Երևան, 08.Օգոստոս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Մոխիրից՝ շամպուն. մի հայտնագործության պատմություն

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Ներկայումս շամպունը մազերի լվացման ամենատարածված միջոցն է: Այն բաղկացած է մի քանի բաղադրիչներից: 

Պատմության մեջ առաջին շամպունը հայտնվել է Անգլիայում 19-րդ դարում: 

Դրա գյուտից առաջ մազերը լվանում էին մոխիրով կամ օճառով, բայց դրանցից հետո մազերի վրա թեթև նստվածք էր մնում: Հարուստ մարդիկ էլ մազերը լվանում էին թանկ յուղերով: Շամպունի պատմությունը սկսել է անգլիացի Քեյսի Հերբերտը:

 Նա խոտաբույսերը խառնել է օճառի փոշու հետ և անվանել այդ խառնուրդը shampoo: Քեյսի Հերբերտը հարուստ մարդ չէր, և նրա մտքով անգամ չի էլ անցել արտոնագրել իր գյուտը: 

Նա իր պատրաստած շամպունը վաճառել է հենց իր տան մոտ գտնվող փողոցում: Արդյունքում շատերին դուր է եկել նրա գաղափարը, և շատ արագ ձեռներեց դեղագործներն ու վարսավիրներն սկսել են օգտագործել այս հեշտ բաղադրատոմսը: 

Փաթեթավորված շամպուններ սկսել են վաճառվել յուրաքանչյուր անկյունում: 

Մի որոշ ժամանակ անց շամպունի մասին իմացել են Գերմանիայում: Այնտեղ նույնպես մազերը լվանում էին մոխիրով և օճառով, բայց նստվածքից ազատվելու համար վերջում մազերը ողողում էին քացախով կամ բենզինով: 

Հենց Գերմանիայում էլ շամպունը նմանվել է ժամանակակից շամպունին: Դա իրականացրել է բեռլինցի դեղագործ Հանս Շվարցկոպֆը:

 Մի օր նրա հաճախորդուհիներից մեկը նրան պատմել է Անգլիայում իր տեսած՝ մազերի լվացման հրաշք միջոցի մասին: 

Շվարցկոպֆը քիմիկոս էր, և նման միջոց ստեղծելը նրա համար դժվար չէր: 

Սկզբում նա հորինում է նույն փոշին, որը հորինել էր անգլիացի Հերբերտը և սկսում վաճառել այն: 

Բայց Հանսը, ի տարբերություն անգլիացու, ավելի խորամանկ էր և ստեղծում է Schwarzkopf ապրանքանիշը՝ իր ազգանունով, որն, ի դեպ, գերմաներենից թարգմանաբար նշանակում է «սև գլուխ», և հայտնվում է նաև համապատասխան սև գլխով պատկերանշանը՝ լոգոտիպը: 

Միևնույն ժամանակ նա արտոնագրում է իր շամպունը: 

Որոշ ժամանակ անց Շվարցկոպֆը ստեղծում է շամպուն արտադրող իր սեփական ընկերությունը: Շամպունի բաղադրությունն անընդհատ փոխվել ու բարելավվել է: 

Նրա մեջ ավելացնում էին տարբեր ծաղիկներ և խոտաբույսեր: Այն ժամանակ եղել է շամպունի հիմնական ութ տեսակ:

 Շամպունի օգտագործումից հետո մազերը դառնում են բուրավետ և ունենում են առողջ տեսք: Հեղուկ շամպունի պատմությունն սկսվել է 1927 թվականին, և այն հորինել է Հանս Շվարցկոպֆի որդին այն ժամանակ, երբ հայրն այլևս կենդանի չէր: 

Ներկայումս կա մազերի խնամքի միջոցների հսկայական տեսականի, և ամեն տարի դրանց քանակն ավելանում է: Շամպունի պատրաստման համար հիմնական հումքը կոկոսի բնական յուղի հատուկ վերամշակմամբ ստացված մակերևութաակտիվ նյութերն են։

 Ներկայումս արտադրվում են հեղուկ, դոնդողանման, քսուքանման շամպուններ։ Հեղուկ շամպունները մակերևութաակտիվ նյութերի ջրասպիրտային լուծույթներ են՝ ճարպայնացնող և այլ օգտակար խառնուկներով։ 

Դոնդողանման և քսուքանման շամպունները պատրաստվում են մակերևութաակտիվ նյութերի հիման վրա ճարպայնացնող և կենսաբանորեն ակտիվ նյութերի (բուսական լուծամզուկներ, վիտամիններ, ամինաթթուներ) խառնուկներով։ 

Բացի դա, կան նորմալ, չոր և ճարպոտ մազերի համար նախատեսված շամպուններ։ 

Հայտնվել են խոնավեցնող, վերականգնող, տոնուսավորող, հակաթեփային և այլ տեսակների շամպուններ, իսկ երեխաների համար թողարկում են հատուկ շամպուններ, որոնք չեն գրգռում աչքերի լորձաթաղանթը։

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

Կամչատկայում երկու երկրաշարժ է տեղի ունեցել Թրամփի հատուկ բանագնացն ու Ալիևը հանդիպում են ունեցել. կողմերը փաստաթուղթ են ստորագրել Ռուսաստանի հայերի միության ղեկավարը մեկնաբանել է Հայաստանի, ԱՄՆ-ի և Ադրբեջանի ղեկավարների վաղվա հանդիպումը Հայ-ադրբեջանական համաձայնագիրը կապահովի ՌԴ-ն և Չինաստանը շրջանցող նավթի և գազի մատակարարումները. ԱՄՆ սենատոր Վաճառված թունավոր ալկոհոլից մահացածների թիվը հասել է 12-ի․ ՌԴ Ուղևորատար ինքնաթիռը արտակարգ վայրէջք է կատարել Շերեմետևոյում Օգոստոսի 8-ին, 11-ին, 12-ին, 13-ին, 14-ին գազ չի լինելու․ հասցեներ Լոռիում երեխաների միջև վիճաբանությունն ավարտվել է 12-ամյա երեխայի դանակահարությամբ. Shamshyan.com Ռուսաստանի ԱԳՆ-ն քննադատել է Կիևին ուկրաինացի ռազմագերիներին չընդունելու համար Ֆրանսիայում պայքարում են գրեթե 80 տարվա ընթացքում երկրի ամենախոշոր անտառային հրդեհի դեմ Վանաձորում իրականացվել է հատուկ օպերացիա Ամերիկայի Հայ Դատի Հանձնախումբը Թրամփ-Փաշինյան-Ալիև գագաթնաժողովին ընդառաջ հանդես է եկել կոչով Այսօր-վաղը որոշվող՝ մեր երեխաների ապագայի մասին ճակատագրական հարցերը իշխանությունը գաղտնի է պահում․ Թաթոյան Ողբերգական դեպք՝ Շիրակի մարզում․ 39-ամյա Արտյոմ Ծ.-ն մահացել է Լիբանանը համաձայնել է «Հըզբոլլահ»-ի զինաթափման վերաբերյալ ԱՄՆ առաջարկին Երկրորդ Ղարաբաղյան պատերազմից ի վեր Իրանին զգուշացրել են Թուրանի միջանցքի սպառնալիքի մասին. իրանցի փորձագետ Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու 2025 թվականի երկրորդ եռամսյակում Հայաստանից Վրաստան է այցելել մոտ 130 հազար զբոսաշրջիկ Ցուցաբերեք զգոնություն․ Գագիկ Սուրենյանի հորդորը Պարզվել է երեկ ողբերգական ավտովթարի հետևանքով ՊՆ մահացած, վիրավոր զինծառայողների և վարորդների ինքնությունը Դատարանը մերժել է Աղվան Արշակյանի պաշտպանների միջնորդությունը՝ անընթեռնելի և անորակ փաստաթղթերի հիմքովՍելավահոսքի սպառնալիք կա, զգոն եղեք․ Լարսը փակ է Միացյալ Նահանգները Պուտինին առաջարկել է Ուկրաինայում հրադադարի դիմաց վերացնել պատժամիջոցները Նորավարտ սպաները վիճակահանությամբ ընտրել են իրենց ծառայության վայրերը ՌԴ ԶՈւ-ն հարված է հասցրել Ուկրաինայի ԶՈւ-ի կողմից օգտագործվող երկաթուղային հանգույցին Վարդավառին «ՈՒԱԶ»-ներով մտել են Սևանա լիճ և աղտոտել լճի ջրերը. նյութերն ուղարկվել են ԲԸՏՄ Զելենսկին Մակրոնին հայտնել է, որ պատրաստ է հրադադարի և սպասում է ՌԴ արձագանքին «Կալաշնիկովի» ինքնաձիգ, 3 ատրճանակ, 6 հրացան, նռնակներ ու ականներ․ ապօրինի պահվող զենք-զինամթերքի կամավոր հանձնում Արմավիրում Հայաստանում 2025 թվականի առաջին կեսին բեռնափոխադրումների ծավալն աճել է Ջրային կոմիտեի գլխավոր քարտուղարին ազատեցին պաշտոնից Խաղաղության երաշխավորը Հարավային Կովկասում միշտ եղել է Ռուսաստանը, ոչ թե ԱՄՆ-ը. Մհեր ԱվետիսյանՀՀ պետական պարտքը հունիսի 30-ի դրությամբ 13 մլրդ 852 մլն 137 հազար դոլար է 64-ամյա տղամարդու բակում հայտնաբերվել է կանեփի 402 թուփ․ Սպիտակի համայնքային ոստիկանների բացահայտումը Մահացել է երգիչ Արամոյի և լրագրող Աշոտ Գևորգյանի մայրը Սոֆի Դևոյանը սիրելիի հետ տեսանյութ է հրապարակել Ինչ փաստաթղթեր կստորագրեն Հայաստանը, Ադրբեջանը և ԱՄՆ-ն․ Kyiv Post Փրկարարները հայտնաբերել են մոլորված քաղաքացիներին Ռուսաստանը Կովկասի տարածքում նոր հակամարտություն է կանխատեսել Հրդեհ՝ Երևանում, էլեկտրաենթակայանում հրդեհ է բռնկվել. ժամանել է հրշեջների մի քանի մարտական հաշվարկ Մեծ Բրիտանիան սկսել է ուկրաինացիներին զանգվածաբար մերժել մշտական ապաստանի տրամադրումը Պուտինը հնարավոր է համարել Զելենսկու հետ հանդիպումը ՀՀ մշտական բնակչությունը շուրջ 3 մլն 84.4 հազար մարդ է Հայտնի են Ոսկե գնդակի հավակնորդները (տեսանյութ) ՀՀ պետական պարտքը հունիսի 30-ի դրությամբ 13 մլրդ 852 մլն 137 հազար դոլար է Հալաբյան փողոցի շենքերից մեկի մոտակայքում այրվում է ենթակայան Լոռիում գումարը կիսելու պատճառով վիճաբանության ժամանակ դանակահարություն է եղել Սյունիքում «ՎԱԶ 2107»-ը բախվել է ավտոբուսին, ապա բեռնատարին. կան տուժածներ Թուրքիայի նախագահն ինքն է տարբեր առիթներով խոսել իրենց` արցախյան 3-րդ պատերազմում ունեցած առանցքային դերի մասին. Աբրահամյան Զանգը հեռվից է քաղցր հնչում, կամ՝ դուրս գալն ի՞նչ կարժենա Պետությունը ոչ թե իշխանությունն է, այլ ազգը, ժողովուրդը. Արմեն Մանվելյան