Երևան, 17.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Գյումրիում նշվեց երաժշտագետ Ռոբերտ Աթայանի ծննդյան 100-ամյակը

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ

 Նոյեմբերի 7-ին լրանում է երաժշտագետ, կոմիտասագետ, կոմպոզիտոր, ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ, արվեստագիտության թեկնածու, պրոֆեսոր, երաժշտահասարակական գործիչ Ռոբերտ Արշակի Աթայանի ծննդյան 100-ամյակը: Վաստակաշատ երաժշտագետի գիտական բարձրարժեք ժառանգության, նրա  գիտամանկավարժական գործունեության պատմական դերին ու նշանակությանն էր նվիրված Գ յումրու Ք.Կարա-Մուրզայի անվան պետական երաժշտական քոլեջում կազմակերպված հուշ-ցերեկույթը:

Իբրեւ ազնիվ եւ ազգանվեր մտավորական Ռ.Աթայանը իր բազմաոլորտ գործունեության մեջ հանդես է եկել որպես բարձր պրոֆեսիոնալ մասնագետ եւ անձնուրաց հայրենանվեր գործիչ: Հայ երաժշտության պատմության եւ տեսության հիմնախնդիրների, անհատ երաժիշտների կյանքին ու ստեղծագործությանը նվիրված բազմաբնույթ հետազոտությունների շարքում Ռ.Աթայանի «Կյանքի գործը» մշտապես եղել է Կոմիտաս վարդապետի բազմաբարդ խնդիրներով հագեցած ստեղծագործական ժառանգությունը: Նա կոմիտասյան ավանդույթների անխոնջ հետեւորդն էր. լավագույնս իրականացնելով վարդապետի ցաքուցրիվ ձեռագիր մասունքների հավաքման« համակարգման, գիտական քննության բարդագույն աշխատանքները կազմել և խմբագրել է Կոմիտասի Երկերի ակադեմիական հրատարակությունը: Շուրջ 20 հատոր կազմող այս ոսկեղեն ժառանգությունը մեծ գիտնականի բացառիկ  բծախնդիր պրպտումների ու քրտնաջան որոնումների արդյունքն էր: Ռ.Աթայանը գրել է կամերային գործիքային և վոկալ երկեր« մշակել ժողովրդական և գուսանական երգեր, միջնադարյան մեղեդիներ: Նա Հայաստանի կոմպոզիտորների միության անդամ էր, երաժշտագիտական սեկցիայի ղեկավար:

«Կոմիտասյան ոգու ու մտքի արգասիքն էր նաեւ Ռ.Աթայանի հայ միջնադարյան խազային նոտագրության պատմատեսական քննասիրությունը, որտեղ հանգամանորեն եւ գիտական բացառիկ ճշգրտությամբ բացահայտվել են երաժշտական խազագրության երկու՝ Շարականի խազերի եւ Մանրուսման խազերի համակարգերի ձեւավորման« դրանց կիրառման եւ ճգնաժամի հասնելու պատմական փուլերը: Կոմիտասյան սկզբունքներին հետամուտ նա նաեւ խորապես ուսումնասիրեց հայ ժողովրդական երգարվեստի հատկապես տեսական խնդիրները եւ հանդես եկավ  բազմաթիվ հրապարակումներով: Նրա տեսադաշտում էին նաեւ հա յ խմբերգային արվեստի զարգացման խնդիրները« որոնց թվում առաջնահերթ էին կոմիտասյան խմբերգերի երաժշտաոճական առանձնահատկությունների յուրացումն եւ հանրահռչակման ուղիները»,- երկոյի ընթացքում իր խոսքում նշեց երաժշտագետ Հասմիկ Հարությունյանը:

Մեծ երաժշտագետի գործունեության մի զգալի ոլորտը հանդիսացել է մանկավարժությունը: Շուրջ 50 տարի /1944-1994թթ./ նա երաժշտագիտական մասնագիտական դասարան է վարել Երեւանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայում: Արժեքավոր դասագրքերի ու ձեռնարկների հեղինակը երաժշտագետների մի քանի սերունդների մասնագիտական ուղու ձեւավորման անփոխարինելի վարպետ էր:

Անվանի երաժշտագետը յուրահատուկ մասնագիտական կապեր էր հաստատել Հայաստանի ու Արցախի երաժշտական հաստատությունների, անհատ երաժիշտների հետ: Ալեքսանդրապոլ-Լենինականի ավանդական քաղաքային երաժշտության« վարպետ կատարողների մասին նա առանձնահատուկ վերաբերմունք ուներ՝  իբրեւ հիմնադրույթ մշտապես կարեւորելով քաղաքային ժողովրդական երաժշտության դերը ազգային երաժշտարվեստի եւ ազգային ինքնության արժեքային համակարգում« ի հակակշիռ այն թյուր տեսակետի, որ միայն գեղջկական երգ-երաժշտության մեջ են խտացած  ազգային երաժշտական լեզվի մաքրամ աքուր տարրերը:

1960թ. սկսած նա մշտապես այցելում էր Լենինական եւ հատուկ վերաբերմունք էր տածում Ք.Կարա-Մուրզայի անվան երաժշտական ուսումնարանի /այժմ՝ քոլեջի/ նկատմամբ, մշտապես աջակցելով հաստատության պրոֆեսիոնալ աճին՝ սա շեշտեցին քոլեջի մասնագետները, բոլոր նրանք, ովքեր ևս իրենց համարում են մեծ արվեստագետի հոգևոր ժառանգ ու աշակերտ:

Հուշ-ցերեկույթի ընթացքում քոլեջի ուսանողների կատարմաբ հնչեցին նաև երաժշտագետ-կոմպոզիտորի ստեղծագործություններից, իսկ վերջնակորդը կոմիտասյան:

Ինչպես զարմացնել հյուրերին Ձիու տարում` 2026 թվականինԳևորգ Պապոյանի Էկոնոմիկայի նախարարի էմոցիոնալ ֆոնը շարունակում է անկայուն մնալ. Ալիկ ԱլեքսանյանՄշակույթի X ֆայլերը․ ինչպե՞ս չկորցնել ունեցածը. ՀայաՔվե հիմնասյուներՈւմ եք «գժի» տեղ դրել․ ահա Փաշինյանի իրական «ծնողները». Աննա Կոստանյան Փաշինյանի հեռացման ճանապարհային քարտեզը. Էդմոն ՄարուքյանՀայաստանում բնակչության մոտավորապես 0.6 տոկոսը ծայրահեղ աղքատ են. Հրայր ԿամենդատյանՈրքա՞ն կլինի դոլարի գինը 2026 թվականինՌուսական ակտիվների վերաբերյալ համաձայնության հասնելու հավանականությունը «50-50» է. Մերց Ադրբեջանի ու Թուրքիայի նպատակը ՀՀ-ի հաշվին իրենց դերակատարության բարձրացումն է, որի ճանապարհն անցնում է Հայաստանով և Հայաստանի հաշվին․ Աբրահամյան Դոլարն էժանացել է, ռուբլին՝ թանկացել․ փոխարժեքն՝ այսօր Հանրապետությունում ձյուն է տեղում. ինչ իրավիճակ է ճանապարհներինԱղոթք ընտանիքի համար««Ֆուլ Հաուս» լիամետրաժ ֆիլմը խոստանում է լինել հույզերի իսկական հրավառություն». Գրիգոր Դանիելյանը նոր կադրեր է հրապարակել Էդուարդ Սպերցյանը՝ Ռուսաստանի Պրեմիեր լիգայի ամենաթանկ ֆուտբոլիստ Պետդուման հավանություն է տվել Ռուսաստանում օտարերկրյա դատարանների որոշումների կատարման արգելքին Սև ծովում առևտրային և քաղաքացիական նավերի վրա կրակոցներն անընդունելի են. Էրդողան Աշխատանքի արժանի գնահատականն է հետագա նոր նվաճումների ու ձեռքբերումների գրավականը․ Հովհաննես Ծառուկյան Նյու Յորքում տեղի է ունեցել Լևոն Օգանեզովի հրաժեշտի արարողությունը ՄԱԿ-ը հաստատել է Պաղեստինի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը. Հայաստանը կողմ է քվեարկել Նոր նշանակում՝ վարչապետի աշխատակազմում Դուբայում ութօրյա ամանորյա շքեղություն կանցկացվի՝ հրավառությամբ, Բոլիվուդով և շքերթներով Գյումրու քաղաքապետարանի դեպքերով ձերբակալված եղբայրներ Կարեն և Կարուշ Հովեյանները չեն կալանավորվի ՊՍԺ-ը կկատարի դատարանի որոշումը և Մբապեին կվճարի 61 միլիոն եվրո Շղթայական ավտովթար՝ Երևանում, վարորդներից մեկը սթափ չէր ՀԱՄԱՍ-ը հայտարարել է Գազայում Իսրայելի կողմից հրադադարի շարունակական խախտումների մասին Փրկարարները հայտնաբերել են Սպիտակավոր վանական համալիրի մոտակայքում մոլորված քաղաքացուն Նոր մանրամասներ են հայտնի դարձել Իջևան-Երևան ավտոճանապարհի վթարից․ տուժածներ կան Լոռու մարզում հրդեհ է բռնկվել վագոն-տնակում․ մանրամասներ «Բանակի նոր համազգեստի նմուշներն ընդունվում են փորձարկման»․ Փաշինյան Հայաստանի կորցրած երազանքները և քաղաքական վերականգնման ճանապարհը. Էդմոն Մարուքյան Հայաստանը և Լյուքսեմբուրգը վերահաստատել են իրենց վճռականությունը խորացնելու հարաբերությունները քաղաքականության, անվտանգության և կրթության ոլորտներում Լուսաղբյուր գյուղում այրվել է 1500 հակ կուտակած անասնակեր Հերթական ավտովթարն է տեղի ունեցել՝ վիրավորներով Ապօրինի գերեվարված Ռուբեն Վարդանյանի փաստաբանի միջնորդությունները Բաքվի դատարանը մերժել է «Նոայի» վերջին մարզումը Լեհաստան մեկնելուց առաջ (ֆոտո) Խոշոր ավտովթար է տեղի ունեցել․ վիրավորներ կան Ձյուն և ձնախառն անձրև կտեղա․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին 44-ամյա տղամարդը հետախուզվում էր հարկերը, տուրքերը կամ այլ վճարներ չվճարելու մեղադրանքով ԵՄ ութ երկրներ Ռուսաստանին «անվտանգության անմիջական և երկարաժամկետ սպառնալիք» են անվանել Հեռուստահաղորդավար Վլադիմիր Սոլովյովի դեմ մահափորձի գործով գլխավոր մեղադրյալին ցմահ ազատազրկում է սպառնում Լոռիում դատարանի դահլիճում սպանության փորձ կատարելու մեջ մեղադրվողը կալանավորվել է․ Քննչական կոմիտե Գավառի տարածաշրջանում թույլ ձյուն է տեղում Հայաստանի եվրասիական ընտրությունը Լիվերպուլի ֆուտբոլային երկրպագուների մեջ մխրճված վարորդն ավելի քան 20 տարվա ազատազրկման է դատապարտվել Կանխվել է 161 կիլոգրամ «հերոին» տեսակի թմրամիջnցի ՀՀ տարածքով տարանցիկ փոխադրման փորձՊարույր Սևակի արձանը կհեռացվի դպրոցի բակից 35-ամյա գյումրեցին հոր ու կնոջ հետ թմրանյութ է տեղադրել Հրազդանի տարբեր հատվածներում Լոռու ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի դատարանի դահլիճում սպանության փորձ էր եղել․ նոր մանրամասներ Սեբաստիա փողոցում բախվել են «Toyota Ipsum»-ը և «Nissan Tida»-ն․ կա 4 վիրավոր Վթարի պատճառով 9 ժամ ջուր չի լինելու