Երևան, 20.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Կյանքից հեռացել է ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Դավիթ Սեդրակյանը

ՄՇԱԿՈՒՅԹ

Դեկտեմբերի 1-ին 81 տարեկան հասակում կյանքից հեռացել է ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս
Դավիթ Սեդրակյանը, տեղեկացնում է Կրթության, գիտության, սպորտի և մշակույթի նախարարության մամուլի ծառայությունը:

Մեծ է Դավիթ Սեդրակյանի ներդրումը գիտության մեջ, հատկապես տեսական
աստղաֆիզիկայի ոլորտում: Նրա ընդհանուր հարաբերականության տեսության
շրջանակներում ստացած լուծումը գիտական մեծ արժեք է ունեցել՝ առաջարկելով
պտտվող կոնֆիգուրացիաների պարամետրերի հաշվման նոր մեթոդ: Այն հաստատել է
անգլիացի Է. Հյուիշի առաջադրած գիտական վարկածը, ըստ որի՝ բաբախիչները
պտտվող նեյտրոնային աստղեր են: Դիտարկելով նեյտրոնային և պրոտոնային
գերհոսելի կոնդենսատների փոխազդեցությունը, Դավիթ Սեդրակյանը հայտնաբերել է
նոր ֆիզիկական երևույթ՝ ներկայումս հայտնի «տարման էֆեկտ» անունով:
Դավիթ Սեդրակյանի աշխատանքների մյուս ցիկլը վերաբերում է բաբախիչների
պտտական շարժման դիտվող դանդաղեցմանը, որն ուղեկցվում է անկյունային
արագության «ցատկերով»: Ելնելով իր այն հիպոթեզից, թե հայտնաբերած
նեյտրոնային թելերի ցանցը աստղի պտույտի դանդաղեցմանը զուգընթաց
աստիճանաբար նոսրանում է, Դավիթ Սեդրակյանն իր աշակերտների հետ առաջարկել է
բաբախիչների պտտական շարժման արգելակման երեք մեխանիզմ և ի հավելումն
հայտնաբերել, որ դանդաղեցման ժամանակ մակերևույթի ջերմաստիճանի աճի շնորհիվ
աստղը դառնում է ռենտգենյան ճառագայթման աղբյուր:

Ստացված օրինաչափությունները համահունչ են տիեզերքից եկող ռենտգենյան
ճառագայթմանը վերաբերող դիտողական օրինաչափություններին:

Սկսած 1994թ-ից Դավիթ Սեդրակյանը նեյտրոնային աստղերի տեսական
հետազոտություններին զուգահեռ իր գործընկերների հետ կատարել է գիտական
ուսումնասիրություններ՝ ուղղված էլեկտրոնների կողմից պոտենցիալային
արգելքների անցման և անդրադարձման գործակիցների հաշվումներին, էլեկտրոնների
հնարավոր տեղայնացման (լոկալիզացման) խնդիրներին:

Բեղմնավոր է եղել նաև Դավիթ Սեդրակյանի ուսումնամանկավարժական
գործունեությունը. նրա ղեկավարությամբ պաշտպանվել է 4 դոկտորական և 10
թեկնածուական ատենախոսություն:

Մոտ 300-ի հասնող գիտական հոդվածներն ակադեմիկոս Դավիթ Սեդրակյանին
հետազոտությունների իր ասպարեզում բերել են միջազգային լայն ճանաչում:

Նա եղել է մի շարք միջազգային կոնֆերանսների և թեմատիկ սեմինարների ակտիվ
կազմակերպիչներից, երկար տարիներ եղել է «ՀՍՍՀ ԳԱ Զեկույցներ» ամսագրի
գլխավոր խմբագրի տեղակալը, ապա՝ ՀՀ ԳԱԱ «Աստղաֆիզիկա» ամսագրի գլխավոր
խմբագիրը:

Դ. Բլաշկերի հետ նա կազմել և հրատարակել է «Superdense QCD Matter and
Compact Stars» միջազգային հանդեսը, եղել է Վ. Համբարձումյանին նվիրված
«Ambartsumian's Legacy and Active Universe» գրքի համախմբագիրը:
Դավիթ Սեդրակյանը «Ստացիոնար աքսիալ-սիմետրիկ դաշտերը Էյնշտեյնի
տեսությունում» աշխատանքի համար 1970թ. ստացել է ՀԼԿԵՄ պետական մրցանակ,
1999թ. արժանացել է Անանիա Շիրակացու մեդալի:

 

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը, ՀՀ
գիտությունների ազգային ակադեմիան, գիտական հանրությունը սգում են անվանի
գիտնականի մահը և իրենց ցավակցությունն են հայտնում ակադեմիկոս Դավիթ
Սեդրակյանի հարազատներին և գործընկերներին:

Ակադեմիկոս Դավիթ Սեդրակյանի հոգեհանգիստը տեղի կունենա դեկտեմբերի 3-ին՝
ժամը 18.00-20.00-ը, Սուրբ Հովհաննես (Կոնդի) եկեղեցում, հրաժեշտի
արարողությունը` դեկտեմբերի 4-ին՝ ժամը 12.00-ին, ՀՀ ԳԱԱ նախագահությունում
(հասցե` Մարշալ Բաղրամյան պող., 24):

Հրայր Կամենդատյանը խոսում է թուրքական մոդելի մասինՄայր Աթոռն անվերջ պաշտպանել չենք կարող. «գրոհը» պետք է տեղափոխել ՔՊ-ի դաշտ, Փաշինյանին հեռացնել․ Չալաբյան«Իմ տղան գիտեր, որ ուժեղ եմ, համոզված եմ՝ նա չէր ցանկանա, որ կոտրվեի». Սարգիս Խաչատրյանն անմահացել է հոկտեմբերի 11-ին Հադրութում, տուն «վերադարձել»՝ մոտ չորս ամիս անց. «Փաստ»Իջևանի մանկապարտեզը հերթականն է, որը կառուցվեց Ազգային բարերար Սամվել Կարապետյանի ներդրմամբԻշխանությանը փոխելու համար խոշորանալ է պետք․ ի՞նչպես դա անել․ Մարուքյան11 օրում պատրաստված հսկա ձնեմարդը՝ 6-հարկանի շենքի բարձրությամբ․ ՏԵՍԱՆՅՈՒԹԲազմաշերտ զարգացման հեռանկարները՝ անհանգստացնող լրջագույն վտանգների ֆոնին. «Փաստ»Եկեղեցին կարող է լինել միայն առաջին քայլը․ ի՞նչն է լինելու հաջորդըԿինը դանակահարել է իր նորածին երեխայինԺամանակավորապես կդադարեցվի երրորդ երկրներից սև մետաղից նախապատրաստվածքների ներմուծումը Հայաստան. «Փաստ»Եկեղեցու հարցը թուրք-ադրբեջանական շահերի ստվերում«ՔՊ-ի իշխանազրկման պարագայում հնարավոր է պետության անկումը կասեցնել և զարգացման նոր սերմեր ցանել». «Փաստ»Անվանվել են 2025 թվականի ամենաշատ կարդացվող գրքերըՈր խնդրարկուն տանից լինի, միջամտողները երդիկից էլ կներթափանցեն. «Փաստ»Զինվորը, ով սպանել էր տղամարդուն և բռնաբարել նրա կնոջը, ինքնասպան է եղել կալանավայրումՀՀ իշխանություններն ու որոշ մոլորված հոգևորականներ պետք է հրաժարվեն իրենց մտքից. «Փաստ»Զղջման աղոթքՀլը փակեք էդ խանութն ու... ծափ տվեք, արա՜. «Փաստ»Նիկոլ Փաշինյանի հերթական ձախողումը. «Փաստ»«Ռուբինյանն իմ սուրճ դնողն է եղել». «Փաստ»Միասնականությունն ընդդեմ եկեղեցաքանդության. «Փաստ»Կամերային թատրոնը նշել է հիմնադրման 44-ամյակը ԱՄՆ-ի, Ուկրաինայի, Թուրքիայի, Կատարի, Գերմանիայի, Ֆրանսիայի և Մեծ Բրիտանիայի ներկայացուցիչները բանակցություններ կվարեն Վթար Էջմիածին-Արմավիր ավտոճանապարհին. կա 4 տուժած ՌԴ իշխանությունները Ադրբեջանից ներմուծված արմավում վնասատուներ են հայտնաբերել Այսօր Հայաստանում արվել է առաջին ռոբոտային վիրահատությունը Երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն՝ Պուշկինի փողոցում Շղթայական ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են 40 համարի ավտոբուսը, «Mustang»-ը, «Volkswagen»-ը և «Toyota»-ն Սպասվում է քամու ուժգնացում․ ի՞նչ եղանակ կլինի առաջիկա օրերին Երևանի 4 վարչական շրջանում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան Ադրբեջանը երկարաձգել է այսպես կոչված կարանտինային ռեժիմը Օդի որակի հարցում Երևանն ամենախոցելին է, Թբիլիսին՝ միջին, Բաքուն՝ ամենաբարենպաստ բնական պայմաններովը. Ազիզյան Անօդաչու սարքերը հարվածել են Ռուսաստանի 7 շրջանների՝ խափանելով էլեկտրամատակարարումը և հրդեհ առաջացնելով խոշոր քիմիական գործարանում Մեքենաներ են բախվել, ճանապարհը ամբողջությամբ փակվել է․ կան վիրավորներ Ուրալում ադրբեջանական համայնքի նախկին ղեկավարի գործով նոր դատական ​​նիստ է նշանակվել Արտակարգ դեպք՝ Կոտայքի մարզում Վրաերթ Գեղարքունիքի մարզում. 58-ամյա կինը տեղափոխվել է հիվանդանոց Թայվանում տեղի ունեցած հարձակման հետևանքով զոհվել է 4 մարդ, վիրավորվել՝ 5-ը Վարորդը «Volkswagen»-ով վրաերթի է ենթարկել 68-ամյա հետիոտնի․ վերջինը տեղափոխվել է հիվանդանոց «Ինտերի» մեկնարկային կազմը Փողով հոգևոր արժեք չեն գնում․ որքան էլ ունենաք, նույն գաճաճն եք մնալու․ Ավետիք ՉալաբյանԱյժմ մեր թշնամիները գիտեն՝ ոչ ոք չի կարող խաթարել Հայաստանի միասնությունը․ «Մեր ձևով»«Գաղտնազերծված փաստաթղթերի» հետ կապված խաբեության մասին դիտարկումներս ներկայացնում եմ Սփյուռքի մեր անգլախոս հայրենակիցներին․ Մենուա Սողոմոնյան Տասը տիրադավ եպիսկոպոսներին ուղեկցում են դեմքերը փակած ինչ-որ մարդիկ․ Էդմոն ՄարուքյանՀՇՖ-ն ամփոփել է տարվա արդյունքները 36 ժամ ջուր չի լինելու դեկտեմբերի 23-ին, 24-ին և 25-ին «600-700 մլն դոլարի ներդրումներ, 13 հազար աշխատատեղ, 130 մլրդ դրամ վճարված հարկեր»․ հանքարդյունաբերության ոլորտը՝ թվերովԱշխարհի ամենահայտնի և հեղինակավոր պարբերականներից մեկն անդրադարձել է Հայաստանում կառուցվող Հիսուս Քրիստոսի՝ աշխարհում ամենաբարձր մոնումենտալ արձան-համալիրին․ Իվետա Տոնոյան Երևանում բացվել է «Դոմուս» հիպերմարկետների ցանցի նոր մասնաճյուղՆԱՏՕ-ն հայտարարել է, որ երկարատև պատերազմի համար դաշինքը բավականաչափ դիմացկուն չէ