Կադրային քաոս. ընտրության չափանիշների անորոշությունն ու հապճեպությունը

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ 8 Փետրվար, 2019 10:42

Վերջերս իր ուղիղ եթերներից մեկի ժամանակ վարչապետ Փաշինյանը նշում էր, որ հաճախ են բախվում կադրային այնպիսի խնդրի, երբ մասնավոր սեկտորում բարձր աշխատավարձ ստացողները չեն համաձայնում գալ և նույնիսկ նախարար աշխատել պետական ապարատում: Առիթն, իհարկե, պարգևավճարների թեման էր, բայց կադրային քաղաքականության մասին միայն այդ առիթով չէ, որ Փաշինյանը խոսել է: Ակնհայտ է, որ կադրերի խնդիրը անընդհատ իր մասին խոսել է տալու, ընդ որում, բազմաթիվ պատճառներով: Մի կողմից՝ օբյեկտիվորեն Հայաստանի կրթական համակարգը չի արտադրում բավարար որակի ու քանակի կադրեր, մեկ այլ կողմից՝ պետական ապարատում աշխատավարձերը ցածր են, մյուս կողմից էլ կառավարությունում աշխատանքն, ամեն դեպքում, ունի քաղաքական երանգներ, որոնք հատկապես ակնառու են դառնում հեղափոխական իրավիճակում:

Կադրային քաղաքականության ոլորտում առկա խնդիրները իրենց մասին խոսել տվեցին նաև վերջին օրերին: Քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահ Ավետիք Էլոյանն ազատվեց աշխատանքից, այնուհետ ֆեյսբուքյան գրառմամբ պատճառաբանեց, որ ժամանակին լավ PR չի արել իր աշխատանքը: Տնտեսական զարգացման փոխնախարար Հակոբ Ավագյանն էլ աշխատանքից ազատման դիմում էր գրել՝ նշելով , որ ներկայիս արդյունավետությունն իրեն չի բավարարում: Ընդերքի և բնապահպանության տեսչության ղեկավարի պաշտոնից ազատված Արթուր Գրիգորյանն էլ աշխատանքից ազատվել էր բավական հանկարծակի: Աշխատանքից սեփական դիմումի համաձայն կամ վարչապետի հրամանով ազատումներ եղան պետական ապարատի այլ ոլորտներում ևս:

Ազատված պաշտոնյաներն, իհարկե, նոր իշխանության կենտրոնական ֆիգուրները չեն, հետևաբար խնդիրն այստեղ ոչ այնքան քաղաքական ինտրիգներն ու վերադասավորումներն են, որքան կադրային քաղաքականությունը, կոնկրետ կադրերի և նրանց ֆունկցիոնալության մասին կառավարության ունեցած պատկերացումները: Կառավարությունն ու վարչապետն, իհարկե, կարող են ազատել ու նշանակել՝ ում ցանկանում են:

Բայց բավական վատատեսական ազդակ է, երբ իրենց ոլորտներում կայացած մարդիկ իրենք են ազատման դիմում գրում՝ դա հիմնավորելով արդյունավետության պակասով, կամ էլ գտնում են, որ ազատվել են, որովհետև լավ չեն գովազդել իրենց աշխատանքը: Հետո՝ ինչպես տեսանք Արթուր Գրիգորյանի դեպքում, կա ազատման փաստի հիմնավորման խնդիր: Փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանն, օրինակ, ասում է, թե ավելի փորձառու կադրի կարիք ունեն, ու այդ պաշտոնը քաղաքական չէ: Փորձառության մասին փաստարկն, իհարկե, աչք է ծակում, հաշվի առնելով նոր իշխանության փորձառությունն ընդհանրապես, ավելի շուտ դրա բացակայությունը: Հետո էլ նույն Գրիգորյանը բնապահպանության ոլորտում գուցե ոչ կառավարչական, բայց մասնագիտական փորձառություն հաստատապես ունի:

Ինչևէ: Չկենտրոնանալով առանձին վերցրած դեպքերի վրա, չենք կարող չնշել, որ կադրային քաղաքականությունը շարունակում է մնալ անհասկանալի: Թե նշանակումները, թե ազատումները չեն բացատրվում, չկա դրանք հասկանալու որևէ չափանիշ ու այդ չափանիշային անխտրականությունը սկսել է իշխանությունը՝ հապճեպ և ոտքի վրա սկզբունքով նշանակելով այս կամ այն մարդուն այս կամ այն պաշտոնին: Ու քանի դեռ այս չափանիշները չկան, ընդ որում՝ շատ նորմալ է, որ դրանք լինեն քաղաքական, ազատումների ու նշանակումների շուրջ կասկածամտության մթնոլորտը տիրապետող է լինելու:

Հ.Գ. Այս անխտրական չափորոշիչների ամենավառ դրսևորումը, այսպես կոչված, վարչապետին կից աշխատանքի ընդունման հանձնաժողովն է, որ բաղկացած է մի քանի պատգամավորից ու կառավարության անդամից, որոնք բացառապես քաղաքական հիմքերով, առանց ոլորտային ուղղվածության անցկացնում են «ընդունելության քննություններ» ու հարցազրույցներ, ճիշտ «Իմ քայլը» դաշինքի նախընտրական ցուցակի կազմման օրինակով: Թե ինչպես է այդ ոչ մասնագիտացված, բացառապես քաղաքական հանձնաժողովը որոշում ոլորտային պաշտոնյաներին, դժվար է ասել: Դատելով վերջին օրերի շատ նշանակումներից՝ որոշման հիմքերը ոչ թե պրոֆեսիոնալ են ու ոլորտային, այլ բացառապես քաղաքական ու անձնային...