Երևան, 06.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ժպտացե՛ք, հիմա թռչնակը դուրս կգա. ֆոտոխցիկի «անցած ճանապարհը»

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Այնքան էլ հեռու չեն այն օրերը, երբ ավագ սերունդը խորհրդային «Զենիթ», «Ֆեդ» կամ «Սմենա» ֆոտոխցիկների օգնությամբ արված լուսանկարների սև-սպիտակ ֆոտոժապավեններն էր երևակում մթության մեջ, ապա դրանից լուսանկարներ տպում: 

Սակայն ներկայումս ժամանակակից երիտասարդության համար այս ամենը «էկզոտիկա» է, քանի որ չխոսելով անգամ պրոֆեսիոնալ հայելային թվային ֆոտոխցիկների մասին, այժմ նույնիսկ ամենաէժան բջջային հեռախոսը կամ սմարթֆոնը հագեցած է տեսախցիկով, որը թույլ է տալիս որակյալ լուսանկարներ ստանալ: 

Իսկ ե՞րբ է ստեղծվել ֆոտոխցիկը: Դա տեղի է ունեցել ընդամենը 200 տարի առաջ, բայց այդ հայտնագործությունը այնքան մեծ պահանջարկ ուներ, որ դրա զարգացումը արագ ու զանգվածային էր: 17-րդ դարի սկզբին հայտնի աստղագետ Կեպլերը, օգտագործելով օպտիկական միջավայրում լույսի բեկման հատկությունը հարթ մակերևույթի վրա, պատկերի արտատպման փորձեր էր անում: 

Բայց արտատպվող պատկերի ֆիքսումը առաջին անգամ հաջողվել է իրականացնել Ժոզեֆ Նիսեֆոր Նյեպսիին: Դա տեղի է ունեցել 19-րդ դարի 20-ականներին: Որպես պատկերը ֆիքսող նյութ՝ Ժոզեֆը օգտագործել է ասֆալտային լաքը: 

Չնայած այն հանգամանքին, որ նրա ստեղծած սարքը շատ բարդ էր, ստացիոնար և քիչ հայտնի, այնուամենայնիվ, այն հանդիսանում էր մարդկության պատմության մեջ ստեղծված առաջին ֆոտոխցիկը: 

Հետագայում Ուիլ յամ Թալբոտը վերափոխել է այդ սարքը, ստացել պատկերի նեգատիվ և էապես բարելավել լուսանկարների որակը: 

Դրանից հետո, մեկ այլ գյուտարար՝ Սեթթոնը, 1865 թվականին հորինել է ոսպնյակներից կազմված օբյեկտիվը, ինչն ահռելի առաջընթաց էր ֆոտոխցիկների զարգացման պատմության մեջ: 

Նրա ստեղծած սարքը արտաքինից արդեն նման էր մեզ ծանոթ տեսախցիկներին և հնարավորություն էր տալիս ստանալ որակյալ լուսանկարներ: 

Ներկայումս գործնականում չկան մարդիկ, որոնք չգիտեն այնպիսի ապրանքանիշի մասին, ինչպիսին է «Կոդակը»: 1990-ականներին և 2000-ականների առաջին տասնամյակի սկզբում «Կոդակ» ֆոտոժապավենը շատ տարածված էր, և միայն թվային տեխնոլոգիաների զարգացմամբ է հաջողվել նրան զրկել շուկայում գրաված առաջատար դիրքից: 

Նշենք, որ «Կոդակ» ֆոտոժապավենը ստեղծվել է 1889 թվականին և մինչ օրս էլ կիրառվում է: Մեծ քանակությամբ ֆոտոխցիկների արտադրություն («Leica» ապրանքանիշ) սկսվել է անցյալ դարի 20-ականների կեսերից: 

Դա տեղի է ունեցել 35 մմ լայնությամբ ֆոտոժապավենի հայտնագործությունից հետո: Նման ժապավենը հնարավորություն է տվել լուսանկարիչներին ստանալ փոքր չափերի նեգատիվ, ապա դրանից տպել գերազանց որակի մեծ չափերի պատկերներ: 

«Leica»- ի մասնագետները ստեղծել են նաև ֆոկուսավորման և լուսանկարման ժամանակը կարգավորող մեխանիզմները: 1963 թվականին «Polaroid» ընկերությունը նոր հեղափոխական հայտնագործություն է կատարել լուսանկարչության ոլորտում: 

Հորինվել է լուսանկարների ակնթարթային տպումը: Լուսանկարչության բնագավառում հաջորդ նշանակալից գյուտը թվային լուսանկարային պատկերների ստացման գյուտն է: 

Սա առաջին անգամ արվել է 1974 թվականին, և արդեն 1980-ականներին սկսվել է թվային տեսախցիկների արտադրություն: 

Ներկայումս թվային ֆոտոխցիկներ և տեսախցիկներ կարելի է գտնել բոլոր այն սարքերում, որոնք շրջապատում են մեզ՝ սկսած սովորական բջջային հեռախոսից մինչև հեռուստացույց կամ ավտոմեքենա: 

Գիտնականները անընդհատ մրցակցում են միմյանց հետ ավելի կոմպակտ և միևնույն ժամանակ բարձրորակ սարքերի ստեղծման մեջ: 

Դրանց լուծումները, օպտիկական որակը, պատկերի մշակման արագությունը և այլ բնութագրիչները անընդհատ բարելավվում են: Այժմ տեսախցիկը դարձել է մարդու անբաժանելի ուղեկիցը ուղևորությունների, տանը գտնվելու և ցանկացած այլ իրավիճակներում և թույլ է տալիս ֆիքսել կյանքի ցանկացած ակնթարթը:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

Բաքվի դատարանում «ապացույցներ» են ներկայացվել Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանի դեմ Մենք մեզ որբացած ենք զգում, այստեղ չէ մեր Առաջնորդը․ միասնական աղոթք՝ Մուղնու եկեղեցում Աշխարհի լավագույն ֆուտբոլիստի կոչման թեկնածուները Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Ռուսաստանին գոհացնում է «Վրացական երազանք»-ի գործունեությունը․ Շոյգու Մանվել Քեշիշյանը նշանակվել է վարչապետի աշխատակազմի ռազմավարական հաղորդակցության վարչության պետ Նախատեսվում է հուշագիր ստորագրել ՀՀ դատախազության և Իտալիայի Գլխավոր զինվորական դատախազության միջև Եվրահանձնաժողովը սկսել է քննարկել ռուսների համար վիզային նոր սահմանափակումները KFC-ն հայտարարություն է տարածել՝ այսօր մասնաճյուղերից մեկում բռնկված հրդեհի կապակցությամբ Հայաստանը և Սաուդյան Արաբիան հարաբերությունները խորացնելու մեծ ներուժ ունեն. Սարգիս Խանդանյան Իսրայելի բանակը հարվածներ է հասցրել «Հեզբոլլահ» շարժման ռազմական թիրախներին Որպես անհետ կորած որոնվում է 29–ամյա արցախցի Արսեն Թեւոսյանը Արես Հակոբյանը հաղթել է չեխ մրցակցին Ադրբեջանը Մեծ Բրիտանիայի հետ ռազմավարական գործընկերության հարցեր է քննարկել Մեզ վստահեցրել են, որ Զանգեզուրի ճանապարհում Իրանի համար որևէ սպառնալիք չկա. Արաղչի Վարդան Ղուկասյանի առողջական վիճակը կտրուկ վատացել է․ փաստաբան Բռնցքամարտիկ Տիգրան Խաչատրյանը հաղթեց բոսնիացի բռնցքամարտիկին․ տեսանյութ Պարզեցվել են կենսաթոշակների նշանակման ընթացակարգերը Գողություն՝ Արթիկի հյուրանոցառեստորանային համալիրներից մեկում․ թռցրել են անգամ սեփականատիրոջ որդու կիսավերարկուն Ավտովթար՝ Արագածոտնի մարզում․ բախվել են «SHACMAN» բեռնատարը և «Opel Astra»-ն. հայրը և 2 անչափահաս երեխաները տեղափոխվել են հիվանդանոց Լոռու մարզի քրեական ոստիկանները սպանության դեպք են կանխել․ 5 անձ ձերբակալվել է Բաքվում քննարկել են «Արևմտյան Ադրբեջան» վերադառնալու հարցը 2026-ի հունվարի 1-ից նույնականացման միջոցներով դրոշմավորման ենթակա ապրանքների ցանկն ընդլայնվում է Տարիներ շարունակ մեր գլուխներն եք արդուկում, թե Արցախը ճանաչեցիք Ադրբեջանի մաս, որ հակընդդեմ պահանջներ չլինենԻրազեկում․ գործարկվելու է էլեկտրական շչակ Ռուսաստանը գերազանցում է ԱՄՆ-ին միջուկային կարողություններով Նոր Նորքում Chevrolet-ն բախվել է բետոնե արգելապատնեշին. 26–ամյա վարորդին հասցրել են հիվանդանոց Հրդեհի ահազանգ Թումանյան փողոցում․ ինչ վնասներ են եղել Ուկրաինան Լատվիայից ստացել է 21 զրահափոխադրիչ Թոշակառուների համար դեղերի գներն անհասանելի են. Հրայր ԿամենդատյանՀայոց եկեղեցին փորձում են բնաջնջել միայն մեր թշնամիները և մեկ էլ Փաշինյանը. Արմեն ՄանվելյանՀամապարփակ պաշտպանությունն այն է, երբ ամեն մեկն իր տեղում և ոլորտում գիտի իր անելիքը. Մենուա ՍողոմոնյանԵրվանդ Երկանյանի սիմֆոնիկ «Ձոն»-ը՝ Էդուարդ Թոփչյանի ղեկավարությամբ. Երևանում կայացել է պրեմիերանԽոշոր վթար՝ Երևանում, 26-ամյա վարորդը «Chevrolet»-ով բախվել է արգելապատնեշի և տեղափոխվել է հիվանդանոցՄինչև ո՞ւր կհասնի ոսկու գինըՀաղորդում հանցագործության մասին. ՔՊ-ականները անցել են վարչական ռեսուրսի օգտագործմանն ու կաշառքի Ինչու է սրացել Նիկոլի «Սերժացավը»․ Արմեն ԱշոտյանԲիզնես վարկի նոր, շահավետ առաջարկ ԱրարատԲանկից․ «Արի մեզ մոտ» Իշխանության փոփոխություններն են գարանտը զարգացող, նորմալ, ժողովրդավար երկրի, իսկ ժողովրդավար երկիրն էլ գարանտն է զարգացող տնտեսության. Նարեկ Կարապետյան «Համահայկական ճակատ» կուսակցությունը՝ Հայաստանի եզդիական համայնքի կողքին Արյան ճնշման վերահսկման լավագույն դեղամիջոցները. ինչ են խորհուրդ տալիս բժիշկներըՆոր օդային հասանքներ են ներթափանցում Հայաստան․ Գագիկ Սուրենյանը՝ եղանակի մասինԻնչու է մեկ ականջակալ օգտագործելը վտանգավոր. թաքնված սպառնալիք Ցորենի գնացքներն ու իշխանականների ցնծագին աղմուկը Մոտ է Ուկրաինան նացիստական ժամանակավորներից ազատագրելու օրը․ Զախարովա Փաշինյանը ձախողել է դեմոգրաֆիկական քաղաքականությունը Փաշինյանի թիրախում Սերժ Սարգսյանն է Ներսում հրդեհի հետքեր չկա՞ն, աշխատակիցները գործազուրկ կմնա՞ն․ տնօրենը մանրամասնեց Փաշինյանը շարունակում է կացնային մեթոդներով խաղաղության պատրանք վաճառել Ինչո՞ւ և ինչպե՞ս որոշվեց ստեղծել բնական գազավորված ջրի «անալոգը». «Փաստ»