Երևան, 04.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Կյանքից հեռացել է ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս Դավիթ Սեդրակյանը

ՄՇԱԿՈՒՅԹ

Դեկտեմբերի 1-ին 81 տարեկան հասակում կյանքից հեռացել է ՀՀ ԳԱԱ ակադեմիկոս
Դավիթ Սեդրակյանը, տեղեկացնում է Կրթության, գիտության, սպորտի և մշակույթի նախարարության մամուլի ծառայությունը:

Մեծ է Դավիթ Սեդրակյանի ներդրումը գիտության մեջ, հատկապես տեսական
աստղաֆիզիկայի ոլորտում: Նրա ընդհանուր հարաբերականության տեսության
շրջանակներում ստացած լուծումը գիտական մեծ արժեք է ունեցել՝ առաջարկելով
պտտվող կոնֆիգուրացիաների պարամետրերի հաշվման նոր մեթոդ: Այն հաստատել է
անգլիացի Է. Հյուիշի առաջադրած գիտական վարկածը, ըստ որի՝ բաբախիչները
պտտվող նեյտրոնային աստղեր են: Դիտարկելով նեյտրոնային և պրոտոնային
գերհոսելի կոնդենսատների փոխազդեցությունը, Դավիթ Սեդրակյանը հայտնաբերել է
նոր ֆիզիկական երևույթ՝ ներկայումս հայտնի «տարման էֆեկտ» անունով:
Դավիթ Սեդրակյանի աշխատանքների մյուս ցիկլը վերաբերում է բաբախիչների
պտտական շարժման դիտվող դանդաղեցմանը, որն ուղեկցվում է անկյունային
արագության «ցատկերով»: Ելնելով իր այն հիպոթեզից, թե հայտնաբերած
նեյտրոնային թելերի ցանցը աստղի պտույտի դանդաղեցմանը զուգընթաց
աստիճանաբար նոսրանում է, Դավիթ Սեդրակյանն իր աշակերտների հետ առաջարկել է
բաբախիչների պտտական շարժման արգելակման երեք մեխանիզմ և ի հավելումն
հայտնաբերել, որ դանդաղեցման ժամանակ մակերևույթի ջերմաստիճանի աճի շնորհիվ
աստղը դառնում է ռենտգենյան ճառագայթման աղբյուր:

Ստացված օրինաչափությունները համահունչ են տիեզերքից եկող ռենտգենյան
ճառագայթմանը վերաբերող դիտողական օրինաչափություններին:

Սկսած 1994թ-ից Դավիթ Սեդրակյանը նեյտրոնային աստղերի տեսական
հետազոտություններին զուգահեռ իր գործընկերների հետ կատարել է գիտական
ուսումնասիրություններ՝ ուղղված էլեկտրոնների կողմից պոտենցիալային
արգելքների անցման և անդրադարձման գործակիցների հաշվումներին, էլեկտրոնների
հնարավոր տեղայնացման (լոկալիզացման) խնդիրներին:

Բեղմնավոր է եղել նաև Դավիթ Սեդրակյանի ուսումնամանկավարժական
գործունեությունը. նրա ղեկավարությամբ պաշտպանվել է 4 դոկտորական և 10
թեկնածուական ատենախոսություն:

Մոտ 300-ի հասնող գիտական հոդվածներն ակադեմիկոս Դավիթ Սեդրակյանին
հետազոտությունների իր ասպարեզում բերել են միջազգային լայն ճանաչում:

Նա եղել է մի շարք միջազգային կոնֆերանսների և թեմատիկ սեմինարների ակտիվ
կազմակերպիչներից, երկար տարիներ եղել է «ՀՍՍՀ ԳԱ Զեկույցներ» ամսագրի
գլխավոր խմբագրի տեղակալը, ապա՝ ՀՀ ԳԱԱ «Աստղաֆիզիկա» ամսագրի գլխավոր
խմբագիրը:

Դ. Բլաշկերի հետ նա կազմել և հրատարակել է «Superdense QCD Matter and
Compact Stars» միջազգային հանդեսը, եղել է Վ. Համբարձումյանին նվիրված
«Ambartsumian's Legacy and Active Universe» գրքի համախմբագիրը:
Դավիթ Սեդրակյանը «Ստացիոնար աքսիալ-սիմետրիկ դաշտերը Էյնշտեյնի
տեսությունում» աշխատանքի համար 1970թ. ստացել է ՀԼԿԵՄ պետական մրցանակ,
1999թ. արժանացել է Անանիա Շիրակացու մեդալի:

 

ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը, ՀՀ
գիտությունների ազգային ակադեմիան, գիտական հանրությունը սգում են անվանի
գիտնականի մահը և իրենց ցավակցությունն են հայտնում ակադեմիկոս Դավիթ
Սեդրակյանի հարազատներին և գործընկերներին:

Ակադեմիկոս Դավիթ Սեդրակյանի հոգեհանգիստը տեղի կունենա դեկտեմբերի 3-ին՝
ժամը 18.00-20.00-ը, Սուրբ Հովհաննես (Կոնդի) եկեղեցում, հրաժեշտի
արարողությունը` դեկտեմբերի 4-ին՝ ժամը 12.00-ին, ՀՀ ԳԱԱ նախագահությունում
(հասցե` Մարշալ Բաղրամյան պող., 24):

Հայտնաբերվել է համակարգչային հափշտակության մեղադրանքով հետախուզվողը Մահացել է Գերմանիայի ամենատարեց բնակիչը Արտակարգ դեպք՝ Կոտայքի մարզում 4 հայ շախմատիստ Աշխարհի գավաթի երկրորդ փուլում է Ոստիկանությունը զգուշացնում է․ նոր սխեմա՝ հանցագործները ներկայանում են որպես ԱԱԾ կամ բանկի աշխատակից Կրկին ու կրկին համոզվում եմ, որ շատ ճիշտ քայլ եմ արել` միանալով «Համահայկական ճակատ» կուսակցությանը և առաջադրվելով ավագանու անդամ․ Զենֆերա ՀովսեփյանՈղբերգական վթար՝ Արագածոտնում, բախվել են «Mercedes» ու «Volga», 1 մարդ մահացել է, 3-ը՝ վիրավորվել Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում սկսվել է Գերագույն հոգևոր խորհրդի ժողովը Նարկոզի ժամանակ 15-ամյա աղջիկ էր մահացել․ ի՞նչ նորություններ կան գործի մասով Ադրբեջանով Հայաստան Ռուսաստանից ցորեն է ուղարկվել Պետք է վերջապես հասկանալ՝ Թուրքիայի և Ադրբեջանի ծրագրերում գոյություն չունի այսօրվա տեսքով Հայաստան․ Էդմոն ՄարուքյանԿզրկե՞ն Տիգրանի ծնողներին ծնողական իրավունքից. ի՞նչ է որոշել հանձնաժողովը Հայաստանն իրականացնում է ոչ ռեզիդենտների ֆինանսական հաշիվների վերաբերյալ տեղեկությունների փոխանակում. ՊԵԿ Իրաքը պահանջում է ամերիկյան զnրքերի դուրսբերումը մինչև 2026 թվականը Իրազեկում․ փորձարկվելու են էլեկտրական շչակներ Ի գիտություն Նիկոլ Փաշինյանի․ Արտակ Զաքարյան ԱրարատԲանկը և «Թէատրոն» փառատոնը ժպիտներ պարգևեցին փոքրիկներինԿասեցվել է «Նոյեմբերյանի թիվ 1 մսուր-մանկապարտեզ»-ի մասնաճյուղի հանրային սննդի օբյեկտի գործունեություն Ավտոբուսի վարորդը թոշակառու կնոջը «դուրս է շպրտել» ՝ հրաժարվելով նրան անվճար տեղափոխել. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ Սրտանոթային հիվանդի դեղերն ավելի թանկ են, քան իր ամսական թոշակն է. Հրայր ԿամենդատյանՏաքսու վարորդին փորձել էին վճարել կեղծ թղթադրամներով. ոստիկանները ձերբակալել են երկու անձի Հայտնաբերվել է թոքերի քաղցկեղի տարածված ախտանիշՍյունիքի մարզում բիզնեսի և բանկային համակարգի համագործակցության հնարավորությունները և հեռանկարները․ IDBank Կյանքից հեռացել է ԱՄՆ նախկին փոխնախագահը Բոլոր բուհերի հոգաբարձուների խորհուրդները կուսակցականացված են. Ատոմ ՄխիթարյանԿարթագենյան մետաղադրամներ են հայտնաբերվել Օսլոյում Ռուսաստանը կկարողանա բեռներ մատակարարել Հայաստան Ադրբեջանի միջոցովՏԵՍԱՆՅՈւԹ․ 3-ամյա Տիգրանին հանձնեցին հողին Իրանի Քաշան քաղաքն ընդգրկվել է ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Ստեղծարար քաղաքների ցանցում Նուրոֆենը առաջացնում է ստամոքսի խոց. բժիշկները զգուշացնում են հնարավոր կողմնակի ազդեցությունների մասինՍա այն բանաձևն է, որով մենք կարող ենք կառուցել անվտանգ, բարեկեցիկ և արդար Հայաստան․ Մհեր ԱվետիսյանԱդրբեջանցիները արդեն գալիս են հանգիստ Հայաստան․ ի՞նչ պլաններ ունի Ալիևը Հայաստանի վրա Այս իշխանությունը վաղ թե ուշ ամեն ինչի համար պատասխան է տալու. Ցոլակ ԱկոպյանԻնդոնեզիան սկսել է 92 մեգավատտ հզորությամբ լողացող արևային էլեկտրակայանի կառուցումը Իշխանությունը դեռ չի կորցրել ռուսական ալիքները փակելու հույսը Փաշինյանական իշխանությունը դարձել է Ալիևի փաստաբանը Փաշինյանն անցել է կաթողիկոսի ընտանիքի դեմ բռնաճնշումներին Վլադիմիր Պուտինի զգուշացնող նամակըՓաշինյանական իշխանությունը հիմա էլ փչացնում է հայ-վրացական հարաբերությունները Ինչու են uպանել ՔՊ-ի անդամին. մանրամասներ Աշխարհի ամենագեղեցիկը կառույցներից մեկը, որի կառուցման վրա աշխատել է մոտ 20 հազար մարդ. «Փաստ»Լավ լուր՝ կենսաթոշակների վերաբերյալԱրցախի տեղեկատվական շտաբը իրազեկում էՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (4 ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ).Զինամթերքի պայթյունից զոհվել են հարյուրավոր մարդիկ, սպանվել են Ճապոնիայի ու Իսրայելի վարչապետները. «Փաստ»86 մարդ թnւնավորմամբ հոսպիտալացվել է սրճարանում կազմակերպված խնջույքից հետոԱմենալայն 5G ծածկույթը Հայաստանում՝ Ucom-ի ցանցը հասանելի է բնակչության ավելի քան 94 տոկոսին Ոչ թե քայլ դեպի անկախության և ինքնիշխանության ամրապնդում, այլ նոր՝ շատ ավելի խոր կախվածության սկիզբ. «Փաստ»Այն մասին, թե Եկեղեցու դեմ ինչ հանցավոր արարքների մեջ է մեղադրվում վարչապետի պաշտոնը զբաղեցնող անձը. Ավետիք ՉալաբյանՈ՞րն է իրական խաղաղության բանաձևը. «ՀայաՔվե հիմնասյուներ»Ծափաթաղում հուղարկավորում են փոքրիկ Տիգրանին