Երևան, 23.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Մարդկությունն ապակյա տարաներ է պատրաստել ավելի քան 30 դար առաջ

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Հնէաբանների կողմից հայտնաբերված ապակու ամենահին արհեստանոցը հայտնաբերվել է եգիպտոսի Թել-էլ-Ամիրնե տարածքում և վերաբերում է մ.թ.ա. 1370 թվականին: Հին եգիպտացիները մեծ կարևորություն են տվել շշի ձևին և այն պատրաստել են մարդու, ինչ-որ կենդանու, բանջարեղենի կամ մրգի տեսքով: Իսկ պատրաստել են դրանք կվարցային զանգվածը մետաղական միջուկի շուրջ հալելու մեթոդով: 

Ապակե շշերի պատմության մեջ կարևոր է մ.թ.ա. 1-ին դարում Փյունիկիայի Սիդոն քաղաքում ապակեփչման տեխնոլոգիայի հայտնագործումը: Շշերի պատրաստման այս նոր մեթոդը արագացնում է արտադրական գործընթացը: Հռոմեական կայսրությունում ևս տարածված է եղել ապակյա շշերի արտադրությունը, որը հաստատում են հնէաբանական բազմաթիվ հետազոտությունները: 

Հռոմեացիները լայնորեն օգտագործել են ինչպես տարբեր տարողությունների շշեր, այնպես էլ սրվակներ: Ընդ որում, Հռոմում շշերը պատրաստվել են միատեսակ և ունեցել են նույն կնիքը: Խաչակրաց արշավանքների հետևանքով ապակե շշերի արտադրությունը սկսել է արագորեն տարածվել ամբողջ Եվրոպայի տարածքով, իսկ 13-րդ դարից ծաղկում է ապրել վենետիկյան ապակեգործությունը: 

Այն բանից հետո, երբ Վենետիկյան արտադրանքի համբավը դուրս է եկել Ապենինյան թերակղզուց, վենետիկյան վարպետներին իրենց հմտությամբ սկսել են չզիջել Ուրբինո և Ֆայենցա քաղաքների ապակեգործները: Այն ժամանակ պատրաստված շշերը դարձել են իսկական արվեստի գործեր: 

Շշերն ունեցել են ամենատարբեր տեսք՝ մե՛կ բարձրահասակ և նազելի, մե՛կ գրեթե գնդաձև, մե՛կ էլ համարյա հարթ:

 Դրանք զարդարվել են դիցաբանությունից վերցված դրվագներով, ծաղիկների, մրգերի և այլ պատկերների ռելիեֆային նկարներով: 

Շշերը խցանվել են, այնուհետև մոմապատվել, և միայն դրանից հետո է այդ արտադրանքի արտադրողը կամ սեփականատերը իր կնիքը դրել մոմի վրա: 

Նման շշերը հարուստ տներում եղել են սեղանին ըմպելիք, գինի, համեմունք դնելու սովորական տարողություններ: 

Ավելի պարզ շշերի մեջ հեղուկ սնունդ է պահվել՝ չնայած այդ ժամանակ դրանց գինը անչափ բարձր է եղել: 

Ապակյա շշերի պատմության մեջ նորարարություն է եղել 1611 թվականին, երբ Անգլիայում ստեղծվել և արտոնագրվել է ապակու թրծման՝ ածխի հիմքով աշխատող վառարանը: Դրանից առաջ ապակին ստացել են փայտի օգնությամբ, որի արդյունքում ոչ բարձր ջերմաստիճան չապահովելու պատճառով ապակին եղել է փխրուն: 

Ժամանակի ընթացքում աստիճանաբար ապակե շիշը շքեղության իրից սկսել է վերածվել ամենօրյա օգտագործման հարմար տարողության: Հետագայում ՝ 17-18-րդ դարերում շշերի համար գտել են մեկ այլ կիրառություն՝ դրանց մեջ սկսել են պահել օծանելիք և դեղամիջոցներ:

 Նման շշերը պետք է հերմետիկ փակ լինեն, ինչի պատճառով էլ սկսել են օգտագործել մշակված խցաններ: Ապակե շշերի էլ ավելի արդյունավետ արտադրության նորարարություն է մտցրել անգլիացի Մայքլ Օուենը 1901 թվականին, երբ ստեղծել է ապակե շշերի արտադրության առաջին ավտոմատ հոսքագիծ: 

1635 թվականին Իստրա կայանի հարևանությամբ Ռուսաստանում գործարկվել է ապակու արտադրություն: Միևնույն ժամանակ, սկսել են արտադրվել նաև ապակե անոթներ: Առաջին ռուսական ապակե շիշը նախատեսված է եղել դեղագործական նպատակներով: Ապակե շշերի պատմության մեջ կարելի է նշել դրանց մեծ բազմազանությունը: 

Շշեր արտադրվել են ինչպես ըստ նպատակների, այնպես էլ ըստ ձևի, գույնի և մեծության: Սա հատկապես վերաբերում է գինու շշերին. եղել են բորդոյական (ունեցել են պարանոցի կտրուկ նեղացումով մխոցի ձև), ռեյնական, բուրգունդական, շամպայնի և այլ ապակե շշեր աղանդերային և թունդ գինիների համար, ինչպես նաև պորտվեյնի, վերմուտի, տոկայայի և այլ խմիչքների յուրահատուկ շշեր: 

Բազմազան առանձնահատուկ շշեր են արտադրվել նաև լիկյորների և նմանատիպ այլ խմիչքների համար: Ընդ որում, այդ շշերի ձևը կապված է եղել ոչ այնքան գործառնական հատկություններից, որքան մրցակցության հետ, որը գոյություն է ունեցել այդ խմիչքն արտադրողների միջև:

 

Տարեվերջին կառավարությունը զբաղված է փող «քերելով». «Փաստ»Ի՞նչ է լինում, երբ մեկ անձը Հայաստանում չէ. «Փաստ»ԱՄՆ-ն երկիրը կամավոր լքող անօրինական ներգաղթյալներին կպարգևատրի մինչև 3,000 դոլարով Ադրբեջանը պետք է դառնա ԱՄՆ-ի կարևոր օղակը Իրանի, Ռուսաստանի և Չինաստանի հետ առճակատման մեջ. National Interest Նեթանյահուն կրկին սպառնացել է Իրանին Վրաստանում տարածվում է Հոնգ Կոնգի A տիպի շտամը Բաբաջանյան փողոցի մի քանի շենքեր ու դպրոց զրկված են խմելու ջրից Հերթական դատական ​​ֆարսը. Ադրբեջանը ցանկանում է Արցախի բնակչին 18 տարվա ազատազրկման դատապարտել Մահացել է Արշավիր Մկրտչյանը Դեյան Ստանկովիչը դարձավ Նաիր Թիկնիզյանի մարզիչըՄեքենաներ են բախվել․ վիրավորներ կան Հալեպում բախումներ են․ տասնյակ վիրավորներ կան Հայաստանի ֆուտզալի ազգային հավաքականը 5:1 հաշվով հաղթել է Ղրղզստանի հավաքականին Պարտադիր պահանջ է շինհրապարակի կահավորումը օդի որակի մոնիթորինգային սարքերով․ Քաղաքաշինության կոմիտեՁյուն կգա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել դեկտեմբերի 23-ից 27-ը Հայաստանում աղքատության ցուցանիշը նվազելու փոխարեն, աճել են պետական պարտքն ու կառավարության պարգևավճարները. Աշոտ ՄարկոսյանԱրման Ծառուկյանը Հայաստանում է Հայաստանում հոկտեմբերին տնտեսական ակտիվությունը բարձրացել է մինչև 10.1%` շինարարության և մշակող արդյունաբերության շնորհիվ․ «Համաշխարհային բանկ Հայաստան» Հալեպահայերին հորդորել են տանը մնալ բախումների պատճառով Մայիսի 9-ի փողոցում հրդեհ է բռնկվել «Mercedes»-ում Ռուսաստանից գնացքներն արդեն ուղևորվում են դեպի ՀՀ՝ Ադրբեջանի տարածքով, սա պատմական է․ Փաշինյան Խաղաղության ծրագրի փաստաթղթերի հիմնական փաթեթը պատրաստ է. Զելենսկի Երեւանում հայտնի պաշտոնյայի կինն ամուսնու բանկային քարտից 4 մլն դրամ է գողացել Turkish Airlines ավիաընկերությունը կանոնավոր չվերթներ կիրականացնի Ստամբուլից Երևան Ջուր չի լինի՝ դեկտեմբերի 23-ին, 24-ին և 25-ին Կյանքից հեռացել է Քրիս Ռին Հայտնաբերվել է մեծ քանակությամբ ապօրինի որսած սիգ տեսակի ձուկ Մ-4 ճանապարհի 89-90-րդ կմ հատվածում ջրագծի վթարի պատճառով ճանապարհածածկին առաջացել է մերկասառույց «DAF» բեռնատարը Առինջ մոլի մոտ վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին Թուրքիան սիրիացի քրդերի դեմ ռազմական գործողությա՞ն է պատրաստվում Անընդունելի է, երբ քրիստոնեության օրրանում և աշխարհի հնագույն եկեղեցիներից մեկի՝ Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու դեմ այսօր իրականացվում են բիրտ հարձակումներ․ Ռոբերտ ԱմստերդամՀայկական բանկերը խստացրել են ռուսաստանցիների գործարքների ստուգումները. РБК Ադրբեջանը հայտարարել է, որ «արագացված տեմպերով կառուցում է Զանգեզուրի միջանցքը» Երբ կրթական փոփոխությունը սկսվում է դասարանիցԹրամփին իմպիչմենտ է սպառնում Ռուսաստանն ու Հայաստանը լավ փաստաթղթեր են ստորագրել. Պուտին Հայաստանի հետ առևտրաշրջանառությունը փոփոխվել է. Պուտին Համարանիշները գողացել էր գումար շորթելու նպատակով Իմ վերաբերմունքը Ադրբեջանից գնված նավթամթերքին․ Վահե Դարբինյան Ինչո՞ւ պետության միջոցները չեն հասնում թոշակառուներին. Ավետիք ՉալաբյանՎարորդական վկայական ստանալու համար մոտ 500 հազար դրամ է փոխանցել անհայտ անձի ու չի ստացել այն Չե՛նք լինելու չոքած, խաղաղության հասնելու ենք` հավասարը հավասար դիրքերից. Նարեկ Կարապետյան Հայաստանում նոյեմբերին գնաճը նվազել է 0․6 տոկոսով Գիտեր, որ կխփեմ նավթամուղին, գիտեի՞ք, որ նախարարի պաշտոնից դրա համար հանեցին Դեկտեմբերի 22-ը Էներգետիկի մասնագիտական տոնն էՀայաստանը սարքում են ֆանտոմային Մոլդովա. Արմեն ԱշոտյանՊուտինի պատին անսովոր նկար է հայտնվելԳաղափարից մինչև իրագործում. Ամերիաբանկը ներկայացրել է «Իմ Ամերիա, իմ Հայաստան» ԿՍՊ արշավի շրջանակում իրականացված ծրագրերըԱդրբեջանը խնդիր է դրել փոխել ինքնության գիտակցման մասին մեր ընկալումները, դա արվում է գերազանցապես ՀՀ ներկայիս կառավարության միջոցով. ադրբեջանագետ Քաղցկեղի նշաններ, որոնք կարող է հայտնաբերել ատամնաբույժը