Երևան, 21.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


10 տարօրինակ ու վախեցնող օրենքներ, որ գործել են Հին Հռոմում

ԼԱՅՖ

Past.am

Իր ծաղկման ժամանակաշրջանում Հռոմեական կայսրությունն աշխարհում հզորագույնն էր համարվում: Եվ պատահական չէ, որ հռոմեական իրավունքը հետագայում դարձավ ժամանակակից իրավագիտության հիմքը: Անգամ այսօր այն պարտավոր են իմանալ բոլորը՝ իրավաբանները, փաստաբանները, դատախազները, դատավորները, և նրանք, ովքեր գործ ունեն օրենքի ու իրավունքի հետ: Սակայն Հին Հռոմում գոյություն ունեին այնպիսի օրենքներ, որոնք այսօր ոչ միայն դաժան են համարվում, այլև իրական բարբարոսություն:

Արգելված էր մանուշակագույն հագուստ կրել

Հռոմի քաղաքացիների հիմնական հագուտը տոգան էր, որն իրենից ներկայացնում էր բրդե գործվածքից թիկնոց, որը փաթաթվում էր ողջ մարմնին: Տոգաները, որպես կանոն, սպիտակ էին լինում, և հաճախ մանուշակագույն կամ ոսկեգույն գծեր էին ունենում: Սգավորները սև կամ մոխրագույն տոգաներ էին կրում: Որևէ խիստ կանոն տոգայի գույնի ընտրության հարցում Հռոմում չէր գործում, բացի մեկից. մանուշակագույն տոգա իրավունք ուներ կրելու միայն կայսրը: Եվ այս սահմանափակումը ելնում էր միայն պրագմատիկ նկատառումներից: Բանն այն է, որ այդ ժամանակ մանուշակագույն ներկը չափազանց թանկ արժեք ուներ: Այն պատրաստում էին միայն Փյունիկիայում ու Հռոմ էին բերում կայսրի հատուկ հրամանով: Մեկ տոգան ներկելու համար բավարար ներկանյութ պատրաստելու համար անհրաժեշտ էր սպանել շուրջ 10 հազար կակղամորթ: Հետևաբար, կարելի է ասել, որ մանուշակագույնը բառի բուն իմաստով ոսկու գին ուներ:

Արգելված էր մեծ խնջույքներ անցկացնել

Հին Հռոմում տարածված էին այնպիսի օրենքներ, որոնք դեմ էին ավելորդ շքեղություններին հագուստում, սննդում ու այլ բոլոր ոլորտներում: Այդպիսին էր Գայոսի օրենքեներից մեկը, որը վերագրվում է մ.թ.ա. 181 թ.-ին, և որը սահմանափակում էր խնջույքների համար տրամադրվող եկամուտների չափը: Ավելի ուշ ընդունվեց այդ օրենքի առավել խիստ տարբերակը, որը արգելում էր սեփական տանը հյուրասիրություն կազմակերպել ավելի քան 3 հյուրի համար, իսկ շուկայի օրերին՝ ավելի քան 5 հյուրերի. այդպիսի օրերը ամսվա ընթացքում 3-ն էին: Ուտելիքի համար տրամադրված գումարը չպետք է գերազանցեր 2,5 դրահման. ապխտած մասի համար տարեկան թույլատրվում էր ծախսել ոչ ավելի, քան 15 տաղանդ:

Թաղումների ժամանակ արգելված էր լաց լինել

Հին Հռոմում թաղումները հետաքրքիր կերպով էին անցկացվում: Հանգուցյալի մարմինը, հատկապես եթե նա հայտնի ու հարուստ մարդ էր, որպես կանոն ուղեկցում էր մունետիկը: Մարմինը հողին հանձնելուց կամ այրելուց առաջ հանգուցյալի մարմինը շրջում էին քաղաքում: Թաղման արարողության սկզբում նվագում էին երաժիշտները, ավելի ուշ հայտնվում էին լացողները, այնուհետև հանգուցյալին գովերգողներն ու դերասանները, որոնք հանգուցյալի կյանքից դրվագներ էին բեմադրում: Ինչքան հայտնի ու հարգված էր եղել հանգուցյալը կյանքում, այնքան շատ լացողներ էին ներգարվվում թաղման ընթացքում: Ամբողջապես օտար կանայք, որոնք անգամ ծանոթ չէին հանգուցյալին, պոկում էին սեփական վարսերը: Վերջիվերջո բանը հասավ նրան, որ թաղումների ժամանակ լացելն ուղղակիորեն արգելվեց, որպեսզի մարդիկ նման դերասանների այլևս չվարձեն:

Հայրն իրավունք ուներ սպանել իր դստեր սիրեկանին

 

Շարունակությունն՝ այստեղ

«Արարատ-Արմենիան» հաղթեց «Արարատին» Հայաստանում 10 անգամ ավելի շատ բանտարկյալ կա, քան պաշտոնապես հայտարարվում է. VT Foreign Policy Փաշինյանը Ղազախստանի ազգային թանգարանում էր Աննա Մելիքյանի ֆիլմը լավագույնն է ճանաչվել միջազգային փառատոնում Արման Ծառուկյանը հայացքների մենամարտի ժամանակ գլխով հարվածել է Հուկերին Հայ փորձագետները Բաքվում են` քննարկելու խաղաղության օրակարգը Բաքվում Ռուբեն Վարդանյանի «գործով» հերթական նիստն է կայացել Նոյեմբերի 25-ին և 26-ին ջուր չի լինելու․ հասցեներ Իշխանությունների կողմից մրցակից ուժերի և նրանց համախոհների հետապնդումը «դասական» ավտորիտար դրսևորում է․ Դավիթ ԽաժակյանՊատերազմը կարող է սկսվել ցանկացած պահի. Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուս Տեղի է ունեցել Զելենսկու հեռախոսազրույցը ԱՄՆ փոխնախագահի հետ Ավտովթար՝ Գեղարքունիքի մարզում․ բախվել են «Nissan Versa»-ն ու «Opel Vectra»-ն․ կան վիրավորներ Իջևանի համայնքային ոստիկանները ապօրինի ծառահատման հերթական դեպքն են բացահայտել ԱՄՆ-ն ակնկալում է, որ Զելենսկին կստորագրի խաղաղության համաձայնագիրը մինչև նոյեմբերի 27 Խեղճությունը մեր թշնամին է․ մենք հզոր ժողովուրդ ենք․ Իվետա ՏոնոյանԹրամփի վարչակազմը շտապում է ընդօրինակել Գազայի պլանը՝ Ուկրաինայի հարցով նոր համաձայնագրի կնքման համար Ուկրաինան կկորցնի Դոնբասի մնացած մասը․ Թրամփ Երիտասարդը ձերբակալվել է թմրանյութով փաթեթներ տեղադրելիս. համայնքային ոստիկանների բացահայտումը Անի Երանյանը սիրառատ տեսանյութ է հրապարակել Թեման մի՛ շեղի երրորդական հարցերով, պարոն Մեսրոպյան, և իջեցրու սակագինը 7%-ով․ Նարեկ Կարապետյան«Կամազ»-ը վրաերթի է ենթարկել 13-ամյա աղջկա. նա տեղում մահացել է «Սյունիք» օդանավակայանը շարունակում է աշխատել2025-ին հաստատված բյուջեի համեմատ պաշտպանության ծախսերը կկրճատվեն մոտ 102 մլրդ դրամով․ Նանե ԿարապետյանՄաhացել է գերմանացի նախկին ֆուտբոլիստ Դիտեր Հերցոգը Վերականգնվել է պետությանը պատճառված 123 մլն դրամի վնասը Հետաքրքիր բացահայտում Փաշինյանի մասին Հայաստանի ու Ղազախստանի ԱԳՆ–ները փաստաթղթեր են ստորագրել Ֆինանսապես գրագետ Իդրամի և IDBank-ի հետ․ հերթական կանգառը՝ Նաիրի ճամբարԼոռիում Ռ.Մ.-ն դանակով մի քանի անգամ հարվածել էր Տ.Դ.-ի կրծքավանդակին ու սպանել․ նոր մանրամասներ 17-ամյա ֆուտբոլիստը խաղի ժամանակ սրտի կաթված է ստացել«Եվրատեսիլ 2026»-ին ընդառաջ քվեարկության կանոններում մի շարք փոփոխություններ են տեղի ունեցել Անի Քոչարը ճանաչվել է Բեսթսելլեր գրքերի լավագույն կին հեղինակ Արտառոց դեպք՝ ԵրևանումԵրբ գործող հանքավայրերը սպառվեն, մեր սերունդների համար պետք է հանքահումքային հենք ապահովենք. Վարդան ՋհանյանԼատվիայում բացվել է արևային էներգիայի ամենամեծ պարկըՀայաքվե միավորումը շարունակում է թոշակները բարձրացնելու հանրագրի ստորագրման քարոզչական արշավը․ Հրայր ԿամենդատյանՄինչ ընտրությունները Փաշինյանի համար ռիսկերը լրջորեն ավելանալու են Լռություն, լռություն․ Ազատի հրդեհի գործով նիստը լարվեց Փաշինյանն ընդդիմադիրների դեմ օգտագործելու է ցանկացած առիթ ու խոսքԻնչ եղանակ կլինի առաջիկայումԻ՞նչ են փնտրում հայ փորձագետները Բաքվում Մենք պետք է խոսենք 20, 30 տոկոսանոց գնաճի մասին և ոչ թե 5 տոկոսանոց․ Նաիրի Սարգսյան (տեսանյութ) Վաղարշապատում մի շարք ընտրախախտումներ են թույլ տրվել. Ատոմ ՄխիթարյանՈչ մի ֆինանսական հետևանք առաջացնող ինֆորմացիա չի կորել․ Ռոբերտ ԿադարյանՀայտնի է, թե ովքեր են Հայաստանից մեկնել Բաքու Փաշինյանը Տոկաևին պետական այցով հրավիրել է Հայաստան. հրավերն ընդունվել է Կաշառքի դիմաց վարորդական վկայականներ ստանալու բազմաթիվ դեպքեր են բացահայտվել. 13 անձի, այդ թվում՝ Տավուշի մարզի հաշվառման-քննական բաժնի պետի վերաբերյալ քրեական վարույթը դատարանում է «Աթենք»-ի հովանավորությամբ Ագրարային համալսարանում բացվեց ամբողջությամբ վերանորոգված և կահավորված նոր լսարանՀայաստանը արժանի է այնպիսի ղեկավարի, որը կտրված  չէ իրականությունիցՍա հանցավոր խումբ է և ահաբեկում է բոլորիս. Հովհաննես Իշխանյան