Երևան, 06.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Պոստ­ֆակ­տում իշ­խա­նու­թյուն,կամ՝ «Փա­շի­նյա՛ն, հա­սի՛ր»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

Նախօրեին կառավարության շենքի մոտ ուշագրավ մի դեպք է արձանագրվել։ Մի կին մոտեցել է բողոքավոր մարդկանց ու հանդիմանել է նրանց։ «Խեղճ վարչապետը գժվել ա ձեր ձեռքը, ով դարդ ունի, գալիս է այստեղ»։ Մի կողմ թողնենք այն հանգամանքը, որ յուրաքանչյուր իշխանություն ունի, պատկերավոր ասած, «ՀՀԿ-ի տատիկ», ով կրծքով պաշտպանում է պետության առաջին դեմքերին բոլոր տեսակի, նույնիսկ՝ արդարացի ու օբյեկտիվ քննադատություններից։ Ամբողջ խնդիրն այն է, որ այս տիկնոջ խոսքերի մեջ կա ճշմարտության դառը հատիկ, որն արտացոլում է մեր երկրում ստեղծված տխուր իրականությունը։ Երեկ էլ ես պատահաբար հանդիպեցի մի ծանոթի, որ շտապում էր կառավարություն՝ վարչապետին դիմում հանձնելու հաստատակամությամբ։ Դիմումի առարկան էլ կենցաղային մի հարց էր, որը վերաբերում էր ֆինանսական պարտք ու պահանջի։ Եթե այս տեմպերով շարունակվի, ապա շատ շուտով մարդիկ վարչապետին դիմելու են նաև ընտանեկան հարցերով, ասենք, որպեսզի նա հաշտեցնի ամուսնուն ու կնոջը կամ լուծի նրանց ապահարզանի հարցը ու այսպես շարունակ։ Մոտավորապես նույն վիճակն է Ռուսաստանում, որտեղ մարդիկ բոլոր հարցերով դիմում են Վլադիմիր Պուտինին՝ իշխանության մյուս բոլոր մարմինների հանդեպ արտահայտելով իրենց բացահայտ կամ քողարկված դժգոհությունը։

Սակայն արդյո՞ք քաղաքացիներն են մեղավոր, որ բոլոր հարցերով դիմում են վարչապետին, թե՞ խնդիրը համակարգային է, ու պատասխանատուներին պետք է փնտրել հենց իշխանության ամենավերին օղակներում։

Մի կողմից՝ հեղափոխությունն, իհարկե, ստեղծել է առանձնահատուկ իրավիճակ, երբ հարթակը, իսկ հետո՝ իշխանությունը, ունեն մեկ վառ ընդգծված լիդեր, ավելին՝ այդ ամբողջը կազմված է մեկ անձի շուրջ, ու մարդկանց թվում է՝ վերջինս ամենակարող է ու հենց նա պետք է զբաղվի իրենց խնդիրներով, որոնք գտնվում են ոլորտային, տեղական իշխանությունների կամ պետական այլ ինստիտուտների իրավասության տիրույթում։ Մյուս կողմից՝ այդ ոչ բնական վիճակին նպաստել է հենց Նիկոլ Փաշինյանը՝ արդյունավետ համակարգ ստեղծելու իր անկարողությամբ ու կադրային քաղաքականությամբ։

Իշխանության տարբեր պաշտոնյաներ, ինստիտուտներ կայացնում են անհեթեթ որոշումներ, ու Փաշինյանը ստիպված է լինում պոստֆակտում անդրադառնալ դրանց՝ դժգոհ մարդկանց կրքերը հանգստացնելու կամ նրանց համոզելու միջոցով։ Պատահական չէ, որ Նիկոլ Փաշինյանը հարկադրված զբաղվում է ոչ միայն Օպերայի թատրոնի խնդրով (սա նորմալ է), այլ, ասենք, Չարենցավանի կամ Ավշարի դպրոցների հարցերով։

Մարդիկ չեն վստահում կառավարման այլ օղակներին, տեղական մարմիններին, ոստիկանությանը, արդարադատությանը։ Հեղափոխության առաջնորդները թյուր կարծիք ունեին, որ փոխելով իշխանության վերնաշենքը՝ կարող են փոխել կառավարման որակը։ Զգուշացնում էինք, որ այդպես չի լինելու, որովհետև եթե չկա արդյունավետ համակարգ, ապա պրոֆեսիոնալները կաշկանդվում են այդ հանգամանքով կամ ուղղակի հեռանում են պետական ծառայությունից՝ այն թողնելով հեղափոխական կամ ոչ հեղափոխական դիլետանտներին։ Օրինակ՝ ինչո՞ւ վարչապետը իրեն հասցեագրված նամակից կամ թերթերից պետք է տեղեկանա, որ Հայաստանում գործող «Արմաթ» լաբորատորիաների 260 խմբավարներ 3 ամիս աշխատավարձ չեն ստանում, կամ, որ նույն իրավիճակն է նաև Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրում, որտեղ դադարեցվել էր անգամ գազի ու էլեկտրաէներգիայի մատակարարումը։ Ժամանակը չէ՞, արդյոք, կարգախոսների ու հեղափոխականության փոխարեն՝ ձեռնամուխ լինել ինստիտուցիոնալ բարեփոխումների իրականացմանը, ինչը կբերի նոր համակարգի կայացմանը, որտեղ նվազագույնի կհասցվեն դիլետանտիզմից ծնվող խոտանի ռիսկերը։

Ռուսաստանում աստիճանաբար անկում է ապրում Վլադիմիր Պուտինի վարկանիշը, որովհետև «վերջին հույս» համարվող նախագահը պարզապես անկարող է լուծում տալ բոլորի հարցերին։ Ոչ մի պետական պաշտոնյա չունի «կախարդական փայտիկ»։ 

Նույնը լինելու է Հայաստանում, եթե Նիկոլ Փաշինյանը անձնակենտրոն իշխանությունը չփոխակերպի կառավարման արդյունավետ համակարգի։ Հայաստանի գործող իշխանության կայունության միակ աղբյուրը Փաշինյանի բարձր վարկանիշն է։ Եթե նա չկարողանա դա կապիտալիզացնել՝ ստեղծելով կենսունակ իշխանություն, քաղաքական թիմ, ապա նրա վարկանիշի անխուսափելի անկումը Հայաստանում հանգեցնելու է կառավարման լուրջ վակուումի ու ճգնաժամի։ Դրա նախանշաններն արդեն երևում են, համենայն դեպս՝ Հայաստանում բողոքի լոկալ դրսևորումների պակաս չկա, իսկ փողոցը դարձել է հարցեր լուծելու միակ արդյունավետ գործիքը։

ՍՈՒՐԵՆ ՍՈՒՐԵՆՅԱՆՑ

Ռուսաստանը գերազանցում է ԱՄՆ-ին միջուկային կարողություններով Նոր Նորքում Chevrolet-ն բախվել է բետոնե արգելապատնեշին. 26–ամյա վարորդին հասցրել են հիվանդանոց Հրդեհի ահազանգ Թումանյան փողոցում․ ինչ վնասներ են եղել Ուկրաինան Լատվիայից ստացել է 21 զրահափոխադրիչ Թոշակառուների համար դեղերի գներն անհասանելի են. Հրայր ԿամենդատյանՀայոց եկեղեցին փորձում են բնաջնջել միայն մեր թշնամիները և մեկ էլ Փաշինյանը. Արմեն ՄանվելյանՀամապարփակ պաշտպանությունն այն է, երբ ամեն մեկն իր տեղում և ոլորտում գիտի իր անելիքը. Մենուա ՍողոմոնյանԵրվանդ Երկանյանի սիմֆոնիկ «Ձոն»-ը՝ Էդուարդ Թոփչյանի ղեկավարությամբ. Երևանում կայացել է պրեմիերանԽոշոր վթար՝ Երևանում, 26-ամյա վարորդը «Chevrolet»-ով բախվել է արգելապատնեշի և տեղափոխվել է հիվանդանոցՄինչև ո՞ւր կհասնի ոսկու գինըՀաղորդում հանցագործության մասին. ՔՊ-ականները անցել են վարչական ռեսուրսի օգտագործմանն ու կաշառքի Ինչու է սրացել Նիկոլի «Սերժացավը»․ Արմեն ԱշոտյանԲիզնես վարկի նոր, շահավետ առաջարկ ԱրարատԲանկից․ «Արի մեզ մոտ» Իշխանության փոփոխություններն են գարանտը զարգացող, նորմալ, ժողովրդավար երկրի, իսկ ժողովրդավար երկիրն էլ գարանտն է զարգացող տնտեսության. Նարեկ Կարապետյան «Համահայկական ճակատ» կուսակցությունը՝ Հայաստանի եզդիական համայնքի կողքին Արյան ճնշման վերահսկման լավագույն դեղամիջոցները. ինչ են խորհուրդ տալիս բժիշկներըՆոր օդային հասանքներ են ներթափանցում Հայաստան․ Գագիկ Սուրենյանը՝ եղանակի մասինԻնչու է մեկ ականջակալ օգտագործելը վտանգավոր. թաքնված սպառնալիք Ցորենի գնացքներն ու իշխանականների ցնծագին աղմուկը Մոտ է Ուկրաինան նացիստական ժամանակավորներից ազատագրելու օրը․ Զախարովա Փաշինյանը ձախողել է դեմոգրաֆիկական քաղաքականությունը Փաշինյանի թիրախում Սերժ Սարգսյանն է Ներսում հրդեհի հետքեր չկա՞ն, աշխատակիցները գործազուրկ կմնա՞ն․ տնօրենը մանրամասնեց Փաշինյանը շարունակում է կացնային մեթոդներով խաղաղության պատրանք վաճառել Ինչո՞ւ և ինչպե՞ս որոշվեց ստեղծել բնական գազավորված ջրի «անալոգը». «Փաստ»Հրդեհի վայրից 1 հոգու բերման ենթարկեցին․ ի՞նչ էր արել քաղաքացին «Գունավոր» նանոնախշերը կբարձրացնեն պերովսկիտային արևային մարտկոցների արդյունավետությունը Գիտությանը հատկացվում է մեր ՀՆԱ-ի ընդամենը 0,35 տոկոսը. Ատոմ ՄխիթարյանՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (6 ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ).Դադարեցվել են բեռնափոխադրումները դեպի Հայաստան, թուրքերը մտել են Ալեքսանդրապոլ, ռուսները գրավել են Կարսը. «Փաստ»ՀՀ-ում 2 ուսուցիչ կա՝ ամեն ամիս ստանում են ավելի քան 700,000 դրամ. Փաշինյան Նոր կադրեր «Երևան Սիթի» սուպերմարկետում հրդեհի վայրից (տեսանյութ) «Փաշինյանը շուտով Ալիևի ձեռքից կուտի. Թրամփն է հրամայել». «Փաստ»Խոշոր հրդեհ «Երևան Սիթի» սուպերմարկետում (տեսանյութեր) Twix-ի կոնֆետի մեջ կարի ասեղ են հայտնաբերել«Ադրբեջանից և Թուրքիայից աջակցության ակնկալիք ունեն». «Փաստ»Պարտությունը քաղաքական ու դիվանագիտական է եղել, ոչ թե ռազմական. Դավիթ Սարգսյան Ինքնաթիռի պայթյունի հետևանքով 12 մարդ և մեկ երեխա է զոհվել․ (տեսանյութ)«Ամուսնուս, աղջկաս մահվանից հետո հանուն Վաչագանիս էի ապրում, հիմա սա ապրել չէ». ավագ սերժանտ Վաչագան Դադալ յանն անմահացել է 2023 թ. սեպտեմբերի 19-ին «Լուսնյակ» կոչվող տեղանքում. «Փաստ»Վաշինգտոնյան հուշագրի հակառակ կողմը Կինը նիհարեցնող դեղամիջոց է ընդունել և հայտնվել վերակենդանացման բաժանմունքումԱրմեն Ստեփանյան. Էներգախնայող տեխնոլոգիաները կարեւոր են խոշոր բիզնեսի համար Ոչ միայն անհատի, այլև գլոբալ անվտանգային խնդիր. զեղծարարությունները «կատարելագործվում» են, իսկ դրանց դեմ պայքարի միջոցնե՞րը. «Փաստ»Ռուբենը մեր ժողովրդի պայքարի կենդանի ոգին է, նրա աննկուն, հայրենասեր և մարդասեր տեսակի իրական մարմնացումը. Ավետիք ՉալաբյանՎթար. հարյուրավոր հասցեներում մի քանի ժամ ջուր չի լինի Նարեկ Կարապետյանի հարցազրույցը Թաքեր Կարլսոնին՝ հայ իրականության միջազգային հնչեղության նշան Չափազանց բարդ իրադրություն, «մուսկուլների» ցուցադրում տարածաշրջանում. «Փաստ»Ներկա «լավությունները» հետո ժողովրդի «քթերից են բերելու». «Փաստ»Դոլարը թանկացել է, ռուբլին՝ էժանացել․ փոխարժեքն՝ այսօր Օրվա խորհուրդՄշակութային արժեքների արտահանման համար պետտուրքի նոր տեսակ կսահմանվի. նախագիծ. «Փաստ»