Երևան, 05.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


«Այս բոլոր սկզբունքներին հետևելու դեպքում մարդու կյանքը երկարում է 20-30 տարով »

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

«Մարդու կյանքում շատ բան կախված է իր մտքից: Անկախ պայմաններից, եթե մեր ամեն քայլը կատարենք ոչ թե բնազդաբար, այլ մտածված, կարծում եմ, որ ընթացիկ պայմանները չեն ազդի մեր առողջության վրա: 

Մեր բոլոր խնդիրների լուծումները մեր մտքում են, այնքան էլ կախված չեն արտաքին պայմաններից»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է էնդոկրինոլոգ-սննդաբան Հասմիկ Աբովյանը՝ անդրադառնալով համաճարակային այս օրերին մեր տրամադրվածության և սննդակարգի հարցերին:

Սննդաբանը նշում է՝ ամբողջ օրվա սննդի կալորիականությունը մոտ 30 տոկոսով իջեցնելը մարդուն 20 տարով ավելի կյանք կապահովի: «Մարդուն առողջացնելու և նրա կյանքը երկարացնելու համար չկան հատուկ դիետաներ: 

Մարդը պետք է սնվի ռացիոնալ, բալանսավորված, սա նշանակում է, որ նրա սննդակարգում պետք է լինեն բոլոր մթերքները, պարզապես նրանք պետք է ճիշտ պատրաստված լինեն, պատրաստման եղանակով արհեստականորեն չբարձրացվի սննդի կալորիականությունը»,-նշում է մեր զրուցակիցն՝ ընդգծելով, որ ամենակարևորն այն է, որ սնունդը լինի առողջարար, ի սկզբանե ընտրվեն բնական մթերքներ, որոնք կպատրաստվեն համապատասխան եղանակով:

Աբովյանն ընդգծում է՝ առողջ սննդակարգում չպետք է լինեն պահածոներ, կիսաֆաբրիկատներ, երշիկեղեն և մշակված միս, ապխտած մթերքներ, աղի և արհեստականորեն քաղցրացված մթերքներ: 

«Պետք է բացառել ցանկացած տեսակի, այդ թվում՝ բնական մրգերից պատրաստված հյութերը, որոնք իրենց մեջ պարունակում են մեծ քանակի շաքար: Պետք է նախընտրությունը տալ մրգերին, որոնց մեջ վիտամինները, բիոակտիվ նյութերն ավելի շատ են: 

Միևնույն ժամանակ պետք է նշել, որ ճարպերը կարևորագույն նյութեր են, որոնք անպայման պետք է լինեն մեր սննդակարգում, պարզապես մարդը պետք է իմանա, թե ինչպես ճիշտ օգտագործել դրանք: Ցանկալի չէ դրանք ենթարկել ջերմամշակման, ավելի կոնկրետ՝ որևէ մթերք պատրաստել կամ տապակել ձեթով և կարագով: Ճարպերը պետք է օգտագործել թարմ վիճակով: 

Բացի դա, առողջ սննդակարգը պետք է պարունակի բուսական և կենդանական առողջ մթերքներ: Անփոխարինելի և լիարժեք սպիտակուցներ մենք ստանում ենք միայն կենդանական մթերքներից, իսկ սպիտակուցներն ապահովում են մեր իմունային համակարգի աշխատանքը: 

Մեր օրգանիզմի իմունային պատրաստվածությունը բարձրացնելու համար շատ օգտակար են բանջարեղենը, կանաչիները և հատապտուղները: Սրանք այն մթերքներն են, որոնք հատկապես վարակների վտանգի դեպքում պետք է ներգրավել մեր սննդակարգի մեջ: Բանջարեղենն ու կանաչիներն իրենց մեջ պարունակում են այնպիսի բիոակտիվ նյութեր, որոնք ապահովում են օրգանիզմի իմունային համակարգի բարձր մակարդակ, որն իր հերթին շատ ավելի արդյունավետ կդիմակայի տարբեր վարակներին: 

Ընդ որում, օգտակար նյութերն առկա են միայն թարմ մթերքի մեջ. եթե այն ենթարկում ենք ջերմային մշակման, դրանց մեծ մասը վերացնում ենք: Որքան խոսակցություններ կային այն մասին, որ սոխը, սխտորն ու իմբիրը պաշտպանում են վարակվելուց: Սա, իհարկե, բացարձակ ապատեղեկատվություն է: Սրանց օգտագործումը, սակայն, օգտակար է մեր առողջությանը, իջեցնում է զարկերակային ճնշումը:

 Պետք է առողջ սնվել, օգտագործել բնական մթերքներ՝ բանջարեղեն, հատապտուղներ: Սննդակարգը պետք է լինի ցածր կալորիականությամբ: Այս ամենը առողջ լինելու լավագույն գրավականն է: Ինչպես նշում են գերանտոլոգները, որոնք ուսումնասիրում են մարդու ծերության հետ կապված հարցերը, այս բոլոր սկզբունքներին հետևելու դեպքում մարդու կյանքը երկարում է 20-30 տարով»,-եզրափակում է Հասմիկ Աբովյանը:

ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ

Հայաստանում սոցիալական արդարությունն այլընտրանք չունի․ Մհեր ԱվետիսյանՄահացել է Ռուբեն Ներսիսյանը Պրեմիերա. Լիլիթ Հովհաննիսյան, Կարո Այրումյան`«Ինձ թվում ա» Բնակարանում հայտնաբերվել է կնոջ մարմին. տեղում ամուսինը ոստիկաններին հայտնել է, որ ինքն է նրան կյանքից զրկել Այս իշխանությունը բանտում է հայտնվելու, այլ տարբերակ չկա. Ցոլակ ԱկոպյանՀայաստանում առնվազն կես միլիոն մարդ գտնվում է աղքատության ճիրաններում. Հրայր ԿամենդատյանԱրարատԲանկը` «Ուրարտու» ֆուտբոլային ակումբի տիտղոսային հովանավորՍկանդալ Սևանի շուրջ. ինչո՞ւ նույնիսկ Փաշինյանի կողմնակիցները չկարողացան լռելՖլիկ․ Հերթական ցնդաբանությունն է Մետրոպոլիտենն արդեն գործում է բնականոն ռեժիմով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հռչակագրի ստորագրումը կարևոր հանգրվան է երկար սպասված խաղաղության ճանապարհին. ԱԽIDBank-ի Վարչության նախագահ Մհեր Աբրահամյանի հարցազրույցը Khaleej Times-ինՏեղի է ունեցել հայ մեծ բանաստեղծ և հասարակական գործիչ Վահան Տերյանի 140–ամյակին նվիրված գիտաժողով ՀՀ ԶՈՒ հետախույզի մասնագիտական տոնի առթիվ մի շարք զինծառայողներ պարգևատրվել են Ռուսաստանը պատրաստվում է միջուկային զենքի փորձարկման․ ինչ է ասել Պուտինը Արագածոտնի մարզի պարեկները 24-ամյա երիտասարդի մոտ մարիխուանայի նմավող զանգված են հայտնաբերել Առաջարկվում է հունվարի 27-ը սահմանել Հայրենիքի պաշտպանության համար զոհվածների հիշատակի օր Այշատ Բայմուրադովայի մահվան օրը նրա Երևանի բնակարանում չեչեն տղամարդ է եղել, ում դատել են ԻՊ-ի ֆինանսավորման համար․ ԶԼՄ Աշխարհի գավաթ․ Հայ շախմատիստները թայ-բրեյքում կպայքարեն երրորդ շրջանի ուղեգրերի համար Հայտնաբերվել է ապօրինի զենք-զինամթերք. շուրջ 30 անձ ձերբակալվել է Երևանում ալկոհոլի ազդեցությամբ մարդիկ «հարձակվում են» քաղաքացիների վրա․ ի՞նչ է անում ՆԳՆ-ն (տեսանյութ) Վթար «Բոռա» ռեստորանային համալիրի դիմաց, բախվել են «Toyota», «Mitsubishi» և «Opel», 2 վիրավորներից մեկն անչափահաս էԻնչ վիտամիններ է անհրաժեշտ ընդունել աշնան և ձմռան շրջանումՄհեր Ախտոյանի ընտանիքը հեռացվել է Փարաքարից Պետդուման գնահատել է ընտանի կենդանիների վրա հարկ սահմանելու հեռանկարներըԼևոն Արոնյանը դուրս է եկել 2025 թվականի ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի երրորդ փուլ Գեղակերտի դպրոցի տնօրենն իրենց տանը ցուցակով օգնություն է բաժանում, նա ընտրատեղամասի նախագահ է Երկու ճանապարհներն էլ անհրաժեշտ են Ադրբեջանն իր տարածաշրջանների հետ կապելու և երկրների միջև տրանսպորտային միջանցքներ ստեղծելու համար Բժիշկը զգուշացրել է ելակի թաքնված վտանգների մասինՀայաստանի և Ադրբեջանի հարաբերությունները դեռևս չեն կարգավորվել. Շոյգու Վթար. հարյուրավոր հասցեներում նոյեմբերի 6/7-ին ջուր չի լինելու Ինչու են իշխանության ներկայացուցիչներն անհանգստացել Թաքեր Քարլսոն-Նարեկ Կարապետյան հարցազրույցից. Գոհար ՄելոյանՀայաստանում, իհարկե, սոցիալական արդարության կարիքը այլընտրանք չունի․ Մհեր ԱվետիսյանՓաշինյանը նախ վարկաբեկում, ապա զավթում է ինստիտուտները. Հովհաննես ԻշխանյանՀայտնաբերվել է հինգ տարեկան աղջկա դիակ․ մայրը գլխավոր կասկածյալն էՎարչախումբը գեբելսյան ստեր է տարածում և արհեստական աղմուկ ստեղծում. Արմեն ՄանվելյանԱյս իշխանությունն ու Ալիևը համատեղ ստեղծում են «Հայաստանի 4-րդ Գյոյչայական Հանրապետությունը»․ Վահե Հովհաննիսյան Visa Stop Payment Service-ը կրկին հասանելի է Converse Mobile-ում Առողջապահության համընդհանուր ապահովագրությունը պլանավորվում է ներդնել 2026թ․ հունվարից. հայտնի է փաթեթի արժեքը Փաշինյանը մնացել է փնթի «կռուտիտ»-ների հույսին Ավստրալիան կտրամադրի երեք ժամ անվճար արևային էներգիաՀեշտ փորձառություն = բարձր լոյալություՄեծ պատիվ է, որ մոտ տաս տարի ղեկավարել եմ Հայաստանի Զինված ուժերի հետախուզության վարչությունը․ Արշակ ԿարապետյանԻշխանությունը ձախողեց կաթողիկոսին հրաժարական պարտադրելու գործը Դպրոցական աղջկա փայծաղը պատռվել է խաղահրապարակում խաղալու ժամանակՀայ ժողովրդին հենց ազգայինն է պետք․ Նաիրի ՍարգսյանԱմերիաբանկի կորպորատիվ վարկային պորտֆելը գերազանցել է 1 տրիլիոն դրամըՆիկոլը դարձել է Ալիևի հոգեբանը, փորձում է մեզ համոզել, որ լավ մարդ է, «հիմնավոր» ամբիցիաներ ունի Ինչ եղանակ կլինի նոյեմբերի 5-ից 10-ը ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի կողմից Եզրաս արք. Ներսիսյանի պարգևատրումը հստակ մեսիջ է ՀՀ կառավարությանը (տեսանյութ)