Երևան, 24.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Մարաղայի կոտորածը, հայերի նկատմամբ ատելության շարժառիթով իրագործված, Ադրբեջանի կողմից կազմակերպված աննախադեպ հանցագործություն էր. Արցախի ԱԳՆ հայտարարությունը՝ Մարաղայի ջարդերի տարելիցի կապակցությամբ

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

 

Այսօր լրանում է Ադրբեջանի զինված ուժերի կողմից Արցախի Հանրապետության Մարտակերտի շրջանի Մարաղա հայական ավանում խաղաղ բնակչության դեմ իրականացված կոտորածի 28-րդ տարելիցը։ Մարաղայի կոտորածը Ադրբեջանի Հանրապետության կողմից կազմակերպված և հայերի նկատմամբ ատելության շարժառիթով իրագործված աննախադեպ պատերազմական հանցագործություն էր, որի նպատակն էր հայ ագգաբնակչության ոչնչացումը։ Այս մասին նշվում է Արցախի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարության տարածած հայտարարության մեջ, որում մասնավորապես, նշվում է.

 

«1992 թ. ապրիլի 10-ին՝ մի քանի ժամ տևած հրետակոծությունից հետո Ադրբեջանի զինված ուժերը ներխուժեցին Մարաղա։ Մինչ այդ բնակչության մեծամասնությունը տարհանվել էր, սակայն նրանք, ովքեր մնացել էին ավանում, ադրբեջանցի զինծառայողների կողմից անմարդկային կտտանքների և սպանությունների ենթարկվեցին։ Արցախի ինքնապաշտպանական ուժերին հաջողվեց ազատագրել Մարաղան, սակայն երկու շաբաթ անց ադրբեջանական զորքերը կրկին հարձակվեցին և նոր ոճրագործություններ իրագործեցին իրենց հարազատներին հուղարկավորելու նպատակով ավան վերադարձած բնակիչների նկատմամբ։

 

Մարաղան զավթվեց ադրբեջանական զինված ուժերի կողմից և մինչ օրս գտնվում է Ադրբեջանի օկուպացիայի տակ։ Ըստ տարբեր տվյալների, այդ թվում՝ Human Rights Watch և Amnesty International իրավապաշտպան կազմակերպությունների զեկույցների, Ադրբեջանի զինված ուժերի կողմից Մարաղայում իրագործված պատերազմական հանցագործությունների արդյունքում 50 խաղաղ բնակիչ, այդ թվում՝ 30 կին, դաժանաբար սպանվեց, ևս 50 հոգի, այդ թվում՝ 29 կին և 9 երեխա պատանդ վերցվեց, որոնցից 19 հոգու ճակատագիրն առ այսօր անհայտ է։

 

 

 

Ինչպես վկայում է Մեծ Բրիտանիայի Լորդերի պալատի անդամ և նախկին փոխխոսնակ, իրավապաշտպան բարոնուհի Քերոլայն Քոքսը, ով ողբերգությունից անմիջապես հետո «Christian Solidarity Worldwide» կազմակերպության մի խումբ ներկայացուցիչների հետ այցելել էր ավան, Մարաղայի գազանաբար սպանված բնակիչների մարմիններն անդամահատված էին, այլանդակված և հրկիզված։ Լեդի Քոքսը Մարաղան անվանեց «ժամանակակից Գողգոթա, միայն թե՝ շատ ավելի սարսափելի»։

 

Մարաղայի հայ բնակչության կոտորածը հերթական դրսևորումն էր Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից հայերի նկատմամբ էթնիկ զտման հետևողական քաղաքականության, որն իրականացվել էր 1988-1991թթ. Սումգայիթում, Բաքվում և Ադրբեջանի այլ բնակավայրերում, իսկ այնուհետև՝ Հյուսիսային Արցախում։ Այն փաստը, որ Մարաղայի սպանդն իրականացրած ադրբեջանական զինված կազմավորումների հրամանատար Տագիև Շահին Տալիբօղլուն պաշտոնապես արժանացել է Ադրբեջանի ազգային հերոսի կոչմանը, վկայում է, որ այս ոճրագործության համար պատասխանատվությունն ամբողջությամբ ընկնում է Ադրբեջանի իշխանությունների վրա:

 

Հայերի դեմ Ադրբեջանի կողմից իրագործված հանցագործությունների անպատժելիությունը և դրանց նկատմամբ միջազգային հանրության կողմից համարժեք քաղաքական և իրավական գնահատականի բացակայությունը բարենպաստ հող ստեղծեցին Ադրբեջանում պետական մակարդակով հայերի և ողջ հայկականի նկատմամբ ատելության մթնոլորտի արմատավորման համար։ 24 տարի անց՝ 2016թ. ապրիլին, Արցախի դեմ սանձազերծված ագրեսիայի ժամանակ Ադրբեջանը փորձեց նույն մեթոդներով նոր ցեղասպանական ակտեր իրականացնել Արցախում, որը սակայն կանխվեց Արցախի Հանրապետության պաշտպանության բանակի վճռական գործողությունների շնորհիվ։

 

Մարաղայի խաղաղ բնակչության զանգվածային կոտորածները վաղեմություն չունեցող հանցագործություն են՝ ընդդեմ մարդկության ու քաղաքակրթության և միջազգային հանրության կողմից պետք է դատապարտվեն, իսկ այդ ոճրագործության կազմակերպիչներն ու կատարողները՝ ստանան արժանի պատիժ։

 

Այսօր մենք գլուխ են խոնարհում Մարաղայի կոտորածների զոհերի հիշատակի առջև և վստահեցնում, որ Արցախի Հանրապետության իշխանությունները ձեռնարկելու են բոլոր միջոցները՝ երաշխավորելու իր հայրենիքում ազատ և անվտանգ ապրելու արցախցիների անբեկանելի իրավունքը»։

 

Ամիօ փաթեթներ․ նոր սերնդի բանկային լուծում՝ Ամիօ բանկիցՎճռաբեկ դատարանի գործողությունների վերաբերյալ մեր գնահատականները հստակ են և ակնհայտ է, որ Սամվել Կարապետյանի դեպքում այն ընդհանրապես իրավունքի պաշտպանության մեխանիզմ չէ. Արամ Վարդևանյան Գաղտնի Ձմեռ Պապը՝ idplus-ում․ անանուն նվեր-քարտերԱյժմ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության գործընթաց է ընթանում. Ալիև ՄԱԿ-ը դատապարտել է ԱՄՆ ձեռնարկած Վենեսուելայի ծովային շրջափակումը Աբովյանում «Mercedes GL»-ն բախվել է կայանված «BMW»-ին, «ՎԱԶ 2121»-ին, վերջինը՝ «Opel»-ի, «Opel»-ն էլ՝ «Nissan»-ին․ «BMW»-ի վարորդը ենթարկվել է վրաերթի և տեղափոխվել հիվանդանոց Ադրբեջանական բենզինը կվաճառվի 440 դրամով. տնտեսական, թե՞ քաղաքական գործարքՏեր Վրթանեսը դուրս է գրվել հիվանդանոցից Սուրեն Պապիկյանը այցելել է ՊՆ ուսումնական զորամաս Խաղաղությունը միֆ է, Ադրբեջանի պահանջները՝ անվերջ․ Արմեն ՄանվելյանԱյս տարի լինելու է որոշիչ տարի՝ միասնության կամ պատերազմի, աղքատության կամ բարեկեցության, ազգային հպարտութան կամ եկեղեցու հետապնդման․ «Մեր ձևով»Վանաձորում, Գյումրիում, Ալավերդիում փոշու պարունակությունը գերազանցել է թույլատրելի կոնցենտրացիան Բնակարանը չմաքրելու պատճառով ամուսինը կյանքից զրկել է նախկին կնոջը․ նոր մանրամասներԳագիկ Ծառուկյանն անելու է հնարավոր ամեն բան, որ գյումրեցի մանուկների ցանկությունը կյանքի կոչվի, ու Ամանորն ու Սուրբ Ծնունդը տոնական մթնոլորտում դիմավորեն բոլորը. Իվետա Տոնոյան Հերթական մանիպուլյացիան, հերթական «սենսացիան»՝ զրո փաստերով․ Շիրազ ՄանուկյանցՉինաստանը պատրաստվում է գրավել Թայվանը մինչև 2027 թվականը. Պենտագոն Հայտնաբերվել է շուրջ 3 կիլոգրամ թմրամիջոց, ձերբակալվել են 35 և 33 տարեկան տղամարդիկ Լոռիում «ՎԱԶ 2107»-ը բախվել է հողաթմբին ու գլխիվայր հայտնվել երթևեկելի գոտում, վիրավnր կա․ Shamshyan «Մենք երբեք նման բան չենք տեսել». hնագետները զարմացած են Գյումրիում տղան դանակաhարել էր ծնողներին. ի՞նչ նորություններ կանԻնչ ենք մաղթում մենք 2026թ-ին ընդառաջ. ՀՀԿ ՈՒժեղ երկրաշարժ է տեղի ունեցելԱՊՀ երկրների ղեկավարների հետ հանդիպմանը Վլադիմիր Պուտինը կոչ է արել պայքարել ԱՊՀ տարածքում պատմության կեղծարարության դեմ. Մհեր ԱվետիսյանԱռողջություն և ամրություն հրամանատար Աշոտ Մինասյանին ու բոլոր գերյալ հայորդիներին. Մենուա ՍողոմոնյանԱյս դասագրքերը ոտնահարում են մեր ազգային արժեքները․ Ատոմ ՄխիթարյանԿենսաթոշակը չի բավարարում նույնիսկ գոյատևմանը․ Մենուա ՍողոմոնյանՓաշինյանի իշխանությունը կախյալ է, նա ոչ մի տեղ վստահություն չունի․ Ավետիք ՉալաբյանՆԳՆ ոստիկանությունը զգուշացնում էԿես տարուց ավելի է, ապօրինի կալանավորված է Սամվել Կարապետյանը. չկա գործ, կա նման տևական ինտենսիվ կալանք. Արամ Վարդևանյան Միջուկային փորձարկման վերաբերյալ Պուտինի հրահանգը կատարվում է․ ՌԴ փոխարտգործնախարարՄենք շփվում ենք հասարակության հետ ոչ թե խոստումներ տալու, այլ առկա խնդիրները բացահայտելու, լուծումներ գտնելու և մեր ծրագիրը միասին քննարկելու նպատակով. Նաիրի Սարգսյան Կառուցելու ենք շատ շուտով՝ համերաշխ, սիրով և Աստծով. Գոհար Ղումաշյան Կասեցվել է «Բելիսսիմո Գրուպ» ՍՊԸ-ին պատկանող մսամթերքի արտադրամասի արտադրական գործունեությունըՀզոր ցիկլոն է մոտենում. Սուրենյան ԱԺ ընտրությունները հավանաբար հունիսի 7-ին կլինեն, բայց նախագահի հրամանագիր դեռևս չկա. ԿԸՀ նախագահ Ձյունը ծածկել է Ռուսաստանի տարածքի 99%-ըԱդրբեջանական բանտերում օրեցօր վատանում է հայ գերիների վիճակը Փաշինյանը խնդիրների է բախվելու նոր Սահմանադրության հարցում Գերմանացի բժիշկները արգելել են մարդկանց ավոկադո ուտելՆոր ստեղծվող կուսակցությունը ՔՊ-ին զրկում է իր հիմնական թեզերից Նորածնին սովամահության են մատնել. մեղադրվում են գլխավոր բժիշկն ու մայրըՀամախմբման գաղափար է պետք, այդ ուժը պետք է գտնենք միասին. Միքայել Մելքումյան Ինչպե՞ս վերջ դնել պարտություններին. ողջամիտ արտաքին քաղաքականության բանաձևը. ՀայաՔվե հիմնասյուներՀայաստանը յուրաքանչյուր հայ մարդու համար պետք է լինի բարձրագույն արժեք. Մհեր ԱվետիսյանԽաղաղություն առանց իրավական ուժի․ ինչո՞ւ է Փաշինյանը հանրությանը ներկայացնում քաղաքական իմիտացիա. Էդմոն ՄարուքյանՄեր հազարավոր նահատակների արյունը մեզ համար շատ ավելի թանկ է, անգին, քան թշնամուց ներկրված էժան վառելիքը. Ավետիք ՉալաբյանԻնչպես էներգիա հավաքել, երբ քեզ գերհոգնած ես զգումՃապոնիան ավելի քան 1,3 մլրդ դոլար կուղղի արևային էներգետիկայի աջակցությանը 2025 թվականը դժվար տարի էր բոլորիս համար, բայց մի անհանգստացեք, հաջորդ տարին ավելի վատ է լինելու․ ՄելոնիԻշխանությունը Եկեղեցու դեմ․ վերահսկողության փորձ՝ պետության հաշվին