Ինչո՞ւ է ի հայտ եկել բարձրակրունկ կոշիկի գաղափարը
ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԿոշիկի կրունկը հորիզոնական ներդիրի տեսքով դետալ է, որը ոտքի կրունկը բարձրացնում է ոտնաթաթից: Ռուսերեն «каблук» բառը, որը հաճախ օգտագործվում է նաև հայերենում, առաջին անգամ հիշատակվել է գրավոր աղբյուրներում 1509 թվականներին և հավանաբար վերցված է արաբերեն kab բառից, որը նշանակում է ոտքի կրունկ:
Կրնկավոր կոշիկը, որն ի սկզբանե կոչվել է բեմակոշիկ, ստեղծվել է Հին Հունաստանում: Դրանք եղել են հաստ ներբաններով սանդալներ, որոնք դերասանները հագել են բարձրահասակ երևալու համար:
Միջնադարում եվրոպական փողոցներով անցնելը իսկական փորձություն է եղել, քանի որ շուրջբոլորը հեղեղված է եղել աղբով և կեղտաջրերով:
Այդ իսկ նպատակով ստեղծել են հատուկ կրկնակոշիկներ, որոնք հագնում էին սովորական կոշիկների վրայից, ինչը թույլ էր տալիս ոտքերը մաքուր պահել, ընդ որում՝ ցանկալի էր, որ դրանք հաստ ներբաններով լինեին:
Հենց նման մի բան էլ եղել է Արևելքում, որտեղ այդ կոշիկները կոչվել են կաբկաբ և օգտագործվել բաղնիքում` ոտնաթաթերը այրվածքներից պաշտպանելու համար:
Ամենահին բարձրակրունկ կոշիկները վերագրվում են 15-րդ դարին:
Հետաքրքիր է, որ այդ ժամանակ կրունկը կոշիկի մաս չի եղել, այլ պարզապես եղել է ոտքի կրնկի տակ դրվող ներդիր:
Այն ժամանակ ունևոր մարդկանց սիրելի զբաղմունքը որսորդությունն էր, և հենց նրանց համար էլ ստեղծվել են կրունկավոր կոշիկներ, որպեսզի ձիավարության ընթացքում ոտքը չսահի ասպանդակից: 15-րդ դարում Վենետիկում տարածված են եղել հաստ ներբաններով կոշիկներ, որոնց բարձրությունը հաճախ հասել է մինչև 20 սմ:
Իհարկե, կոշիկի կամարն այն ժամանակ դեռ հայտնագործված չէր, և նման կոշիկներով քայլելը շատ բարդ էր ու պահանջում էր հատուկ հմտություն: 17-րդ դարում կանայք սկսել են կրել բարձրակրունկ կոշիկներ, քանի որ դրանցով նրանք ավելի բարձրահասակ և գրավիչ են երևում:
Այդ ժամանակներում կնոջ նման արարքը իսկապես կարելի է համարել անձնազոհություն հանուն գեղեցկության, քանի որ բարձրակրունկ կոշիկներով քայլելը գրեթե անհնար էր:
Կրունկների բարձրությունը համարյա եղել է քսան սանտիմետր, և կինը փաստացի ստիպված է եղել քայլել բացառապես ոտնաթաթերի վրա:
Ընդ որում բարձրակրունկները հիմնականում ներկել են սև:
Կարմիր կրունկներով կոշիկների առկայությունը եղել է դրա տիրոջ արիստոկրատ լինելու նշան: Ավելի ուշ՝ 17-18-րդ դարերի Ֆրանսիայում նորաձևության պճնամոլներին անվանել են «պարոն կարմիր կրունկ»: Իհարկե, կոշիկի կրունկների ողջ պատմության ընթացքում դրանց ձևն ու բարձրությունը բազմիցս փոփոխվել են:
Օրինակ ՝ 18-րդ դարում լայնորեն օգտագործվել են, այսպես կոչված, «ֆրանսիական բարձրակրունկները»:
Այդ կոշիկները, շնորհիվ իրենց գոգավոր տեսքի, վիզուալ առումով փոքրացնում են ոտքի չափերը: Բոլորին հայտնի «շպիլկա» տեսակի բարձրակրունկ կոշիկները հայտնվել են միայն 20-րդ դարում:
Այդպիսի կոշիկների դիզայնը ստեղծել է կոշիկի հանրահայտ իտալացի մոդելագործ Սալվատորե Ֆերագամոն:
1995 թվականին Ֆլորենցիայում բացվել է կոշիկի թանգարան, որը, ի պատիվ Ֆերագամոյի, կոչվել է նրա անունով: Իսկ կարմիր ներբանով հայտնի կոշիկները ստեղծել է Քրիստիան Լաբուտենը:




















































