Երևան, 06.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Զովացուցիչ և ալկոհոլային կվաս. կարող եք և տանը պատրաստել

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Մի բաժակ համեղ սառը կվասը ծարավը հագեցնելու լավագույն միջոցներից է: 

Բացի դա, այդ ըմպելիքը շատ օգտակար է և պարունակում է բազմաթիվ ամինաթթուներ և ֆերմենտներ: Կվասը սլավոնական ավանդական թթվաշ ըմպելիք է, որը ստանում են ալ յուրի, ցորենի կամ գարու ածիկից, ինչպես նաև աշորայի հացից խմորումով, և հաճախ դրան ավելացնում հոտավետ խոտաբույսեր, մեղր և մեղրամոմ։ 

Կվաս պատրաստում են նաև ճակնդեղից, մրգերից և հատապտուղներից: Անցյալում հաճախ կվասը հիմք է հանդիսացել նաև սառը ապուրների պատրաստման համար։ Կվասը շատ հին ըմպելիք է։ 

Այդ խմիչքի առաջին նախատիպերն ունեցել են միջանկյալ դիրք կվասի և գարեջրի միջև և ի հայտ են եկել մ.թ.ա երրորդ հազարամյակում Եգիպտոսում: Կվասին նմանվող ըմպելիքներ են նկարագրել Հիպոկրատը, Հերոդոտը և Պլինիոս Ավագը: 

Մրգային կվասը հայտնի է եղել նաև Բաբելոնում, չնայած այն այնքան էլ տարածում չի գտել: Սլավոններին կվասը հայտնի է հազար տարուց ավելի։ 

Հայտնի է, որ արևել յան սլավոնները դրա բաղադրատոմսն ունեցել են Կիևյան Ռուսիայի կազմավորումից շատ առաջ։ 

Կվասը ռուսական գրավոր աղբյուրներում առաջին անգամ հիշատակվում է 996 թվականին Նեստոր տարեգրի «Տարիների ժամանակագրություններ» ստեղծագործության մեջ։ 

Ըստ այդ տարեգրության, իր մկրտությունից հետո իշխան Վլադիմիր Մեծը հրամայել է ժողովրդին բաժանել կերակուր,  մեղր և կվաս։ 

Ըստ այդ նույն Նեստորի փոխանցման, Անդրեաս առաքյալը տեսել է, թե ինչպես են սլավոններն իրենց բաղնիքներում կվասով ցողվում։ 

Կվաս կարողացել են պատրաստել նաև Լեհաստանում, Լիտվայում և Լատվիայում: 9-14-րդ դարերում սլավոնական ազգերը պատրաստել են նաև ալկոհոլային կվաս և այն ժամանակներում հարբեցողներին անվանել են «կվասնիկ», իսկ հարբելը՝ «զակվասել»: Այն տարիներին կվասը  եղել է տոնակատարությունների և հարսանիքների հիմնական ոգելից խմիչքը։ Արդյունքում կվասը դարձել է Ռուսաստանի ամենասիրված ըմպելիքներից մեկը: Սա հասկանալի է, քանի որ այն պատրաստելը շատ հեշտ է և ոչ շատ թանկ է նստում: Քանի որ կվասը բավականին սովորական ըմպելիք է, այն պատրաստվել է գրեթե յուրաքանչյուր ընտանիքում: Այդ պատճառով էլ կան կվաս պատրաստելու շատ տարբեր բաղադրատոմսեր: 

Նախահեղափոխական Ռուսաստանում հայտնի է եղել մոտ 300 տեսակի կվաս, և այս ըմպելիքը պատրաստվել է բավականին մեծ քանակությամբ՝ տարեկան մոտ 200 լիտր կվաս մեկ անձի հաշվով: 

19-րդ դարում հայտնաբերվել է, որ բացի գերազանց համից և ծարավը հագեցնելու հատկությունից, կվասը նաև շատ օգտակար հատկություններ ունի՝ օգնում է մարսողությանը, բարելավում է նյութափոխանակությունը և նորմալացնում է աղիների բնական միկրոֆլորան: Ավելին, այն ունի հակաբակտերիալ հատկություն, և դա պայմանավորված է նրա կազմի մեջ գտնվող ածիկի առկայությամբ:

 Կվասը օգնել է մարդկանց երկար ժամանակ պաս պահել և չհիվանդանալ: 20-րդ դարի 90-ականների սկզբին կվասը սկսել է զիջել իր դիրքերը տարբեր գազավորված ըմպելիքներին: Բացի դա, ԽՍՀՄ-ում այդ խմիչքի՝ ստանդարտ դեղին տակառներով հակասանիտարական փողոցային վաճառքը ևս հանգեցրել է այդ խմիչքի բացասական ընկալմանը: Շշերով կվասի առաջին արտադրություն եղել է 1995 թվականին Լակինսկու գործարանում: Դա նվիրված է եղել Հաղթանակի օրվան, ուստի և անվանվել է «Հաղթող»: 

Սա ֆերմենտացված առաջին կվասն է, որը կարող է պահվել ավելի քան 30 օր: Իհարկե կվաս կարելի է գնել խանութում, բայց ավելի լավ է այն տանը պատրաստել: Ավելին, դա անելը դժվար չէ: Կվաս և գարեջուր պատրաստելու համար գրեթե նույն բաղադրիչներն են օգտագործվում, բայց տեխնոլոգիաները զգալիորեն տարբերվում են: Գարեջուրը ստացվում է ալկոհոլային խմորման արդյունքում, իսկ կվասը՝ թթվային:

Խոշոր հրդեհ «Երևան Սիթի» սուպերմարկետում (տեսանյութեր) Twix-ի կոնֆետի մեջ կարի ասեղ են հայտնաբերել«Ադրբեջանից և Թուրքիայից աջակցության ակնկալիք ունեն». «Փաստ»Պարտությունը քաղաքական ու դիվանագիտական է եղել, ոչ թե ռազմական. Դավիթ Սարգսյան Ինքնաթիռի պայթյունի հետևանքով 12 մարդ և մեկ երեխա է զոհվել․ (տեսանյութ)«Ամուսնուս, աղջկաս մահվանից հետո հանուն Վաչագանիս էի ապրում, հիմա սա ապրել չէ». ավագ սերժանտ Վաչագան Դադալ յանն անմահացել է 2023 թ. սեպտեմբերի 19-ին «Լուսնյակ» կոչվող տեղանքում. «Փաստ»Վաշինգտոնյան հուշագրի հակառակ կողմը Կինը նիհարեցնող դեղամիջոց է ընդունել և հայտնվել վերակենդանացման բաժանմունքումԱրմեն Ստեփանյան. Էներգախնայող տեխնոլոգիաները կարեւոր են խոշոր բիզնեսի համար Ոչ միայն անհատի, այլև գլոբալ անվտանգային խնդիր. զեղծարարությունները «կատարելագործվում» են, իսկ դրանց դեմ պայքարի միջոցնե՞րը. «Փաստ»Ռուբենը մեր ժողովրդի պայքարի կենդանի ոգին է, նրա աննկուն, հայրենասեր և մարդասեր տեսակի իրական մարմնացումը. Ավետիք ՉալաբյանՎթար. հարյուրավոր հասցեներում մի քանի ժամ ջուր չի լինի Նարեկ Կարապետյանի հարցազրույցը Թաքեր Կարլսոնին՝ հայ իրականության միջազգային հնչեղության նշան Չափազանց բարդ իրադրություն, «մուսկուլների» ցուցադրում տարածաշրջանում. «Փաստ»Ներկա «լավությունները» հետո ժողովրդի «քթերից են բերելու». «Փաստ»Դոլարը թանկացել է, ռուբլին՝ էժանացել․ փոխարժեքն՝ այսօր Օրվա խորհուրդՄշակութային արժեքների արտահանման համար պետտուրքի նոր տեսակ կսահմանվի. նախագիծ. «Փաստ»Դպրոցներում ուսուցիչների սուր պակաս կա. «Փաստ»«Սա միջանկյալ հաղթանակ է. եթե այս իշխանությունը վերարտադրվեց, ապա հայտարարագրման համակարգը սկսելու է գործարկել այլ եղանակով». «Փաստ»Իշխանության քմահաճույքները կատարելու «կամավորականները». «Փաստ»Սկանդալ Սևանի շուրջ. ինչո՞ւ նույնիսկ Փաշինյանի կողմնակիցները չկարողացան լռել. «Փաստ»«Երրորդ տարին էր, որ հայտ էի ներկայացնում, երբեք չեմ հանձնվել». Ալբերտ Արմենակյանի երազանքի ճանապարհը՝ դեպի «Մանկական Եվրատեսիլ» Տարվա սկզբից ի վեր Հայաստանում ճանապարհատրանսպորտային պատահարներից մահացել է 226 մարդ Պետք է խուսափել ընդհարումներից, ներդաշնակ գործակցել․ Արամ Ա Վեհափառ Հայրապետի ուղերձը Արմեն Գրիգորյանը Մոսկվայում ելույթ է ունեցել խաղաղության ու «Թրամփի ուղու» մասին Ադրբեջանի տարածքով տեղափոխվող ռուսական ցորենի առաջին խմբաքանակը հասել է Հայաստան․ Պապոյան ՀՀ ԱԳՆ գլխավոր քարտուղարն ընդունել է Եվրոպական հանձնաժողովի պաշտոնյային Հովիկն ասաց՝ Նիկոլին չեմ կարող մենակ թողնել Ալիևը հանձնարարականներ է տալիս «Հայաստան ադրբեջանցիների վերադարձի» համար․ իրանագետ Ե՞րբ կմեկնարկեն դպրոցների ձմեռային արձակուրդները Լևոն Արոնյանը դուրս է եկել 2025 թ. ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի 3-րդ փուլ Հայտնի է ուսուցիչների 2025 թ. կամավոր ատեստավորման ժամանակացույցը «Գագիկ Ծառուկյան» հիմնադրամի աջակցությամբ «Առաջարկ Հայաստանին» նախաձեռնության շրջանակներում իրականացվող մրցույթում իր ակտիվ ներգրավվածությունն է ունենալու «Հայաստան- Արցախ» ՀԵՄ-ըՓաշինյան, բարոյականության հարցով ես զբաղված, բայց Ալիևի զավթողական ծրագիրը աղբարկղ չես ուղարկում Ռուսաստանն ու Հայաստանը ամրապնդում են ռազմավարական համագործակցությունը՝ նոր երկաթուղային երթուղու միջոցով Վաղվանից ջերմաստիճանը կբարձրանա՞ ՀԱՄԱՍ-ը Իսրայելին կփոխանցի ևս մեկ պատանդի դի Վթար է․ ջուր չի լինելու նոյեմբերի 6-ին և 7-ին Աշխարհում կա՞ այլ օրինակ, որ հանրային ծառայություն մատուցող ընկերության սեփականատերը առաջարկի նվազեցնել ծառայության արժեքը, իսկ պետությունը մերժի դա իրագործելՓաշինյանը Կիպրոսում Հայաստանի ռազմական կցորդ է նշանակել Հայաստանում սոցիալական արդարությունն այլընտրանք չունի․ Մհեր ԱվետիսյանՄահացել է Ռուբեն Ներսիսյանը Պրեմիերա. Լիլիթ Հովհաննիսյան, Կարո Այրումյան`«Ինձ թվում ա» Բնակարանում հայտնաբերվել է կնոջ մարմին. տեղում ամուսինը ոստիկաններին հայտնել է, որ ինքն է նրան կյանքից զրկել Այս իշխանությունը բանտում է հայտնվելու, այլ տարբերակ չկա. Ցոլակ ԱկոպյանՀայաստանում առնվազն կես միլիոն մարդ գտնվում է աղքատության ճիրաններում. Հրայր ԿամենդատյանԱրարատԲանկը` «Ուրարտու» ֆուտբոլային ակումբի տիտղոսային հովանավորՍկանդալ Սևանի շուրջ. ինչո՞ւ նույնիսկ Փաշինյանի կողմնակիցները չկարողացան լռելՖլիկ․ Հերթական ցնդաբանությունն է