Երևան, 19.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ընտրական օրենսգրքերի տարբերությունն ընդամենը ժողովրդավարականության չափին է վերաբերում. «Փաստ»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

ԱԺ ՀՀԿ խմբակցության կողմից ԸՕ–ի նոր նախագծի տապալումը, ըստ Իրավաբանների և հոգեբանների միջազգային ասոցիացիայի նախագահ Խաչատուր Մարոզյանի, պայմանավորված է նրանով, որ ՀՀԿ–ն ցայտնոտի մեջ է և չի կողմնորոշվում, թե ինչ անի: Մինչդեռ, ըստ նրա, ԸՕ–ում նման փոփոխություններ իրականացնելը լուրջ քայլ է, որն ուղղված է ընտրությունների ժողովրդավարության մակարդակի բարձրացմանը: Ու չնայած Մարոզյանը հույս ունի, որ երկուշաբթի գումարվելիք նիստի ժամանակ այն այնուամենայնիվ կընդունվի, սակայն եթե իրադարձությունները այլ սցենարով զարգանան, ապա թեև որոշ դժվարություններ կլինեն ցանկալի արդյունքի հասնելու համար, բայց այդքան էլ սարսափելի բան չի պատահի, եթե հասարակությունը չկորցնի իր զգոնությունը:

«Եթե նոր ԸՕ–ն չանցնի, նույնիսկ կոպիտ հաշվարկներով պարզորոշ երևում է, որ Ազգային ժողովում նորից կարող են այնպիսի դեմքեր հայտնվել, որոնք Ազգային ժողովին պետք չեն: Նման մարդկանց ներկայությունն առավել ևս պետք չի պառլամենտական համակարգի պայմաններում: Ու եթե նախկինում նրանց տարել են այդ կառույց ընդամենը իրենց քաղաքական ուժին մատուցած ծառայության դիմաց, ապա ներկայիս Հայաստանին նման մարդկանց ներկայությունը եթե չասենք ցանկալի չէ, ապա անիմաստ է»,– ասաց Խ. Մարոզյանը:

Կազմակերպության նախագահի կարծիքով, նման մարդկանց ներկայությունը հանգեցրել է նրան, որ հասարակության մեջ խորացել են հիասթափությունն ու անվստահությունը իշխանությունների հանդեպ: Եվ ստացվում է, որ ՀՀԿ–ն իր այս քայլով ոչ միայն փորձում է դիմակայել համակարգերի ժողովրդավարացմանը, այլև նպաստում է հիասթափության խորացմանը: 

«Չնայած բազմաթիվ հորդորներին, հասարակությունը դեմ առավ հակահեղափոխական ուժի դիմադրությանը: Եվ վտանգ կա, որ եթե հին Ընտրական օրեսգրքով անցկացվեն արտահերթ ընտրությունները, ապա այն մարդիկ, ովքեր կարող են միայնակ մեկ–երկու կուսակցության չափ ձայներ հավաքել, կարող են կրկին հայտնվել Ազգային ժողովում: Իմ կարծիքով, սակայն, նոր իշխանությունների պայմաններում հնարավոր կլինի ձևավորել հակակշիռների մեխանիզմները և թույլ չեն տա, որ մարդիկ ընտրակաշառք բաժանելով ձայներ ստանան: Դրան կնպաստի նաև օրենքում ընտրակաշառքը քրեականացնելու փոփոխությունը, ինչը հույս է ներշնչում, որ հնարավոր է ընտրության գնալ նաև հին օրենսգրքով: Այդ դեպքում այն օդիոզ դեմքերը, որոնք փողի, իշխանության մոլուցքով են տառապում, ովքեր ձգտում էին ԱԺ–ում լինել լոկ դրա համար, կհասկանան, որ իրենց «ավտարիտետը» կամ հեղինակություն ասվածն իրենք ունենում էին միայն փողի առկայության պայմաններում, իսկ առանց փողի դա այլևս չեն ունենալու»,– ասաց Խ. Մարոզյանը: 

Նրա դիտարկմամբ այդ մոտեցումների նվազման պարագայում կնվազեն նաև մի քանի կուսակցության չափ քվե ստացող անձանց շանսերը: Եվ արդյունքում՝ նոր իրավիճակի պայմաններում նրանք այնքան քիչ ձայներ կստանան, որ կարող է անգամ չկարողանան ներկայացված լինել ապագա ԱԺ–ում: 

«Չպետք է մոռանալ, որ ժողովուրդը հեղափոխական տրամադրություններ ունի և որևէ նախկին օլիգարխի կամ իշխանության ներկայացուցչի չի ցանկանում տեսնել անգամ ԱԺ–ում: Այն քայլերը, որոնք այս օրերին տեղի են ունենում, ավելի են գրգռում ժողովրդին և ավելի են մեծացնում հիասթափությունը իրենց հանդեպ: ՀՀԿ–ն փորձում է իր հույսը դնել նոր իշխանություններից հիասթափվելու վրա, սակայն հաշվի չի առնում, որ, անկախ ամեն ինչից, ՀՀԿ–ի ցանկացած քայլ ժողովրդի մոտ հակաքայլ անելու առիթ է դառնում: Հակառակ էֆեկտն է տեղի ունենում, մարդիկ ավելի մարտական են տրամադրվում նրանց հանդեպ և  կրկին նոր ալիք է բարձրանում ՀՀԿ–ի դեմ: Այսինքն, ՀՀԿ–ի ցանկացած ռադիկալ քայլ իր դեմ է ուղղված, ուստի անկախ նրանից՝ հին, թե նոր օրենսգրքով կկազմակերպվեն ընտրությունները, կարծում եմ, տարբերությունն այնքան էլ մեծ չի լինի»,– ասաց Մարոզյանը: Մեկնաբանելով վարչապետ Փաշինյանի հայտարարությունը, թե իշխանությունները պատրաստ են անգամ հին օրենսգրքով ընտրության, Մարոզյանը նշեց, որ դա խոսում է այն մասին, որ իշխանություններին հաջողվել է հակակշիռների մեխանիզմներ ձևավորել:

«Պարզորոշ երևում է, որ այսօրվա Հայաստանին նոր Ընտրական օրենսգիրք է հարկավոր ավելի ժողովրդավարական ընտրություններ անցկացնելու համար: Իսկ այն տեսակետները, թե նույնիսկ եթե նոր օրենսգիրքն ընդունվի, ապա հարկավոր է ընտրությունները մեկ տարի հետաձգել, ընդամենը պատճառաբանություններ են: Նման հայտարարություններ անողները հույս ունեն, որ այդ ընթացքում ժողովուրդը նոր իշխանություններից կարող է հիասթափվել: Իրավական տեսանկյունից մենք այսօր Հայաստանում ունենք ֆորսմաժորային իրավիճակ: Եվ բոլորը շատ լավ հասկանում են, որ նոր Հայաստանում պետք է նոր պառլամենտ ձևավորել: Իրավունքը նրա համար է, որպեսզի ծառայի մարդուն: Իրավունքը մարդու ոտքերն են և իրավունքով է մարդը կարողանում քայլեր անել: Այսօրվա ԱԺ–ի պայմաններում ոտքերը կապված են, այն այսօր չի արտահայտում հասարակության պահանջը: Եվ սա է պատճառը, որ այսօրվա պառլամենտական մեծամասնությունը նման ֆորսմաժորային իրավիճակում կարողանում է խոչընդոտել նորմալ օրենսդրական գործընթացներն ու պրոցեսները: Բայց երկրի զարգացման համար օր առաջ պետք է այս իրավիճակը շտկվի և համապատասխանեցվի մեր ժողովրդի ցանկություններին, իսկ թե այն որ օրենսգրքով կանցկացվի, այս դեպքում այնքան էլ կարևոր չէ»,– ասաց Խ. Մարոզյանը:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

Ոստիկանության նախկին պաշտոնատար անձը կաշառքի միջնորդության պատրվակով տարբեր անձանցից գումար է ստացել. քրեական վարույթով նախաքննությունն ավարտվել է Արմավիրի մարզի Փարաքար համայնքին կվերադարձվի 0.2 հա մակերեսով հողամաս Դոլարի փոխարժեքը կայուն է. Եվրոն էժանացել է Այդ 10-ը ապաշխարությամբ պիտի վերադառնան, Սուրբ Էջմիածին երկպառակության եկածներն ամոթահար կհեռանան. Հայր Ասողիկ ԿարապետյանԵրևանի ավտոբուսի վարորդները պարգևավճար կստանան Ջրային պարեկները 42-ամյա սևանցու մեքենայում 100 կգ-ից ավելի սիգ են հայտնաբերել Ինչպես են ծեծում Դոն ՊիպոյինՆոշպայի թաքնված վտանգներըԵրեք երեխաների հայրը հանկարծամահ է եղել կոկորդի ցավիցԱրտակ Սրբազան, ինքնամխիթարանքով մի զբաղվիր, քանի որ քո գործած հանցանքն աններելի է․Դավիթ Սարգսյան ԵԶԲ-ն նախատեսում է 2026 թվականին Հայաստանում ներդրումների ծավալը հասցնել 500 մլն դոլարիՀայաստանում մշակույթը զարգանում է խիստ անհավասար․ Մենուա ՍողոմոնյանԿոնվերս Բանկի և Visa-ի արշավի հաղթողներին են հանձնվել մրցանակները (տեսանյութ) Նախ, ուզում եմ ներողություն խնդրել ձեզանից․ ՊուտինՓաշինյանը՝ հանուն մի օլիգարխի շահերի Փաշինյանի թափանցիկ ակնարկները երկաթուղու զավթման մասին Հասարակական առողջացման պրոցեսը. նոր իրականությունՏարեցներին դարձրել են փորձադաշտ՝ ավելացնելով սթրեսն ու անորոշությունը․ Ցոլակ ԱկոպյանՔաղաքի կենտրոնից փորձել են 11-ամյա աղջկա առևանգելՉինաստանում արևային էլեկտրակայանը «արթնացրել է» անապատըՀայաստանի բուհերը՝ համաշխարհային քարտեզից դուրս․ Ատոմ ՄխիթարյանԻնչո՞ւ են ազատվում Շիրակի մարզպետիցՌուբեն, իրականում դու և քո թիմակիցները հովանավորում եք ռազմական հանցագործ թշնամու բանակը․ Մարուքյան Ucom-ի աջակցությամբ «Արևորդի» ՀԿ-ն իրականացնում է «Խելացի թռչնադիտարկում» կրթական ծրագիրը Հովնան Սրբազան, բա որ Արցախի տեսիլքը չես ուզում կորցնել, ի՞նչ գործ ունես արցախուրացի և հայրենուրացի «սրտի եպիսկոպոսապետի» պաշտոնում. Դավիթ ՍարգսյանԻ՞նչ հանգամանքներում է 97 համարի ավտոբուսը հայտնվել ձորում Աղքատության հաղթահարումը պետք է լինի գերակա նպատակ․ Ավետիք ՔերոբյանԱնուշավան Սրբազան, լսիր այս խոսքերդ, հիշիր ասածներդ, ու զզվիր ինքդ քեզնից. Դավիթ ՍարգսյանՀայտնի են «Նոայի» հավանական մրցակիցները և խաղերի օրերը Բա քե՞զ դրսից ու ներսից ինչքան գումար են տվել Հայրապետին, եկեղեցին ու հայրենիքդ ուրանալու համար, տիրադա´վ․ Դավիթ ՍարգսյանԳևորգ Սրբազան, վեց ամիս առաջ սրտապատառ գոռգոռում էիր Մայր Աթոռի պատերի տակ. Դավիթ ՍարգսյանԶինված բանդա թե՞ ԱԱԾ, ո՞վ պետք է պատասխան տա․ ՄարուքյանՄարզին քաջատեղյակ, բնակիչների հոգսերը կիսող Կարապետյաններն անտարբեր չմնացին խնդրինԱյն մասին, թե ինչու ձախողված քաղաքական գաճաճը որևէ իրավունք չունի խոսել հայոց արքաների անունից. ՉալաբյանԳործող իշխանության գրոհը եկեղեցու դեմ՝ որպես համակարգված ծրագրի մասԵկեղեցուց հետո՝ պետությունը. ո՞րն է հաջորդ թիրախըԻ տարբերություն գործող ռեժիմի` ատելnւթյան և բախnւմներ հրահրող խոսույթի, Կաթողիկոսի խոսքը կառուցված էր հայրենիքի շուրջ համախմբվածության, հանդուրժողականության և սիրո մթնոլորտի վրա․ Աբրահամյան Եկեղեցու դեմ գրոհը որպես աշխարհաքաղաքական գործարքՌուբլին թանկացել է․ տարադրամն՝ այսօրԲժիշկներն այս պահի դրությամբ արել են առավելագույնը․ Տեր Վրթանեսի համար որոշիչ են մոտակա 72 ժամերը․ Հայր Զաքարիա Ի՞նչ եղանակ է սպասվում դեկտեմբերի 19-ից 23-ինՄանուկների աղոթքԻնչ իրավիճակ է լարսում Լուկաշենկոն խոսել է Լիտվայի հետ հնարավոր պատերազմի մասին Քարակերտ գյուղի բնակիչը հողամասում թմրամիջոց էր պահում․ ՆԳՆ Dior-ի նոր կինը՝ pre-fall 2026 հավաքածուում. Զուսպ, գիտակցված և անթերի նրբագեղ ԱՄՆ-ն պատժամիջոցներ է սահմանել Իրանի հետ կապված 29 նավի և ընկերությունների նկատմամբՄիացյալ Նահանգներն այժմ առաջարկում է նվաստացուցիչ պայմաններ՝ բանակցությունները շարունակելու համար, որոնք իրանը պատրաստ չէ ընդունել․ ՓեզեշքիանՀյուսիսային Կարոլինայի օդանավակայանում բիզնես ինքնաթիռը վայրէջքի ժամանակ վթարի է ենթարկվել. խոշոր հրդեհ է բռնկվելԻսրայելը և Գերմանիան 3,1 միլիարդ դոլարի պայմանագիր են ստորագրել ՝ Arrow-3 ՀՕՊ համակարգն ընդլայնելու համար