Երևան, 23.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Պանչո. դարերից եկող ունիվերսալ հագուստ և՛ նիհարների, և՛ գիրուկների համար

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Պանչոն լատինաամերիկյան ավանդական հագուստի տեսակ է: Այն իրենից ներկայացնում է բավականաչափ մեծ չափի գործվածքի ուղղանկյուն կտոր, որի մեջտեղում առկա է կտրվածք գլխի համար: Պանչոն հորինել են Հարավային Ամերիկայի հնդկացիները, և այն հանդիսացել է նրանց ազգային հագուստը: 

Հնդկացիները պանչոն բարձր էին գնահատում իր հարմարավետության համար: Այս հագուստը չէր խանգարում շարժումներին և բավականին տաք էր պահում մարմինը: Համարվում է, որ մարդիկ սկսել են պանչո օգտագործել 13-14-րդ դարերում: 

Դրանց առաջին տարբերակները պարզ էին և միմյանց շատ նման՝ ընդամենը մեկուկես մետրանոց քառակուսի, կամ էլ մեկուկեսը երկուսի վրա ուղղանկյուն գործվածքի կտոր, որը չուներ թևքեր կամ հագուստի այլ տարրեր, բացի գլխին հագցնելու համար նախատեսված կլոր անցքից: Սկզբից պանչո պատրաստում էին կենդանական բրդից: 

Այս հագուստի արտադրության համար գյուղացիներն ու այլ հասարակ մարդիկ օգտագործում էին «ավասկու» գործվածքը, որը բավականին կոշտ էր, քանի որ պատրաստվում էր լամայի բրդից:

 Հարուստ մարդիկ հագնում էին «ալապակի» գործվածքից պատրաստված պանչոներ (ալապակին զույգսմբակավոր ընտանի կենդանի է), որոնք ավելի փափուկ ու տաք էին: Իսկ ամենաթանկ պանչոները, որոնք պատրաստված էին «վիկունի» բրդից (վիկունին զույգսմբակավոր վայրի կենդանի է, որին ընտելացնելով՝ ստացել են ալապակի ընտանի կենդանի), կրում էին հնդկացիական ցեղերի առաջնորդները: 

Հին օրերում այն տարածքներում, որտեղ այժմ գտնվում է Պերուն, պանչոյի արտադրությունը իսկական արվեստ էր: 

Այս արհեստով զբաղվում էին միայն Պատագոնիայի որոշ շրջանների արհեստավորներ, որոնց արտադրանքը գնահատվում էր ամբողջ մայրցամաքում: 

Զարմանալին այն է, որ կանանց համար պանչոն պատրաստվում էր կոպիտ գործվածքից, իսկ տղամարդկանց համար՝ բարակ գործվածքից: 

Պանչոն զարդարելու համար օգտագործվել են ասեղնագործություններ և եզրակարեր, որոնք էլ այդ հագուստի տեսակը շատ գրավիչ են դարձրել: 

Հենց դա էլ գլխավոր դեր է խաղացել եվրոպացիների կողմից այդ հագուստի նկատմամբ հետաքրքրության դրսևորման մեջ: Կարճ ժամանակ անց պանչոն գերազանց հագուստի համբավ է ձեռք բերել ոչ միայն Հյուսիսային  Ամերիկայում, այլ նաև Եվրոպայում: 

Սակայն պանչոյի պատմությունն այդքանով չի ավարտվել: Այս հագուստը հատկապես նորաձև է դարձել 20-րդ դարի երկրորդ կեսի սկզբին, երբ այն սկսել են ցուցադրել Եվրոպայում անցկացվող նորաձևության ցուցադրություններում: 

Այդ ժամանակ այն արդեն կրել էր զգալի փոփոխություններ՝ կտրվածքները և օձիքները ստացել են տարատեսակ ձևեր, հայտնվել են կտրվածքներ ձեռքերի համար, կարվել են գրպաններ, կցվել են գլխարկներ, ավելացվել են ժանյակներ և այլն: 

Բացի այդ, նորաձևության մոդելավորողները սկսել են ստեղծել հագուստի այնպիսի տարբեր տեսակներ, որոնցում զգացվում է պանչոյի «բովանդակային» հիմքը: Փոխվել են նաև գործվածքները՝ պանչոն դարձնելով ավելի գործնական, փափուկ և հարմարավետ: 

Հայտնվել են ձեռագործ պանչոներ, որոնք արագորեն ձեռք են բերել հանրաճանաչություն սպառողների շրջանում: 

Այնուամենայնիվ, ավանդական պանչոն չի վերացել, և այն շարունակում են կրել: Դասական պանչոն ունի ազատ ծածկույթ, որի ծայրերը հասնում են մինչև ազդրի կեսը, չունի զարդեր, իսկ դեկորը նվազագույն է: 

Հենց նման պանչոներն են գրավում գրեթե ցանկացած կնոջ ուշադրությունը: Դրանք ունիվերսալ են և կարելի է կրել ջինսի, տաբատի, շրջազգեստի կամ ցանկացած այլ զգեստի հետ: 

Բանն այն է, որ պանչոն թաքցնում է և՛ նիհարությունը, և՛ գիրությունը, միաժամանակ կնոջն օգնում է երևալ առավել նրբագեղ: Թերևս այս առավելություններն էլ հենց նպաստում են սպառողի հետաքրքրությանը այս տեսակի հագուստի նկատմամբ: 

 Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

Շախմատի աշխարհի չեմպիոն Գարի Կասպարովը հեռակա կարգով ձերբակալվել է Երևանում 41-ամյա տղամարդը դանակահարել է հարազատ եղբորը․ բժիշկները պայքարում են նրա կյանքի համար Պնդում եմ՝ ընտրություններով հնարավոր է փոխել իշխանությունը. Էդմոն Մարուքյան 2025թ. ԶՊՄԿ-ի համար առաջընթացի տարի էրՃշմարտության գինն այսօր հալածանքն է․ Հովհաննես ԻշխանյանԲոյկոտե´նք և թույլ չտա´նք, որ ադրբեջանական բենզինը վերածվի մեր դեմ ուղղված հրանոթների. «ՀայաՔվե» Մահացել է Կարեն Հովհաննիսյանի հայրը․ դերասանը գրառում է արելԶոհված կամ անհետ կորած զինվորի ծնողին չեն ասում, որ գնա իր մյուս զավակներով զբաղվի. Արշակ ԿարապետյանԱդրբեջանական բենզինը կէժանացնի՞ վառելիքի գներըԿրթաթոշակ 100 արցախցի ուսանողի՝ IDBank-ի «Կողք կողքի» ծրագրի շրջանակում Փաշինյանը խուսափել է հարյուրավոր հայերի հետ եկեղեցում հանդիպելուցՈւղիղ հեռարձակում. «Մեր Ձևով» շարժման 2025 թվականի հաշվետու ժողով Առեղծվածային ու ողբերգական դեպք ԳյումրիումՓաշինյանն անձամբ է գլխավորելու Մայր Աթոռի դեմ գրոհը Ամփոփվեցին Junius ֆինանսական գրագիտության երկրորդ մրցույթի արդյունքներըՓաշինյանը մերժել է ռուսական մասնակցությունը «Թրամփի ուղուն» Կոնվերս Բանկը Visa Intelligence Award մրցանակակիրն էԱմիօ բանկի շահույթի աճի միջին տարեկան տեմպը՝ ավելի քան 150% Ամփոփեք տարին մեկ բառով. «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժումԻ՞նչ է պետք իմանալ տոներին ընդառաջԻսպանակա՞ն, պորտուգալակա՞ն, թե՞ իտալական.բացառիկ խմիչք, որ հարմար չէ երկարատև հնեցման. «Փաստ»Էնրիկե Իգլեսիասն ու Աննա Կուռնիկովան չորրորդ անգամ ծնողներ են դարձել Միքայել Սրբազանը զրկվել է կիրակնօրյա պատարագին մասնակցելու և Սուրբ Հաղորդություն ստանալու հնարավորությունից՝ նույնիսկ հիվանդանոցային պայմաններում. Թագուհի Թովմասյան Ճապոնիայի համալսարաններից մեկում պայթյուն է տեղի ունեցելՌուսաստանը և Ուկրաինան հայտարարել են նոր փոխադարձ հարվածների մասին․ վիրավորներ կան Սանկտ Պետերբուրգի Սուրբ Կատարինե հայկական եկեղեցու մոտ տեղի է ունեցել բողոքի ակցիա՝ ընդդեմ Հայաստանի իշխանությունների գործողությունների. տեսանյութՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (23 ԴԵԿՏԵՄԲԵՐԻ).Աշխարհում առաջին ձայնային ռադիոհաղորդումը, առաջին տրանզիստորը, 20-րդ դարի լավագույն ակումբը. «Փաստ»Գազ չի լինելուՆիկոլ Փաշինյանի վերընտրվելը գտնվում է ընդդիմադիր դաշտի ձեռքերում. Նաիրի Սարգսյան Վթար-հրդեհ՝ Շիրակում, 26-ամյա վարորդը «Nissan X-Trail»-ով կողաշրջված հայտնվել է երթևեկելի գոտուց դուրս. Shamshyan Հայաստանում հնարավո՞ր է «մոլդովական սցենար». ո՞ւմ կհանձնի հանրապետության ինքնիշխանությունը Փաշինյանը. «Փաստ»Ինժեներները ստեղծել են առանց մարտկոցների արևային էներգիայով աշխատող կվադրոկոպտեր 12 ժամ ջուր չի լինելու․ հասցեներ Ովքեր ծնվել են կռկռալու համար, չեն կարող երգել. «Փաստ»Մեզ նվաստացնողը մեր կառավարությունն է. մենք չունենք ազգային իշխանություն. Էդմոն Մարուքյան«Եթե գյուղերը դատարկվեն, դրանով կկորցնենք ամեն բան». «Փաստ»Ինչպե՞ս չդառնալ «ֆուտբոլի գնդակ» տարածաշրջանում. ՀայաՔվե 12-ամյա տղան դաժանորեն ծեծել է մորը. ՏԵՍԱՆՅՈՒԹՀայ ժողովուրդը իր պատմության ընթացքում ո՞ր ժամանակաշրջաններում է ապրել առավել անվտանգ ու խաղաղ. Մհեր ԱվետիսյանՄարդիկ համատարած ուզում են հանգիստ կյանք, որ իրենց չպարտադրեն անել իրենց խղճի դեմ քայլեր, մնում է՝ քաղաքական ուժերն այս ամենակարևոր պահը ֆիքսեն. Վահե Հովհաննիսյան Այն մասին, թե ինչու են մեր երկրում պետական ծախսերն ու պարտքն աճում, բայց հարյուր հազարավոր մարդիկ շարունակում ապրել ծայր աղքատության մեջ. Ա. ՉալաբյանԵկեղեցին կարող է լինել միայն առաջին քայլը․ ի՞նչ է լինելու հաջորդը «Աչքս դռանն է, միշտ Ռաֆոյիս եմ սպասում, որ դուռը բացելու է և ներս մտնի». Ռաֆայել Ֆրանգուլ յանն անմահացել է նոյեմբերի 9-ին «Մարտունի 2»-ում. «Փաստ»Ում է արգելվում ուտել «մայրաքաղաքային» աղցանԴրական տեղաշարժերի հետ՝ տնտեսության կայուն և որակական աճի խոչընդոտներ, վտանգավոր միտումներ. «Փաստ»Եկեղեցին թուրք-ադրբեջանական շահերի ստվերում Ոսկու գները նոր ռեկորդային մակարդակի են հասելՍեփական մշակութային ժառանգության և արտաքին մշակութային հոսքերի հակադրությունը. «Փաստ»Շարունակվելու են արդյոք արցախցիների առանձին խմբերի սոցաջակցության ծրագրերըԴոլարն էժանացել է, ռուբլին՝ թանկացել․ փոխարժեքն՝ այսօր