«Պտիբլները», «կվադրաանվաչմուշկներն» ու մի շաքով անվաչմուշկները
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՊարզվում է` անվաչմուշկները մի քանի հարյուրամյակի պատմություն ունեն, և այդ ամբողջ ժամանակ ստեղծվել են անվաչմուշկների բազմաթիվ նախատիպեր: Ներկայումս համարվում է, որ անվաչմուշկների ստեղծողը բելգիացի գյուտարար Ժան-Ժոզեֆ Մերլենն է: Բայց այստեղ հարկ է նշել, որ «անիվներով կոշիկներ» արդեն իսկ գոյություն են ունեցել շատ ավելի վաղ ժամանակներից, բայց դրանց գյուտարարի անունն անհայտ է: Մերլինի ստեղծած «անիվներով կոշիկները» հասարակությունը կարողացել է տեսնել 1760 թվականին Լոնդոնում տեղի ունեցած մի դիմակահանդեսի ժամանակ:
Գյուտարարն իր ոտքերի թանկարժեք կոշիկներին կցել է փոքրիկ անիվներ, և հասարակությունը զարմանքով հետևել է նրան, քանի որ Ժան-Ժոզեֆը ոչ միայն սահել է նրանց առջև, այլ նաև միաժամանակ ջութակ նվագել: Քանի որ այդ անվաչմուշկները ամբողջովին կատարյալ չէին, Մարլենը, ժամանակին չկարողանալով արգելակել, արդյունքում բախվում է պատին, որի հետևանքով պատին կախված հայելին կոտրվում է, ընդ որում՝ չափազանց թանկարժեք հայելին:
Առաջինը, ով հասցրել է արտոնագրել անվաչմուշկները, եղել է ֆրանսիացի Պտիբլը, որը դա արել է 1819 թվականին: Նրա մոդելը բաղկացած է եղել փայտե հիմքից, որին կցված էր երեք անիվ: Հիմքը ամրացվել է ոտքին կաշվե փոկերի օգնությամբ: Անիվներն այն ժամանակ պատրաստել են մետաղից կամ փայտից, ինչպես նաև փղոսկրից:
Եվրոպայում դրանք ստացել են «պտիբլներ» անվանումը և բավականին արագորեն դարձել են նորաձև: Բեռլինի գարեջրատների մատուցողներն սկսել են այցելուներին սպասարկել անվաչմուշկների վրա, քանի որ դա արագացնում է մատուցողի տեղաշարժը: 1860 թվականի սկզբին Լոնդոնում սկսել են հատուկ անվաչմշկային հրապարակներ ստեղծել:
Շուտով այդ նորաձևությունը հասել է Միացյալ Նահանգներ: 1863 թվականին ամերիկացի Ջեյմս Լեոնարդո Պլեմպտոնին հաջողվում է կատարելագործել անվաչմուշկների կառուցվածքը` ստեղծելով, այսպես կոչված, «կվադրաանվաչմուշկներ», որոնց վրա ոչ թե երեք, այլ չորս անիվներ են եղել (դասավորված զույգերով):
Նոր մոդելն արագորեն ձեռք է բերել ժողովրդականություն և կարողացել շուկայից դուրս մղել եռանիվ «պտիբլները»: Անվաչմուշկների ևս երկու կարևոր բարելավումներ են իրականացվել դեռ 1876 թվականին: Պտտման արագությունը զգալիորեն բարձրացնելու համար հորինվել են երկու առանցքակալ անիվներն ու նաև արգելակման համակարգը: 1979 թվականը շրջադարձային է դարձել անվաչմուշկների պատմության մեջ: Հենց այդ ժամանակ են հոկեյիստներ Սքոթ և Բրեննան Օլսոնները անվաչմուշկի նոր մոդել առաջարկել, որի վրա անիվները մեկ շարքով են:
Այս չմուշկները ստեղծվել են եղբայրների կողմից միայն մեկ նպատակով` հոկեյի մարզումներ անցկացնել անգամ սառցե ծածկույթի բացակայության դեպքում: Այս բարելավումից հետո նոր անվաչմուշկները համընդհանուր ճանաչում են ստացել և աստիճանաբար փոխարինել «կվադրաանվաչմուշկներին»:
Ներկայումս սպորտային խանութներում յուրաքանչյուրը կարող է գտնել ըստ ճաշակի և գույնի տարբեր տիպի՝ մանկական, տղամարդկանց և կանանց անվաչմուշկներ, որոնք հսկայական բազմազանություն են:
Ինժեներները ստեղծել են առանց մարտկոցների արևային էներգիայով աշխատող կվադրոկոպտեր 
12 ժամ ջուր չի լինելու․ հասցեներ
Ովքեր ծնվել են կռկռալու համար, չեն կարող երգել. «Փաստ»
Մեզ նվաստացնողը մեր կառավարությունն է. մենք չունենք ազգային իշխանություն. Էդմոն Մարուքյան
«Եթե գյուղերը դատարկվեն, դրանով կկորցնենք ամեն բան». «Փաստ»
Ինչպե՞ս չդառնալ «ֆուտբոլի գնդակ» տարածաշրջանում. ՀայաՔվե
12-ամյա տղան դաժանորեն ծեծել է մորը. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ
Հայ ժողովուրդը իր պատմության ընթացքում ո՞ր ժամանակաշրջաններում է ապրել առավել անվտանգ ու խաղաղ. Մհեր Ավետիսյան
Մարդիկ համատարած ուզում են հանգիստ կյանք, որ իրենց չպարտադրեն անել իրենց խղճի դեմ քայլեր, մնում է՝ քաղաքական ուժերն այս ամենակարևոր պահը ֆիքսեն. Վահե Հովհաննիսյան
Այն մասին, թե ինչու են մեր երկրում պետական ծախսերն ու պարտքն աճում, բայց հարյուր հազարավոր մարդիկ շարունակում ապրել ծայր աղքատության մեջ. Ա. Չալաբյան
Եկեղեցին կարող է լինել միայն առաջին քայլը․ ի՞նչ է լինելու հաջորդը
«Աչքս դռանն է, միշտ Ռաֆոյիս եմ սպասում, որ դուռը բացելու է և ներս մտնի». Ռաֆայել Ֆրանգուլ յանն անմահացել է նոյեմբերի 9-ին «Մարտունի 2»-ում. «Փաստ»
Ում է արգելվում ուտել «մայրաքաղաքային» աղցան
Դրական տեղաշարժերի հետ՝ տնտեսության կայուն և որակական աճի խոչընդոտներ, վտանգավոր միտումներ. «Փաստ»
Եկեղեցին թուրք-ադրբեջանական շահերի ստվերում
Ոսկու գները նոր ռեկորդային մակարդակի են հասել
Սեփական մշակութային ժառանգության և արտաքին մշակութային հոսքերի հակադրությունը. «Փաստ»
Շարունակվելու են արդյոք արցախցիների առանձին խմբերի սոցաջակցության ծրագրերը
Դոլարն էժանացել է, ռուբլին՝ թանկացել․ փոխարժեքն՝ այսօր
«2026 թվականի ընտրությունները պետության համար գոյաբանական խնդիր են, ընտրությունների ճակատագիրն ընդդիմության ձեռքում է». «Փաստ»
Խաղաղության աղոթք
Ի՞նչ ձևաչափով պետք է ներկայացվեն դատարանի կայացրած՝ անշարժի գույքին առնչվող փաստաթղթերը. «Փաստ»
Ո՞ւմ և ինչի՞ համար է երախտապարտ Փաշինյանը.... «Փաստ»
Տարեվերջին կառավարությունը զբաղված է փող «քերելով». «Փաստ»
Ի՞նչ է լինում, երբ մեկ անձը Հայաստանում չէ. «Փաստ»
ԱՄՆ-ն երկիրը կամավոր լքող անօրինական ներգաղթյալներին կպարգևատրի մինչև 3,000 դոլարով
Ադրբեջանը պետք է դառնա ԱՄՆ-ի կարևոր օղակը Իրանի, Ռուսաստանի և Չինաստանի հետ առճակատման մեջ. National Interest
Նեթանյահուն կրկին սպառնացել է Իրանին
Վրաստանում տարածվում է Հոնգ Կոնգի A տիպի շտամը
Բաբաջանյան փողոցի մի քանի շենքեր ու դպրոց զրկված են խմելու ջրից
Հերթական դատական ֆարսը. Ադրբեջանը ցանկանում է Արցախի բնակչին 18 տարվա ազատազրկման դատապարտել
Մահացել է Արշավիր Մկրտչյանը
Դեյան Ստանկովիչը դարձավ Նաիր Թիկնիզյանի մարզիչը
Մեքենաներ են բախվել․ վիրավորներ կան
Հալեպում բախումներ են․ տասնյակ վիրավորներ կան
Հայաստանի ֆուտզալի ազգային հավաքականը 5:1 հաշվով հաղթել է Ղրղզստանի հավաքականին
Պարտադիր պահանջ է շինհրապարակի կահավորումը օդի որակի մոնիթորինգային սարքերով․ Քաղաքաշինության կոմիտե
Ձյուն կգա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել դեկտեմբերի 23-ից 27-ը
Հայաստանում աղքատության ցուցանիշը նվազելու փոխարեն, աճել են պետական պարտքն ու կառավարության պարգևավճարները. Աշոտ Մարկոսյան
Արման Ծառուկյանը Հայաստանում է
Հայաստանում հոկտեմբերին տնտեսական ակտիվությունը բարձրացել է մինչև 10.1%` շինարարության և մշակող արդյունաբերության շնորհիվ․ «Համաշխարհային բանկ Հայաստան»
Հալեպահայերին հորդորել են տանը մնալ բախումների պատճառով
Մայիսի 9-ի փողոցում հրդեհ է բռնկվել «Mercedes»-ում
Ռուսաստանից գնացքներն արդեն ուղևորվում են դեպի ՀՀ՝ Ադրբեջանի տարածքով, սա պատմական է․ Փաշինյան
Խաղաղության ծրագրի փաստաթղթերի հիմնական փաթեթը պատրաստ է. Զելենսկի
Երեւանում հայտնի պաշտոնյայի կինն ամուսնու բանկային քարտից 4 մլն դրամ է գողացել
Turkish Airlines ավիաընկերությունը կանոնավոր չվերթներ կիրականացնի Ստամբուլից Երևան
Ջուր չի լինի՝ դեկտեմբերի 23-ին, 24-ին և 25-ին
Կյանքից հեռացել է Քրիս Ռին
Հայտնաբերվել է մեծ քանակությամբ ապօրինի որսած սիգ տեսակի ձուկ
