Երևան, 28.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Իշխանությունը քամահրական վերաբերմունք ունի գիտության նկատմամբ

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

Կրթության և գիտության ոլորտին առնչվող թեմաները վերջին շրջանում հայտնվել են հանրության ուշադրության կենտրոնում: 

Ուսանողության և դասախոսների մոտ հատկապես բողոքի մեծ ալիք բարձրացրեց բուհերում հայագիտական առարկաները ոչ պարտադիր դարձնելու իշխանությունների որոշումը, սակայն խնդիրները միայն հայագիտական առարկաներով չեն սահմանափակվում և առնչվում են ողջ գիտական ոլորտին: 

Որքան մեծ նվաճումներ ունի գիտությունը, այնքան մրցունակ կարող է լինել պետությունը: Գիտատեխնիկական նվաճումները կարող են մեծ ազդեցություն ունենալ տնտեսության տարբեր ճյուղերի առաջընթացի համար: 

Միևնույն ժամանակ, ժամանակակից աշխարհում կարևորվում է հումանիտար գիտությունների զարգացումը, որոնք նշանակալի դերակատարություն ունեն օրինապահ քաղաքացիների ձևավորման, մարդկանց աշխարհայացքի և ազգային ինքնության պահպանության, ինչպես նաև սեփական պատմությամբ, մշակույթով և արժեհամակարգով աշխարհին ներկայանալու համար: 

Անցած տարի տեղի ունեցած իշխանափոխությունը մեծ սպասումներ էր առաջ բերել գիտնականների և դասախոսների շրջանում, թե գիտությունը կարժանանա նոր իշխանությունների հատուկ ուշադրությանը, սակայն, ինչպես տեսնում ենք, իշխանությունների համար գիտության ոլորտը երկրորդական և անգամ երրորդական նշանակություն ունի: 

Ինչպես նախկինում, այս տարի էլ գիտությանը պետբյուջեից հատկացվող գումարներն այդպես էլ չավելացվեցին, իսկ գիտնականները ստիպված են աշխատել չնչին գումարներով: 

Թերևս դա է պատճառը, որ երիտասարդների շրջանում մոտիվացիա չկա իրենց հետագա մասնագիտական գործունեությունը գիտության հետ կապելու հարցում, և նրանք իրենց գործունեությունը պատկերացնում են այն ոլորտներում, որտեղ ֆինանսապես ապահով կարող են լինել: 

Եվ փոխանակ այս պայմաններում գիտաշխատողները և գիտնականները պետության կողմից հատուկ ուշադրության արժանանային, մի բան էլ իշխանավորների քամահրանքին են արժանանում: 

Օրերս վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Սուրբ Ղազար կղզում Մխիթարյան միաբանության վանահայրերի և տեղի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ հանդիպմանը հայտարարեց, թե Հայաստանում գիտական գործունեություն վարել նշանակել է ամեն առավոտ գնալ մի շենք, որի ճակատին գրված է գիտահետազոտական ինստիտուտ, օրվա առաջին կեսին սուրճ խմել և վերադառնալ տուն: 

Փաշինյանի այս հայտարարությունը առաջացրել է գիտնականների վրդովմունքը:

Նրանք համամիտ չեն վարչապետի հետ և կարծում են, որ գիտական ոլորտի հետ կապված իշխանությունների մոտ թյուրըմբռնում կա: 

Եվ դա բավական չէ, Փաշինյանը համարում է, որ հումանիտար գիտությունների ներկայացուցիչները զբաղված են թամադաներ պատրաստելով, այսինքն՝ պետության համար շատ քիչ օգտակար գործով: Եվ պատահական չէ, որ Ֆրանսիայի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ հանդիպմանը վերջինս հայտարարել է.

 «Եկեք թամադաների սերունդ պատրաստող կրթական համակարգը փոխարինենք ինժեներներ պատրաստող կրթական համակարգով»: 

Հասկանալի է՝ այդպիսով Փաշինյանը ցանկություն ունի հիմնավորել, թե ինչու են հայագիտական առարկաները բուհերում դարձնում ոչ պարտադիր, սակայն վերջինս կարծես թե չի ցանկանում գիտակցել, որ երկրի զարգացման տեսանկյունից հումանիտար առարկաների դասավանդումը և հետազոտությունը՝ հատկապես հայագիտության ոլորտում նույնքան կարևորություն ունեն, որքան որ բնական գիտությունները: 

Եվ Հայաստանում հմուտ ինժեներներ պատրաստելու անվան տակ անհրաժեշտություն չկա անտեսել հայագիտությունը: 

Անկախ ամեն ինչից, թե ինչ մասնագիտությունների պատրաստման վրա իր ուշադրությունը կսևեռի պետությունը, Հայաստանի առջև ծառացած աշխարհաքաղաքական մարտահրավերները պահանջում են, որ հայագիտությունը լինի բարձր դիրքերում:

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Տերևներն այրողները կտուգանվեն․ նախարարը խոստանում է՝ դեկտեմբերի 1-ից օդը կբացվիՂրիմի կամրջի պայթեցման մեջ մեղադրվող հայերը դատապարտվել են ցմահ ազատազրկման Աշակերտները ծեծի են ենթարկել և նվաստացրել Նոյեմբերյանի պետական քոլեջում սովորող տղային. նրանք ձերբակալվել են Հրդեհ Հովտուն գյուղում․ հաջողվել է կանխել հրդեհի տարածումը Վրաստանը հայտնել է Ադրբեջանի հետ սահմանին վարակված ծաղիկներ տեղափոխող բեռնատարի ձերբակալման մասին Սուրբծննդյան տոներից առաջ ԵՄ-ում առգրավվել է ավելի քան 8 միլիոն վնասակար խաղալիք «Գուչի»-ի հայ մոդել Արմինե Հարությունյանը նոր ֆոտոշարք է հրապարակել Հրդեհների հետևանքով բազմաթիվ վայրի կենդանիներ լքել են իրենց բնական միջավայրը և կարող են հայտնվել համայնքներին կամ բնակելի հատվածներին մոտ. Շրջակա միջավայրի նախարար Բաքվում շինծու գործերով «դատավարությանը» փաստաբանները խնդրել են արդարացման «վճիռներ» կայացնել «Խոսում են բոլորը, ես սիրում եմ գործով ցույց տալ». Խորեն Լևոնյան ՊԵԿ նախագահը կգործուղվի Հնդկաստան 12-օրյա պատերազմում Իրանի ժողովուրդը հաղթեց և՛ Ամերիկային, և՛ սիnնիստներին, դրանում կասկած չկա․ Ալի Խամենեի Հայ կարատեիստներն Ասիայի առաջնությունում մեդալներ են նվաճել Եվրախորհրդարանը Ռուսաստանի նոր տարածաշրջանների վերաբերյալ բանաձև է ընդունել Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոայի» մեկնարկային կազմը Կցրտի՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել ձմռան առաջին օրը Ձեռք են բերվել մեծաքանակ փրկարարական միջոցներ․ ՆԳՆ Խաբեություն Հաագայի Միջազգային քրեական դատարանի անդամակցության վերաբերյալ․ Էդմոն ՄարուքյանՊատգամավորները Մոսկվա կգործուղվեն «Աֆիշում գրված է, որ այսօր երեկոյան պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես, ուրեմն՝ պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես». Դավիթ Հակոբյան Հայ ժողովուրդը միշտ զորակցել է պաղեստինյան արդար դատին․ Արամ Ա Վեհափառ Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Անդրեն հեռացել է Հայաստանից (լուսանկարներ) Դավթաշեն կամրջի՝ Վաղարշյան փողոցից դեպի Սասնա Ծռերի փողոցի ուղղությամբ փակ են լինելու երթևեկելի երկու ուղղության 1-ին գոտիները Ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են մի քանի մեքենաներ, կա վիրավոր Տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակումը կդառնա տարածաշրջանում խաղաղության հաստատման առանցքային գործոններից մեկը. Խուդաթյան Էստոնիան 2026 թվականին Հայաստանում դեսպանություն կբացի Շրի Լանկայում ավելի քան 40 մարդ է զոհվել սողանքների և ջրհեղեղների հետևանքով Հրդեհների բոլոր օջախները մարվել են. ՆԳՆ նոր հորդորը ՆԳՆ–ից հաստատում են՝ ոստիկանության ծառայողը վերջ է դրել կյանքին «ԿԽՄԿ-ն Բաքվի հետ երկխոսությունը վերականգնելու ուղի է փնտրում». Զառա Ամատունի Փաշինյանը հանդիպել է Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու մի խումբ եպիսկոպոսների հետ «Մատչելի բնակարան՝ երիտասարդ ընտանիքներին» պետական նպատակային ծրագրի իրականացման համար գումար կհատկացվի Հոնկոնգի ողբերգական հրդեհը դառնում է Չինաստանի իշխանության ամենախոշոր փորձությունը Պուտինը հայտարարել է, թե չէր սպասում, որ ԱՄՆ-ն պատժամիջոցներ կկիրառի ԼՈՒԿՕՅԼ-ի և Ռոսնեֆտի դեմ Չարենցի փողոցում 32-ամյա վարորդը Cadillac-ով վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին. վերջինս տեղափոխվել է հիվանդանոց Պարեկային ծառայության աշխատակիցն ինքնասպանություն է գործել Փաշինյանին հնարավոր է հաղթել․ Նաիրի Սարգսյան ՀԱՊԿ երկրները հարգանքով են վերաբերվում Հայաստանի դիրքորոշմանը. Պուտին Մեր մրցակցային առավելություններից մեկն էլ այն է, որ մենք մեծամիտ չենք․ Նաիրի ՍարգսյանԻսրայելը հարվածներ է հասցրել Լիբանանին Մամիկոնյանց փողոցում բախվել են «Changan»-ը և «Nissan Rogue»-ը, այնուհետև «Changan»-ը բախվել է կայանված «BMW»-ին․ կա վիրավոր Սպանության փորձի մեղադրանքով հետախուզվող է հայտնաբերվել Բագրատաշենի սահմանային անցակետում Տարածված վիրուսի ֆոնին դպրոցները փակելու անհրաժեշտություն կա՞ Ժիրայր Լիպարիտյանի մանիպուլյացիաները Պետրոսի եթերում․ Ադրբեջանականացումը արդեն հիմա է Առեղծվածային ու nղբերգական դեպք՝ Երևանում, ավտոշուկայի հարևանությամբ հայտնաբերվել է hրազենային վնասվածքով տղամարդ Ճիշտը «ցո՞ւլն» է. ինչպես ձախողվեց նախկին օմբուդսմենը Ինչպես են արևային վահանակները լույսը վերածում էլեկտրաէներգիայի Ալլա Պուգաչովային պարտավորեցրել են ապամոնտաժել նրա կառուցած փայտե պիրսը ՍոլնեչնոգորսկումԴատախազությունը դարձել է հանցանքները պարտակող. Արմեն Մանվելյան