Երևան, 22.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Պոստ­ֆակ­տում իշ­խա­նու­թյուն,կամ՝ «Փա­շի­նյա՛ն, հա­սի՛ր»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

Նախօրեին կառավարության շենքի մոտ ուշագրավ մի դեպք է արձանագրվել։ Մի կին մոտեցել է բողոքավոր մարդկանց ու հանդիմանել է նրանց։ «Խեղճ վարչապետը գժվել ա ձեր ձեռքը, ով դարդ ունի, գալիս է այստեղ»։ Մի կողմ թողնենք այն հանգամանքը, որ յուրաքանչյուր իշխանություն ունի, պատկերավոր ասած, «ՀՀԿ-ի տատիկ», ով կրծքով պաշտպանում է պետության առաջին դեմքերին բոլոր տեսակի, նույնիսկ՝ արդարացի ու օբյեկտիվ քննադատություններից։ Ամբողջ խնդիրն այն է, որ այս տիկնոջ խոսքերի մեջ կա ճշմարտության դառը հատիկ, որն արտացոլում է մեր երկրում ստեղծված տխուր իրականությունը։ Երեկ էլ ես պատահաբար հանդիպեցի մի ծանոթի, որ շտապում էր կառավարություն՝ վարչապետին դիմում հանձնելու հաստատակամությամբ։ Դիմումի առարկան էլ կենցաղային մի հարց էր, որը վերաբերում էր ֆինանսական պարտք ու պահանջի։ Եթե այս տեմպերով շարունակվի, ապա շատ շուտով մարդիկ վարչապետին դիմելու են նաև ընտանեկան հարցերով, ասենք, որպեսզի նա հաշտեցնի ամուսնուն ու կնոջը կամ լուծի նրանց ապահարզանի հարցը ու այսպես շարունակ։ Մոտավորապես նույն վիճակն է Ռուսաստանում, որտեղ մարդիկ բոլոր հարցերով դիմում են Վլադիմիր Պուտինին՝ իշխանության մյուս բոլոր մարմինների հանդեպ արտահայտելով իրենց բացահայտ կամ քողարկված դժգոհությունը։

Սակայն արդյո՞ք քաղաքացիներն են մեղավոր, որ բոլոր հարցերով դիմում են վարչապետին, թե՞ խնդիրը համակարգային է, ու պատասխանատուներին պետք է փնտրել հենց իշխանության ամենավերին օղակներում։

Մի կողմից՝ հեղափոխությունն, իհարկե, ստեղծել է առանձնահատուկ իրավիճակ, երբ հարթակը, իսկ հետո՝ իշխանությունը, ունեն մեկ վառ ընդգծված լիդեր, ավելին՝ այդ ամբողջը կազմված է մեկ անձի շուրջ, ու մարդկանց թվում է՝ վերջինս ամենակարող է ու հենց նա պետք է զբաղվի իրենց խնդիրներով, որոնք գտնվում են ոլորտային, տեղական իշխանությունների կամ պետական այլ ինստիտուտների իրավասության տիրույթում։ Մյուս կողմից՝ այդ ոչ բնական վիճակին նպաստել է հենց Նիկոլ Փաշինյանը՝ արդյունավետ համակարգ ստեղծելու իր անկարողությամբ ու կադրային քաղաքականությամբ։

Իշխանության տարբեր պաշտոնյաներ, ինստիտուտներ կայացնում են անհեթեթ որոշումներ, ու Փաշինյանը ստիպված է լինում պոստֆակտում անդրադառնալ դրանց՝ դժգոհ մարդկանց կրքերը հանգստացնելու կամ նրանց համոզելու միջոցով։ Պատահական չէ, որ Նիկոլ Փաշինյանը հարկադրված զբաղվում է ոչ միայն Օպերայի թատրոնի խնդրով (սա նորմալ է), այլ, ասենք, Չարենցավանի կամ Ավշարի դպրոցների հարցերով։

Մարդիկ չեն վստահում կառավարման այլ օղակներին, տեղական մարմիններին, ոստիկանությանը, արդարադատությանը։ Հեղափոխության առաջնորդները թյուր կարծիք ունեին, որ փոխելով իշխանության վերնաշենքը՝ կարող են փոխել կառավարման որակը։ Զգուշացնում էինք, որ այդպես չի լինելու, որովհետև եթե չկա արդյունավետ համակարգ, ապա պրոֆեսիոնալները կաշկանդվում են այդ հանգամանքով կամ ուղղակի հեռանում են պետական ծառայությունից՝ այն թողնելով հեղափոխական կամ ոչ հեղափոխական դիլետանտներին։ Օրինակ՝ ինչո՞ւ վարչապետը իրեն հասցեագրված նամակից կամ թերթերից պետք է տեղեկանա, որ Հայաստանում գործող «Արմաթ» լաբորատորիաների 260 խմբավարներ 3 ամիս աշխատավարձ չեն ստանում, կամ, որ նույն իրավիճակն է նաև Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրում, որտեղ դադարեցվել էր անգամ գազի ու էլեկտրաէներգիայի մատակարարումը։ Ժամանակը չէ՞, արդյոք, կարգախոսների ու հեղափոխականության փոխարեն՝ ձեռնամուխ լինել ինստիտուցիոնալ բարեփոխումների իրականացմանը, ինչը կբերի նոր համակարգի կայացմանը, որտեղ նվազագույնի կհասցվեն դիլետանտիզմից ծնվող խոտանի ռիսկերը։

Ռուսաստանում աստիճանաբար անկում է ապրում Վլադիմիր Պուտինի վարկանիշը, որովհետև «վերջին հույս» համարվող նախագահը պարզապես անկարող է լուծում տալ բոլորի հարցերին։ Ոչ մի պետական պաշտոնյա չունի «կախարդական փայտիկ»։ 

Նույնը լինելու է Հայաստանում, եթե Նիկոլ Փաշինյանը անձնակենտրոն իշխանությունը չփոխակերպի կառավարման արդյունավետ համակարգի։ Հայաստանի գործող իշխանության կայունության միակ աղբյուրը Փաշինյանի բարձր վարկանիշն է։ Եթե նա չկարողանա դա կապիտալիզացնել՝ ստեղծելով կենսունակ իշխանություն, քաղաքական թիմ, ապա նրա վարկանիշի անխուսափելի անկումը Հայաստանում հանգեցնելու է կառավարման լուրջ վակուումի ու ճգնաժամի։ Դրա նախանշաններն արդեն երևում են, համենայն դեպս՝ Հայաստանում բողոքի լոկալ դրսևորումների պակաս չկա, իսկ փողոցը դարձել է հարցեր լուծելու միակ արդյունավետ գործիքը։

ՍՈՒՐԵՆ ՍՈՒՐԵՆՅԱՆՑ

Վթար՝ Գեղարքունիքում, 55-ամյա վարորդը «Mercedes»-ով հայտնվել է ձորակում, վիրավnրներ կանԴեկտեմբերի 24-ից Պարոնյան փողոցում կկատարվի երթևեկության փոփոխությունՓաշինյանը թիրախավորում է Հայ Առաքելական եկեղեցու բարձրաստիճան պաշտոնյաներին. Սլովակիայի Ազգային Խորհրդի պատգամավոր Ֆրանտիշեկ Միկլոշկոյի հայտարարությունը՝ Սլովակիայի ԱԽ նախագահին և խորհրդարանին Արման Ծառուկյանն այս օրերին գտնվում է Հայաստանում Թույլ կառավարման պատճառով բարձրանում են գները. «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժում«Բաունտին» քաղցկեղածի՞ն է. ինչ վտանգներ են թաքնված հայտնի քաղցրավենիքի մեջԹուրքիայում աշակերտը կրшկել է դպրոցի տնօրենի վրա (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանի թույլ և աղմկոտ ղեկավարության արդյունքում պետական պարտքը կրկնապատկվել է. Նարեկ ԿարապետյանՀայրենիքին հավատարմորեն ծառայած մարդիկ այսօր մոռացված են պետության կողմից․ Դավիթ ՀակոբյանՆկարահանվել է երկրորդ դասարանի աշակերտուհու դաժան ծեծըԹոշակառուներին կանգնեցրել են փաստի առաջ․ Ցոլակ Ակոպյան Փաշինյանը ամեն օր ոտնահարում է ժողովրդավարությունը, օրենքի գերակայությունը և մարդու իրավունքները. Էդմոն ՄարուքյանՀաջորդ տարի սեպտեմբերին մենք կունենանք Մեսրոպ Մաշտոցի պատկերով Այբբենարաններ. Ժաննա ԱնդրեասյանՀարյուրավոր ընտանիքներ Հրազդանում ստացան մարդասիրական օգնությունՁյուն, քամու ուժգնացում. եղանակն այս օրերին Ի վերջո մեր երկրում Մայր Աթոռի դռանը քացի տվող սոցիո՞ւմն է հաղթելու, թե՞ հայկական Հայաստանի արժանապատիվ հասարակությունը. Վահե Հովհաննիսյան ԱՄՆ դեսպանին հետ կկանչեն, Փաշինյանը մտահոգ է Առեղծվածային դեպք Գյումրիում, «Խոհարարական զորամասի» մոտ հայտնաբերվել է մաhացած տղամարդՓաշինյանական իշխանությունը նոր արշավ է սկսելու ԶԼՄ-ների դեմ Ալիևը փախավ Պուտինի հետ հանդիպումից, իսկ Փաշինյանը դեռ լռում է Գործարկվել է նոր եռալեզու պորտալ՝ հայկական ապրանքանիշերի համար՝ www.borninarmenia.am Գեներալ-լեյտենանտի սպանությունից տեսանյութ է հայտնվելBloomberg․ արևային էներգետիկան մտնում է աճի դանդաղման փուլ Հովհաննես Ծառուկյանը պարգևատրել է «Docando» ֆեդերացիայի մարզիկներին և մարզիչներին Հայաստանի հանքարդյունաբերական խոշորագույն ընկերությունը ռեկորդային թվով այցելուներ է ունեցել. ի՞նչ կա ԶՊՄԿ-ի դարպասներից այն կողմԹուրանական միջա՞նցք, թե՞ արժանապատիվ պետություն․ ընտրությունը մերն էՖասթ Բանկի աջակցությամբ կկայանա լուսային դրոն շոու Հանրապետության հրապարակում Եկեղեցին ու ԱԱԾ-ն փաստացի գտնվում են նույնատիպ կարգավիճակում` առաջինը` որպես հալածյալ, երկրորդը` այլասերված վարչապետի ցանկություններն իրականացնելուն գերի ու պատանդ. ԿաստանյանՇենքի բակում պայթուցիկ սարքից մեքենա է պայթել, 56-ամյա վարորդի վիճակը ծայրահեղ ծանր էՈրտեղ է պետք փնտրել գործակալներին, և ինչու են իրենք այսօր ամենից բարձր աղմկում գործակալների մասին. Ավետիք ՉալաբյանՔացով Էջմիածնի Մայր տաճարի դուռը խփողներն ու՞ր են, ինչու՞ ձերբակալված չեն. Էդմոն Մարուքյան Սամվել Կարապետյանի նախաձեռնությամբ հերթական նախակրթարանն է կառուցվել Ալավերդի քաղաքումԱդրբեջանում իշխանության երկարաձգման, հորից որդուն անցնելու սկզբունքի և բռնատիրnւթյան կառուցման հիմքում ևս որպես «օբյեկտիվ հիմք» ծառայեցվել է հակահայկականությունը․ Աբրահամյան Ով է իրականում տուժում Վաշինգտոնում կնքված հուշագրի գործարկումից Ո՞վ կդառնա Ամենայն հայոց կաթողիկոսը․ ու՞մ է աջակցում Անկարան 46 տարեկանում կյանքից հեռացել է ամերիկացի դերասան Ջեյմս Ռենսոնը Ավտոկայանատեղիում մեքենա է պայթել. վարորդը վիրավորում է ստացելՀինգ ամսական երեխա է մահացել հյուծվածությունից, մայրը երեք օր եղել է ընկերոջ տանըԻ՞նչ փոխարժեք է սահմանվել այսօր Աղոթք ճանապարհ գնալուց առաջԿրեմլը նոր տարում սպասում է օտարերկրյա հյուրերի․ Պեսկով Հունաստանը միացել է Ուկրաինայի համար զենք գնելու նախաձեռնությանը Ռուսաստանում բանկերը գումարների փոխանցման ժամանակ սկսել են պարզել ազգակցական կապը Հրադադարի ծամծմված փաստաթուղթը. ի՞նչ արդյունք է տվել Թրամփի վարչակազմի հետ ռուս-ուկրաինական հերթական հանդիպումը Եվրոպան և Աֆրիկան մինչև 2040 թվականը կարող են կապվել ստորջրյա եզակի թունելով Թուրքիայի ամենավտանգավոր շրջանը Ադանայում է. ԱԲ Իսրայելում կկայանա եռակողմ գագաթնաժողով՝ Նեթանյահուի, Հունաստանի և Կիպրոսի առաջնորդների մասնակցությամբ Ուզում եմ ցույց տալ մի շատ հետաքրքիր օդերևութաբանական երևույթ. Գագիկ Սուրենյան Գրեթե 10 օր է Ավան Խուդյակով 3-րդ նրբանցքում 10-ից ավելի տան տերեր չեն կարողանում ներս ու դուրս անել․ խմելու ջուրն էլ կորում է Պրեմիերա․ Տաթև Ասատրյան - Ձյուն (տեսանյութ)