Երևան, 07.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ինս­տի­տուտ, որը կա­րող է խո­չըն­դո­տել երկ­րի զար­գա­ցու­մը ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյան ճա­նա­պար­հով.ի՞նչ խոր­հուրդ­ներ կա­րող են տալ ան­փորձ երի­տա­սարդ­նե­րը

ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ

regnum.ru-ն «Հետաքրքիր խորհուրդների երկիրը. արդյո՞ք Հայաստանում հայրերի և որդիների հակասությունը կարող է բերել սերունդների միջև կապի վտանգավոր խզման» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Հայաստանի Սահմանադրական դատարանի ներկայիս կազմը փոփոխելու վերաբերյալ հանրաքվեի բուռն քննարկումների և հակասությունների ֆոնին Ազգային ժողովի ընդունած մի զարմանալի որոշում անցել է գրեթե աննկատ, չնայած այն շատ ավելի երկարաժամկետ և երկիմաստ հետևանքներ կունենա, քան ներկայիս «կրքերը ՍԴ-ի շուրջ»: 

Խոսքը տարբեր աստիճանի ղեկավարների խորհրդականների պաշտոնին հավակնորդների տարիքային սահմանի իջեցման մասին է: Ըստ նախագծի հեղինակ, իշխող «Իմ քայլը» դաշինքի պատգամավոր Վաղարշակ Հակոբյանի, այսուհետ խորհրդական կարող են նշանակվել 25 տարեկանից, այլ ոչ թե 30ից, ինչպես նախկինում էր, իսկ պահանջվող աշխատանքային նվազագույն փորձը կրճատվել է` դառնալով երեք տարի՝ նախկին հինգի փոխարեն:

 Այսինքն, հիմա այն ղեկավարները` վարչապետից մինչև համայնքապետներ, որոնք ունեն խորհրդական, կարող են շրջապատված լինել երիտասարդներով: Նման որոշման զուտ «կենցաղային» պատճառներն ակնհայտ են: 

Պատգամավորները, որոնց մեծ մասն իրենք հենց երիտասարդ են, ունեն իրենց տարիքի ընկերներ, ծանոթներ և հարազատներ: Եվ ինչպես դասականն է ասում՝ «ինչո՞ւ չուրախացնել մերձավորին»: 

Սակայն ինչ վերաբերում է հետևանքներին, ապա դրանք դուրս են «կենցաղային տրամաբանության» սահմաններից, այստեղ ամեն ինչ միանշանակ չէ: Իրականում, բոլոր ժամանակներում երիտասարդները ավելի լավը կամ վատը չեն լինում նախկին սերունդներից, նրանք պարզապես տարբերվում են: 

Եվ սա անխուսափելի է, քանի որ, եթե նոր սերունդը ամբողջությամբ կրկնի իր նախորդի սովորույթներն ու մոտեցումները, ապա ոչ մի առաջընթաց ու զարգացում չի լինի: Բացի այդ, կան բազմաթիվ օրինակներ, երբ երիտասարդները հասել են ամենամեծ բարձունքների՝ առաջ անցնելով կյանքի փորձ ունեցող իրենց գործընկերներից: 

Նապոլեոն ու Լերմոնտով, Մոցարտ ու Լուի Բրայլ ... այս ցուցակը շատ երկար է: Բայց անկախ նրանից, թե որքան են նման օրինակները, միանգամայն պարզ է, որ խոսքը ոչ թե կանոնի, այլ բացառության մասին է: Պետք է նկատի առնել, որ 2018 թվականի գարնանը Հայաստանում տեղի ունեցած «թավշյա հեղափոխությունը» ըստ էության սոսկ բողոքի ցույց չէր ընդդեմ սոցիալական անարդարության, կոռուպցիայի և երկրի հասարակական-քաղաքական կյանքի այլ բազմաթիվ թերությունների:

 Զանգվածային բողոքների առաջացման համար կարևոր գործոն էր «սոցիալական վերընթացի» ամբողջական լճացումը: Տասնյակ, եթե ոչ հարյուր հազարավոր երիտասարդներ, որոնք չունեին փող և «տանիք», սուր կերպով զգում էին, որ դատապարտված են սոցիալական հիերարխիայում մինչև իրենց կյանքի վերջը զբաղեցնել այն տեղը, որը ստացել են ծննդյան պահից: Այդ իսկ պատճառով երկրում տեղի ունեցածը շատ առումներով ոչ միայն սոցիալ-քաղաքական հակամարտություն էր, այլ նաև սերունդների հակասություն:

 Արդյունքում իշխանության են եկել երիտասարդ, հաճախ ռոմանտիկ հակումներով անփորձ մարդիկ: Նրանք քիչ կապ ունեն անցյալի այն կյանքի հետ, որի մասին նոստալգիկ հիշողություններով շարունակում են ապրել նրանց ծնողներից շատերը: Մասնավորապես, նորերը մենթալ կերպով կապ չունեն «խորհրդային» մտածողության հետ: Ինչպես ասում է Կարնեգիի մոսկով յան կենտրոնի փորձագետ Ալեքսեյ Մալաշենկոն, «... սա նոր փուլ է, հետխորհրդային դարաշրջանը վերջապես ավարտվել է»: Այս ամենը հավանաբար անխուսափելի է, և ինչպես սովորաբար է լինում, ունի ինչպես դրական, այնպես էլ բացասական կողմեր: Սակայն կա վտանգ, որ սերունդների հակասությունը կարող է հանգեցնել սերունդների միջև անջրպետի, քանի որ ոչ մի առաջընթաց չի կարող այս կամ այն կերպ չհենվել անցյալի փորձի ու նվաճումների վրա: 

Պատկերավոր ասած՝ անհնար է վեր բարձրանալ առանց ոտքերի տակ հենման կետի: Ապագա խորհրդականների համար տարիքային ցենզի իջեցման՝ բոլոր առումներով զարմանալի որոշումը, բացի վերը նշված պատճառներից, ակնհայտորեն կարելի է բացատրել նաև այն փաստով, որ երիտասարդ քաղաքական նոր գործիչները չեն վստահում ավագ սերնդի ներկայացուցիչներին, և նրանց վրա են տարածում (գրեթե առանց բացառության բոլորի վրա) մի տեսակ «մեղավորության կանխավարկած»՝ եթե ապրել և աշխատել ես «նախկինների» հետ, քո մեջ կրում ես անցյալի բոլոր «խարաններն» ու թերությունները:

: Իհարկե, միանգամայն հնարավոր է, որ 25 տարեկան երիտասարդը լավ աշխատող լինի, բայց նա չի կարող լինել խորհրդատու: Նա նման գործունեության համար չի կարող ունենալ ո՛չ մասնագիտական, ո՛չ էլ կյանքի փորձ: Ակնհայտ է, որ նման խորհրդատուի և նրա վերադասի տեսակետները գրեթե նույնական կլինեն: 

Եվ ահա, այստեղ է թաքնված իրական վտանգը, քանի որ կորչում է հենց այն այլընտրանքը, որն անպայման պետք է լինի բոլոր դեպքերում: Ղեկավարը կարող է համաձայնել կամ չհամաձայնել իր խորհրդականի հետ, լսել նրա խորհուրդները, երբեմն նույնիսկ անտեսել դրանք, դա նորմալ է: Բայց խորհրդականը չի կարող մտածել այնպես, ինչպես իր շեֆը, և ի սկզբանե կանգնել նրա հետ նույն դիրքում, քանի որ այդ իրավիճակում կլինի ոչ թե խորհուրդ, այլ մշտական մղում դեպի տխրահռչակ «ճիշտ եք»-ի: Եթե իշխանությունը չունի կարծիքների պայքար, այլընտրանքային տեսակետներ, չի լինի զարգացում, և դա հնուց է հայտնի: 

Հենց դա էլ կործանեց ինչպես խորհրդային ռեժիմը, այնպես էլ Հայաստանի նախորդ ղեկավարությանը, հենց դա է, որ վաղ թե ուշ հանգեցնում է բոլոր ավտորիտար ռեժիմների փլուզման: Այս ֆոնին պարզ է, որ «քսանհինգամյա խորհրդականների մասին» օրենքը հետագայում կարող է խիստ բացասաբար անդրադառնալ երկրի հասարակական-քաղաքական կյանքի զարգացման վրա: 

Ըստ էության, դրանով իսկ երիտասարդ կառավարությունը ոչ միայն զրկում է իրեն նախորդների փորձին ապավինելու հնարավորությունից, այլ փաստորեն ձևավորում է ինստիտուտ, որը կարող է խոչընդոտել երկրի զարգացումը ժողովրդավարության ճանապարհով: 

Ավելին, ժամանակի ընթացքում այդ խոչընդոտումը կարող է զգալի մասշտաբներ ընդունել և հետզհետե հանրապետության զարգացումը շեղել «թավշյա հեղափոխությանը» սատարած և այն իրականացրած մարդկանց ընտրած ուղուց: Հետևաբար, խորհրդարանի կայացրած որոշումը պետք է վերանայվի:

Օրվա խորհուրդԲաքվի դատարանում Արցախի նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարների և մյուսների գործով նիստին դատախազները ներկայացրել են մեղադրական ելույթները Շատ երկար էի սպասում Հայաստանի հավաքական հրավիրվելուն․ Արտյոմ Բանդիկյան Հայաստանը և Հնդկաստանը քննարկել են պաշտպանական ոլորտում գործակցության հնարավորությունը Հայաստանն ի վիճակի չէ բալանսավորված տնտեսական հարաբերություններ ունենալ Թուրքիայի հետ. փորձագետ Հայաստանի պատվիրակ Ալբերտի «Մանկական Եվրատեսիլ 2025»-ի երգն ու տեսահոլովակն արդեն հասանելի են 56 երթուղու ավտոբուսը հետընթաց անելով բախվել է «Chevrolet»-ին, «ՎԱԶ 2107»-ին և «Mercedes Sprinter»-ին Որոշում է կայացվել հոսպիտալացնել Վարդան Ղուկասյանին Էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանն իր վերջին հարցազրույցում նշել է, որ Տաշիր ընկերությունների խումբը փութաջանորեն է օգտվում պետության տրամադրած արտոնություններից․ Լիլիթ ՂարաջյանԺողովրդի մոբիլիզացիոն ռեսուրսը կսրբի կտանի իշխանությանը Մրցույթ «Առաջարկ Հայաստանին» նախաձեռնության շրջանակներումԵրեք հայ գրոսմայստեր դուրս եկան ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի երրորդ փուլ Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել առաջիկա օրերին «Նոա»-«Սիգմա» խաղի ժամանակ հայ և չեխ երկրպագուները աղբամաններ են նետել իրար վրա (տեսանյութ) Բաքվում շարունակվում է ապօրինաբար պահվող Արցախի նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարության դեմ «դատը» Մինչև 2026 թվականի հունվարի վերջ նախատեսվում է Ադրբեջանով անցնող երթուղով առաքել ևս 132 վագոն ցորեն. Հարավկովկասյան երկաթուղի Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոան» պարտվեց առաջին խաղակեսում Շղթայական ավտովթար՝ Երևանում. խցանումն էլ հասնում էր մոտ 3 կմ-ի Բաքվի դատարանում «ապացույցներ» են ներկայացվել Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանի դեմ Մենք մեզ որբացած ենք զգում, այստեղ չէ մեր Առաջնորդը․ միասնական աղոթք՝ Մուղնու եկեղեցում Աշխարհի լավագույն ֆուտբոլիստի կոչման թեկնածուները Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Ռուսաստանին գոհացնում է «Վրացական երազանք»-ի գործունեությունը․ Շոյգու Մանվել Քեշիշյանը նշանակվել է վարչապետի աշխատակազմի ռազմավարական հաղորդակցության վարչության պետ Նախատեսվում է հուշագիր ստորագրել ՀՀ դատախազության և Իտալիայի Գլխավոր զինվորական դատախազության միջև Եվրահանձնաժողովը սկսել է քննարկել ռուսների համար վիզային նոր սահմանափակումները KFC-ն հայտարարություն է տարածել՝ այսօր մասնաճյուղերից մեկում բռնկված հրդեհի կապակցությամբ Հայաստանը և Սաուդյան Արաբիան հարաբերությունները խորացնելու մեծ ներուժ ունեն. Սարգիս Խանդանյան Իսրայելի բանակը հարվածներ է հասցրել «Հեզբոլլահ» շարժման ռազմական թիրախներին Որպես անհետ կորած որոնվում է 29–ամյա արցախցի Արսեն Թեւոսյանը Արես Հակոբյանը հաղթել է չեխ մրցակցին Ադրբեջանը Մեծ Բրիտանիայի հետ ռազմավարական գործընկերության հարցեր է քննարկել Մեզ վստահեցրել են, որ Զանգեզուրի ճանապարհում Իրանի համար որևէ սպառնալիք չկա. Արաղչի Վարդան Ղուկասյանի առողջական վիճակը կտրուկ վատացել է․ փաստաբան Բռնցքամարտիկ Տիգրան Խաչատրյանը հաղթեց բոսնիացի բռնցքամարտիկին․ տեսանյութ Պարզեցվել են կենսաթոշակների նշանակման ընթացակարգերը Գողություն՝ Արթիկի հյուրանոցառեստորանային համալիրներից մեկում․ թռցրել են անգամ սեփականատիրոջ որդու կիսավերարկուն Ավտովթար՝ Արագածոտնի մարզում․ բախվել են «SHACMAN» բեռնատարը և «Opel Astra»-ն. հայրը և 2 անչափահաս երեխաները տեղափոխվել են հիվանդանոց Լոռու մարզի քրեական ոստիկանները սպանության դեպք են կանխել․ 5 անձ ձերբակալվել է Բաքվում քննարկել են «Արևմտյան Ադրբեջան» վերադառնալու հարցը 2026-ի հունվարի 1-ից նույնականացման միջոցներով դրոշմավորման ենթակա ապրանքների ցանկն ընդլայնվում է Տարիներ շարունակ մեր գլուխներն եք արդուկում, թե Արցախը ճանաչեցիք Ադրբեջանի մաս, որ հակընդդեմ պահանջներ չլինենԻրազեկում․ գործարկվելու է էլեկտրական շչակ Ռուսաստանը գերազանցում է ԱՄՆ-ին միջուկային կարողություններով Նոր Նորքում Chevrolet-ն բախվել է բետոնե արգելապատնեշին. 26–ամյա վարորդին հասցրել են հիվանդանոց Հրդեհի ահազանգ Թումանյան փողոցում․ ինչ վնասներ են եղել Ուկրաինան Լատվիայից ստացել է 21 զրահափոխադրիչ Թոշակառուների համար դեղերի գներն անհասանելի են. Հրայր ԿամենդատյանՀայոց եկեղեցին փորձում են բնաջնջել միայն մեր թշնամիները և մեկ էլ Փաշինյանը. Արմեն ՄանվելյանՀամապարփակ պաշտպանությունն այն է, երբ ամեն մեկն իր տեղում և ոլորտում գիտի իր անելիքը. Մենուա Սողոմոնյան