Երևան, 06.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Թութանհամոնի ոսկե դիմակը. ի՞նչ առեղծվածներ են կապված դրա հետ

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Փոքրիշատե պատմություն իմացող յուրաքանչյուր մարդ գիտի, որ Հին Եգիպտոսի արհեստավորների կողմից հմտորեն պատրաստված՝ փարավոն Թութանհամոնի ոսկե դիմակը, հազարամյակներով պահպանվելով, հասել է մեզ և հնարավորություն է տվել դրանով պատկերացում կազմել այն ժամանակ ապրած մարդու դեմքի առանձնահատկությունների մասին: 

Դիմակը ոչ միայն արվեստի գործ է, այլ նաև շատ արժեքավոր ծիսական զարդարանք, որը նախատեսված էր մահացած մարդու համար: 

Թութանհամոնի ոսկե դիմակը մարդկությանը օգնել է բացահայտել Հին Եգիպտոսի քաղաքակրթության պատմության մեջ կարևոր ժամանակահատվածներից մեկի գաղտնիքները: 

Հին Եգիպտոսում եգիպտական փարավոնների թաղման ժամանակ որպես ծիսական խորհրդանիշ դիմակ ստեղծելը համարվել է բավականին ֆունկցիոնալ և բնորոշ երևույթ: 

Նմանատիպ դիմակներ պատրաստվել են շատ տիրակալների համար, բայց մեզ հասել է միայն Թութանհամոնի դիմակը, իսկ մնացածները անհայտության մեջ են մնացել: 

Իսկ ընդհանրապես, Թութանհամոնի դամբարանը պատված է ինչ-որ հանելուկային միստիկ շղարշով: 

Չգիտես ինչու, Թագավորների հովտի մեծ թվով դամբարաններից բոլորը թալանվել են, և միայն Թութանհամոնի դամբարանն է մնացել անթերի, առանց ձեռք տալու: 

«Սև պեղողներից» ոչ մեկին չի հաջողվել օգտվել դրա հարստություններից, չնայած, ըստ տեղեկությունների, այն բաց է եղել 1922 թվականից: 

Ըստ լեգենդի, դամբարանը պահպանել են փարավոնի և նրա հետ թաղված ծառաների հոգիները, և ոչ ոք չէր կարող որևէ բան գողանալ դամբարանից, մինչև չեն հայտնվել ավելի կրթված հետազոտողներ, որոնք ցանկացել են ծանոթանալ հին քաղաքակրթության պատմությանը: 

Թութանհամոնի դիմակը մաքուր ոսկուց և թանկարժեք քարերից պատրաստված, բավականին նուրբ մշակմամբ զարդ է և կշռում է մոտ տասը կիլոգրամ: 

Նույնիսկ հաշվի առնելով աշխատանքը, մետաղի որակը և այլ բնութագրերը՝ ժամանակակից ոսկերիչներից ոչ ոք չի համարձակվում այն գնահատել, իսկ հաշվի առնելով դրա պատմական արժեքը՝ կարելի է արձանագրել, որ այդ դիմակն անգին է: 

Դիմակի բարձր ճշգրտությամբ պատրաստված մանրամասները օգնել են մարդաբաններին մեծ ճշգրտությամբ վերականգնել փարավոնի դեմքը: 

Գիտնականներին պարզ է դարձել, թե ինչպիսին է եղել փարավոն Թութանհամոնը, իսկ դամբարանը հնարավորություն է տվել պարզել նրա նշանակությունն ու դերը պատմության մեջ: Երիտասարդ փարավոնը ինը տարուց էլ պակաս է եղել իշխանության, և քանի որ այդ ժամանակի մեծ մասը նա դեռ երեխա էր, գործնականում գրեթե չի ղեկավարել երկիրը: 

Թութանհամոնը մահացել է լրիվ խորհրդավոր պայմաններում 19 տարեկանում: Նրա օրոք, այնուամենայնիվ, իրականացվել են մի շարք բարեփոխումներ և նորարարություններ, որոնք ոչ միայն ամրապնդել են փարավոնների զորությունը, այլ նաև կարևոր դեր են խաղացել Հին Եգիպտոսի հզորացման գործում:

Դիմակն այսօր Կահիրեի թանգարանի ամենաարժեքավոր ցուցանմուշն է: Եգիպտոսում տեղի ունեցած հեղափոխական իրադարձությունների (2011) ժամանակ քիչ էր մնում դիմակը առևանգվեր: 

Եգիպտացիները ակնածանքով են վերաբերվում դիմակին և հույս ունեն, որ իրենց մոտ առաջիկայում զգալի վերափոխումներ և փոփոխություններ կլինեն, ինչպես եղել է 2500 տարի առաջ Թութանհամոնի օրոք, և իրենց երկիրը կրկին կդառնա աշխարհի գերտերություններից մեկը: 

Եվ այդ ամենում կօգնի Թութանհամոնի ոսկե դիմակը:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

Նոր կադրեր «Երևան Սիթի» սուպերմարկետում հրդեհի վայրից (տեսանյութ) «Փաշինյանը շուտով Ալիևի ձեռքից կուտի. Թրամփն է հրամայել». «Փաստ»Խոշոր հրդեհ «Երևան Սիթի» սուպերմարկետում (տեսանյութեր) Twix-ի կոնֆետի մեջ կարի ասեղ են հայտնաբերել«Ադրբեջանից և Թուրքիայից աջակցության ակնկալիք ունեն». «Փաստ»Պարտությունը քաղաքական ու դիվանագիտական է եղել, ոչ թե ռազմական. Դավիթ Սարգսյան Ինքնաթիռի պայթյունի հետևանքով 12 մարդ և մեկ երեխա է զոհվել․ (տեսանյութ)«Ամուսնուս, աղջկաս մահվանից հետո հանուն Վաչագանիս էի ապրում, հիմա սա ապրել չէ». ավագ սերժանտ Վաչագան Դադալ յանն անմահացել է 2023 թ. սեպտեմբերի 19-ին «Լուսնյակ» կոչվող տեղանքում. «Փաստ»Վաշինգտոնյան հուշագրի հակառակ կողմը Կինը նիհարեցնող դեղամիջոց է ընդունել և հայտնվել վերակենդանացման բաժանմունքումԱրմեն Ստեփանյան. Էներգախնայող տեխնոլոգիաները կարեւոր են խոշոր բիզնեսի համար Ոչ միայն անհատի, այլև գլոբալ անվտանգային խնդիր. զեղծարարությունները «կատարելագործվում» են, իսկ դրանց դեմ պայքարի միջոցնե՞րը. «Փաստ»Ռուբենը մեր ժողովրդի պայքարի կենդանի ոգին է, նրա աննկուն, հայրենասեր և մարդասեր տեսակի իրական մարմնացումը. Ավետիք ՉալաբյանՎթար. հարյուրավոր հասցեներում մի քանի ժամ ջուր չի լինի Նարեկ Կարապետյանի հարցազրույցը Թաքեր Կարլսոնին՝ հայ իրականության միջազգային հնչեղության նշան Չափազանց բարդ իրադրություն, «մուսկուլների» ցուցադրում տարածաշրջանում. «Փաստ»Ներկա «լավությունները» հետո ժողովրդի «քթերից են բերելու». «Փաստ»Դոլարը թանկացել է, ռուբլին՝ էժանացել․ փոխարժեքն՝ այսօր Օրվա խորհուրդՄշակութային արժեքների արտահանման համար պետտուրքի նոր տեսակ կսահմանվի. նախագիծ. «Փաստ»Դպրոցներում ուսուցիչների սուր պակաս կա. «Փաստ»«Սա միջանկյալ հաղթանակ է. եթե այս իշխանությունը վերարտադրվեց, ապա հայտարարագրման համակարգը սկսելու է գործարկել այլ եղանակով». «Փաստ»Իշխանության քմահաճույքները կատարելու «կամավորականները». «Փաստ»Սկանդալ Սևանի շուրջ. ինչո՞ւ նույնիսկ Փաշինյանի կողմնակիցները չկարողացան լռել. «Փաստ»«Երրորդ տարին էր, որ հայտ էի ներկայացնում, երբեք չեմ հանձնվել». Ալբերտ Արմենակյանի երազանքի ճանապարհը՝ դեպի «Մանկական Եվրատեսիլ» Տարվա սկզբից ի վեր Հայաստանում ճանապարհատրանսպորտային պատահարներից մահացել է 226 մարդ Պետք է խուսափել ընդհարումներից, ներդաշնակ գործակցել․ Արամ Ա Վեհափառ Հայրապետի ուղերձը Արմեն Գրիգորյանը Մոսկվայում ելույթ է ունեցել խաղաղության ու «Թրամփի ուղու» մասին Ադրբեջանի տարածքով տեղափոխվող ռուսական ցորենի առաջին խմբաքանակը հասել է Հայաստան․ Պապոյան ՀՀ ԱԳՆ գլխավոր քարտուղարն ընդունել է Եվրոպական հանձնաժողովի պաշտոնյային Հովիկն ասաց՝ Նիկոլին չեմ կարող մենակ թողնել Ալիևը հանձնարարականներ է տալիս «Հայաստան ադրբեջանցիների վերադարձի» համար․ իրանագետ Ե՞րբ կմեկնարկեն դպրոցների ձմեռային արձակուրդները Լևոն Արոնյանը դուրս է եկել 2025 թ. ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի 3-րդ փուլ Հայտնի է ուսուցիչների 2025 թ. կամավոր ատեստավորման ժամանակացույցը «Գագիկ Ծառուկյան» հիմնադրամի աջակցությամբ «Առաջարկ Հայաստանին» նախաձեռնության շրջանակներում իրականացվող մրցույթում իր ակտիվ ներգրավվածությունն է ունենալու «Հայաստան- Արցախ» ՀԵՄ-ըՓաշինյան, բարոյականության հարցով ես զբաղված, բայց Ալիևի զավթողական ծրագիրը աղբարկղ չես ուղարկում Ռուսաստանն ու Հայաստանը ամրապնդում են ռազմավարական համագործակցությունը՝ նոր երկաթուղային երթուղու միջոցով Վաղվանից ջերմաստիճանը կբարձրանա՞ ՀԱՄԱՍ-ը Իսրայելին կփոխանցի ևս մեկ պատանդի դի Վթար է․ ջուր չի լինելու նոյեմբերի 6-ին և 7-ին Աշխարհում կա՞ այլ օրինակ, որ հանրային ծառայություն մատուցող ընկերության սեփականատերը առաջարկի նվազեցնել ծառայության արժեքը, իսկ պետությունը մերժի դա իրագործելՓաշինյանը Կիպրոսում Հայաստանի ռազմական կցորդ է նշանակել Հայաստանում սոցիալական արդարությունն այլընտրանք չունի․ Մհեր ԱվետիսյանՄահացել է Ռուբեն Ներսիսյանը Պրեմիերա. Լիլիթ Հովհաննիսյան, Կարո Այրումյան`«Ինձ թվում ա» Բնակարանում հայտնաբերվել է կնոջ մարմին. տեղում ամուսինը ոստիկաններին հայտնել է, որ ինքն է նրան կյանքից զրկել Այս իշխանությունը բանտում է հայտնվելու, այլ տարբերակ չկա. Ցոլակ ԱկոպյանՀայաստանում առնվազն կես միլիոն մարդ գտնվում է աղքատության ճիրաններում. Հրայր ԿամենդատյանԱրարատԲանկը` «Ուրարտու» ֆուտբոլային ակումբի տիտղոսային հովանավոր