Երևան, 22.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Բրոկոլիի զարմանահրաշ հատկությունները, որոնց մասին դուք հավանաբար չգիտեիք. ուզու՞մ եք ապրել երկար ու առողջ, ապա կերեք բրոկոլի

ԼԱՅՖ

Բրոկոլին կաղամբազգիների ընտանիքի միամյա բանջարեղենային բույս, բանջարանոցային կաղամբի ենթատեսակ։ Ծաղկակաղամբի գենետիկական նախորդը։ Կաղամբի այս տարատեսակի մոտ ուտելի են ոչ թե տերևները, այլ չբացված ծաղկաբույլը։

Բրոկոլին պարունակում է ավելի շատ սպիտակուց, քան միսը։ Այս բանջարեղենը հարուստ է միկրոէլեմենտներով և վիտամիններով, մասնավորապես С և К: Վիտամին A-ի պարունակությամբ գերազանցում է կաղամբի բոլոր տեսակները։

Մի քանի օր պահելու դեպքում վիտամին C-ի քանակը կրկնակի պակասում է։ Դրանից խուսափելու համար բրոկկոլին պետք է պահել սառնարանում։ Վիտամիններն ավելի երկար կպահպանվեն բրոկկոլիի սառեցման դեպքում (այն պայմանով, որ պահելու կամ տեղափոխման ժամանակ այն չենթարկվի հալեցման)։

Այլ հակաօքսիդանտների շարքում բրոկկոլին պարունակում է նյութեր, որոնք ընդունակ են դիմադրելու քաղցկեղային բջիջների աճին։ Բոլոր բույսերից սուլֆաֆանով ավելի հարուստ են բրոկկոլիի սերմերի ծիլերը, որոնք այդ նյութից պարունակում են 50 անգամ ավելի, քան հասուն բանջարեղենը։

Բրոկոլին չի դադարում աշխարհին զարմացնել իր նորանոր օգտակար հատկություններով: Այս անգամ, Անգլիայի գիտնականները պարզել են, որ այս հիանալի մթերքը դանդաղեցնում է հոդերի ամենատարածված հիվանդություններից մեկի զարգացման արագությունը:

Մասնագետները բացահայտել են, որ բրոկոլիի մեջ պարունակվող սուլֆորաֆանը դանդաղեցնում է հոդերի աճառի քայքայումը` մի երևույթ, որը փոխկապակցված է սաստիկ ցավային համախտանիշի և բարձր հաշմանդամության հետ: Արդյունավետությունը ցուցադրվել է լաբորատոր մկների վրա: Սուլֆորաֆանը բավականին մեծ քանակներով պարունակվում է խաչածաղկավորների ընտանիքի բույսերում` բրյուսելական և սպիտակ կաղամբում, սակայն առավել մեծ են դրա քանակները բրոկոլիում: Ավելի վաղ գիտնականները պարզել են, որ այդ նյութն ունի նաև հակաուռուցքային և հակաբորբոքային ազդեցություն, սակայն նրա ազդեցությունը հոդերի վրա առաջին անգամ է ուսումնասիրվել:

Այս հարցը հուզում էր գիտնականներին օստեոարթրոզի կանխարգելման  առումով: Օստեոարթրոզը հոդերի դեգեներատիվ հիվանդություն է (առաջին հերթին` ծնկային և կոնք-ազդրային հոդերի), որի պատճառով ամեն տարի միլիոնավոր մարդիկ ամբողջ աշխարհում հաշմանդամ են դառնում, իսկ տնտեսությանը բազմամիլիալրդավոր վնաս է հասցվում:

Օստեոարթրոզի զարգացմանը նպաստում են երկու կարևորագույն գործոն` մեծ տարիքը և ճարպակալումը: Համաձայն վիճակագրական տվյալներին՝ Մեծ Բրիտանիայում յուրաքանչյուր հինգերրորդ մարդը 45 տարեկանից հետո բախվում է այս հիվանդության հետ: Դժբախտաբար, օստեոարթրոզի արդյունավետ դեղորայքային բուժում գոյույթուն չունի, և, ըստ էության, բժիշկները կարող են միան փոխարինել ախտահարված հոդն արհեստականով:

Սակայն վերադառնանք բրոկոլիին: Այժմ Նորվիչի բժշկական դպրոցի գիտնականները մի փոքր հետազոտություն են անցկացնում այն մարդկանց շրջանում, ովքեր օստեոարթրոզի հետևանքով սպասում են հոդի փոխպատվաստմանը: Գիտնականները փորձում են պարզել՝ արդյոք բրոկոլին որևէ կերպ ազդու՞մ է պաթոլոգիկ պրոցեսի վրա և կարելի՞ է արդյոք մարդկային օրգանիզմում ստանալ այն նույն արդյունքները, որ ստացվել են կենդանիների հետ փորձի ընթացքում: Հաջողության դեպքում, այս աշխատանքը կարող է  հիմք դառնալ այս բնագավառում ավելի մասշտաբային ուսումնասիրությունների համար:

«Մեր աշխատանքի ներկայիս արդյունքները շատ խոստումնալից են», — պատմում է հենաշարժական համակարգի մասնագետ և հետազոտման առաջատար հեղինակներից մեկը` Իեն Կլարկը: «Մենք բացահայտեցինք դրական արդյունք երեք փորձարկային մոդելների դեպքում` բջջային կուլտուրա, աճառային հյուսվածք, մկան օրգանիզմ: Այժմ մենք ցանկանում ենք պարզել` արդյոք դա աշխատու՞մ է մարդկանց դեպքում` թե օժանդակ բուժման, թե կանխարգելման տեսակետից: Իհարկե, հոդի փոխպատվաստումը բավականին հաջողված վիրահատություն է, սակայն դա կատարյալ ընտրություն չէ: Կարևոր է հնարավորինս երկար ժամանակ պահպանել սեփական հոդի ֆունկցիան: Կենսակերպը և դիետան օստեոարթրոզի կանխարգելման կարևորագույն բաղկացուցիչ մասերն են: Հենց սա էլ մեր հետազոտության հիմնական իմաստն է` մենք խորացնում ենք կանխարգելիչ սննդի ընկալումը, որպեսզի արդյունքում հստակ կարողանանք խորհուրդ տալ հիվանդին` կերեք սա և սա, և ձեր հոդերն առողջ կլինեն:»

Դե ինչ, անհամբերությամբ կսպասենք այս հետազոտության արդյունքներին: Եվ ինչպիսին էլ դրանք լինեն, մենք չենք դադարի սիրել բրոկոլին: Չէ՞ որ այն իրականում հրաշք-կաղամբ է` կատարյալ նվեր մեր առողջության համար:

Չե՛նք լինելու չոքած, խաղաղության հասնելու ենք` հավասարը հավասար դիրքերից. Նարեկ Կարապետյան Հայաստանում նոյեմբերին գնաճը նվազել է 0․6 տոկոսով Գիտեր, որ կխփեմ նավթամուղին, գիտեի՞ք, որ նախարարի պաշտոնից դրա համար հանեցին Դեկտեմբերի 22-ը Էներգետիկի մասնագիտական տոնն էՀայաստանը սարքում են ֆանտոմային Մոլդովա. Արմեն ԱշոտյանՊուտինի պատին անսովոր նկար է հայտնվելԳաղափարից մինչև իրագործում. Ամերիաբանկը ներկայացրել է «Իմ Ամերիա, իմ Հայաստան» ԿՍՊ արշավի շրջանակում իրականացված ծրագրերըԱդրբեջանը խնդիր է դրել փոխել ինքնության գիտակցման մասին մեր ընկալումները, դա արվում է գերազանցապես ՀՀ ներկայիս կառավարության միջոցով. ադրբեջանագետ Քաղցկեղի նշաններ, որոնք կարող է հայտնաբերել ատամնաբույժըՎերջին տարիներին Հայաստանի տնտեսությունը թվերով կարող է աճող թվալ, բայց բովանդակությամբ այն ավելի ու ավելի է հեռանում ստեղծող պետության գաղափարից. ԱնանյանՎթար՝ Գեղարքունիքում, 55-ամյա վարորդը «Mercedes»-ով հայտնվել է ձորակում, վիրավnրներ կանԴեկտեմբերի 24-ից Պարոնյան փողոցում կկատարվի երթևեկության փոփոխությունՓաշինյանը թիրախավորում է Հայ Առաքելական եկեղեցու բարձրաստիճան պաշտոնյաներին. Սլովակիայի Ազգային Խորհրդի պատգամավոր Ֆրանտիշեկ Միկլոշկոյի հայտարարությունը՝ Սլովակիայի ԱԽ նախագահին և խորհրդարանին Արման Ծառուկյանն այս օրերին գտնվում է Հայաստանում Թույլ կառավարման պատճառով բարձրանում են գները. «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժում«Բաունտին» քաղցկեղածի՞ն է. ինչ վտանգներ են թաքնված հայտնի քաղցրավենիքի մեջԹուրքիայում աշակերտը կրшկել է դպրոցի տնօրենի վրա (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանի թույլ և աղմկոտ ղեկավարության արդյունքում պետական պարտքը կրկնապատկվել է. Նարեկ ԿարապետյանՀայրենիքին հավատարմորեն ծառայած մարդիկ այսօր մոռացված են պետության կողմից․ Դավիթ ՀակոբյանՆկարահանվել է երկրորդ դասարանի աշակերտուհու դաժան ծեծըԹոշակառուներին կանգնեցրել են փաստի առաջ․ Ցոլակ Ակոպյան Փաշինյանը ամեն օր ոտնահարում է ժողովրդավարությունը, օրենքի գերակայությունը և մարդու իրավունքները. Էդմոն ՄարուքյանՀաջորդ տարի սեպտեմբերին մենք կունենանք Մեսրոպ Մաշտոցի պատկերով Այբբենարաններ. Ժաննա ԱնդրեասյանՀարյուրավոր ընտանիքներ Հրազդանում ստացան մարդասիրական օգնությունՁյուն, քամու ուժգնացում. եղանակն այս օրերին Ի վերջո մեր երկրում Մայր Աթոռի դռանը քացի տվող սոցիո՞ւմն է հաղթելու, թե՞ հայկական Հայաստանի արժանապատիվ հասարակությունը. Վահե Հովհաննիսյան ԱՄՆ դեսպանին հետ կկանչեն, Փաշինյանը մտահոգ է Առեղծվածային դեպք Գյումրիում, «Խոհարարական զորամասի» մոտ հայտնաբերվել է մաhացած տղամարդՓաշինյանական իշխանությունը նոր արշավ է սկսելու ԶԼՄ-ների դեմ Ալիևը փախավ Պուտինի հետ հանդիպումից, իսկ Փաշինյանը դեռ լռում է Գործարկվել է նոր եռալեզու պորտալ՝ հայկական ապրանքանիշերի համար՝ www.borninarmenia.am Գեներալ-լեյտենանտի սպանությունից տեսանյութ է հայտնվելBloomberg․ արևային էներգետիկան մտնում է աճի դանդաղման փուլ Հովհաննես Ծառուկյանը պարգևատրել է «Docando» ֆեդերացիայի մարզիկներին և մարզիչներին Հայաստանի հանքարդյունաբերական խոշորագույն ընկերությունը ռեկորդային թվով այցելուներ է ունեցել. ի՞նչ կա ԶՊՄԿ-ի դարպասներից այն կողմԹուրանական միջա՞նցք, թե՞ արժանապատիվ պետություն․ ընտրությունը մերն էՖասթ Բանկի աջակցությամբ կկայանա լուսային դրոն շոու Հանրապետության հրապարակում Եկեղեցին ու ԱԱԾ-ն փաստացի գտնվում են նույնատիպ կարգավիճակում` առաջինը` որպես հալածյալ, երկրորդը` այլասերված վարչապետի ցանկություններն իրականացնելուն գերի ու պատանդ. ԿաստանյանՇենքի բակում պայթուցիկ սարքից մեքենա է պայթել, 56-ամյա վարորդի վիճակը ծայրահեղ ծանր էՈրտեղ է պետք փնտրել գործակալներին, և ինչու են իրենք այսօր ամենից բարձր աղմկում գործակալների մասին. Ավետիք ՉալաբյանՔացով Էջմիածնի Մայր տաճարի դուռը խփողներն ու՞ր են, ինչու՞ ձերբակալված չեն. Էդմոն Մարուքյան Սամվել Կարապետյանի նախաձեռնությամբ հերթական նախակրթարանն է կառուցվել Ալավերդի քաղաքումԱդրբեջանում իշխանության երկարաձգման, հորից որդուն անցնելու սկզբունքի և բռնատիրnւթյան կառուցման հիմքում ևս որպես «օբյեկտիվ հիմք» ծառայեցվել է հակահայկականությունը․ Աբրահամյան Ով է իրականում տուժում Վաշինգտոնում կնքված հուշագրի գործարկումից Ո՞վ կդառնա Ամենայն հայոց կաթողիկոսը․ ու՞մ է աջակցում Անկարան 46 տարեկանում կյանքից հեռացել է ամերիկացի դերասան Ջեյմս Ռենսոնը Ավտոկայանատեղիում մեքենա է պայթել. վարորդը վիրավորում է ստացելՀինգ ամսական երեխա է մահացել հյուծվածությունից, մայրը երեք օր եղել է ընկերոջ տանըԻ՞նչ փոխարժեք է սահմանվել այսօր Աղոթք ճանապարհ գնալուց առաջ