Երևան, 23.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ֆրանկոֆոնիան նոր Հայաստանում. ուրախանալու, բայց և մտորելու առիթ

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

Past.am

Եթե Ֆրանկոֆոնիայի գագաթաժողովն անցկացվեր մեկ տարի առաջ, ապա այն դառնալու էր հերթական պաշտոնական իրադարձությունը: Այժմ, սակայն, փոխվել է գագաթաժողովի անցկացման կոնտեքստը ՝ թե՛ մեր, թե՛ աշխարհի ՝ մեր հանդեպ ունեցած նոր սպասումների կոնտեքստում: Հայաստանում ստեղծված իրավիճակը, հույսերն ու սպասումները, նոր Հայաստանի մասին տարբեր ու ընդհանուր երազանքները, հասարակության լայն շերտերի արդարացված սպասումները, իշխանության խոստումները որակապես նոր երկիր ստեղծելու մասին, Ֆրանկոֆոնիայի գագաթաժողովին հաղորդել են բոլորովին այլ իմաստ: Սա, ըստ էության, Հայաստանում անցկացվող ամենամեծ միջազգային իրադարձությունն է հեղափոխությունից հետո:

Շատ կարևոր է հասկանալ, որ Ֆրանկոֆոնիայի գագաթաժողովը հզոր լիցքեր պարունակող սիմվոլիկ իրադարձություն է՝ իր դրական կողմերով ու ռիսկերով հանդերձ: Դրական հենց այն վերոնշյալ կոնտեքստում, որի մասին խոսեցինք: Հայաստանը փոփոխված իրավիճակով հնարավորություն ունի ներկայանալ աշխարհի մի շարք երկրների, որոնց թվում առաջնային դերն իհարկե Ֆրանսիայինն է: Մյուս կողմից՝ այս իրադարձությունը, իր սիմվոլիկ լիցքերով հանդերձ, առիթ է հասկանալու, որ քաղաքականությունը մեկ օրվա, մեկ իրադարձության ու ընդհանրապես սիմվոլիկ ջերմության գործ չէ: Այն ենթադրում է երկարատև աշխատանք: Ֆրանսիայի համար, օրինակ, ֆրանկոֆոն ընտանիքն ունի թե մշակութային, թե քաղաքական իմաստ՝ սկսած, ասենք, ՄԱԿ-ում ֆրանկոֆոն գործընկերներ ունենալու հանգամանքից, վերջացրած Ֆրանսիայի համաշխարհային քաղաքական ազդեցությունը տարածելուց՝ տարբեր մայրցամաքներում: Այս իմաստով հետաքրքրական է՝ ինչպե՞ս է Հայաստանը կապիտալիզացնելու տեղի ունեցող գագաթաժողովի ռեսուրսը ոչ միայն մշակութային, այլև քաղաքական հարթության մեջ:

Մեկ այլ կարևոր հարց: Ֆրանկոֆոնիայի գագաթաժողովից առաջ հայտնի դարձավ, որ Ֆրանսիան ու Ադրբեջանը բանակցում են ռազմանավերի գնման շուրջ: Որևէ կերպ մեղադրել Ֆրանսիային` դժվար է, որովհետև լինելով գերտերություն ու ունենալով սեփական տնտեսական ու ռազմաքաղաքական շահերը` Ֆրանսիան որևէ կերպ կաշկանդված չէ Հայաստանի ու հայ ժողովրդի հետ մշակութային մտերմությամբ: Սա իր հերթին Հայաստանի համար առաջնային է դարձնում Ֆրանսիայի հետ հարաբերությունները, մշակութային ու մարդկային սերտ կապերը ամուր քաղաքական վստահության կապիտալիզացնելու, արդեն իսկ կապիտալիզացվածը ամուր պահելու առումով:

Այս իմաստով Ֆրանկոֆոնիայի գագաթաժողովը ինչքան որ ուրախանալու, այդքան էլ մտորելու առիթ է: Որևէ վերջնական հանգրվան քաղաքականության մեջ չկա, քաղաքականությունն անվերջ փոփոխվող իրավիճակ է: Միաժամանակ չկա, այսպես ասած, հավերժական բարեկամություն կամ ազգերի միջև եղբայրություն: Գուցե այն կա մշակութային, մարդկային, ժողովրդական մակարդակում, բայց քաղաքական մակարդակում դրանք ընդամենը բարի ցանկություններ են: Հետևաբար հիմնական հարցը, որ պետք է տալ տեղի ունեցող իրադարձություններից հետո հետևյալն է ՝ ինչպե՞ս է Հայաստանը պատրաստվում կապիտալիզացնել իր հնարավորությունները մշակութայինից դեպի քաղաքական, արժեքայինից դեպի շահերի իրացման դաշտ, հատկապես հիմա՝ նոր Հայաստանում դրա ընձեռած հնարավորությունների ու սպասումների կոնտեքստում:

Լևոն Մարգարյան

Շարունակվելու են արդյոք արցախցիների առանձին խմբերի սոցաջակցության ծրագրերըԴոլարն էժանացել է, ռուբլին՝ թանկացել․ փոխարժեքն՝ այսօր «2026 թվականի ընտրությունները պետության համար գոյաբանական խնդիր են, ընտրությունների ճակատագիրն ընդդիմության ձեռքում է». «Փաստ»Խաղաղության աղոթքԻ՞նչ ձևաչափով պետք է ներկայացվեն դատարանի կայացրած՝ անշարժի գույքին առնչվող փաստաթղթերը. «Փաստ»Ո՞ւմ և ինչի՞ համար է երախտապարտ Փաշինյանը.... «Փաստ»Տարեվերջին կառավարությունը զբաղված է փող «քերելով». «Փաստ»Ի՞նչ է լինում, երբ մեկ անձը Հայաստանում չէ. «Փաստ»ԱՄՆ-ն երկիրը կամավոր լքող անօրինական ներգաղթյալներին կպարգևատրի մինչև 3,000 դոլարով Ադրբեջանը պետք է դառնա ԱՄՆ-ի կարևոր օղակը Իրանի, Ռուսաստանի և Չինաստանի հետ առճակատման մեջ. National Interest Նեթանյահուն կրկին սպառնացել է Իրանին Վրաստանում տարածվում է Հոնգ Կոնգի A տիպի շտամը Բաբաջանյան փողոցի մի քանի շենքեր ու դպրոց զրկված են խմելու ջրից Հերթական դատական ​​ֆարսը. Ադրբեջանը ցանկանում է Արցախի բնակչին 18 տարվա ազատազրկման դատապարտել Մահացել է Արշավիր Մկրտչյանը Դեյան Ստանկովիչը դարձավ Նաիր Թիկնիզյանի մարզիչըՄեքենաներ են բախվել․ վիրավորներ կան Հալեպում բախումներ են․ տասնյակ վիրավորներ կան Հայաստանի ֆուտզալի ազգային հավաքականը 5:1 հաշվով հաղթել է Ղրղզստանի հավաքականին Պարտադիր պահանջ է շինհրապարակի կահավորումը օդի որակի մոնիթորինգային սարքերով․ Քաղաքաշինության կոմիտեՁյուն կգա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել դեկտեմբերի 23-ից 27-ը Հայաստանում աղքատության ցուցանիշը նվազելու փոխարեն, աճել են պետական պարտքն ու կառավարության պարգևավճարները. Աշոտ ՄարկոսյանԱրման Ծառուկյանը Հայաստանում է Հայաստանում հոկտեմբերին տնտեսական ակտիվությունը բարձրացել է մինչև 10.1%` շինարարության և մշակող արդյունաբերության շնորհիվ․ «Համաշխարհային բանկ Հայաստան» Հալեպահայերին հորդորել են տանը մնալ բախումների պատճառով Մայիսի 9-ի փողոցում հրդեհ է բռնկվել «Mercedes»-ում Ռուսաստանից գնացքներն արդեն ուղևորվում են դեպի ՀՀ՝ Ադրբեջանի տարածքով, սա պատմական է․ Փաշինյան Խաղաղության ծրագրի փաստաթղթերի հիմնական փաթեթը պատրաստ է. Զելենսկի Երեւանում հայտնի պաշտոնյայի կինն ամուսնու բանկային քարտից 4 մլն դրամ է գողացել Turkish Airlines ավիաընկերությունը կանոնավոր չվերթներ կիրականացնի Ստամբուլից Երևան Ջուր չի լինի՝ դեկտեմբերի 23-ին, 24-ին և 25-ին Կյանքից հեռացել է Քրիս Ռին Հայտնաբերվել է մեծ քանակությամբ ապօրինի որսած սիգ տեսակի ձուկ Մ-4 ճանապարհի 89-90-րդ կմ հատվածում ջրագծի վթարի պատճառով ճանապարհածածկին առաջացել է մերկասառույց «DAF» բեռնատարը Առինջ մոլի մոտ վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին Թուրքիան սիրիացի քրդերի դեմ ռազմական գործողությա՞ն է պատրաստվում Անընդունելի է, երբ քրիստոնեության օրրանում և աշխարհի հնագույն եկեղեցիներից մեկի՝ Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու դեմ այսօր իրականացվում են բիրտ հարձակումներ․ Ռոբերտ ԱմստերդամՀայկական բանկերը խստացրել են ռուսաստանցիների գործարքների ստուգումները. РБК Ադրբեջանը հայտարարել է, որ «արագացված տեմպերով կառուցում է Զանգեզուրի միջանցքը» Երբ կրթական փոփոխությունը սկսվում է դասարանիցԹրամփին իմպիչմենտ է սպառնում Ռուսաստանն ու Հայաստանը լավ փաստաթղթեր են ստորագրել. Պուտին Հայաստանի հետ առևտրաշրջանառությունը փոփոխվել է. Պուտին Համարանիշները գողացել էր գումար շորթելու նպատակով Իմ վերաբերմունքը Ադրբեջանից գնված նավթամթերքին․ Վահե Դարբինյան Ինչո՞ւ պետության միջոցները չեն հասնում թոշակառուներին. Ավետիք ՉալաբյանՎարորդական վկայական ստանալու համար մոտ 500 հազար դրամ է փոխանցել անհայտ անձի ու չի ստացել այն Չե՛նք լինելու չոքած, խաղաղության հասնելու ենք` հավասարը հավասար դիրքերից. Նարեկ Կարապետյան Հայաստանում նոյեմբերին գնաճը նվազել է 0․6 տոկոսով Գիտեր, որ կխփեմ նավթամուղին, գիտեի՞ք, որ նախարարի պաշտոնից դրա համար հանեցին