաշտի պարադոքսալությունը պայմանավորված է նրանով, որ փոխանակ մեր երկրում քաղաքական մշակույթն ընթանա առաջընթացի ու կայացման ճանապարհով, երկու տարի շարունակ հետընթաց է ապրում։

 Իսկ ինչպե՞ս է պատահում, որ մեզանում քաղաքականությունն իջնում է շրիշակից էլ ցածր մակարդակի, ընդդիմադիր և իշխանական քաղաքական ուժերի միջև ձևավորվում է բացահայտ թշնամական մթնոլորտ, բացակայում են քաղաքական երկխոսության ձևաչափերը։

 Այս հարցի պատասխանը տալու համար պետք է հասկանալ դրա արմատները։ Քաղաքական դաշտում բացահայտ թշնամության ծիլերը բուսնեցին այն ժամանակ, երբ իշխանությունները իրենց պաշտոնավարումը կառուցեցին անցյալը փնովելու և դրա ֆոնին իրենց որպես «սպիտակ» ներկայացնելու, այլ ոչ թե ապագայի առաջընթացի տեսլականի և համախմբման հիմքի վրա։

Եվ եթե որևէ ուժ քաղաքական անցյալ ունի կամ, իշխանությունների պատկերացմամբ, կապված է նախկին իշխանությունների հետ, մերժելի է՝ անկախ նրանից, թե այդ քաղաքական միավորի տեսակետները և քննադատությունները որքանով են օգտակար պետության զարգացման տեսանկյունից, կամ այդ ուժը ինչ բազա ունի, որը կարող է ծառայեցվել երկրի զարգացման նպատակին։ 

Հենց այստեղից էլ սկսվեց քաղաքական դաշտում առաջացած երկփեղկումը։ Եվ պատահական չէ, որ քաղաքական բանավեճերն իջել են, այսպես ասած, ռազբորկաների մակարդակի։ Փոխանակ հանրությունը ականատես լինի տարբեր ծրագրերի և նախագծերի շուրջ բովանդակային և մասնագիտական բանավեճերի, դրա փոխարեն տեսնում է, թե ինչպես է քաղաքականության ոլորտն արատավորվում վիրավորանքներով, հայհոյանքներով, փոխադարձ մեղադրանքներով և սպառնալիքներով։ 

Գործնական հարթությունն, ըստ էության, իր տեղը զիջել է անբովանդակ խոսակցություններին կամ, այլ կերպ ասած, շատախոսությանը։ Եվ այնպիսի տպավորություն է առաջանում, թե որ քաղաքական ուժը ավելի շատ խոսեց, ուրեմն իրենց տեսակետներն ավելի ընդունելի են հանրության համար։

Այս առումով հատկանշական էր խորհրդարանի արտահերթ նիստի ընթացքում 2019 թ. պետական բյուջեի կատարման տարեկան հաշվետվության քննարկման ժամանակ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի եզրափակիչ ելույթը։ 

Տրամաբանական կլիներ, որ վարչապետը երկրի թիվ մեկ ամբիոնի ընձեռած հնարավորությունն օգտագործեր խոսելու օրեցօր խորացող ճգնաժամից դուրս գալու իրենց ծրագրերի մասին, հանրությանը ներկայացներ, թե ինչ հետևություններ են արել անցյալի սխալներից և ինչպես են պատրաստվում առաջ շարժվել, բայց վարչապետը գրեթե իր ողջ ելույթը նվիրեց ընդդիմությանը քննադատելուն ու նրանց հասցեին մեղադրանքներ հնչեցնելուն։

Թերևս ելույթի նման բովանդակությունը պայմանավորված է նրանով, որ ծրագրային առումով Փաշինյանն ասելիք չուներ, քանի որ Հայաստանում կորոնավիրուսով վարակվածների թիվը շարունակում է արագ տեմպերով աճել՝ իր հետ բերելով բազմաթիվ այլ խնդիրներ, իսկ տնտեսությունը շարունակում է գահավիժել։

Եթե Փաշինյանը կարողանար «խել քը գլխին» թիմ ձևավորել, արդյունավետ ճգնաժամային կառավարում իրականացնել և առաջ եկած խնդիրներին հերթով լուծումներ տալ, ապա վարչապետը կարող էր ընդդիմության քննադատություններին այսքան ծայրահեղ ու ջղագրգիռ չանդրադառնալ՝ պիտակավորումներով, վիրավորանքներով, մատ թափ տալով։

Բայց երբ իշխանությունը ձախողել է համավարակի դեմ պայքարը, հակաճգնաժամային քաղաքականությունը և, ընդհանրապես, ինչ հնարավոր է ձախողել, ապա ընդդիմության ձայնն այստիճանաբար ավելի բարձր է լսվում և արձագանք գտնում հանրության շրջանում։ 

Այս դեպքում, երբ վարչապետն առարկայական ասելիք չունի, ստիպված է ապարդյուն փորձեր անել տարբեր մեթոդներով լռեցնելու ընդդիմախոսներին, իսկ միտինգային լեքսիկոնով փրկել խորտակվող վարկանիշը։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Ինչպե՞ս օգտվել բազմավեկտորակտիվությունից ու հետաքրքրություններից. «Փաստ»Վարդան Ջհանյանը մասնակցել է CRIRSCO-ի նախագահ Գարթ Քիրքհեմի հետ հանդիպմանը 19-ամյա գրոսմայստերը՝ 2025 թվականի ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի հաղթող Այն մասին, թե ինչպես իշխանությունը կորցնելու վախից մեր աչքերի առաջ հիմա ծնվում է ամենաայլանդակ բռնատիրությունը. Ավետիք ՉալաբյանԴիլիջանի ոլորանների և «Լեռնային Հայաստան» առողջարանի մոտակայքում բռնկված hրդեհներն ամբողջությամբ մեկուսացված են. ՀՀ ՆԳՆ փրկարար ծառայություն Ապագա ռիսկերի բարձրացման վտանգավոր միտումները. «Փաստ»Թրամփի և Պուտինի զրույցը փոխել է պատերազմի ընթացքըԶանգեզուրի միջանցքից մինչև տոտալ վերահսկողություն․ Վաշինգտոնյան միֆի փլուզումը Երևանում օդի աղտոտվածությունը մոտեցել է կենսաբանական աղետի շեմին․ Սամվել ֆարմանյան 24 ժամ ջուր չի լինելու Ժողովրդական վստահության աճը և «Մեր Ձևով» շարժման նոր քաղաքական որակը «Այս գործընթացներն արդեն իսկ ազդել են մեր ներդրումային գրավչության վրա». «Փաստ»Կյանքից հեռացել է Նելլի ՀակոբյանըԿմշակվի շարժական աղբյուրներից մթնոլորտն աղտոտող նյութերի արտանետումների հաշվարկման միասնական ուղեցույց. «Փաստ»Օրվա աղոթքՔարոզչապղպջակներ, որ մի քանի րոպե էլ չեն դիմանում. «Փաստ»Ինչո՞ւ են «նիկոլական նարատիվներ» շրջանառում. «Փաստ»Բոլորի դեմ ատելություն ու թշնամանք է գեներացնում, պառակտում մտցնում. «Փաստ»Զիջումները վերածվում են կապիտուլյացիայի, բայց խաղաղություն այդպես էլ չի հաստատվում. «Փաստ»Ռազմական հեղաշրջում` Գվինեա-Բիսաուում Թայվանը մտադիր է պաշտպանության համար լրացուցիչ 40 միլիարդ դոլար հատկացնել 70,000 դոլար՝ մեկ տոմսի համար. այժմ դուք կարող եք վճարել «Ոսկե գլոբուս» մրցանակաբաշխությանը մասնակցելու համարՀռոմի պապն արգելել է բազմակնությունը և բազմամուսնությունը ՀԱՊԿ ղեկավարները հանդիպել են ղրղզական յուրդում Ուկրաինացիները չպետք է կախված լինեն միայն գործընկերներից․ Զելենսկի «Կրասնոդարը» հաղթեց «Օրենբուրգին»՝ դուրս գալով կիսաեզրափակիչ․ Սպերցյանը մասնակցեց հանդիպմանըՄայրը մուրճով սպանել է 6–ամյա որդուն Ընտրություններին միջամտելու վերաբերյալ Թրամփի դեմ հարուցված գործը կարճվել է Սրետենսկի վանքի երգչախումբը երգել է Մոսկվա-Երևան չվերթի ինքնաթիռում (տեսանյութ) Գյումրիում անհայտ անձը մուտք է գործել կոշիկի խանութ և փորձել խանութում տեղադրված բանկոմատից կատարել գnղությունԳերմանիայում ավտոբուսի վթшրի հետևանքով տnւժել է ավելի քան 60 դպրոցական Շերը բանակցություններ է վարում Netflix-ի հետ կենսագրական սերիալի շուրջ Նոր ​​օրենսդրական փաթեթ. իշխանությունները որոշել են ՀՀ երեք մարզկենտրոններում կենդանիների համար ապաստարաններ կառուցելՌուսաստանն Իրանին «Սպարտակ» զրահապատ մեքենաների նոր խմբաքանակ է մատակարարելՖուտբոլային լեգենդ Նիկիտա Սիմոնյանը՝ հայ–ռուսական սպորտային հարաբերությունների զարգացման առաջնորդ (տեսանյութ)Սա մեծ հաղթանակ է, քանի որ մրցակիցը «Բարսելոնան» էր. Մարեսկա «Մեծ յոթնյակի» երկրները Ուկրաինային փոխանցել են ավելի քան 30 միլիարդ եվրո, որը ապահովվել է ռուսական ակտիվներից ստացված եկամուտներովԵրևան-Դիլիջան ավտոճանապարհին բшխվել են «Ford» և «Hyundai» մակնիշների ավտոմեքենաները․ կա տnւժածՀրդեհ է բռնկվել Սուրբ Գայանե եկեղեցու հարևանությամբ կայանված «Nissan Teana»-ում Հարի Քեյնը ցանկանում է մնալ «Բավարիայում» Հարավարևելյան Ասիան աղետի մեջ է. Թաիլանդում ջրհեղեղը համարվել է վերջին 25 տարվա ամենաուժեղըՀայաստանում կան մի քանի տասնյակ քաղբանտարկյալներ, այդ մարդիկ զուտ թվաքանակ չեն. Արթուր ՄիքայելյանՀՀ-ում քաղաքական բանտարկյաների հիմնահարցին նվիրված խորհրդարանական լսումներին փորձել եմ նաեւ սահմանել «քաղաքական բանտարկյալ»-ի ներպետական, մատչելի հասկացությունը. Գոհար ՄելոյանՌոնալդուի և Ջորջինայի հարսանիքը կկայանա Մադեյրայում. հայտնի են մանրամասները Երկրի հյուսիսում հայտնաբերվել է Հիսուսի օծման պատկերով մի կոթող. Նարեկ ԿարապետյանՀռոմի պապն ու Էրդողանը կհանդիպեն՝ քննարկելու տարածաշրջանային և համաշխարհային զարգացումներին վերաբերող հարցերԻմ խոսքը Ազգային ժողովում քաղբանտարկյալների մասին. Ռուբեն ՄխիթարյանՖլիկը՝ «Չելսիից» կրած պարտության մասին Պուտինը Բիշքեկում ղրղզական ազգային երաժշտական ​​գործիք՝ կոմուզ է նվագել Քիմ Քարդաշյանին քննադատել են փղի կաշվից պատրաստված հազվագյուտ Hermès Birkin պայուսակի համար