Մանիպուլյատիվ քարոզչության ծանր հետևանքները
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆԺամանակակից աշխարհը տեխնոլոգիաների զարգացմանը զուգահեռ փոխվում է։ Փոխվում են նաև հանրության հետ հաղորդակցության միջոցները և տեղեկատվության փոխանցման եղանակները։ Եթե նախկինում մարդիկ երկրում կամ աշխարհում տեղի ունեցող իրադարձությունների մասին տեղեկանում էին հեռուստատեսությունից կամ թերթերից, ապա այժմ էլեկտրոնային լրատվամիջոցների դերի մեծացման հետ մեկտեղ կարևոր դերակատարություն են ստացել նաև սոցցանցերը։
Սոցցանցերի հարթակը լավ հնարավորություն է ընձեռում տարբեր գործիչների՝ շատ արագ հանրությանը փոխանցել իրենց դիտարկումները, հայտարարությունները, մեկնաբանություններում ծանոթանալ քաղաքացիներին հուզող հարցերին, պատասխանել դրանց և այլն։ Ճիշտ է՝ սոցցանցերը հնարավորություն են տալիս ավելի թափացիկ դարձնել աշխատանքը, սակայն դրա հետ մեկտեղ հանրային կարծիքը մանիպուլացնելու մեծ դաշտ են ստեղծում։
Եվ մենք վերջին շրջանում բազմիցս ականատես ենք լինում, թե ինչպես է ընդհանրապես կեղծ օգտահաշիվների կամ, այսպես ասած, ֆեյք էջերի ստեղծման և դրանց միջոցով ատելություն և թշնամանք տարածելու պրակտիկան արդեն համաշխարհային մակարդակի խնդիր դարձել, երբ այս հարցի շուրջ նույնիսկ լուրջ միջազգային սկանդալներ են տեղի ունենում, իսկ սոցցանցերի ներկայացուցիչները տարեկան հայտարարում են միլիոնավոր կեղծ օգտահաշիվները փակելու մասին, որոնք ստեղծվել էին որոշակի լսարան թիրախավորելու համար։
Ուստի պատահական չէ, որ այս թեման լուրջ քննարկման առարկա է դառնում տարբեր միջազգային ֆորումներում։ Եվ տարբեր երկրներ մտադիր են միջոցներ ձեռնարկել իրենց հանրության ներկայացուցիչներին կեղծ տեղեկատվության և ֆեյքերի գործունեության բացասական ազդեցությունից հեռու պահելու համար։
Այսպես, օրինակ՝ արդյունաբերության հարցերով եվրահանձնակատար Թիերի Բրետոնը «Ֆեյսբուքի» գործադիր տնօրեն Մարկ Ցուկերբերգի հետ Բրյուսելում կայացած հանդիպումից հետո հայտնել է, որ Եվրամիությունը կարող է սահմանափակումներ կիրառել սոցիալական ցանցերի և հաղորդակցման այլ հարթակների հետ կապված, որոնք հրաժարվելու են վերահսկել և զտել բովանդակությունը կեղծ տեղեկատվությունից, ատելության խոսքից և եվրոպական ժողովրդավարության այլ սպառնալիքներից:
Սոցցանցերի կիրառման հետ կապված լուրջ խնդիր առկա է նաև մեզ մոտ, որն ավելի է խորացել հատկապես 2018 թվականին տեղի ունեցած իշխանափոխությունից հետո։
Ֆեյսբուքում գործում է ֆեյքերի մի ամբողջ ֆաբրիկա, որոնց միջոցով ատելություն են տարածվում և վարկաբեկում քաղաքական հակառակորդներին։ Սրա արդյունքում էլ ատելության, թշնամանքի դոզան և կեղծ տեղեկատվությունը վիրտուալ աշխարհից տեղափոխվում են իրականություն՝ հանգեցնելով հանրության տարբեր հատվածների տարանջատման։
Ցավալի է, որ այստեղ «առաջամարտիկները» հենց իշխանություններն են: Շատ է խոսվել այն մասին, որ իրենց նման գործելակերպով իշխանությունները վատ նախադեպ են ստեղծում քաղաքական պրակտիկայում, որը բացասական ազդեցություն է թողնում հանրության ընկալումների վրա՝ կեղծ տեղեկատվությունը, թշնամանքը և հայհոյանքները դարձնելով սովորական մի երևույթ։
Սակայն այսպիսի վտանգավոր երևույթների դեմ իրական պայքար չի տարվում՝ չնայած այս ընթացքում ականատես եղանք ֆեյքերին հայտնաբերելու որոշ թատերականացված միջոցառումների, այլ ընդհակառակը՝ իշխանությունները մի բան էլ խրախուսում եմ նման երևույթները, քանի որ դրա միջոցով փորձում են հանրությանը ցույց տալ, որ իրենք հանրային վստահության մեծ պաշար ունեն։
Ուստի պատահական չէ, որ տեղեկություններ են շրջանառվում, թե իշխանական վերնախավի կողմից օգտագործվում է ֆեյքերի մի ամբողջ կայսրություն, որը պարբերաբար թարմացվում է։ Եվ դա կոորդինացնում են մի շարք բարձրաստիճան պաշտոնյաներ:
Ապրիլի 5-ին նախատեսվող հանրաքվեի քարոզչությունն արդեն սկսված է, և այս անգամ ևս իրենց ընդդիմախոսներին քննադատելու համար իշխանական կուսակցությունը գործի կդնի ֆեյքերի բանակը։
Սակայն ամենավատն այն է, որ համացանցում առկա անտագոնիստական մթնոլորտից փորձում է օգտվել հակառակորդ Ադրբեջանը և կեղծ տեղեկատվության միջոցով թիրախավորել հայ հասարակությանը։ Այստեղ արդեն խնդիր ունենք բոլորս՝ անկախ քաղաքական հայացքներից ու դիրքավորումներից...
ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ
«Գուչի»-ի հայ մոդել Արմինե Հարությունյանը նոր ֆոտոշարք է հրապարակել
Հրդեհների հետևանքով բազմաթիվ վայրի կենդանիներ լքել են իրենց բնական միջավայրը և կարող են հայտնվել համայնքներին կամ բնակելի հատվածներին մոտ. Շրջակա միջավայրի նախարար
Բաքվում շինծու գործերով «դատավարությանը» փաստաբանները խնդրել են արդարացման «վճիռներ» կայացնել
«Խոսում են բոլորը, ես սիրում եմ գործով ցույց տալ». Խորեն Լևոնյան
ՊԵԿ նախագահը կգործուղվի Հնդկաստան
12-օրյա պատերազմում Իրանի ժողովուրդը հաղթեց և՛ Ամերիկային, և՛ սիnնիստներին, դրանում կասկած չկա․ Ալի Խամենեի
Հայ կարատեիստներն Ասիայի առաջնությունում մեդալներ են նվաճել
Եվրախորհրդարանը Ռուսաստանի նոր տարածաշրջանների վերաբերյալ բանաձև է ընդունել
Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոայի» մեկնարկային կազմը
Կցրտի՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել ձմռան առաջին օրը
Ձեռք են բերվել մեծաքանակ փրկարարական միջոցներ․ ՆԳՆ
Խաբեություն Հաագայի Միջազգային քրեական դատարանի անդամակցության վերաբերյալ․ Էդմոն Մարուքյան
Պատգամավորները Մոսկվա կգործուղվեն
«Աֆիշում գրված է, որ այսօր երեկոյան պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես, ուրեմն՝ պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես». Դավիթ Հակոբյան
Հայ ժողովուրդը միշտ զորակցել է պաղեստինյան արդար դատին․ Արամ Ա Վեհափառ
Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու
Անդրեն հեռացել է Հայաստանից (լուսանկարներ)
Դավթաշեն կամրջի՝ Վաղարշյան փողոցից դեպի Սասնա Ծռերի փողոցի ուղղությամբ փակ են լինելու երթևեկելի երկու ուղղության 1-ին գոտիները
Ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են մի քանի մեքենաներ, կա վիրավոր
Տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակումը կդառնա տարածաշրջանում խաղաղության հաստատման առանցքային գործոններից մեկը. Խուդաթյան
Էստոնիան 2026 թվականին Հայաստանում դեսպանություն կբացի
Շրի Լանկայում ավելի քան 40 մարդ է զոհվել սողանքների և ջրհեղեղների հետևանքով
Հրդեհների բոլոր օջախները մարվել են. ՆԳՆ նոր հորդորը
ՆԳՆ–ից հաստատում են՝ ոստիկանության ծառայողը վերջ է դրել կյանքին
«ԿԽՄԿ-ն Բաքվի հետ երկխոսությունը վերականգնելու ուղի է փնտրում». Զառա Ամատունի
Փաշինյանը հանդիպել է Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու մի խումբ եպիսկոպոսների հետ
«Մատչելի բնակարան՝ երիտասարդ ընտանիքներին» պետական նպատակային ծրագրի իրականացման համար գումար կհատկացվի
Հոնկոնգի ողբերգական հրդեհը դառնում է Չինաստանի իշխանության ամենախոշոր փորձությունը
Պուտինը հայտարարել է, թե չէր սպասում, որ ԱՄՆ-ն պատժամիջոցներ կկիրառի ԼՈՒԿՕՅԼ-ի և Ռոսնեֆտի դեմ
Չարենցի փողոցում 32-ամյա վարորդը Cadillac-ով վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին. վերջինս տեղափոխվել է հիվանդանոց
Պարեկային ծառայության աշխատակիցն ինքնասպանություն է գործել
Փաշինյանին հնարավոր է հաղթել․ Նաիրի Սարգսյան
ՀԱՊԿ երկրները հարգանքով են վերաբերվում Հայաստանի դիրքորոշմանը. Պուտին
Մեր մրցակցային առավելություններից մեկն էլ այն է, որ մենք մեծամիտ չենք․ Նաիրի Սարգսյան
Իսրայելը հարվածներ է հասցրել Լիբանանին
Մամիկոնյանց փողոցում բախվել են «Changan»-ը և «Nissan Rogue»-ը, այնուհետև «Changan»-ը բախվել է կայանված «BMW»-ին․ կա վիրավոր
Սպանության փորձի մեղադրանքով հետախուզվող է հայտնաբերվել Բագրատաշենի սահմանային անցակետում
Տարածված վիրուսի ֆոնին դպրոցները փակելու անհրաժեշտություն կա՞
Ժիրայր Լիպարիտյանի մանիպուլյացիաները Պետրոսի եթերում․ Ադրբեջանականացումը արդեն հիմա է
Առեղծվածային ու nղբերգական դեպք՝ Երևանում, ավտոշուկայի հարևանությամբ հայտնաբերվել է hրազենային վնասվածքով տղամարդ
Ճիշտը «ցո՞ւլն» է. ինչպես ձախողվեց նախկին օմբուդսմենը
Ինչպես են արևային վահանակները լույսը վերածում էլեկտրաէներգիայի
Ալլա Պուգաչովային պարտավորեցրել են ապամոնտաժել նրա կառուցած փայտե պիրսը Սոլնեչնոգորսկում
Դատախազությունը դարձել է հանցանքները պարտակող. Արմեն Մանվելյան
Բանակը թալանեցիք, կարմիր գծերը անցաք, պատասխա՛ն եք տալու․ Նառա Գևորգյան
«Մեր ձևով» ժողովրդական շարժման աշխատանքային այցը Ստեփանավան
Փաշինյանը կորցրել է ժողովրդի վստահությունը ու չի տիրապետում իրավիճակին. Մարիաննա Ղահրամանյան
Կլոր սեղան-քննարկում նոր աշխարհակարգի և Հայաստանի աշխարհաքաղաքական ընտրության վերաբերյալ
Եղանակը՝ առաջիկա օրերին
Լիդյա Մանթաշյանը ազատ կարձակվի, կալանքը վերացվեց
