Երևան, 06.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Իսկ դուք գիտե՞ք, թե ինչպես են մեղուները բզզում և ինչո՞ւ

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Մենք գիտենք, որ...

«Հետախույզ» մեղուն, հայտնաբերելով նեկտարով հարուստ տարածք, վերադառնում է փեթակ և իր «պարով»՝ շարժումներով, բացատրում է, թե որտեղ է այդ տեղը և ինչքան նեկտար կա այնտեղ: Այսինքն, մեղուները շփվում են շարժումների միջոցով: 

Իրականում այնքան էլ այդպես չէ:

Պարզվում է, որ մեղուների շփման հիմնական միջոց է նաև բզզոցը: Հարցն այն է, որ հաճախ մեղուն իր «պարը» կատարում է փեթակի ներսում, որտեղ մութ է: Այդ դեպքում ինչպե՞ս են մնացած մեղուները տեսնում և հասկանում հետախույզին: Ներկայումս մինչև վերջ պարզված չէ, թե մեղուն ինչպես է բզզում: Ամենահավանական վարկածն այն է, որ մեղուն դրա համար օգտագործում է իր 14 շնչառական անցքերը, որոնք գտնվում են նրա կողային հատվածում: Մեկ այլ վարկածով բզզոցը առաջանում է մեղվի թևիկների վիբրացիայից, որը մեղուն ուժեղացնում է կրծքի շարժումներով: Բանն այն է, որ մեղվի թևերը պոկելուց հետո էլ նրա բզզոցը չի կորչում, բայց փոխվում է տոնայնությունը և ինտենսիվությունը: Առաջ համարվում էր, որ մեղուն լսում է թաթիկներով, այսինքն՝ փեթակի բոլոր ձայները վիբրացիայի միջոցով փոխանցվում են նրա թաթիկներին, և նա լսում է: Վերջերս պարզվել է, որ մեղվի բեղիկները, որոնք համարվում էին միայն հոտառության և համի օրգան, հանդիսանում են նաև մեղվի «ականջները»: Մեղվի բեղիկներն ամբողջությամբ պատված են մանր վահանիկներով, որոնք նման են թմբկաթաղանթների: Սրանից էլ հենց պարզ է դառնում, թե ինչու «պարող» հետախույզ մեղվին մնացած մեղուները անընդհատ կպչում են իրենց բեղիկներով, այսինքն՝ նրանք ոչ միայն նայում են և հասկանում, այլ նաև իրենց բեղիկներով լսում են պարողին: 

Մեղվի բզզոցը ունի նույն նպատակը, ինչ նրա «պարը» և շարժումները: Դրա միջոցով մեղուները շփվում են: Ներկայումս գիտնականները առանձնացրել են բզզոցի մոտ 10 հստակ տեսակ, որոնք ունեն կոնկրետ նշանակություն: Ամենաարտահայտիչը «օդափոխության» բզզոցն է: «Օդափոխությունը» նպատակ ունի փեթակի ջերմաստիճանը իջեցնել, որի նպատակով էլ մեղուները սկսում են թափահարել իրենց թևիկները և միաժամանակ բզզալ: Այդ բզզոցից առաջացած ձայնը բարձր է և համաչափ՝ մոտավորապես թևիկների 250 տատանում մեկ վայրկյանում: Մեղվապահները նկատած կլինեն, որ փեթակին մոտենալիս երբեմն բզզոցն ուժեղանում է: Այդ ուժեղացումը, որի դեպքում լինում է թևիկների 500 տատանում մեկ վայրկյանում, վտանգի ազդանշանն է: Երբ վտանգն անցնում է, բզզոցը թուլանում է: Հատկապես հարուստ է մայր մեղվի ձայնային դիապազոնը: Երբ իր մեղրահացի բջջից դուրս է գալիս նոր մայր մեղու, նա յուրահատուկ բարձր ձայն է արձակում: Նրա քույրերը, որոնք դեռևս բջիջների ներսում են, արձագանքում են այդ ձայնին նույնպես յուրահատուկ ձայնով: Իհարկե, սա նրանց կողմից մահացու սխալ է: Թագուհի մեկ փեթակում կարող է լինել մեկը, մնացածը հակառակորդներ են: Այս եղանակով, փաստորեն, նորածին մայր մեղուն իմանում է դեռևս մոմահացի բջիջներից դուրս չեկած իր հակառակորդների գտնվելու վայրերը և մոտենալով նրանց՝ կա՛մ խայթելու, կա՛մ էլ գլուխը պոկելու միջոցով ոչնչացնում է նրանց:

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

Մրցույթ «Առաջարկ Հայաստանին» նախաձեռնության շրջանակներումԵրեք հայ գրոսմայստեր դուրս եկան ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի երրորդ փուլ Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել առաջիկա օրերին «Նոա»-«Սիգմա» խաղի ժամանակ հայ և չեխ երկրպագուները աղբամաններ են նետել իրար վրա (տեսանյութ) Բաքվում շարունակվում է ապօրինաբար պահվող Արցախի նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարության դեմ «դատը» Մինչև 2026 թվականի հունվարի վերջ նախատեսվում է Ադրբեջանով անցնող երթուղով առաքել ևս 132 վագոն ցորեն. Հարավկովկասյան երկաթուղի Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոան» պարտվեց առաջին խաղակեսում Շղթայական ավտովթար՝ Երևանում. խցանումն էլ հասնում էր մոտ 3 կմ-ի Բաքվի դատարանում «ապացույցներ» են ներկայացվել Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանի դեմ Մենք մեզ որբացած ենք զգում, այստեղ չէ մեր Առաջնորդը․ միասնական աղոթք՝ Մուղնու եկեղեցում Աշխարհի լավագույն ֆուտբոլիստի կոչման թեկնածուները Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Ռուսաստանին գոհացնում է «Վրացական երազանք»-ի գործունեությունը․ Շոյգու Մանվել Քեշիշյանը նշանակվել է վարչապետի աշխատակազմի ռազմավարական հաղորդակցության վարչության պետ Նախատեսվում է հուշագիր ստորագրել ՀՀ դատախազության և Իտալիայի Գլխավոր զինվորական դատախազության միջև Եվրահանձնաժողովը սկսել է քննարկել ռուսների համար վիզային նոր սահմանափակումները KFC-ն հայտարարություն է տարածել՝ այսօր մասնաճյուղերից մեկում բռնկված հրդեհի կապակցությամբ Հայաստանը և Սաուդյան Արաբիան հարաբերությունները խորացնելու մեծ ներուժ ունեն. Սարգիս Խանդանյան Իսրայելի բանակը հարվածներ է հասցրել «Հեզբոլլահ» շարժման ռազմական թիրախներին Որպես անհետ կորած որոնվում է 29–ամյա արցախցի Արսեն Թեւոսյանը Արես Հակոբյանը հաղթել է չեխ մրցակցին Ադրբեջանը Մեծ Բրիտանիայի հետ ռազմավարական գործընկերության հարցեր է քննարկել Մեզ վստահեցրել են, որ Զանգեզուրի ճանապարհում Իրանի համար որևէ սպառնալիք չկա. Արաղչի Վարդան Ղուկասյանի առողջական վիճակը կտրուկ վատացել է․ փաստաբան Բռնցքամարտիկ Տիգրան Խաչատրյանը հաղթեց բոսնիացի բռնցքամարտիկին․ տեսանյութ Պարզեցվել են կենսաթոշակների նշանակման ընթացակարգերը Գողություն՝ Արթիկի հյուրանոցառեստորանային համալիրներից մեկում․ թռցրել են անգամ սեփականատիրոջ որդու կիսավերարկուն Ավտովթար՝ Արագածոտնի մարզում․ բախվել են «SHACMAN» բեռնատարը և «Opel Astra»-ն. հայրը և 2 անչափահաս երեխաները տեղափոխվել են հիվանդանոց Լոռու մարզի քրեական ոստիկանները սպանության դեպք են կանխել․ 5 անձ ձերբակալվել է Բաքվում քննարկել են «Արևմտյան Ադրբեջան» վերադառնալու հարցը 2026-ի հունվարի 1-ից նույնականացման միջոցներով դրոշմավորման ենթակա ապրանքների ցանկն ընդլայնվում է Տարիներ շարունակ մեր գլուխներն եք արդուկում, թե Արցախը ճանաչեցիք Ադրբեջանի մաս, որ հակընդդեմ պահանջներ չլինենԻրազեկում․ գործարկվելու է էլեկտրական շչակ Ռուսաստանը գերազանցում է ԱՄՆ-ին միջուկային կարողություններով Նոր Նորքում Chevrolet-ն բախվել է բետոնե արգելապատնեշին. 26–ամյա վարորդին հասցրել են հիվանդանոց Հրդեհի ահազանգ Թումանյան փողոցում․ ինչ վնասներ են եղել Ուկրաինան Լատվիայից ստացել է 21 զրահափոխադրիչ Թոշակառուների համար դեղերի գներն անհասանելի են. Հրայր ԿամենդատյանՀայոց եկեղեցին փորձում են բնաջնջել միայն մեր թշնամիները և մեկ էլ Փաշինյանը. Արմեն ՄանվելյանՀամապարփակ պաշտպանությունն այն է, երբ ամեն մեկն իր տեղում և ոլորտում գիտի իր անելիքը. Մենուա ՍողոմոնյանԵրվանդ Երկանյանի սիմֆոնիկ «Ձոն»-ը՝ Էդուարդ Թոփչյանի ղեկավարությամբ. Երևանում կայացել է պրեմիերանԽոշոր վթար՝ Երևանում, 26-ամյա վարորդը «Chevrolet»-ով բախվել է արգելապատնեշի և տեղափոխվել է հիվանդանոցՄինչև ո՞ւր կհասնի ոսկու գինըՀաղորդում հանցագործության մասին. ՔՊ-ականները անցել են վարչական ռեսուրսի օգտագործմանն ու կաշառքի Ինչու է սրացել Նիկոլի «Սերժացավը»․ Արմեն ԱշոտյանԲիզնես վարկի նոր, շահավետ առաջարկ ԱրարատԲանկից․ «Արի մեզ մոտ» Իշխանության փոփոխություններն են գարանտը զարգացող, նորմալ, ժողովրդավար երկրի, իսկ ժողովրդավար երկիրն էլ գարանտն է զարգացող տնտեսության. Նարեկ Կարապետյան «Համահայկական ճակատ» կուսակցությունը՝ Հայաստանի եզդիական համայնքի կողքին Արյան ճնշման վերահսկման լավագույն դեղամիջոցները. ինչ են խորհուրդ տալիս բժիշկներըՆոր օդային հասանքներ են ներթափանցում Հայաստան․ Գագիկ Սուրենյանը՝ եղանակի մասին