Երևան, 06.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ամեն ինչ գիտե՞նք Կոլումբոսի մասին. իրականում ոչինչ էլ չգիտենք

ՀԱՆՐԱՀԱՅՏ ՄՈԼՈՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

Մենք գիտենք, որ...

Քրիստափոր Կոլումբոսը եղել է ամենահայտնի ծովագնացներից մեկը և նրա մասին հայտնի է ամեն ինչ:

Իրականում այնքան էլ այդպես չէ:

Պարզվում է, որ Ամերիկա մայրցամաքը հայտնաբերող Կոլումբոսի ամբողջ կյանքը ծածկված է շղարշով: Հայտնի է, որ նա ծնվել է 1451 թվականին: Պատմաբանների մեծ մասն այն կարծիքին է, որ նա ծնվել է Ջենովա քաղաքում: Կան նաև ծննդավայրի այլ վարկածներ, ավելին՝ ներկայումս իտալական և իսպանական 6 քաղաքներ վիճում են՝ համարելով, որ Կոլումբոսի «փոքր հայրենիքն» իրենք են: Համարվում է, որ նրա հայրը եղել է ջենովացի ջուլհակ Դոմենիկո Կոլումբոսը, մայրը՝ Սյուզաննա Ֆոնտանորոսան: Իհարկե, այս ամենը գիտականորեն հաստատված չէ: Կոլումբոսի ազգության մասին ևս իրար հակասող տվյալներ կան: Համարվում է, որ նա իտալացի է, նույն հաջողությամբ նրան կարելի է իսպանացի, կորսիկացի, պորտուգալացի, կատալոնցի, հրեա և անգամ հույն համարել: Հարցն այն է, որ նա խոսում էր Ջենովայի ակցենտով իտալերեն, գրում և կարդում էր իսպաներեն և լատիներեն, բայց նկատելի պորտուգալական ակցենտով, իսկ իր գաղտնի օրագիրը լրացնում էր հունարենով:

Այս մեծ հայտնագործողի ոչ մի դիմանկար չի պահպանվել, եթե նույնիսկ դրանք եղել են: Այսինքն, մեզ անհայտ է նրա տեսքը: Միայն որոշ տվյալներ կան նրա տղայի պատմածներով. ըստ նրա, իր հայրը ունեցել է բաց գույնի մազեր, որոնք միջին հասակում ամբողջությամբ սպիտակել էին: Նրա ճիշտ ազգանունն էլ է անգամ անհայտ, քանի որ տարբեր լեզուներով այն տարբեր կերպ է հնչել՝ Կոլումբաս, Կոլումբոս, Կոլոնոս (այս ձևով նա ինքն էր ցանկանում, որ իրեն կոչեն):

Համարում են, որ Կոլումբոսը իր ճանապարհորդությունը իրականացրել է նրա համար, որ ապացուցի Երկրի կլոր լինելը, բայց իրականում նա գտնում էր, որ երկիրը տանձաձև է, իսկ նրա ճանապարհորդությունը նպատակ էր հետապնդում միայն և միայն գտնել նոր ճանապարհ դեպի Հնդկաստան: 

Նա մինչև կյանքի վերջն էլ համոզված մնաց, որ Հնդկաստան էր հասել: Իրականում իր հայտնագործած, հետագայում Ամերիկա կոչված մայրցամաք նա ոտք չի էլ դրել: Ամերիկային ամենամոտակա վայրը, որտեղ հասել է Կոլումբոսը, եղել է Բագամյան կղզիները: Վերադառնալիս նա և իր անձնակազմը երդվեցին ասել բոլորին, որ հասել են Հնդկաստան:

Քրիստափոր Կոլումբոսը մահացել է 1506 թվականին իսպանական Վալիադոլիդ քաղաքում: Անգամ անհայտ է, թե որտեղ է նա թաղված: Հայտնի է միայն, որ մահից հետո նրա դիակի վրայից հեռացրել են փափուկ հյուսվածքները և թաղել ոսկորները (16–րդ դարի Եվրոպայում այդպես էին թաղում հայտնի և ազդեցիկ մարդկանց): Սկզբում մեծ հայտնագործողի ոսկորները թաղել են Վալիադոլիդ քաղաքում, հետո իսպանական Կուևաս եկեղեցում, հետո Կուբայի Սանտա Դոմինիկ քաղաքում, հետո Հավայան կղզիներում և վերջապես, հավանաբար, նորից Իսպանիայում՝ Սևիլ յան եկեղեցական համալիրում: Այնուամենայնիվ, ներկայումս Սանտա Դոմինիկում մինչև այժմ կա Կոլումբոսի սարկոֆագը, իսկ իտալական Գենուա և Պավիա քաղաքները անընդհատ հայտարարում են, որ նա թաղված է իրենց մոտ: Հնարավոր է, որ այս գաղտնիքը վերջապես պարզվի, քանի որ ներկայումս գիտնականները իրականացնում են նշված գերեզմանների ոսկորների գենետիկ հետազոտություններ:

Կամո Խաչիկյան

Մրցույթ «Առաջարկ Հայաստանին» նախաձեռնության շրջանակներումԵրեք հայ գրոսմայստեր դուրս եկան ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի երրորդ փուլ Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել առաջիկա օրերին «Նոա»-«Սիգմա» խաղի ժամանակ հայ և չեխ երկրպագուները աղբամաններ են նետել իրար վրա (տեսանյութ) Բաքվում շարունակվում է ապօրինաբար պահվող Արցախի նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարության դեմ «դատը» Մինչև 2026 թվականի հունվարի վերջ նախատեսվում է Ադրբեջանով անցնող երթուղով առաքել ևս 132 վագոն ցորեն. Հարավկովկասյան երկաթուղի Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոան» պարտվեց առաջին խաղակեսում Շղթայական ավտովթար՝ Երևանում. խցանումն էլ հասնում էր մոտ 3 կմ-ի Բաքվի դատարանում «ապացույցներ» են ներկայացվել Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանի դեմ Մենք մեզ որբացած ենք զգում, այստեղ չէ մեր Առաջնորդը․ միասնական աղոթք՝ Մուղնու եկեղեցում Աշխարհի լավագույն ֆուտբոլիստի կոչման թեկնածուները Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Ռուսաստանին գոհացնում է «Վրացական երազանք»-ի գործունեությունը․ Շոյգու Մանվել Քեշիշյանը նշանակվել է վարչապետի աշխատակազմի ռազմավարական հաղորդակցության վարչության պետ Նախատեսվում է հուշագիր ստորագրել ՀՀ դատախազության և Իտալիայի Գլխավոր զինվորական դատախազության միջև Եվրահանձնաժողովը սկսել է քննարկել ռուսների համար վիզային նոր սահմանափակումները KFC-ն հայտարարություն է տարածել՝ այսօր մասնաճյուղերից մեկում բռնկված հրդեհի կապակցությամբ Հայաստանը և Սաուդյան Արաբիան հարաբերությունները խորացնելու մեծ ներուժ ունեն. Սարգիս Խանդանյան Իսրայելի բանակը հարվածներ է հասցրել «Հեզբոլլահ» շարժման ռազմական թիրախներին Որպես անհետ կորած որոնվում է 29–ամյա արցախցի Արսեն Թեւոսյանը Արես Հակոբյանը հաղթել է չեխ մրցակցին Ադրբեջանը Մեծ Բրիտանիայի հետ ռազմավարական գործընկերության հարցեր է քննարկել Մեզ վստահեցրել են, որ Զանգեզուրի ճանապարհում Իրանի համար որևէ սպառնալիք չկա. Արաղչի Վարդան Ղուկասյանի առողջական վիճակը կտրուկ վատացել է․ փաստաբան Բռնցքամարտիկ Տիգրան Խաչատրյանը հաղթեց բոսնիացի բռնցքամարտիկին․ տեսանյութ Պարզեցվել են կենսաթոշակների նշանակման ընթացակարգերը Գողություն՝ Արթիկի հյուրանոցառեստորանային համալիրներից մեկում․ թռցրել են անգամ սեփականատիրոջ որդու կիսավերարկուն Ավտովթար՝ Արագածոտնի մարզում․ բախվել են «SHACMAN» բեռնատարը և «Opel Astra»-ն. հայրը և 2 անչափահաս երեխաները տեղափոխվել են հիվանդանոց Լոռու մարզի քրեական ոստիկանները սպանության դեպք են կանխել․ 5 անձ ձերբակալվել է Բաքվում քննարկել են «Արևմտյան Ադրբեջան» վերադառնալու հարցը 2026-ի հունվարի 1-ից նույնականացման միջոցներով դրոշմավորման ենթակա ապրանքների ցանկն ընդլայնվում է Տարիներ շարունակ մեր գլուխներն եք արդուկում, թե Արցախը ճանաչեցիք Ադրբեջանի մաս, որ հակընդդեմ պահանջներ չլինենԻրազեկում․ գործարկվելու է էլեկտրական շչակ Ռուսաստանը գերազանցում է ԱՄՆ-ին միջուկային կարողություններով Նոր Նորքում Chevrolet-ն բախվել է բետոնե արգելապատնեշին. 26–ամյա վարորդին հասցրել են հիվանդանոց Հրդեհի ահազանգ Թումանյան փողոցում․ ինչ վնասներ են եղել Ուկրաինան Լատվիայից ստացել է 21 զրահափոխադրիչ Թոշակառուների համար դեղերի գներն անհասանելի են. Հրայր ԿամենդատյանՀայոց եկեղեցին փորձում են բնաջնջել միայն մեր թշնամիները և մեկ էլ Փաշինյանը. Արմեն ՄանվելյանՀամապարփակ պաշտպանությունն այն է, երբ ամեն մեկն իր տեղում և ոլորտում գիտի իր անելիքը. Մենուա ՍողոմոնյանԵրվանդ Երկանյանի սիմֆոնիկ «Ձոն»-ը՝ Էդուարդ Թոփչյանի ղեկավարությամբ. Երևանում կայացել է պրեմիերանԽոշոր վթար՝ Երևանում, 26-ամյա վարորդը «Chevrolet»-ով բախվել է արգելապատնեշի և տեղափոխվել է հիվանդանոցՄինչև ո՞ւր կհասնի ոսկու գինըՀաղորդում հանցագործության մասին. ՔՊ-ականները անցել են վարչական ռեսուրսի օգտագործմանն ու կաշառքի Ինչու է սրացել Նիկոլի «Սերժացավը»․ Արմեն ԱշոտյանԲիզնես վարկի նոր, շահավետ առաջարկ ԱրարատԲանկից․ «Արի մեզ մոտ» Իշխանության փոփոխություններն են գարանտը զարգացող, նորմալ, ժողովրդավար երկրի, իսկ ժողովրդավար երկիրն էլ գարանտն է զարգացող տնտեսության. Նարեկ Կարապետյան «Համահայկական ճակատ» կուսակցությունը՝ Հայաստանի եզդիական համայնքի կողքին Արյան ճնշման վերահսկման լավագույն դեղամիջոցները. ինչ են խորհուրդ տալիս բժիշկներըՆոր օդային հասանքներ են ներթափանցում Հայաստան․ Գագիկ Սուրենյանը՝ եղանակի մասին